1
00:00:00,844 --> 00:00:03,222
როცა წინასწარგანწყობასა
და მიკერძოებაზე ვფიქრობთ,

2
00:00:03,222 --> 00:00:05,376
ხშირად სულელი, 
ბოროტი ადამიანები გვახსენდება,

3
00:00:05,376 --> 00:00:07,820
რომლებიც სისულელეებს
და მავნებლობას სჩადიან.

4
00:00:07,820 --> 00:00:09,890
ეს აზრი კარგად შეაჯამა

5
00:00:09,890 --> 00:00:12,358
ბრიტანელმა კრიტიკოსმა,
უილიამ ჰაზლიტმა,

6
00:00:12,358 --> 00:00:15,293
რომელმაც დაწერა: "წინასწარგანწყობა
უვიცობის შვილია."

7
00:00:15,293 --> 00:00:17,405
მინდა ვცადო დაგარწმუნოთ,

8
00:00:17,405 --> 00:00:19,040
რომ ეს შეცდომაა.

9
00:00:19,040 --> 00:00:20,772
მინდა დაგარწმუნოთ,

10
00:00:20,772 --> 00:00:22,495
რომ წინასწარგანწყობა და მიკერძოება

11
00:00:22,495 --> 00:00:25,783
ბუნებრივია, რაციონალურია

12
00:00:25,783 --> 00:00:27,614
და ხშირად მორალურიც კი.

13
00:00:27,614 --> 00:00:29,866
ვფიქრობ, თუ ამას გავიგებთ,

14
00:00:29,866 --> 00:00:32,205
უფრო უკეთ ვიგრძნობთ,
როდის შეიძლება

15
00:00:32,205 --> 00:00:33,472
ამან შეცდომაში შეგვიყვანოს

16
00:00:33,472 --> 00:00:35,200
და საშინელი შედეგები მოიტანოს.

17
00:00:35,200 --> 00:00:37,525
უკეთ გვეცოდინება რა ვიღონოთ,

18
00:00:37,525 --> 00:00:39,207
თუ ასე მოხდა.

19
00:00:39,207 --> 00:00:42,234
დავიწყოთ სტერეოტიპებით.
როცა მიყურებთ,

20
00:00:42,234 --> 00:00:44,480
იცით ჩემი სახელი,
რაღაც ინფორმაცია ჩემზე

21
00:00:44,480 --> 00:00:46,309
და გარკვეული წარმოდგენა გექმნებათ.

22
00:00:46,309 --> 00:00:49,162
შეგიძლიათ ივარაუდოთ
ჩემი ეთნიკური წარმომავლობა.

23
00:00:49,162 --> 00:00:52,443
პოლიტიკური კუთვნილება,
რელიგიური რწმენა.

24
00:00:52,443 --> 00:00:54,542
ეს წარმოდგენები ხშირად ზუსტია.

25
00:00:54,542 --> 00:00:56,724
ჩვენ კარგად გამოგვდის მსგავსი რაღაცეები.

26
00:00:56,724 --> 00:00:58,207
კარგად გამოგვდის იმიტომ,

27
00:00:58,207 --> 00:01:00,940
რომ ჩვენი უნარი
ადამიანების სტერეოტიპიზაციისა,

28
00:01:00,940 --> 00:01:04,195
არა გონების რაღაც შემთხვევითობაა,

29
00:01:04,195 --> 00:01:06,511
არამედ ის ზოგადი პროცესის

30
00:01:06,511 --> 00:01:08,166
სპეციფიური შემთხვევაა.

31
00:01:08,166 --> 00:01:09,785
ეს პროცესია კატეგორიებად დაყოფილ

32
00:01:09,785 --> 00:01:11,326
ნივთებთან და ადამიანებთან

33
00:01:11,326 --> 00:01:12,575
ურთიერთობის გამოცდილება,

34
00:01:12,575 --> 00:01:15,031
რომელსაც ამ კატეგორიების

35
00:01:15,031 --> 00:01:17,390
ახალი წარმომადგენლების
განზოგადებაში ვიყენებთ.

36
00:01:17,390 --> 00:01:19,757
ყველა აქ მყოფს სკამებთან,
ვაშლებთან და ძაღლებთან

37
00:01:19,757 --> 00:01:22,010
ურთიერთობის დიდი გამოცდილება აქვს.

38
00:01:22,010 --> 00:01:23,696
ამაზე დაყრდნობით, უცნობი ობიექტიდან

39
00:01:23,696 --> 00:01:25,998
თქვენ შეგიძლიათ დაასკვნათ,

40
00:01:25,998 --> 00:01:27,314
რომ სკამზე შეიძლება დაჯდეთ,

41
00:01:27,314 --> 00:01:29,879
ვაშლი შეგიძლიათ ჭამოთ
და რომ ძაღლი იყეფება.

42
00:01:29,879 --> 00:01:31,583
თუმცა, შეიძლება ვცდებოდეთ.

43
00:01:31,583 --> 00:01:33,653
სკამი შეიძლება გატყდეს,
თუ მასზე დაჯდებით,

44
00:01:33,653 --> 00:01:36,135
ვაშლი შეიძლება საწამლავი იყოს
და ძაღლმა კი არ იყეფოს.

45
00:01:36,135 --> 00:01:38,535
მართლაც, ეს ჩემი ძაღლი ტესია
და ის არ იყეფება.

46
00:01:38,535 --> 00:01:41,294
მაგრამ ხშირ შემთხვევაში
ამას კარგად ვახერხებთ.

47
00:01:41,294 --> 00:01:43,210
ხშირ შემთხვევაში სწორ ვარაუდებს ვაკეთებთ

48
00:01:43,210 --> 00:01:45,024
სოციალურ სფეროშიც და არა სოციალურშიც.

49
00:01:45,024 --> 00:01:46,633
ასე რომ არ ყოფილიყო,

50
00:01:46,633 --> 00:01:50,419
რომ არ შეგვძლებოდა გამოგვეცნო რაღაცეები
ახალ ობიექტებზე, რომლებსაც ვხვდებით,

51
00:01:50,419 --> 00:01:51,640
ვერ გადავრჩებოდით.

52
00:01:51,640 --> 00:01:54,509
სხვათა შორის ჰეზლიტი მოგვიანებით
თავის შესანიშნავ ესეში

53
00:01:54,509 --> 00:01:55,994
ამას აღიარებს.

