1
00:00:07,244 --> 00:00:08,882
16. yüzyılın ortalarında,

2
00:00:08,882 --> 00:00:11,674
İtalyanlar, bir erkek şarkıcının 
inanılmaz aralıklardaki

3
00:00:11,674 --> 00:00:13,966
ses tonuyla büyülendiler.

4
00:00:13,966 --> 00:00:17,192
Önceden bunun yetişkin erkekler için 
imkânsız olduğu düşünülüyordu.

5
00:00:17,192 --> 00:00:19,961
Ancak, bu kabiliyet pahalıya mal olmuştu.

6
00:00:19,961 --> 00:00:22,045
Seslerinin değişmesini önlemek için,

7
00:00:22,045 --> 00:00:25,097
bu şarkıcılar seslerini kalınlaştıracak 
hormonal süreçleri

8
00:00:25,097 --> 00:00:28,670
durdurmak amacıyla ergenlik dönemlerinden
önce hadım edilirler.

9
00:00:28,830 --> 00:00:33,791
Kastrato olarak bilinen, tiz ve olağanüstü
sesleriyle Avrupa'da tanınıyorlardı,

10
00:00:33,791 --> 00:00:38,983
ta ki onları yaratan bu zalim prosedür
1800'lü yıllarda yasaklanana kadar.

11
00:00:39,283 --> 00:00:43,483
Vokal gelişimi engellemek olağanüstü
bir müzikal çeşitlilik ortaya koysa da,

12
00:00:43,483 --> 00:00:48,237
doğal olarak gelişen seslerin zaten 
inanılmaz bir çeşitliliği vardır.

13
00:00:48,347 --> 00:00:54,734
Yaşlandıkça, vücudumuz bu çeşitliliği
keşfeden iki büyük değişiklik geçirir.

14
00:00:54,734 --> 00:00:57,631
Öyleyse, gırtlağımız 
tam olarak nasıl çalışıyor

15
00:00:57,631 --> 00:01:00,529
ve konuşmadaki bu değişikliğe
neler sebep oluyor?

16
00:01:00,529 --> 00:01:05,586
Bir konuşma sesini özel kılan şey, birçok
anatomik değişkenin sonucu olmasıdır,

17
00:01:05,586 --> 00:01:10,401
ancak çoğunlukla yaşa, vokal kortların
durumuna ve gırtlak genişliğine

18
00:01:10,401 --> 00:01:11,957
göre değişmektedir.

19
00:01:12,227 --> 00:01:16,237
Gırtlak, vokal kortları ya da 
daha bilinen haliyle ses tellerini

20
00:01:16,237 --> 00:01:18,865
hareket ettiren ve bir arada tutan

21
00:01:18,865 --> 00:01:22,814
karmaşık bir kas ve kıkırdak sistemidir.

22
00:01:22,814 --> 00:01:25,857
Tiroid ve aritenoid kıkırdak arasında
dizili bu iki kas,

23
00:01:25,857 --> 00:01:31,636
boğaz yoluyla hava taşıyan 
trakea borusunda

24
00:01:31,636 --> 00:01:34,265
açılıp kapanan 
elastik bir perde oluşturur.

25
00:01:34,575 --> 00:01:36,804
Ses telleri, nefes aldığımızda ayrılırken,

26
00:01:36,804 --> 00:01:39,136
konuştuğumuzda birbirleriyle çarpışırlar.

27
00:01:39,136 --> 00:01:42,497
Akciğerlerimiz havayı kapalı 
ses tellerine doğru iter,

28
00:01:42,497 --> 00:01:46,481
açılmalarını sağlar ve sesin çıkması için
dokuyu titreştirir.

29
00:01:46,481 --> 00:01:50,279
Bir enstrüman çalmak için gerekli 
olan kasıtlı odaklanmanın aksine,

30
00:01:50,279 --> 00:01:53,391
konuşurken çaba harcamadan 
ses tonumuz değişir.

31
00:01:53,491 --> 00:01:55,600
Havayı daha hızlı ya da 
daha yavaş iterek,

32
00:01:55,600 --> 00:01:58,919
sırasıyla sesimizin perdesini 
ve şiddetini aktaran

33
00:01:58,919 --> 00:02:03,070
bu titreşimlerin frekansını 
ve genliğini değiştirir.

34
00:02:03,070 --> 00:02:07,605
Hızlı ve küçük titreşimler, tiz ve alçak
tonlarda ses üretirken,

35
00:02:07,605 --> 00:02:12,413
yavaş ve büyük titreşimler 
derin ve ağır sesler üretir.

36
00:02:12,743 --> 00:02:16,339
Son olarak, kıkırdaklar arasındaki 
larenks kasların hareket etmesiyle,

37
00:02:16,339 --> 00:02:19,104
bu ses telleri iç enstrümanlarımızı

38
00:02:19,104 --> 00:02:22,514
sezgisel olarak çalmak için 
gerilebilir ve kısalabilir.

