[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.84,0:00:03.22,Default,,0000,0000,0000,,Khi nghĩ về định kiến và thiên vị, Dialogue: 0,0:00:03.22,0:00:05.37,Default,,0000,0000,0000,,ta thường nghĩ đến những người\Nđộc ác và ngu xuẩn Dialogue: 0,0:00:05.37,0:00:07.82,Default,,0000,0000,0000,,làm điều ngu xuẩn và độc ác. Dialogue: 0,0:00:07.82,0:00:09.89,Default,,0000,0000,0000,,Điều này được tóm tắt rất hay Dialogue: 0,0:00:09.89,0:00:12.36,Default,,0000,0000,0000,,bởi nhà phê bình người Anh \NWilliam Hazlitt Dialogue: 0,0:00:12.36,0:00:15.29,Default,,0000,0000,0000,,ông viết, \N"Định kiến là con đẻ của ngu dốt." Dialogue: 0,0:00:15.29,0:00:17.40,Default,,0000,0000,0000,,Tôi muốn thuyết phục mọi người Dialogue: 0,0:00:17.40,0:00:19.04,Default,,0000,0000,0000,,rằng ở đây có sự nhầm lẫn. Dialogue: 0,0:00:19.04,0:00:20.77,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ cố thuyết phục Dialogue: 0,0:00:20.77,0:00:22.50,Default,,0000,0000,0000,,rằng định kiến và thiên vị Dialogue: 0,0:00:22.50,0:00:25.78,Default,,0000,0000,0000,,là tự nhiên, \Nvà nhiều khi hợp lí, Dialogue: 0,0:00:25.78,0:00:27.61,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí phù hợp với đạo đức, Dialogue: 0,0:00:27.61,0:00:29.87,Default,,0000,0000,0000,,một khi chúng ta hiểu điều này, Dialogue: 0,0:00:29.87,0:00:32.38,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta sẽ ở chỗ tốt hơn \Nđể nhận biết chúng Dialogue: 0,0:00:32.38,0:00:33.43,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng đi vào chỗ sai, Dialogue: 0,0:00:33.43,0:00:35.20,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng để lại \Nnhững hậu quả tệ hại, Dialogue: 0,0:00:35.20,0:00:37.52,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta ở một vị trí tốt hơn\Nđể biết cần phải làm gì Dialogue: 0,0:00:37.52,0:00:39.21,Default,,0000,0000,0000,,khi điều đó xảy ra. Dialogue: 0,0:00:39.21,0:00:42.23,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, hãy bắt đầu với sự rập khuôn.\NHãy nhìn vào tôi, Dialogue: 0,0:00:42.23,0:00:44.48,Default,,0000,0000,0000,,bạn biết tên tôi, \Nbạn biết vài điều về tôi, Dialogue: 0,0:00:44.48,0:00:46.31,Default,,0000,0000,0000,,và bạn có thể đưa ra \Nnhững đánh giá. Dialogue: 0,0:00:46.31,0:00:48.57,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể đoán \Nvề chủng tộc của tôi, Dialogue: 0,0:00:48.62,0:00:51.39,Default,,0000,0000,0000,,liên kết chính trị của tôi\Nniềm tin tôn giáo của tôi Dialogue: 0,0:00:51.39,0:00:54.46,Default,,0000,0000,0000,,Và quan trọng là, đánh giá đó \Ncó xu hướng đúng. Dialogue: 0,0:00:54.47,0:00:56.35,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta rất giỏi những thứ này. Dialogue: 0,0:00:56.35,0:00:57.97,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng ta giỏi \Nnhững thứ như vậy Dialogue: 0,0:00:57.97,0:01:00.91,Default,,0000,0000,0000,,vì khả năng nhận dạng mẫu người\Ncủa chúng ta Dialogue: 0,0:01:00.91,0:01:03.91,Default,,0000,0000,0000,,không phải là một nhận định\Ntùy ý trong đầu, Dialogue: 0,0:01:03.91,0:01:06.26,Default,,0000,0000,0000,,mà là một kết quả cụ thể Dialogue: 