54
00:01:55,994 --> 00:01:58,746
ის წერს: "წინასწარგანწყობისა
და მიჩვევის დახმარების გარეშე

55
00:01:58,746 --> 00:02:00,876
ოთახში გზას ვერ გავიკვლევდი;

56
00:02:00,876 --> 00:02:03,568
არ მეცოდინებოდა როგორ მოვქცეულიყავი
ნებისმიერ ვითარებაში,

57
00:02:03,568 --> 00:02:07,531
ან რა მეგრძნო
ნებისმიერ ცხოვრებისეულ ურთიერთობაში."

58
00:02:07,531 --> 00:02:09,040
ავიღოთ მიკერძოება.

59
00:02:09,040 --> 00:02:10,748
ზოგჯერ ჩვენ ვყოფთ მსოფლიოს

60
00:02:10,748 --> 00:02:13,659
როგორც ჩვენ მათ წინააღმდეგ,
ჩვენიანებად და მათიანებად.

61
00:02:13,659 --> 00:02:14,910
ზოგჯერ როცა ამას ვაკეთებთ,

62
00:02:14,910 --> 00:02:16,467
ვხვდებით რომ არასწორად ვიქცევით

63
00:02:16,467 --> 00:02:18,140
და გვრცხვენია ამის.

64
00:02:18,140 --> 00:02:19,933
თუმცა, სხვა შემთხვევაში
ვამაყობთ ამით.

65
00:02:19,933 --> 00:02:21,436
საჯაროდ ვაღიარებთ ამას.

66
00:02:21,436 --> 00:02:22,718
ჩემი საყვარელი მაგალითია,

67
00:02:22,718 --> 00:02:25,310
უკანასკნელი არჩევნების წინ
რესპუბლიკელების დებატებისას,

68
00:02:25,310 --> 00:02:27,837
მაყურებლისგან წამოსული შეკითხვა.

69
00:02:27,837 --> 00:02:30,129
(ვიდეო) ანდერსონ კუპერი:
გადავდივართ შეკითხვებზე

70
00:02:30,129 --> 00:02:34,310
შეკითხვა საგარეო დახმარებაზე? დიახ, მემ.

71
00:02:34,310 --> 00:02:36,546
ქალი: ამერიკელი ხალხი იტანჯება

72
00:02:36,546 --> 00:02:39,183
ჩვენს ქვეყანაში ამჟამად.

73
00:02:39,183 --> 00:02:42,531
რატომ ვაგრძელებთ სხვა ქვეყნებისთვის

74
00:02:42,531 --> 00:02:43,847
დახმარების გაგზავნას

75
00:02:43,847 --> 00:02:47,950
როცა ჩვენ თავად გვჭირდება
საკუთარი თავის დახმარება?

76
00:02:47,950 --> 00:02:49,645
აკ: გუბერნატორო პერი,

77
00:02:49,645 --> 00:02:51,012
(აპლოდისმენტები)

78
00:02:51,012 --> 00:02:53,350
რიკ პერი: რა თქმა უნდა, მე ვფიქრობ ეს...

79
00:02:53,350 --> 00:02:55,120
პოლ ბლუმი: სცენაზე მყოფი
ადამიანებიდან

80
00:02:55,120 --> 00:02:56,981
თითოეული დაეთანხმა შეკითხვის პათოსს,

81
00:02:56,981 --> 00:02:58,750
რომ როგორც ამერიკელებს,

82
00:02:58,750 --> 00:03:01,226
ამერიკელები მეტად უნდა გვადარდებდეს
ვიდრე სხვა ხალხი.

83
00:03:01,226 --> 00:03:04,091
მართლაც, ზოგადად ადამიანები

84
00:03:04,091 --> 00:03:07,599
სოლიდარობით, ლოიალობით, სიამაყით,
პატრიოტიზმით არიან განმსჭვალულები

85
00:03:07,599 --> 00:03:10,275
მათი ქვეყნის,
ან მათი ეთნიკური ჯგუფის მიმართ.

86
00:03:10,275 --> 00:03:13,640
პოლიტიკური კუთვნილების განურჩევლად
ბევრი ადამიანი ამაყობს ამერიკელობით

87
00:03:13,640 --> 00:03:15,712
და ისინი სხვა ქვეყნებს
ამერიკას ამჯობინებენ.

88
00:03:15,712 --> 00:03:18,312
სხვა ქვეყნის მაცხოვრებლები
იმავეს ფიქრობენ საკუთარ ერზე

89
00:03:18,312 --> 00:03:20,798
იგივეს ვგრძნობთ ეთნოსზეც.

90
00:03:20,798 --> 00:03:22,522
ზოგმა თქვენგანმა ეს შეიძლება უარყოს.

91
00:03:22,522 --> 00:03:24,243
ზოგი თქვენგანი შეიძლება კოსმოპოლიტია

92
00:03:24,243 --> 00:03:26,577
და ფიქრობს, რომ ეთნოსი
და ნაციონალობა არ უნდა იყოს

93
00:03:26,577 --> 00:03:28,700
მორალური ფაქტორი.

94
00:03:28,700 --> 00:03:31,462
მაგრამ თქვენნაირი დახვეწილებიც კი
დაეთანხმებით,

95
00:03:31,462 --> 00:03:33,296
რომ უნდა არსებობდეს რაღაც
მიკერძოება

96
00:03:33,296 --> 00:03:35,997
მეგობრებისა და ოჯახის წევრების მიმართ.
იმ ხალხის მიმართ,

97
00:03:35,997 --> 00:03:37,418
ვისთანაც ახლოს ხართ.

98
00:03:37,418 --> 00:03:38,979
ამიტომ თქვენც ასხვავებთ,

99
00:03:38,979 --> 00:03:40,954
'ჩვენ' და 'მათ'.

100
00:03:40,954 --> 00:03:43,557
ეს განსხვავება საკმაოდ ბუნებრივია

101
00:03:43,557 --> 00:03:46,481
და ხშირად მორალურიც,
მაგრამ ის შეიძლება დამახინჯდეს.

102
00:03:46,481 --> 00:03:48,320
სწორედ ეს იყო
დიდი სოციალური ფსიქოლოგის

103
00:03:48,320 --> 00:03:50,969
ჰენრი ტეჯფელის კვლევის ნაწილი.

104
00:03:50,969 --> 00:03:53,574
ტეჯფელი 1919 წელს პოლონეთში დაიბადა.

105
00:03:53,574 --> 00:03:55,903
იგი უნვერსიტეტში სასწავლებლად
საფრანგეთში წავიდა,

106
00:03:55,903 --> 00:03:58,298
რადგან როგორც ებრაელს,
არ შეეძლო პოლონეთში ესწავლა.

