[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.20,0:00:08.88,Default,,0000,0000,0000,,Vào giữa thế kỷ 16,
Dialogue: 0,0:00:08.88,0:00:11.67,Default,,0000,0000,0000,,người Ý đã bị thu hút \Nbởi những nam ca sĩ
Dialogue: 0,0:00:11.67,0:00:14.14,Default,,0000,0000,0000,,có quãng giọng đáng kinh ngạc
Dialogue: 0,0:00:14.14,0:00:17.19,Default,,0000,0000,0000,,thường được cho là không thể \Nvới đàn ông trưởng thành.
Dialogue: 0,0:00:17.19,0:00:20.21,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, món quà này \Nphải trả bằng một cái giá đắt.
Dialogue: 0,0:00:20.21,0:00:22.44,Default,,0000,0000,0000,,Để ngăn quá trình bể giọng,
Dialogue: 0,0:00:22.44,0:00:25.48,Default,,0000,0000,0000,,những ca sĩ này phải cắt bỏ tinh hoàn\Ntrước khi dậy thì,
Dialogue: 0,0:00:25.48,0:00:28.83,Default,,0000,0000,0000,,làm ngắt quãng quá trình sản sinh hóoc-môn \Nkhiến giọng của họ trầm hơn.
Dialogue: 0,0:00:28.83,0:00:33.79,Default,,0000,0000,0000,,Biết đến như những Castrato, giọng hát \Nthanh thoát của họ nổi tiếng khắp châu Âu,
Dialogue: 0,0:00:33.79,0:00:39.28,Default,,0000,0000,0000,,cho đến khi hủ tục tàn nhẫn này \Nbị cấm vào những năm 1800s.
Dialogue: 0,0:00:39.28,0:00:43.48,Default,,0000,0000,0000,,Dù việc dừng quá trình đổi giọng có thể \Ntạo nên một thế hệ âm nhạc phi thường,
Dialogue: 0,0:00:43.48,0:00:48.35,Default,,0000,0000,0000,,giọng nói phát triển tự nhiên \Nvốn đã đa dạng một cách đáng kinh ngạc.
Dialogue: 0,0:00:48.35,0:00:54.73,Default,,0000,0000,0000,,Khi ta lớn lên, cơ thể trải qua \Nhai sự thay đổi lớn làm tăng quãng giọng.
Dialogue: 0,0:00:54.73,0:01:00.53,Default,,0000,0000,0000,,Vậy chính xác thanh quản hoạt động ra sao,\Nvà điều gì làm thay đổi giọng nói?
Dialogue: 0,0:01:00.53,0:01:05.59,Default,,0000,0000,0000,,Đặc trưng của giọng nói \Nlà kết quả của nhiều biến số của cơ thể
Dialogue: 0,0:01:05.59,0:01:09.63,Default,,0000,0000,0000,,nhưng hầu hết được xác định bởi tuổi tác,\Nsức khỏe của dây thanh âm
Dialogue: 0,0:01:09.63,0:01:12.23,Default,,0000,0000,0000,,và độ lớn của thanh quản.
Dialogue: 0,0:01:12.23,0:01:16.24,Default,,0000,0000,0000,,Thanh quản là một hệ thống phức tạp\Nbao gồm cơ và sụn
Dialogue: 0,0:01:16.24,0:01:18.86,Default,,0000,0000,0000,,hỗ trợ và điều khiển dây thanh âm
Dialogue: 0,0:01:18.86,0:01:22.81,Default,,0000,0000,0000,,hay được biết chính xác,\Nlà những nếp gấp tạo ra âm thanh.
Dialogue: 0,0:01:22.81,0:01:26.29,Default,,0000,0000,0000,,Căng giữa tuyến giáp \Nvà các sụn hình phễu,
Dialogue: 0,0:01:26.29,0:01:31.64,Default,,0000,0000,0000,,hai khối cơ này co giãn như \Ncánh cửa đóng mở lối vào khí quản,
Dialogue: 0,0:01:31.64,0:01:34.58,Default,,0000,0000,0000,,một ống dẫn không khí đến miệng,
Dialogue: 0,0:01:34.58,0:01:37.03,Default,,0000,0000,0000,,Những chỗ gấp này tham gia \Nquá trình hô hấp,
Dialogue: 0,0:01:37.03,0:01:39.41,Default,,0000,0000,0000,,nhưng khi ta nói, \Nchúng đột ngột đóng lại.