0,0:01:06.26,0:01:07.92,Default,,0000,0000,0000,,của một quá trình \Nkhái quát chung hơn, Dialogue: 0,0:01:07.92,0:01:09.74,Default,,0000,0000,0000,,qua những cái \Nchúng ta trải nghiệm Dialogue: 0,0:01:09.74,0:01:10.98,Default,,0000,0000,0000,,với sự vật và con người \Ntrong thế giới Dialogue: 0,0:01:10.98,0:01:12.68,Default,,0000,0000,0000,,rồi được ta sắp xếp phân loại, Dialogue: 0,0:01:12.68,0:01:14.78,Default,,0000,0000,0000,,và ta có thể dùng kinh nghiệm\Nđể khái quát hóa Dialogue: 0,0:01:14.78,0:01:17.27,Default,,0000,0000,0000,,về những trường hợp mới \Nthuộc những phân loại đó. Dialogue: 0,0:01:17.27,0:01:19.80,Default,,0000,0000,0000,,Mọi người ở đây \Nđều có nhiều kinh nghiệm Dialogue: 0,0:01:19.80,0:01:21.61,Default,,0000,0000,0000,,với những cái ghế, những quả táo \Nvà những con chó, Dialogue: 0,0:01:21.61,0:01:23.47,Default,,0000,0000,0000,,và dựa vào đó, \Nbạn có thể thấy Dialogue: 0,0:01:23.48,0:01:25.75,Default,,0000,0000,0000,,những trường hợp mới/xa lạ\Nvà bạn có thể ức đoán, Dialogue: 0,0:01:25.75,0:01:27.42,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể ngồi trên ghế, Dialogue: 0,0:01:27.42,0:01:29.68,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể ăn quả táo, \Ncon chó sẽ sủa. Dialogue: 0,0:01:29.68,0:01:31.39,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng bây giờ, \Ncó thể ta đã nhầm. Dialogue: 0,0:01:31.39,0:01:32.78,Default,,0000,0000,0000,,Cái ghế có thể sập \Nnếu bạn ngồi lên, Dialogue: 0,0:01:32.78,0:01:33.86,Default,,0000,0000,0000,,quả táo có thể có độc, \Ncon chó có thể không sủa, Dialogue: 0,0:01:33.86,0:01:37.98,Default,,0000,0000,0000,,và thực tế, đây là con chó Tessie của tôi,\Nnó không sủa. Dialogue: 0,0:01:37.98,0:01:41.04,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng phần lớn trường hợp khác, \Nchúng ta giỏi việc này. Dialogue: 0,0:01:41.04,0:01:42.79,Default,,0000,0000,0000,,Đa phần, chúng ta đều đoán đúng Dialogue: 0,0:01:42.79,0:01:44.77,Default,,0000,0000,0000,,cả về lĩnh vực xã hội \Nvà không thuộc về xã hội, Dialogue: 0,0:01:44.77,0:01:46.66,Default,,0000,0000,0000,,và nếu chúng ta\Nkhông thể làm điều đó, Dialogue: 0,0:01:46.66,0:01:49.59,Default,,0000,0000,0000,,nếu ta không thể đoán định\Nnhững ca mới chúng ta gặp phải, Dialogue: 0,0:01:49.59,0:01:51.28,Default,,0000,0000,0000,,thì chúng ta đã không thể tồn tại. Dialogue: 0,0:01:51.28,0:01:54.79,Default,,0000,0000,0000,,Và thực tế, Hazlitt sau này\Ntrong một bài luận rất hay Dialogue: 0,0:01:54.79,0:01:55.89,Default,,0000,0000,0000,,đã thừa nhận điều này. Dialogue: 0,0:01:55.90,0:01:58.20,Default,,0000,0000,0000,,Ông viết, "Không có sự giúp đỡ của \Nđịnh kiến và thói quen, Dialogue: 0,0:01:58.20,0:02:00.76,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã không thể tìm đường\Nqua căn phòng Dialogue: 0,0:02:00.76,0:02:03.41,Default,,0000,0000,0000,,hay không biết xử lý\Ntrong các tình huống, Dialogue: 0,0:02:03.41,0:02:07.89,Default,,0000,0000,0000,,hoặc cảm giác ra sao\Ntrong bất kỳ quan hệ nào ở đời." Dialogue: 0,0:02:07.89,0:02:08.99,Default,,0000,0000,0000,,Hay nói về thiên vị. Dialogue: 0,0:02:08.99,0:02:11.36,Default,,0000,0000,0000,,Đôi