0:00:06.813,0:00:10.363
[br]Không khó để tưởng tượng một thế giới[br]mà vào bất kỳ thời điểm nào,

0:00:10.363,0:00:14.503
bạn và mọi người mình biết có thể[br]bị xóa sổ dễ dàng

0:00:14.503,0:00:17.253
mà không hề hay biết.

0:00:17.253,0:00:21.115
Đây là thực tế của hàng triệu người[br]trong thời kỳ dài 45 năm

0:00:21.115,0:00:22.843
sau Thế Chiến II,

0:00:22.843,0:00:25.325
ngày nay gọi là Chiến tranh Lạnh.

0:00:25.325,0:00:28.974
Khi Mỹ và Liên Xô đối đầu trực tiếp[br]trên toàn cầu,

0:00:28.974,0:00:33.874
mỗi bên biết bên kia có vũ khí hạt nhân[br]có khả năng hủy diệt.

0:00:33.874,0:00:37.486
Và sự hủy diệt chưa bao giờ cận kề hơn[br]như trong 13 ngày

0:00:37.486,0:00:40.215
của Khủng hoảng Tên lửa Cuba.

0:00:40.215,0:00:46.586
Năm 1961, Mỹ đã thất bại trong việc lật đổ[br]chính quyền cộng sản mới của Cuba.

0:00:46.586,0:00:49.704
Nỗ lực thất bại đó được biết đến[br]với tên gọi Vịnh Con Lợn,

0:00:49.704,0:00:53.495
và nó khiến Cuba[br]tìm sự giúp đỡ từ Liên Xô.

0:00:53.495,0:00:57.067
Thủ tướng Liên Xô Nikita Khrushchev[br]rất vui vẻ đồng ý

0:00:57.067,0:01:00.465
bằng cách bí mật triển khai[br]tên lửa hạt nhân đến Cuba,

0:01:00.465,0:01:02.004
không chỉ để bảo vệ hòn đảo,

0:01:02.004,0:01:07.485
mà còn để chống lại các mối đe dọa[br]từ tên lửa Mỹ ở Ý và Thổ Nhĩ Kỳ.

0:01:07.485,0:01:10.165
Ngay khi tình báo Mỹ[br]phát hiện kế hoạch đó,

0:01:10.165,0:01:14.086
các trang thiết bị để tạo ra tên lửa[br]đã vào vị trí.

0:01:14.086,0:01:17.985
Tại một cuộc họp khẩn ngày 16/10/1962,

0:01:17.985,0:01:21.405
các cố vấn quân sự kêu gọi không kích[br]các vị trí đặt tên lửa

0:01:21.405,0:01:24.036
và xâm lược hòn đảo.

0:01:24.036,0:01:27.495
Nhưng Tổng thống John F.Kennedy đã chọn[br]cách tiếp cận thận trọng hơn.

0:01:27.495,0:01:30.546
Vào ngày 22/10, ông tuyên bố Hải quân Mỹ

0:01:30.546,0:01:33.995
sẽ chặn mọi tàu bè đến Cuba.

0:01:33.995,0:01:35.427
Duy chỉ có vấn đề:

0:01:35.427,0:01:39.436
phong tỏa hải quân được xem là[br]hành động gây chiến.

0:01:39.436,0:01:41.986
Dù Tổng thống gọi đó là một sự cô lập

0:01:41.986,0:01:44.027
không gây cản trở các nhu cầu căn bản,

0:01:44.027,0:01:47.577
phía Liên Xô đã không đánh giá cao[br]sự phân biệt này.

0:01:47.577,0:01:49.398
Trong một lá thư đầy giận dữ gửi Kennedy,

0:01:49.398,0:01:53.297
Khrushchev viết: “Việc phong tỏa[br]giao thông trong vùng biển

0:01:53.297,0:01:56.677
và không phận quốc tế[br]là một hành động gây hấn

0:01:56.677,0:02:02.637
đưa con người vào vực thẳm cuộc chiến[br]bằng tên lửa hạt nhân toàn cầu.”

0:02:02.637,0:02:07.217
Điều này sau đó dẫn đến[br]sáu ngày Chiến tranh Lạnh quyết liệt nhất.

0:02:07.217,0:02:09.646
Trong khi Mỹ yêu cầu dỡ bỏ tên lửa,

0:02:09.646,0:02:13.627
Cuba và Liên Xô khẳng định họ chỉ tự vệ.

0:02:13.627,0:02:16.758
Và vì các loại vũ khí[br]tiếp tục được trang bị,

0:02:16.758,0:02:20.178
Mỹ đã chuẩn bị cho một cuộc xâm lược[br]có thể diễn ra.

0:02:20.178,0:02:24.438
Ngày 27/10, một máy bay do thám[br]do Thiếu tá Rudolph Anderson điều khiển

0:02:24.438,0:02:27.299
bị một tên lửa Liên Xô bắn hạ.