Dialogue: 0,0:01:39.41,0:01:42.50,Default,,0000,0000,0000,,Phổi của chúng ta đẩy khí\Nqua những chỗ gấp hẹp,
Dialogue: 0,0:01:42.50,0:01:46.48,Default,,0000,0000,0000,,làm chúng mở rộng và làm rung các mô\Nđể tạo ra âm thanh.
Dialogue: 0,0:01:46.48,0:01:50.28,Default,,0000,0000,0000,,Không cần nhiều sự tập trung\Nnhư khi chơi các khí cụ,
Dialogue: 0,0:01:50.28,0:01:53.56,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta dễ dàng thay đổi\Ncác nốt phát ra.
Dialogue: 0,0:01:53.56,0:01:55.75,Default,,0000,0000,0000,,Bằng cách đẩy khí nhanh\Nhay chậm hơn
Dialogue: 0,0:01:55.75,0:01:58.92,Default,,0000,0000,0000,,ta làm thay đổi tần số và biên độ\Ncủa những dao động âm này,
Dialogue: 0,0:01:58.92,0:02:03.07,Default,,0000,0000,0000,,tạo ra đặc trưng trong chất giọng\Nvà âm lượng của từng người.
Dialogue: 0,0:02:03.07,0:02:07.60,Default,,0000,0000,0000,,Dao động nhanh, biên độ nhỏ \Ntạo ra giọng cao và trầm,
Dialogue: 0,0:02:07.60,0:02:12.74,Default,,0000,0000,0000,,trong khi dao động chậm, biên độ lớn\Ntạo ra giọng sâu và ầm ầm.
Dialogue: 0,0:02:12.74,0:02:16.34,Default,,0000,0000,0000,,Cuối cùng, bằng cách di chuyển\Ncác cơ thanh quản giữa các sụn,
Dialogue: 0,0:02:16.34,0:02:19.10,Default,,0000,0000,0000,,ta có thể kéo căng hay \Nđiều khiển các nếp gấp ấy
Dialogue: 0,0:02:19.10,0:02:22.64,Default,,0000,0000,0000,,để dùng giọng nói\Nnhư nhạc cụ bên trong của chính mình.
Dialogue: 0,0:02:22.64,0:02:26.48,Default,,0000,0000,0000,,Quá trình này giống nhau \Nvới mọi từ bạn nói trong cuộc đời,
Dialogue: 0,0:02:26.48,0:02:29.47,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ta càng lớn,\Nthanh quản cũng già theo.
Dialogue: 0,0:02:29.47,0:02:32.78,Default,,0000,0000,0000,,Ở tuổi dậy thì,\Nbiến đổi lớn đầu tiên bắt đầu,
Dialogue: 0,0:02:32.78,0:02:35.48,Default,,0000,0000,0000,,giọng của bạn \Nbắt đầu trầm lại
Dialogue: 0,0:02:35.48,0:02:38.66,Default,,0000,0000,0000,,khi thanh quản dần to ra,
Dialogue: 0,0:02:38.66,0:02:43.56,Default,,0000,0000,0000,,kéo giãn dây thanh âm và mở rộng \Nnhiều không gian hơn cho rung động.
Dialogue: 0,0:02:43.56,0:02:47.44,Default,,0000,0000,0000,,Dây thanh âm dài hơn \Ncó dao động chậm và lớn hơn,
Dialogue: 0,0:02:47.44,0:02:50.65,Default,,0000,0000,0000,,kết quả là giọng phát ra trầm hơn.
Dialogue: 0,0:02:50.65,0:02:53.66,Default,,0000,0000,0000,,Sự phát triển này \Nđặc biệt nhanh chóng ở nam giới,
Dialogue: 0,0:02:53.66,0:02:57.05,Default,,0000,0000,0000,,khi mức testosterone cao dẫn đến\Nsự vỡ giọng đầu tiên,
Dialogue: 0,0:02:57.05,0:03:00.17,Default,,0000,0000,0000,,để rồi giọng nói \Ncó âm trầm và vang hơn,
Dialogue: 0,0:03:00.17,0:03:04.26,Default,,0000,0000,0000,,và sự lồi ra của thanh quản,\Nđược gọi là Quả táo Adam.