khi chúng ta \Nphân chia thế giới Dialogue: 0,0:02:11.36,0:02:13.94,Default,,0000,0000,0000,,thành ta với họ, \Nhay trong nhóm và ngoài nhóm Dialogue: 0,0:02:13.94,0:02:15.20,Default,,0000,0000,0000,,đôi khi chúng ta làm như vậy Dialogue: 0,0:02:15.20,0:02:16.92,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta biết mình làm sai Dialogue: 0,0:02:16.92,0:02:18.48,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta thấy cũng xấu hổ. Dialogue: 0,0:02:18.48,0:02:19.74,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng có những lúc,\Nchúng ta thấy tự hào Dialogue: 0,0:02:19.74,0:02:21.29,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta công khai \Nthừa nhận điều đó. Dialogue: 0,0:02:21.29,0:02:23.01,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ yêu thích của tôi về điều này Dialogue: 0,0:02:23.01,0:02:24.46,Default,,0000,0000,0000,,là câu hỏi từ vị khán giả Dialogue: 0,0:02:24.46,0:02:27.98,Default,,0000,0000,0000,,trong buổi tranh luận của Đảng Cộng Hòa \Ntrước vòng bầu cử cuối cùng Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:30.45,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Anderson Cooper: Xin mời câu hỏi, Dialogue: 0,0:02:30.45,0:02:33.100,Default,,0000,0000,0000,,từ khán phòng, về viện trợ nước ngoài? \NMời bà. Dialogue: 0,0:02:33.100,0:02:36.43,Default,,0000,0000,0000,,Khán giả: người dân Mỹ đang chịu khó khăn Dialogue: 0,0:02:36.43,0:02:39.05,Default,,0000,0000,0000,,trong chính nước mình ngay bây giờ Dialogue: 0,0:02:39.05,0:02:41.45,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao chúng ta tiếp tục gửi viện trợ Dialogue: 0,0:02:41.45,0:02:43.13,Default,,0000,0000,0000,,cho các quốc gia khác Dialogue: 0,0:02:43.13,0:02:46.100,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng ta cần những trợ giúp đó \Ncho chính mình? Dialogue: 0,0:02:46.100,0:02:49.57,Default,,0000,0000,0000,,AC: Thống Đốc Perry, vấn đề này thế nào? Dialogue: 0,0:02:49.57,0:02:50.10,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay) Dialogue: 0,0:02:50.10,0:02:52.68,Default,,0000,0000,0000,,Rick Perry: hoàn toàn, tôi nghĩ là nó ___ Dialogue: 0,0:02:52.68,0:02:55.04,Default,,0000,0000,0000,,Paul Bloom: Mỗi người trên sân khấu Dialogue: 0,0:02:55.04,0:02:57.60,Default,,0000,0000,0000,,đều đồng ý với lập luận \Ntrong câu hỏi của bà ấy, Dialogue: 0,0:02:57.62,0:03:00.04,Default,,0000,0000,0000,,nghĩa là: là người Mỹ, \Nchúng ta nên quan tâm hơn Dialogue: 0,0:03:00.05,0:03:01.73,Default,,0000,0000,0000,,đến người Mỹ \Nhơn là đến những người khác Dialogue: 0,0:03:01.73,0:03:04.30,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế chung là người ta thường \Nbị ảnh hưởng Dialogue: 0,0:03:04.30,0:03:07.32,Default,,0000,0000,0000,,bởi cảm giác đoàn kết, \Ntrung thành, tự hào, ái quốc Dialogue: 0,0:03:07.32,0:03:09.56,Default,,0000,0000,0000,,đối với đất nước \Nhay dân tộc mình. Dialogue: 0,0:03:09.56,0:03:12.72,Default,,0000,0000,0000,,Bất kể quan điểm chính trị, \Nnhiều người thấy tự hào là người Mỹ Dialogue: 0,0:03:12.72,0:03:15.09,Default,,0000,0000,0000,,và họ ưu ái nước Mỹ\Nhơn các nước khác Dialogue: 