107
00:03:58,298 --> 00:04:00,428
შემდეგ, მეორე მსოფლიო ომისას

108
00:04:00,428 --> 00:04:02,221
საფრანგეთის არმიის რიგებში ჩარიცხეს.

109
00:04:02,221 --> 00:04:03,830
შემდეგ ტყვედ აიყვანეს

110
00:04:03,830 --> 00:04:05,741
და სამხედრო პატიმრების ბანაკში აღმოჩნდა.

111
00:04:05,741 --> 00:04:07,568
ეს მისთვის საშინელი პერიოდი იყო,

112
00:04:07,568 --> 00:04:09,336
რადგან მისი ებრაელობა რომ აღმოეჩინათ,

113
00:04:09,336 --> 00:04:11,408
შეიძლება საკონცენტრაციო ბანაკში
გადაეყვანათ,

114
00:04:11,408 --> 00:04:13,400
სადაც ალბათ ვერ გადარჩებოდა.

115
00:04:13,400 --> 00:04:15,977
მართლაც, როცა ომი დამთავრდა და გამოუშვეს,

116
00:04:15,977 --> 00:04:18,752
მისი მეგობრების და ოჯახის წევრების
უმრავლესობა მკვდარი იყო.

117
00:04:18,752 --> 00:04:20,609
ის სხვადასხვა აქტივობით იყო დაკავებული.

118
00:04:20,609 --> 00:04:21,860
ის ომის ობლებს ეხმარებოდა,

119
00:04:21,860 --> 00:04:23,691
მაგრამ მისი ხანგრძლივი ინტერესის სფერო

120
00:04:23,691 --> 00:04:25,356
წინასწარგანწყობის მეცნიერება იყო.

121
00:04:25,356 --> 00:04:27,996
როცა პრესტიჟულ ბრიტანულ სტიპენდიაზე
კონკურსი გამოცხადდა,

122
00:04:27,996 --> 00:04:29,641
მანაც შეიტანა განაცხადი

123
00:04:29,641 --> 00:04:30,998
და მოიპოვა ის.

124
00:04:30,998 --> 00:04:33,188
ეს იყო
მისი შესანიშნავი კარიერის დასაწყისი.

125
00:04:33,188 --> 00:04:35,937
მისი კარიერა კი ისეთი აზრით დაიწყო,

126
00:04:35,937 --> 00:04:37,777
რომელიც უმრავლესობის წარმოდგენას

127
00:04:37,777 --> 00:04:39,893
ჰოლოკოსტზე ეწინააღმდეგებოდა.

128
00:04:39,893 --> 00:04:42,299
ბევრი ხალხი, უმრავლესობა იმ დროში,

129
00:04:42,299 --> 00:04:44,200
ჰოლოკოსტს უყურებდა,

130
00:04:44,200 --> 00:04:47,204
როგორც გერმანელების
რაღაც ტრაგიკულ დეფექტს,

131
00:04:47,204 --> 00:04:51,038
რაღაც გენეტიკურ,
ავტორიტარულ პიროვნულ თვისებას

132
00:04:51,038 --> 00:04:53,096
და ტეჯფელმა ეს უარყო.

133
00:04:53,096 --> 00:04:55,569
ტეჯფელმა თქვა,
რომ რაც ჰოლოკოსტის დროს ვნახეთ,

134
00:04:55,569 --> 00:04:57,950
არის ნორმალური ფსიქოლოგიური პროცესების

135
00:04:57,950 --> 00:04:59,698
გადამეტება.

136
00:04:59,698 --> 00:05:01,489
პროცესების, რომელიც ყოველ ჩვენგანშია.

137
00:05:01,489 --> 00:05:04,174
ამის შესასწავლად
მან ბრიტანელ ახალგაზრდებზე,

138
00:05:04,174 --> 00:05:05,918
კლასიკური კვლევების სერია ჩაატარა.

139
00:05:05,918 --> 00:05:07,467
ერთ-ერთ კვლევაში,

140
00:05:07,467 --> 00:05:10,019
მან ბრიტანელ ახალგაზრდებს
სხვადასხვა კითხვები დაუსვა.

141
00:05:10,019 --> 00:05:11,903
შემდეგ პასუხებზე დაყრდნობით თქვა:

142
00:05:11,903 --> 00:05:14,260
"თქვენს პასუხებს შევხედე
და მათზე დაყრდნობით,

143
00:05:14,260 --> 00:05:16,357
დავადგინე რომ თქვენ ხართ ან"...

144
00:05:16,357 --> 00:05:17,363
ნახევარს უთხრა:

145
00:05:17,363 --> 00:05:20,320
"კანდინსკის მოყვარული,
თქვენ გიყვართ კანდინსკის ნამუშევრები",

146
00:05:20,320 --> 00:05:23,298
ან: "კლიის მოყვარული,
თქვენ გიყვართ კლიის ნამუშევრები"

147
00:05:23,298 --> 00:05:24,844
ეს სრული ფიქცია იყო.

148
00:05:24,844 --> 00:05:27,934
მათ პასუხებს კავშირი არ ჰქონდა,
არც კანდინსკისთან და არც კლიისთან.

149
00:05:27,934 --> 00:05:30,202
მათ ალბათ ამ ხელოვანების შესახებ
არც კი სმენიათ.

150
00:05:30,202 --> 00:05:32,872
მან უბრალოდ შემთხვევითად დაჰყო ისინი.

151
00:05:32,872 --> 00:05:36,143
აღმოჩნდა რომ ეს კატეგორიები
მნიშვნელოვანი იყო.

152
00:05:36,143 --> 00:05:38,654
როცა მან მოგვიანებით
გამოსაცდელებს ფული მისცა,

153
00:05:38,654 --> 00:05:40,330
ისინი ამ ფულს უფრო მეტად

154
00:05:40,330 --> 00:05:42,130
საკუთარი ჯგუფის წევრებს
უნაწილებდნენ,

155
00:05:42,130 --> 00:05:43,963
ვიდრე სხვა ჯგუფისას.

156
00:05:43,963 --> 00:05:46,290
უფრო მეტიც, ისინი დაინტერესებულები იყვნენ

157
00:05:46,290 --> 00:05:48,296
საკუთარ ჯგუფსა და სხვა ჯგუფს შორის

158
00:05:48,296 --> 00:05:50,862
განსხვავების მიღწევით.

159
00:05:50,862 --> 00:05:53,250
მაგალითად,
ისინი თმობდნენ ფულს საკუთარი ჯგუფისთვის,

160
00:05:53,250 --> 00:05:57,908
თუ ამით სხვა ჯგუფისთვის
ნაკლების მიცემა მოუწევდათ.