39
00:02:22,644 --> 00:02:26,483
Bu işlem, ilk sözcüğünüzden son 
sözcüğünüze kadar aynı şekildedir,

40
00:02:26,483 --> 00:02:29,466
ancak siz yaşlandıkça 
gırtlağınız da yaşlanır.

41
00:02:29,466 --> 00:02:32,776
Ergenlik döneminde,
sesiniz derinleşmeye başladığında,

42
00:02:32,776 --> 00:02:35,477
ilk büyük değişiklik de başlamış olur.

43
00:02:35,477 --> 00:02:38,656
Bu, gırtlağınız hacimce büyüdüğünde,
ses telleri uzayarak

44
00:02:38,656 --> 00:02:43,556
ve ses tellerini titretmek için 
daha fazla yer açarak gerçekleşir.

45
00:02:43,556 --> 00:02:47,437
Bu uzun ses tellerinin, temel bir 
ses perdesi ile sonuçlanan

46
00:02:47,437 --> 00:02:50,649
daha yavaş ve daha geniş aralıklarla
titreşimleri olur.

47
00:02:50,649 --> 00:02:53,307
Bu büyüme, yüksek testosteron 
seviyelerinin ilk olarak

48
00:02:53,307 --> 00:02:57,053
ses çatlaklarına ardından daha 
derinleşen daha gür seslere

49
00:02:57,053 --> 00:03:00,167
ve Adem elması adı verilen 
laringeal çıkıntılara

50
00:03:00,167 --> 00:03:04,258
sebep olduğu çoğu erkekte 
özellikle dramatiktir.

51
00:03:04,258 --> 00:03:06,793
Ergenlik dönemindeki 
diğer bir vokal gelişme ise,

52
00:03:06,793 --> 00:03:09,714
homojen dokular, üç ayrı fonksiyonel 
katmana ayrılan

53
00:03:09,714 --> 00:03:13,625
ses tellerini örttüğünde oluşur:

54
00:03:13,625 --> 00:03:15,121
merkezi bir kas,

55
00:03:15,121 --> 00:03:19,713
esnek elastin liflerine sarılmış 
sert bir kolajen tabaka

56
00:03:19,713 --> 00:03:23,143
ve mukus zarının dış katmanı.

57
00:03:23,143 --> 00:03:25,924
Bu katmanlar, ergenlik öncesi
ses tonlarından ayıran ayrı

58
00:03:25,924 --> 00:03:30,763
bir tını oluşturarak nüansa 
ve sese derinlik katıyor.

59
00:03:30,763 --> 00:03:35,587
Ergenlikten sonra yaklaşık 50 yıl 
boyunca çoğu insanın sesi

60
00:03:35,587 --> 00:03:37,713
aşağı yukarı aynı kalmakta.

61
00:03:37,713 --> 00:03:41,013
Ancak hepimiz sesimizi farklı bir şekilde
kullanıyoruz ve sonunda da

62
00:03:41,013 --> 00:03:44,440
presbifoni olarak bilinen
gırtlak dokularının yaşlanmasına bağlı

63
00:03:44,440 --> 00:03:45,928
semptomlara maruz kalırız.

64
00:03:45,928 --> 00:03:48,997
İlk olarak, ses tellerimizdeki kolajen 
sertleşir,

65
00:03:48,997 --> 00:03:52,717
sarılmış elastin liflerinde atrofi 
ve çürüme meydana gelir.

66
00:03:52,717 --> 00:03:57,579
Ancak azalmış bu esneklik, yıpranmış sesin
ses perdesini yükseltir.

67
00:03:57,809 --> 00:04:01,220
Ancak menopozun hormonal etkilerini
deneyimlemiş olanlarda,

68
00:04:01,220 --> 00:04:06,634
yüksek ses perdesi, şişmiş ses telleri ile
karşı karşıya gelir ve ağırlaşır.

69
00:04:06,634 --> 00:04:13,014
Ses tellerinin artan kütlesi, daha derin
sesler üreterek titreşimlerini yavaşlatır.

70
00:04:13,194 --> 00:04:17,167
Bütün bu semptomlar, daha az sağlıklı 
laringeal sinir uçlarına sahip olmasıyla

71
00:04:17,167 --> 00:04:18,735
oldukça karmaşıktır.

72
00:04:18,735 --> 00:04:23,996
Bu da, hassas kas kontrolünü azaltır 
ve hırıltılı ya da kaba bir ses üretir.

73
00:04:23,996 --> 00:04:28,186
Sonuçta, bu anatomik değişiklikler
sesinizi etkileyen faktörlerden

74
00:04:28,186 --> 00:04:30,072
sadece birkaçıdır.

75
00:04:30,072 --> 00:04:31,911
Ancak, iyi tarafından bakacak olursak

76
00:04:31,911 --> 00:04:34,136
gırtlağınız operatif arias 
kabiliyetine sahip,

77
00:04:34,136 --> 00:04:35,669
değişken monologlar

78
00:04:35,669 --> 00:04:36,821
ve coşkulu konuşmalarla

79
00:04:36,821 --> 00:04:39,866
çok iyi bir biçimde akort edilmiş
bir enstrümandır.