0,0:03:15.09,0:03:18.44,Default,,0000,0000,0000,,Công dân các nước khác \Ncũng cảm thấy tương tự về dân tộc mình Dialogue: 0,0:03:18.44,0:03:20.82,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta cũng cảm thấy như thế \Nvề sắc tộc của chúng ta. Dialogue: 0,0:03:20.82,0:03:22.96,Default,,0000,0000,0000,,Nào, có thể vài bạn \Nsẽ phản đối điều này. Dialogue: 0,0:03:22.96,0:03:24.71,Default,,0000,0000,0000,,Một số người có thể\Nquá theo chủ nghĩa quốc tế Dialogue: 0,0:03:24.71,0:03:26.65,Default,,0000,0000,0000,,nên bạn nghĩ rằng \Nsắc tộc và dân tộc Dialogue: 0,0:03:26.65,0:03:28.82,Default,,0000,0000,0000,,không nên có ảnh hưởng đạo đức nào Dialogue: 0,0:03:28.82,0:03:31.27,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng ngay cả những người \Nthời lưu cũng công nhận rằng Dialogue: 0,0:03:31.27,0:03:32.48,Default,,0000,0000,0000,,có sự lôi kéo Dialogue: 0,0:03:32.48,0:03:34.90,Default,,0000,0000,0000,,về nhóm người trong phạm vi\Nbạn bè và gia đình, Dialogue: 0,0:03:34.90,0:03:37.36,Default,,0000,0000,0000,,hay những người mà bạn thân thiết Dialogue: 0,0:03:37.36,0:03:38.73,Default,,0000,0000,0000,,vì chính bạn cũng có phân biệt Dialogue: 0,0:03:38.73,0:03:40.84,Default,,0000,0000,0000,,giữa ta với họ Dialogue: 0,0:03:40.84,0:03:43.06,Default,,0000,0000,0000,,Sự phân biệt này đủ tự nhiên Dialogue: 0,0:03:43.06,0:03:45.98,Default,,0000,0000,0000,,và đủ đạo đức, \Nnhưng có thể chệch hướng Dialogue: 0,0:03:45.98,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,đây là một phần của nghiên cứu Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:50.56,Default,,0000,0000,0000,,do nhà tâm lý xã hội vĩ đại Henri Tajfel. Dialogue: 0,0:03:50.56,0:03:52.100,Default,,0000,0000,0000,,Tajfel sinh ở Ba Lan vào năm 1919 Dialogue: 0,0:03:52.100,0:03:55.44,Default,,0000,0000,0000,,Ông rời sang Pháp học đại học, Dialogue: 0,0:03:55.44,0:03:58.53,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì ở Ba Lan, \Nngười Do Thái không thể học đại học Dialogue: 0,0:03:58.53,0:04:00.82,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó, ông nhập ngũ vào quân đội Pháp Dialogue: 0,0:04:00.82,0:04:02.36,Default,,0000,0000,0000,,trong Chiến tranh Thế giới II Dialogue: 0,0:04:02.36,0:04:03.74,Default,,0000,0000,0000,,Ông bị bắt và bị giam Dialogue: 0,0:04:03.74,0:04:05.15,Default,,0000,0000,0000,,trong một trại tù binh Dialogue: 0,0:04:05.15,0:04:07.45,Default,,0000,0000,0000,,Đó là thời gian khủng khiếp với ông, Dialogue: 0,0:04:07.45,0:04:09.85,Default,,0000,0000,0000,,vì nếu bị phát hiện là người Do Thái, Dialogue: 0,0:04:09.85,0:04:12.13,Default,,0000,0000,0000,,ông có thể bị chuyển đến trại tập trung, Dialogue: 0,0:04:12.13,0:04:14.32,Default,,0000,0000,0000,,nơi ông chắc chắn không thể sống sót. Dialogue: 0,0:04:14.32,0:04:16.38,Default,,0000,0000,0000,,Chiến tranh kết thúc, ông được thả Dialogue: 0,0:04:16.38,0:04:18.86,Default,,0000,0000,0000,,hầu hết bạn bè \Nvà gia đình của ông đều chết. Dialogue: 0,0:04:18.86,0:04:20.89,Default,,0000,0000,0000,,Ông tham gia vào \Ncác hoạt động khác nhau. Dialogue: 0,0:04:20.89,0:04:22.26,Default,,0000,0000,0000,,Ông