161
00:05:57,908 --> 00:06:00,236
ჩანს რომ ასეთი მიკერძოება
ძალიან ადრე ვლინდება.

162
00:06:00,236 --> 00:06:02,536
ჩემმა კოლეგამ და ცოლმა, კარენ ვინმა,

163
00:06:02,536 --> 00:06:04,497
იელში ბავშვებზე, კვლევების სერია ჩაატარა,

164
00:06:04,497 --> 00:06:06,979
სადაც ბავშვებს თოჯინები წარუდგინა.

165
00:06:06,979 --> 00:06:09,244
ყოველ თოჯინას საყვარელი საჭმელი აქვს.

166
00:06:09,244 --> 00:06:12,126
მაგალითად, ერთ-ერთ თოჯინას შეიძლება
მწვანე ლობიო უყვარდეს.

167
00:06:12,126 --> 00:06:14,001
მეორეს - კრეკერები.

168
00:06:14,001 --> 00:06:16,370
ბავშვების საყვარელი საჭმელიც დგინდება.

169
00:06:16,370 --> 00:06:19,060
როგორც წესი ეს კრეკერებია.

170
00:06:19,060 --> 00:06:21,672
საინტერესოა, აქვს თუ არა ამას მნიშვნელობა.

171
00:06:21,672 --> 00:06:24,788
იმისთვის თუ როგორ ექცევიან
ბავშვები თოჯინებს? აღმოჩნდა რომ აქვს.

172
00:06:24,788 --> 00:06:26,717
ისინი იმ თოჯინას ანიჭებენ უპირატესობას,

173
00:06:26,717 --> 00:06:29,786
რომელსაც მათნაირი გემოვნება აქვს.

174
00:06:29,786 --> 00:06:32,342
უფრო მეტიც,
ისინი იმ თოჯინას ანიჭებენ უპირატესობას,

175
00:06:32,342 --> 00:06:35,327
რომელიც სჯის თოჯინას,
რომელსაც სხვა გემოვნება აქვს.

176
00:06:35,327 --> 00:06:37,604
(სიცილი)

177
00:06:37,604 --> 00:06:41,236
ჩვენ ამ 'ჩვენიანები' 'მათიანები'
ფსიქოლოგიას ვხედავთ მუდმივად.

178
00:06:41,236 --> 00:06:42,900
ჩვენ ვხედავთ ამას
პოლიტიკურ ბრძოლაში

179
00:06:42,900 --> 00:06:45,314
სხვადასხვა იდეოლოგიების ჯგუფებში.

180
00:06:45,314 --> 00:06:48,940
ვხედავთ ამის უკიდურესობას
ომის შემთხვევაში,

181
00:06:48,940 --> 00:06:52,157
როცა 'მათიანები'
არა მხოლოდ ნაკლებს ღებულობენ,

182
00:06:52,157 --> 00:06:53,895
არამედ მათ არაადამიანურად ეპყრობიან,

183
00:06:53,895 --> 00:06:55,985
როგორც ნაცისტებს წარმოედგინათ ებრაელები

184
00:06:55,985 --> 00:06:58,070
როგორც პარაზიტები, ან ტილები.

185
00:06:58,070 --> 00:07:02,306
ან ამერიკელებს წარმოედგინათ იაპონელები,
როგორც ვირთხები.

186
00:07:02,306 --> 00:07:04,520
სტერეოტიპებიც შეიძლება დამახინჯებული იყოს.

187
00:07:04,520 --> 00:07:06,781
ხშირად ისინი რაციონალური და გამოსადეგია,

188
00:07:06,781 --> 00:07:08,355
მაგრამ ზოგჯერ ირაციონალურია,

189
00:07:08,355 --> 00:07:09,581
არასწორ პასუხებს იძლევა.

190
00:07:09,581 --> 00:07:10,798
ზოგ შემთხვევაში

191
00:07:10,798 --> 00:07:12,973
პირდაპირ ამორალურ შედეგებამდე მივყავართ.

192
00:07:12,973 --> 00:07:15,781
ყველაზე ფართედ შესწავლილი ასეთი მაგალითი,

193
00:07:15,781 --> 00:07:17,448
რასის შემთხვევაა.

194
00:07:17,448 --> 00:07:18,855
2008 წლის არჩევნებამდე

195
00:07:18,855 --> 00:07:20,929
შესანიშნავი კვლევა ჩატარდა,

196
00:07:20,929 --> 00:07:23,955
სადაც სოციალური ფსიქოლოგები დააკვირდნენ,

197
00:07:23,955 --> 00:07:27,397
თუ რამდენად იყვნენ კანდიდატები
ამერიკასთან ასოცირებულები,

198
00:07:27,397 --> 00:07:31,002
როგორც ამერიკის დროშასთან
ქვეცნობიერი ასოციაცია.

199
00:07:31,002 --> 00:07:32,358
მათ ერთ-ერთ ასეთ კვლევაში,

200
00:07:32,358 --> 00:07:34,372
ობამა და მაკკეინი შეადარეს და აღმოჩნდა,

201
00:07:34,372 --> 00:07:37,766
რომ მაკკეინი უფრო მეტად აღიქმება
ამერიკელად, ვიდრე ობამა.

202
00:07:37,766 --> 00:07:40,339
ხალხი არც არის ამით ძალიან გაკვირვებული.

203
00:07:40,339 --> 00:07:42,257
მაკკეინი ომის გმირია

204
00:07:42,257 --> 00:07:43,926
და ბევრი დაუფარავად იტყვის,

205
00:07:43,926 --> 00:07:46,746
რომ მას მეტი აკავშირებს
ამერიკის ისტორიასთან ვიდრე ობამას.

206
00:07:46,746 --> 00:07:48,613
მაგრამ ობამა ბრიტანელ პრემიერ მინისტრს,

207
00:07:48,613 --> 00:07:51,069
ტონი ბლერსაც შედარდა

208
00:07:51,069 --> 00:07:53,330
და აღმოჩნდა რომ ბლერიც

209
00:07:53,330 --> 00:07:55,837
ობამაზე უფრო მეტად აღიქმება ამერიკელად,

210
00:07:55,837 --> 00:07:58,220
მიუხედავად იმისა რომ გამოსაცდელებმა
ცხადად იცოდნენ,

211
00:07:58,220 --> 00:08:00,900
რომ ბლერი საერთოდ არ არის ამერიკელი.

212
00:08:00,900 --> 00:08:02,324
მაგრამ ისინი რასაკვირველია

213
00:08:02,324 --> 00:08:05,375
კანის ფერზე რეაგირებდნენ.