0:02:27.299,0:02:32.427
Cùng ngày, một tàu ngầm trang bị hạt nhân[br]của Liên Xô bị trúng bom chìm cỡ nhỏ

0:02:32.427,0:02:36.978
của một tàu hải quân Mỹ[br]cố gắng báo hiệu nó trồi lên.

0:02:36.978,0:02:40.308
Các chỉ huy trên tàu ngầm, không liên lạc[br]được với bên ngoài do ở quá sâu,

0:02:40.308,0:02:45.759
tưởng rằng cuộc chiến đã bắt đầu[br]và chuẩn bị phóng ngư lôi hạt nhân.

0:02:45.759,0:02:49.698
Quyết định đó phải được ba sỹ quan[br]nhất trí thông qua.

0:02:49.698,0:02:53.578
Cả thuyền trưởng và quan chức chính trị[br]đều đồng ý phóng,

0:02:53.578,0:02:58.069
nhưng Vasili Arkhipov, phó chỉ huy,[br]đã phản đối.

0:02:58.069,0:03:01.771
Quyết định của ông đã cứu vãn ngày hôm đó[br]và có lẽ là cả thế giới.

0:03:01.771,0:03:03.950
Nhưng cuộc khủng hoảng vẫn chưa kết thúc.

0:03:03.950,0:03:05.610
Lần đầu tiên trong lịch sử,

0:03:05.610,0:03:08.903
Quân đội Hoa Kỳ tự đặt mình[br]vào tình trạng DEFCON 2,

0:03:08.903,0:03:12.839
mức sẵn sàng phòng thủ chỉ cách[br]chiến tranh hạt nhân một bước.

0:03:12.839,0:03:15.230
Với hàng trăm tên lửa hạt nhân[br]sẵn sàng phóng đi,

0:03:15.230,0:03:20.199
Đồng hồ Tận thế nghĩa ẩn dụ[br]chỉ cách tận thế một phút.

0:03:20.199,0:03:22.278
Nhưng chính sách ngoại giao vẫn tiếp tục.

0:03:22.278,0:03:25.363
Tại Washington DC, Tổng chưởng lý[br]Robert Kennedy

0:03:25.363,0:03:29.859
đã bí mật gặp gỡ Đại sứ Liên Xô[br]Anatoly Dobrynin.

0:03:29.859,0:03:33.720
Sau cuộc đàm phán căng thẳng,[br]họ đi đến thỏa thuận sau.

0:03:33.720,0:03:36.839
Phía Mỹ sẽ dỡ bỏ tên lửa ở Thổ Nhĩ Kỳ và Ý

0:03:36.839,0:03:38.900
và hứa không bao giờ xâm chiếm Cuba,

0:03:38.900,0:03:43.649
đổi lại Liên Xô sẽ rút khỏi Cuba[br]dưới sự giám sát của Liên Hợp Quốc.

0:03:43.649,0:03:45.637
Khi cuộc gặp kết thúc,

0:03:45.637,0:03:48.982
Dobrynin gởi điện cho Mát-xcơ-va[br]và nói thời gian vô cùng quan trọng

0:03:48.982,0:03:51.450
và họ không nên bỏ lỡ cơ hội.

0:03:51.450,0:03:53.139
Và 9 giờ sáng hôm sau,

0:03:53.139,0:03:54.870
Khrushchev gởi thông điệp

0:03:54.870,0:03:58.851
tuyên bố các tên lửa của Liên Xô[br]sẽ bị rút khỏi Cuba.

0:03:58.851,0:04:01.240
Lúc này cuộc khủng hoảng mới chấm dứt.

0:04:01.240,0:04:04.107
Trong khi chính quyền mỗi bên[br]vào thời đó chỉ trích họ

0:04:04.107,0:04:06.121
vì thương lượng với kẻ thù,

0:04:06.121,0:04:09.429
các đánh giá lịch sử đương thời[br]thể hiện sự ngưỡng mộ to lớn

0:04:09.429,0:04:14.051
với tài ngoại giao giải quyết[br]khủng hoảng của Kennedy và Khrushchev.

0:04:14.051,0:04:17.251
Nhưng bài học đáng lo ngại[br]là một lỗi giao tiếp nhỏ,

0:04:17.251,0:04:21.901
hay quyết định vội vã của một chỉ huy[br]có thể đã làm tiêu tan mọi nỗ lực của họ,

0:04:21.901,0:04:27.360
và suýt nữa là thế nếu không nhờ[br]lựa chọn dũng cảm của Vasili Arkhipov.

0:04:27.360,0:04:31.311
Khủng hoảng Tên lửa Cuba cho thấy [br]nền chính trị của con người rất mong manh

0:04:31.311,0:04:35.231
so với sức mạnh đáng sợ nó có thể gây ra.