giúp đỡ trẻ em mồ côi \Ntrong chiến tranh. Dialogue: 0,0:04:22.26,0:04:24.42,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, từ lâu \Nông đã có sự quan tâm Dialogue: 0,0:04:24.42,0:04:25.99,Default,,0000,0000,0000,,dành cho khoa học về định kiến, Dialogue: 0,0:04:25.99,0:04:27.67,Default,,0000,0000,0000,,nên khi có một học bổng \Nuy tín của Anh Quốc Dialogue: 0,0:04:27.67,0:04:29.73,Default,,0000,0000,0000,,về định kiến được mở ra, ông đã đăng ký Dialogue: 0,0:04:29.73,0:04:30.98,Default,,0000,0000,0000,,và ông đã dành được nó, Dialogue: 0,0:04:30.98,0:04:33.26,Default,,0000,0000,0000,,sau đó, ông bắt đầu \Nsự nghiệp ấn tượng của mình. Dialogue: 0,0:04:33.26,0:04:35.59,Default,,0000,0000,0000,,Điểm khởi đầu sự nghiệp \Nlà sự thấu hiểu Dialogue: 0,0:04:35.59,0:04:37.81,Default,,0000,0000,0000,,rằng cách mà hầu hết mọi người nghĩ Dialogue: 0,0:04:37.81,0:04:40.26,Default,,0000,0000,0000,,về Holocaust - nạn diệt chủng người Do Thái - \Nlà sai lầm. Dialogue: 0,0:04:40.26,0:04:42.72,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều người, hầu hết lúc đó đều cho rằng, Dialogue: 0,0:04:42.72,0:04:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Holocaust là một kiểu đại diện cho Dialogue: 0,0:04:44.81,0:04:47.66,Default,,0000,0000,0000,,một số sai lầm bi kịch \Ncủa một bộ phận người Đức Dialogue: 0,0:04:47.66,0:04:50.79,Default,,0000,0000,0000,,một số sự thoái hóa gen, \Nmột số cá nhân độc tài. Dialogue: 0,0:04:50.79,0:04:53.18,Default,,0000,0000,0000,,Tajfel phản đối điều này. Dialogue: 0,0:04:53.18,0:04:56.02,Default,,0000,0000,0000,,Ông cho rằng những gì \Nchúng ta thấy ở Holocaust Dialogue: 0,0:04:56.02,0:04:57.41,Default,,0000,0000,0000,,chỉ là sự cường điệu Dialogue: 0,0:04:57.41,0:04:59.23,Default,,0000,0000,0000,,của quá trình tâm lý tự nhiên Dialogue: 0,0:04:59.23,0:05:00.83,Default,,0000,0000,0000,,tồn tại trong mỗi chúng ta. Dialogue: 0,0:05:00.83,0:05:04.57,Default,,0000,0000,0000,,Để khám phá điều này, ông tiến hành \Nmột loạt nghiên cứu kinh điển Dialogue: 0,0:05:04.57,0:05:06.37,Default,,0000,0000,0000,,với các người Anh trưởng thành. Dialogue: 0,0:05:06.37,0:05:09.08,Default,,0000,0000,0000,,trong một nghiên cứu của mình, ông đã Dialogue: 0,0:05:09.08,0:05:10.61,Default,,0000,0000,0000,,đặt đủ các loại câu hỏi cho họ, Dialogue: 0,0:05:10.61,0:05:12.41,Default,,0000,0000,0000,,sau đó, dựa vào câu trả lời của họ, ông nói Dialogue: 0,0:05:12.41,0:05:14.38,Default,,0000,0000,0000,,"Tôi đã xem xét các câu trả lời, và dựa vào đó, Dialogue: 0,0:05:14.38,0:05:16.14,Default,,0000,0000,0000,,tôi xác định rằng bạn hoặc là" - Dialogue: 0,0:05:16.14,0:05:17.85,Default,,0000,0000,0000,,ông nói với một nửa trong số họ - Dialogue: 0,0:05:17.85,0:05:20.60,Default,,0000,0000,0000,,''một người yêu Kadinsky, \Nbạn yêu tác phẩm của Kadinsky. Dialogue: 0,0:05:20.60,0:05:23.61,Default,,0000,0000,0000,,hoặc là một người yêu Klee, \Nbạn yêu tác phẩm của Klee." Dialogue: 0,0:05:23.61,0:05:25.14,Default,,0000,0000,0000,,Điều này hoàn toàn không có thật. Dialogue: 0,0:05:25.14,0:05:28.16,Default,,0000,0000,0000,,Các câu trả lời không có gì