214
00:08:05,375 --> 00:08:07,426
ამ სტერეოტიპებს და მიკერძოებას,

215
00:08:07,426 --> 00:08:08,976
მსოფლიოს მასშტაბით რეალური,

216
00:08:08,976 --> 00:08:11,748
უმნიშვნელო და მნიშვნელოვანი შედეგები აქვს.

217
00:08:11,748 --> 00:08:14,410
ერთ-ერთ ბოლო კვლევაში,

218
00:08:14,410 --> 00:08:17,679
ბეისბოლის ბარათები დადეს
eBay-ზე გასაყიდად.

219
00:08:17,679 --> 00:08:20,413
ზოგი მათგანი თეთრკანიან ხელს ეჭირა,


220
00:08:20,413 --> 00:08:21,631
ზოგი - შავკანიანს.

221
00:08:21,631 --> 00:08:23,210
ბარათები კი ერთნაირი იყო.

222
00:08:23,210 --> 00:08:24,624
შავკანიანებს რომლებიც ეჭირათ,

223
00:08:24,624 --> 00:08:26,741
მათ მნიშვნელოვნად ნაკლები
განაცხადები მიიღეს,

224
00:08:26,741 --> 00:08:29,005
თეთრკანიან ხელში მყოფებთან შედარებით.

225
00:08:29,005 --> 00:08:31,367
სტენფორდის კვლევაში,

226
00:08:31,367 --> 00:08:35,597
ფსიქოლოგებმა
თეთრკანიანი ადამიანის მკვლელობებისთვის

227
00:08:35,597 --> 00:08:39,166
გასამართლებული ადამიანების
საქმეები გამოიკვლიეს.

228
00:08:39,166 --> 00:08:41,970
როგორც აღმოჩნდა, ყველა სხვა ფაქტორის
მუდმივობის პირობებში,

229
00:08:41,970 --> 00:08:44,340
უფრო დიდი შანსია სიკვდილით დაგსაჯონ,

230
00:08:44,340 --> 00:08:46,317
თუ გამოიყურებით როგორც მარჯვენა მამაკაცი,

231
00:08:46,317 --> 00:08:48,090
ვიდრე მარცხენა.

232
00:08:48,090 --> 00:08:50,119
დიდ წილად იმიტომ,

233
00:08:50,119 --> 00:08:52,653
რომ მარჯვენა მამაკაცი
პროტოტიპულად უფრო შავკანიანია,

234
00:08:52,653 --> 00:08:55,143
პროტოტიპულად უფრო აფრო-ამერიკელი

235
00:08:55,143 --> 00:08:57,572
და ეს გავლენას ახდენს
ადამიანების გადაწყვეტილებაზე,

236
00:08:57,572 --> 00:08:59,243
თუ რა გააკეთონ მასთან დაკავშირებით.

237
00:08:59,243 --> 00:09:00,730
ახლა როცა ვიცით ამის შესახებ,

238
00:09:00,730 --> 00:09:02,307
როგორ შევებრძოლოთ?

239
00:09:02,307 --> 00:09:03,929
არსებობს სხვადასხვა გზა.

240
00:09:03,929 --> 00:09:05,363
ერთ-ერთია ადამიანურ,

241
00:09:05,363 --> 00:09:07,409
ემოციურ რეაქციებზე აპელირება.

242
00:09:07,409 --> 00:09:09,542
ხალხის თანაგრძნობაზე გათვლა.

243
00:09:09,542 --> 00:09:11,415
ხშირად ამას ისტორიებით ვაკეთებთ.

244
00:09:11,415 --> 00:09:13,980
თუ თქვენ ლიბერალი მშობელი ხართ

245
00:09:13,980 --> 00:09:15,852
და გინდათ თქვენი ბავშვი

246
00:09:15,852 --> 00:09:18,136
არატრადიციული ოჯახის
ღირსეულობაში დაარწმუნოთ,

247
00:09:18,136 --> 00:09:20,719
შეიძლება მას ეს წიგნი მისცეთ:
["ჰიზერს ორი დედა ჰყავს"]

248
00:09:20,719 --> 00:09:22,715
თუ კონსერვატორი ხართ,
სხვა დამოკიდებულებით

249
00:09:22,715 --> 00:09:24,156
შეიძლება ასეთი წიგნი მისცეთ.

250
00:09:24,156 --> 00:09:27,115
(სიცილი) ["მიშველე! დედა!
ჩემი საწოლის ქვეშ ლიბერალები არიან!"]

251
00:09:27,115 --> 00:09:29,321
ზოგადად ისტორიებმა
შეიძლება უნიშვნელო უცნობები,

252
00:09:29,321 --> 00:09:31,473
მნიშვნელოვან ადამიანებად აქციონ

253
00:09:31,473 --> 00:09:34,158
და ის რომ ჩვენ გვაღელვებს ადამიანები,
როცა მათზე,

254
00:09:34,158 --> 00:09:35,890
როგორც ინდივიდებზე ვკონცენტრირდებით,

255
00:09:35,890 --> 00:09:38,139
ისტორიის მანძილზე ბევრჯერ გამოვლინდა.

256
00:09:38,139 --> 00:09:40,722
ამბობენ, რომ სტალინმა თქვა:

257
00:09:40,722 --> 00:09:42,389
"ერთი ადამიანის სიკვდილი ტრაგედიაა,

258
00:09:42,389 --> 00:09:44,379
მილიონების კი - სტატისტიკა"

259
00:09:44,379 --> 00:09:45,830
დედა ტერეზამ თქვა:

260
00:09:45,830 --> 00:09:47,831
"მასების დანახვაზე, არაფერს მოვიმოქმედებ.

261
00:09:47,831 --> 00:09:49,696
თუ ერთს დავინახავ - დავეხმარები "

262
00:09:49,696 --> 00:09:51,766
ფსიქოლოგებმა ეს გამოიკვლიეს.

263
00:09:51,766 --> 00:09:53,117
მაგალითად, ერთ-ერთ კვლევაში,

264
00:09:53,117 --> 00:09:55,850
ხალხს მიაწოდეს ფაქტები კრიზისულ სიტუაციაზე

265
00:09:55,850 --> 00:10:00,106
და დააკვირდნენ
რამდენ შემოწირულობას გაიღებდნენ

266
00:10:00,106 --> 00:10:01,690
ამ კრიზისის დასაძლევად.