Dialogue: 0,0:03:04.26,0:03:06.79,Default,,0000,0000,0000,,Sự phát triển khác của giọng\Nở tuổi dậy thì
Dialogue: 0,0:03:06.79,0:03:09.71,Default,,0000,0000,0000,,xảy ra khi các mô xơ\Nbao phủ khắp dây thanh âm
Dialogue: 0,0:03:09.71,0:03:13.34,Default,,0000,0000,0000,,gồm ba lớp chuyên biệt khác nhau:
Dialogue: 0,0:03:13.34,0:03:15.12,Default,,0000,0000,0000,,lớp cơ trung tâm
Dialogue: 0,0:03:15.12,0:03:19.71,Default,,0000,0000,0000,,lớp collagen cứng bao ngoài\Nvới những mô xơ co giãn,
Dialogue: 0,0:03:19.71,0:03:23.14,Default,,0000,0000,0000,,và lớp ngoài cùng phủ \Nmột màng chất nhầy.
Dialogue: 0,0:03:23.14,0:03:25.92,Default,,0000,0000,0000,,Những lớp này tạo thêm sắc thái\Nvà độ sâu cho giọng nói,
Dialogue: 0,0:03:25.92,0:03:30.76,Default,,0000,0000,0000,,cho nó những âm sắc riêng biệt\Nkhác hẳn với trước khi dậy thì.
Dialogue: 0,0:03:30.76,0:03:35.59,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi dậy thì, hầu hết giọng mọi người\Nvẫn duy trì và ít thay đổi
Dialogue: 0,0:03:35.59,0:03:37.71,Default,,0000,0000,0000,,trong khoảng 50 năm.
Dialogue: 0,0:03:37.71,0:03:39.91,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng ta sử dụng giọng nói\Nrất khác nhau,
Dialogue: 0,0:03:39.91,0:03:44.07,Default,,0000,0000,0000,,và cuối cùng, đều sẽ trải qua\Nnhững triệu chứng của thanh quản lão hóa,
Dialogue: 0,0:03:44.07,0:03:46.23,Default,,0000,0000,0000,,được biết đến như là \Nsự rối loạn âm.
Dialogue: 0,0:03:46.23,0:03:49.30,Default,,0000,0000,0000,,Đầu tiên, collagen ở các nếp gấp\Nngày càng xơ cứng,
Dialogue: 0,0:03:49.30,0:03:52.72,Default,,0000,0000,0000,,những mô xơ co giãn xung quanh\Nco lại và dần hao mòn.
Dialogue: 0,0:03:52.72,0:03:57.81,Default,,0000,0000,0000,,Sự giảm linh hoạt này \Nlàm tăng cao độ của giọng người lớn tuổi.
Dialogue: 0,0:03:57.81,0:04:01.22,Default,,0000,0000,0000,,Với những ai gặp thay đổi \Nhoóc-môn thời tiền mãn kinh,
Dialogue: 0,0:04:01.22,0:04:06.63,Default,,0000,0000,0000,,sẽ có sự tăng âm độ cao hơn\Nvà dây thanh âm phình ra to hơn.
Dialogue: 0,0:04:06.63,0:04:12.60,Default,,0000,0000,0000,,Sự tăng khối lượng dây thanh âm \Nlàm chậm rung động, khiến giọng trầm hơn.
Dialogue: 0,0:04:12.60,0:04:15.40,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả những triệu chứng này\Ncực kỳ phức tạp
Dialogue: 0,0:04:15.40,0:04:19.02,Default,,0000,0000,0000,,bởi có rất ít các đầu cuối dây thần kinh \Nthanh quản khỏe mạnh sót lại,
Dialogue: 0,0:04:19.02,0:04:23.100,Default,,0000,0000,0000,,làm giảm sự chính xác của cơ điều khiển\Nvà khiến giọng bị nhiều hơi hoặc khàn.
Dialogue: 0,0:04:23.100,0:04:28.19,Default,,0000,0000,0000,,Sau cùng, những thay đổi kết cấu\Nchỉ là vài khía cạnh
Dialogue: 0,0:04:28.19,0:04:30.07,Default,,0000,0000,0000,,có thể ảnh hưởng đến \Ngiọng nói của bạn.
Dialogue: 0,0:04:30.07,0:04:31.79,Default,,0000,0000,0000,,Nếu được giữ gìn kỹ lưỡng,
Dialogue: 0,0:04:31.79,0:04:34.60,Default,,0000,0000,0000,,thanh quản của bạn \Nlà một khí cụ tinh vi,
Dialogue: 0,0:04:34.60,0:04:36.84,Default,,0000,0000,0000,,có khả năng hát aria \Ntrong các vở Opera,
Dialogue: 0,0:04:36.84,0:04:40.16,Default,,0000,0000,0000,,các vở độc thoại mượt mà,\Nvà các bài diễn thuyết cảm động.