267
00:10:01,690 --> 00:10:03,527
სხვა ჯგუფს არ მიაწოდეს არცერთი ფაქტი,

268
00:10:03,527 --> 00:10:05,625
მაგრამ მოუყვნენ ადამიანზე,

269
00:10:05,625 --> 00:10:08,065
უთხრეს სახელი და აჩვენეს სახე

270
00:10:08,065 --> 00:10:11,284
და როგორც აღმოჩნდა მათ ბევრად მეტი გასცეს.

271
00:10:11,284 --> 00:10:13,265
ეს ყველაფერი არაა საიდუმლო იმ ხალხისთვის,

272
00:10:13,265 --> 00:10:15,256
ვინც ქველმოქვედებითაა დაკავებული.

273
00:10:15,256 --> 00:10:17,904
ისინი ცდილობენ არ დატვირთონ ადამიანები

274
00:10:17,904 --> 00:10:19,227
ფაქტებითა და სტატისტიკით,

275
00:10:19,227 --> 00:10:20,419
არამედ სახეებს აჩვენებენ,

276
00:10:20,419 --> 00:10:21,985
ადამიანის სახეებს.

277
00:10:21,985 --> 00:10:25,212
შეიძლება თითოული ადამიანის მიმართ
სიმპათიის გამოწვევით,

278
00:10:25,212 --> 00:10:27,363
ამ სიმპათიის
მთელ იმ ჯგუფზე გავრცელება მოხდეს,

279
00:10:27,363 --> 00:10:30,061
რომელსაც ეს ინდივიდი ეკუთვნის.

280
00:10:30,061 --> 00:10:32,527
ეს ჰარიეტ ბიჩერ სტოუა.

281
00:10:32,527 --> 00:10:34,970
შეიძლება გამოგონილიც არის,
მაგრამ ამბობენ,

282
00:10:34,970 --> 00:10:37,044
რომ პრეზიდენტმა ლინკოლნმა

283
00:10:37,044 --> 00:10:39,152
ის სამოქალაქო ომის დროს
თეთრ სახლში დაპატიჟა

284
00:10:39,152 --> 00:10:40,376
და უთხრა:

285
00:10:40,376 --> 00:10:43,430
"მაშ თქვენ ხართ ის პატარა ქალბატონი,
რომელმაც ეს დიდი ომი დაიწყო"

286
00:10:43,430 --> 00:10:45,355
ამაში ის: "ბიძია თომას ქოხს" გულისხმობდა

287
00:10:45,355 --> 00:10:47,706
"ბიძია თომას ქოხი"
დიდი ფილოსოგიის, თეოლოგიის,

288
00:10:47,706 --> 00:10:50,850
ან თუნდაც ლიტერატურის წიგნი არ არის,

289
00:10:50,850 --> 00:10:53,365
მაგრამ ის დიდ საქმეს აკეთებს.

290
00:10:53,365 --> 00:10:55,863
ადამიანებს იმათ ადგილზე აყენებს,

291
00:10:55,863 --> 00:10:58,196
ვის ადგილზეც ისინი ვერ აღმოჩნდებოდნენ,

292
00:10:58,196 --> 00:11:00,598
ის მათ მონობას აგრძნობინებს.

293
00:11:00,598 --> 00:11:02,379
სწორედ ეს შეიძლება ყოფილიყო

294
00:11:02,379 --> 00:11:04,243
დიდი სოციალური ცვლილების კატალიზატორი.

295
00:11:04,243 --> 00:11:06,345
ბოლო ათწლეულების ამერიკას თუ შევხედავთ,

296
00:11:06,345 --> 00:11:09,414
შეგვიძლია ვივარაუდოთ,

297
00:11:09,414 --> 00:11:12,563
რომ "ქოსბის შოუს" მსგავსმა შოუებმა,
რადიკალურად შეცვალეს

298
00:11:12,563 --> 00:11:15,171
ამერიკელების დამოკიდებულება
აფრო-ამერიკელების მიმართ,

299
00:11:15,171 --> 00:11:18,234
"უილი და გრეისის" და "თანამედროვე ოჯახის"
მსგავსმა შოუებმა კი,

300
00:11:18,234 --> 00:11:19,627
შეცვალეს მათი დამოკიდებულება

301
00:11:19,627 --> 00:11:21,057
გეი კაცების და ქალების მიმართ.

302
00:11:21,057 --> 00:11:23,352
არ მგონია გადაჭარბებული იმის თქმა,

303
00:11:23,352 --> 00:11:26,013
რომ ამერიკაში მორალური ცვლილების
მთავარი კარტალიზატორი,

304
00:11:26,013 --> 00:11:28,906
სიტუაციური კომედიები იყო.

305
00:11:28,906 --> 00:11:30,352
თუმცა, მხოლოდ ემოციები არ არის

306
00:11:30,352 --> 00:11:31,838
და მინდა გონიერების ძალაზე

307
00:11:31,838 --> 00:11:33,833
ყურადღების გამახვილებით დავასრულო.

308
00:11:33,833 --> 00:11:35,989
სტივენ პინკერი თავის შესანიშნავ წიგნში:

309
00:11:35,989 --> 00:11:37,732
"ჩვენი ბუნების საუკეთესო ანგელოზები"

310
00:11:37,732 --> 00:11:39,228
ამბობს: ძველ აღთქმაში წერია,

311
00:11:39,228 --> 00:11:41,810
რომ გიყვარდეს მეზობელი შენი.

312
00:11:41,810 --> 00:11:44,532
ახალ აღთქმაში წერია:
გიყვარდეს მტერი შენი,

313
00:11:44,532 --> 00:11:47,218
მაგრამ სინამდვილეში,
მე არცერთი მათგანი არ მიყვარს,

314
00:11:47,218 --> 00:11:48,885
მაგრამ მაინც არ მინდა მათი მოკვლა.

315
00:11:48,885 --> 00:11:50,931
მე ვიცი, რომ მათ წინაშე ვალდებულება მაქვს,

316
00:11:50,931 --> 00:11:54,221
მაგრამ ჩემი მორალური გრძნობები
და წარმოდგენები იმაზე,

317
00:11:54,221 --> 00:11:55,934
თუ როგორ უნდა მოვექცე მათ,

318
00:11:55,934 --> 00:11:57,921
სიყვარულზე არ არის დაფუძნებული,

319
00:11:57,921 --> 00:11:59,940
არამედ ეფუძნება
ადამიანის უფლების გაგებას.

320
00:11:59,940 --> 00:12:02,613
წარმოდგენას, რომ მათი სიცოცხლე
ისეთივე ფასეულია მათთვის,

321
00:12:02,613 --> 00:12:04,499
როგორც ჩემი - ჩემთვის.

322
00:12:04,499 --> 00:12:06,431
ამის დასტურად ის დიდი ფილოსოფოსის,

323
00:12:06,431 --> 00:12:08,279
ადამ სმითის ისტორიას ჰყვება.

324
00:12:08,279 --> 00:12:09,965
მინდა ეს ისტორია მეც გიამბოთ.

325
00:12:09,965 --> 00:12:11,261
თუმცა მე მას,

326
00:12:11,261 --> 00:12:12,939
ცოტა თანამედროვეობისკენ შევცვლი.

327
00:12:12,939 --> 00:12:14,840
ადამ სმითი იწყებს თხოვნით წარმოიდგინოთ

328
00:12:14,840 --> 00:12:16,741
ათასობით ადამიანის სიკვდილი.

329
00:12:16,741 --> 00:12:18,781
თან ეს სიკვდილი,

330
00:12:18,781 --> 00:12:21,020
თქვენთვის უცნობ ქვეყანაში ხდება.

331
00:12:21,020 --> 00:12:24,574
ეს შეიძლება იყოს ჩინეთი, ინდოეთი,
ან ქვეყანა აფრიკაში.

332
00:12:24,574 --> 00:12:27,058
სმითი კითხულობს რა იქნება თქვენი რეაქცია?

333
00:12:27,058 --> 00:12:29,365
თქვენ იტყვით, ძალიან სამწუხაროა

334
00:12:29,365 --> 00:12:31,241
და ჩვეულ რიტმში განაგრძნობთ ცხოვრებას.

335
00:12:31,241 --> 00:12:33,780
თუ მაგალითად გადაშლით The New
York Times-ს ინტერნეტში

336
00:12:33,780 --> 00:12:36,650
და ამ ამბავს წაიკითხავთ,
პრინციპში მსგავსი რამ მუდმივად ხდება

337
00:12:36,650 --> 00:12:37,941
ჩვენ ვაგრძელებთ ცხოვრებას.

338
00:12:37,941 --> 00:12:40,135
თუმცა, ამის ნაცვლად, სმითი გთხოვთ

339
00:12:40,135 --> 00:12:41,389
წარმოიდგინოთ, რომ გაიგეთ,

340
00:12:41,389 --> 00:12:43,928
რომ ხვალ ნეკა თითს გაჭრიან.

341
00:12:43,928 --> 00:12:46,597
სმითი ამბობს, თქვენთვის
ეს ძალიან მნიშვნელოვანი იქნება.

342
00:12:46,597 --> 00:12:47,508
ამაზე ფიქრით,

343
00:12:47,508 --> 00:12:48,861
იმ ღამეს ვერ დაიძინებთ.

344
00:12:48,861 --> 00:12:50,880
ისმის კითხვა:

345
00:12:50,880 --> 00:12:53,346
გასწირავდით თუ არა ათასობით სიცოცხლეს,

346
00:12:53,346 --> 00:12:55,315
თქვენი ნეკა თითის შენარჩუნების სანაცვლოდ?

347
00:12:55,315 --> 00:12:57,633
შეგიძლიათ გულში უპასუხოთ,

348
00:12:57,633 --> 00:13:00,552
მაგრამ სმითი პასუხობს, რომ ვერანაირად,

349
00:13:00,552 --> 00:13:02,244
ეს ხომ საშინელი აზრია.

350
00:13:02,244 --> 00:13:04,275
ეს შემდეგ კითხვას აჩენს,

351
00:13:04,275 --> 00:13:05,649
როგორც სმითი ამბობს:

352
00:13:05,649 --> 00:13:07,707
"როგორ ხდება,
რომ ჩვენი პასიური გრძნობები ,

353
00:13:07,707 --> 00:13:09,975
თითქმის ყოველთვის ასეთი 
საშინელი და ეგოისტურია,

354
00:13:09,975 --> 00:13:11,440
ხოლო ჩვენი აქტიური პრინციპები,

355
00:13:11,440 --> 00:13:13,313
ხშირად გულუხვი და კეთილშობილი?"

356
00:13:13,313 --> 00:13:15,363
და სმითი პასუხობს: "ეს არის გონიერება,

357
00:13:15,363 --> 00:13:17,138
პრინციპი და ნამუსი.

358
00:13:17,138 --> 00:13:18,679
ისინი ისე ჩაგვესმის,

359
00:13:18,679 --> 00:13:22,104
რომ ჩვენს ყველაზე თავდაჯერებულ
ვნებებსაც კი ახშობს

360
00:13:22,104 --> 00:13:24,591
და გვარწმუნებს,
რომ მხოლოდ ერთ-ერთი ვართ სიმრავლიდან

361
00:13:24,591 --> 00:13:26,222
და სხვებზე მეტი არ ვართ."

362
00:13:26,222 --> 00:13:28,347
ამ უკანასკნელს,

363
00:13:28,347 --> 00:13:31,555
ხშირად მიუკერძოებლობის პრინციპს ეძახიან.

364
00:13:31,555 --> 00:13:34,184
მიუკერძოებლობის ეს პრინციპი,

365
00:13:34,184 --> 00:13:35,931
მსოფლიოს ყველა რელიგიაში,

366
00:13:35,951 --> 00:13:38,209
ოქროს წესის ყველა ვერსიაში

367
00:13:38,209 --> 00:13:40,663
და მსოფლიოს ყველა
მორალურ ფილოსოფიაში ვლინდება,

368
00:13:40,663 --> 00:13:41,970
სხვადასხვა ფორმით,

369
00:13:41,970 --> 00:13:44,964
მაგრამ ყველა იზიარებს წარმოდგენას,
რომ მორალური მსჯელობა

370
00:13:44,964 --> 00:13:47,949
მიუკერძოებელი პოზიციიდან უნდა ვაწარმოოთ.

371
00:13:47,949 --> 00:13:49,771
ჩემი აზრით
ამის საუკეთესო გამოხატულება,

372
00:13:49,771 --> 00:13:52,856
არა თეოლოგის, ან ფილოსოფოსის,

373
00:13:52,856 --> 00:13:54,213
არამედ ჰამფრი ბოგარტია

374
00:13:54,213 --> 00:13:55,760
ფილმ "კასაბლანკის" ბოლოს.

375
00:13:55,760 --> 00:13:59,536
ასე რომ გაფრთხილება სპოილერზე.
ის შეყვარებულს ეუბნება,

376
00:13:59,536 --> 00:14:00,676
რომ საერთო სიკეთისთვის

377
00:14:00,676 --> 00:14:02,379
უნდა დაშორდნენ და ამასთან ამბობს...

378
00:14:02,379 --> 00:14:04,143
მის აქცენტს ვერ გავაკეთებ...

379
00:14:04,143 --> 00:14:05,915
მაგრამ ამბობს: "ადვილი მისახვედრია,

380
00:14:05,915 --> 00:14:07,654
რომ სამი პატარა ადამიანის პრობლემები

381
00:14:07,654 --> 00:14:10,385
ბევრს არაფერს ნიშნავს ამ გიჟურ სამყაროში"

382
00:14:10,385 --> 00:14:13,665
ჩვენს გონიერებას შეუძლია
ვნებები დაგვაძლევინოს.

383
00:14:13,665 --> 00:14:15,381
ჩვენს გონიერებას შეუძლია

384
00:14:15,381 --> 00:14:16,742
განავრცოს ჩვენი თანაგრძნობა.

385
00:14:16,742 --> 00:14:19,309
შეუძლია დაგვაწერინოს
"ბიძია თომას ქოხის" მსგავსი წიგნი,

386
00:14:19,309 --> 00:14:20,752
ან წაგვაკითხოს მსგავსი წიგნი.

387
00:14:20,752 --> 00:14:23,346
გონიერებამ შეიძლება შეგვაქმნევინოს

388
00:14:23,346 --> 00:14:25,308
ჩვეულებები, ტაბუები და კანონები,

389
00:14:25,308 --> 00:14:27,118
რომლებიც შეგვზღუდავს

390
00:14:27,118 --> 00:14:28,694
ვიმოქმედოთ იმპულსურად,

391
00:14:28,694 --> 00:14:30,773
როცა, როგორც რაციონალური არსებები,
ვგრძნობთ,

392
00:14:30,773 --> 00:14:32,098
რომ უნდა ვიყოთ შეზღუდულები.

393
00:14:32,098 --> 00:14:33,791
სწორედ ესაა კონსტიტუცია.

394
00:14:33,791 --> 00:14:36,712
კონსტიტუცია წარსულში შეიმუშავეს

395
00:14:36,712 --> 00:14:38,019
და მას ამჟამად ვიყენებთ.

396
00:14:38,019 --> 00:14:38,794
ის გვეუბნება,

397
00:14:38,794 --> 00:14:40,441
რომ არ აქვს მნიშვნელობა,

398
00:14:40,441 --> 00:14:43,654
თუ რამდენად გვსურს, ერთი ადამიანის
მესამე ვადით პრეზიდენტად არჩევა.

399
00:14:43,654 --> 00:14:45,929
არ აქვს მნიშვნელობა,
თუ რამდენად შეიძლება სურდეთ

400
00:14:45,929 --> 00:14:49,997
თეთრკანიან ამერიკელებს
მონობის აღდგენა, ჩვენ ამას ვერ შევძლებთ.

401
00:14:49,997 --> 00:14:51,673
ჩვენ საკუთარი თავები შევზღუდეთ.

402
00:14:51,673 --> 00:14:54,090
ჩვენ სხვა რამეებშიც შევიზღუდეთ თავები.

403
00:14:54,090 --> 00:14:56,848
ჩვენ ვიცით, რომ სამსახურში

404
00:14:56,848 --> 00:14:59,799
ვიღაცის აყვანის,
ან ჯილდოს მიცემის დროს

405
00:14:59,799 --> 00:15:02,757
ჩვენ მიკერძოებულები ვართ
მათი რასის,

406
00:15:02,757 --> 00:15:05,053
მათი სქესის

407
00:15:05,053 --> 00:15:07,268
და მათი გარეგნობის მიხედვით.

408
00:15:07,268 --> 00:15:09,919
ამაზე ზოგჯერ შეიძლება ვთქვათ:
"კარგი, ასეც უნდა იყოს",

409
00:15:09,919 --> 00:15:12,226
მაგრამ ზოგჯერ ვიტყვით:
"ეს არასწორია"

410
00:15:12,226 --> 00:15:14,115
და ამასთან ბრძოლისთვის,

411
00:15:14,115 --> 00:15:16,366
ჩვენ არა მხოლოდ მეტ ძალას ვატანთ თავს,

412
00:15:16,366 --> 00:15:19,367
არამედ ისეთ პირობებს ვქმნით,

413
00:15:19,367 --> 00:15:22,406
სადაც ეს სხვა ინფორმაციის წყაროები
ჩვენზე გავლენას ვერ მოახდენს.

414
00:15:22,406 --> 00:15:23,871
ამიტომ არის,
რომ ბევრი ორკესტრი

415
00:15:23,871 --> 00:15:26,366
მუსიკოსებს გასასინჯად
ფარდის უკნიდან უსმენს,

416
00:15:26,366 --> 00:15:28,290
იმისთვის რომ მხოლოდ
ის ინფორმაცია მიიღონ,

417
00:15:28,290 --> 00:15:30,303
რაც ფიქრობენ რომ მნიშვნელოვანია.

418
00:15:30,303 --> 00:15:32,626
ვფიქრობ წინასწარგანწყობა და მიკერძოება

419
00:15:32,626 --> 00:15:35,720
ადამიანური ბუნების
ფუნდამენტურ ორსახობას აჩვენებს.

420
00:15:35,720 --> 00:15:39,496
ჩვენ გვაქვს შინაგანი გრძნობები,
ინსტინქტები, ემოციები

421
00:15:39,496 --> 00:15:41,797
და ისინი მოქმედებენ ჩვენს 
განსჯაზე და ქმედებაზე.

422
00:15:41,797 --> 00:15:43,988
გვიბიძგებენ კარგისკენ, ან ცუდისკენ,

423
00:15:43,988 --> 00:15:47,610
მაგრამ ჩვენ ასევე გონივრული განზრახვის,

424
00:15:47,610 --> 00:15:49,535
ინტელექტუალური დაგეგმვის უნარი გვაქვს.

425
00:15:49,535 --> 00:15:51,862
ჩვენ შეგვიძლია ისინი

426
00:15:51,862 --> 00:15:54,455
ზოგჯერ ემოციების კვების
და გაძლიერებისთვის გამოვიყენოთ,

427
00:15:54,455 --> 00:15:56,573
ზოგჯერ კი - მათი ჩახშობისთვის.

428
00:15:56,573 --> 00:15:58,117
ამდენად, გონიერება გვეხმარება

429
00:15:58,117 --> 00:16:00,574
შევცვალოთ სამყარო უკეთესობისკენ

430
00:16:00,574 --> 00:16:02,918
მადლობა.

431
00:16:02,918 --> 00:16:06,623
(აპლოდისმენტები)