liên quan \Nđến Kadinsky hay Klee cả. Dialogue: 0,0:05:28.16,0:05:30.89,Default,,0000,0000,0000,,Họ có lẽ chưa bao giờ nghe nói \Nđến những nghệ sĩ này. Dialogue: 0,0:05:30.89,0:05:32.95,Default,,0000,0000,0000,,Tajfel chỉ ngẫu hứng chia họ ra như vậy. Dialogue: 0,0:05:32.95,0:05:36.31,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng ông khám phá ra rằng \Ncác mục phân loại là quan trọng, Dialogue: 0,0:05:36.31,0:05:39.43,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy khi sau đó ông đưa \Ncho các đối tượng nghiên cứu tiền Dialogue: 0,0:05:39.43,0:05:40.74,Default,,0000,0000,0000,,họ thích đưa tiền đó Dialogue: 0,0:05:40.74,0:05:42.57,Default,,0000,0000,0000,,cho các thành viên trong nhóm của họ Dialogue: 0,0:05:42.57,0:05:44.77,Default,,0000,0000,0000,,hơn là cho thành viên trong nhóm khác. Dialogue: 0,0:05:44.77,0:05:47.17,Default,,0000,0000,0000,,Tệ hơn nữa, \Nđiều họ thực sự thích thú nhất là Dialogue: 0,0:05:47.17,0:05:48.58,Default,,0000,0000,0000,,đặt ra những khác biệt Dialogue: 0,0:05:48.58,0:05:50.41,Default,,0000,0000,0000,,giữa nhóm họ và các nhóm khác, Dialogue: 0,0:05:50.41,0:05:52.68,Default,,0000,0000,0000,,vì thế họ dành hết tiền \Ncho nhóm mình Dialogue: 0,0:05:52.68,0:05:57.12,Default,,0000,0000,0000,,nếu nhờ vậy họ cho nhóm khác ít tiền hơn. Dialogue: 0,0:05:57.12,0:06:00.06,Default,,0000,0000,0000,,Sự thiên vị được thể hiện \Ntừ khi còn nhỏ. Dialogue: 0,0:06:00.06,0:06:02.63,Default,,0000,0000,0000,,Bạn đồng nghiệp và là vợ tôi,\NKaren Wynn, ở đại học Yale Dialogue: 0,0:06:02.63,0:06:04.73,Default,,0000,0000,0000,,đã làm một loạt nghiên cứu với trẻ em Dialogue: 0,0:06:04.73,0:06:06.95,Default,,0000,0000,0000,,cô ấy đã đưa cho các em \Nnhững con thú bông, Dialogue: 0,0:06:06.95,0:06:09.39,Default,,0000,0000,0000,,và các con thú bông \Ncó sự ưu tiên với đồ ăn Dialogue: 0,0:06:09.39,0:06:11.84,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những con thú bông \Ncó thể thích đậu xanh, Dialogue: 0,0:06:11.84,0:06:13.54,Default,,0000,0000,0000,,Con khác có thể thích bánh quy giòn. Dialogue: 0,0:06:13.54,0:06:16.25,Default,,0000,0000,0000,,Họ thí nghiệm với các em bé \Ncó sự ưu tiên với đồ ăn Dialogue: 0,0:06:16.25,0:06:18.85,Default,,0000,0000,0000,,các em bé thông thường \Nthích bánh quy giòn hơn. Dialogue: 0,0:06:18.85,0:06:20.97,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng vấn đề là điều đó \Ncó ảnh hưởng Dialogue: 0,0:06:20.97,0:06:24.100,Default,,0000,0000,0000,,đến cách các em đối xử với thú bông không? \NNó có ảnh hưởng rất nhiều. Dialogue: 0,0:06:24.100,0:06:26.97,Default,,0000,0000,0000,,Các bé có xu hướng thích thú bông Dialogue: 0,0:06:26.97,0:06:28.76,Default,,0000,0000,0000,,có cùng sở thích ăn uống với mình, Dialogue: 0,0:06:28.76,0:06:31.31,Default,,0000,0000,0000,,tệ hơn nữa, \Ncác bé thích những thú bông Dialogue: 0,0:06:31.31,0:06:34.80,Default,,0000,0000,0000,,trừng trị các thú bông khác \Nvì có sở thích ăn uống khác. Dialogue: 0,0:06:34.80,0:06:37.60,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:06:37.60,0:06:40.44,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta luôn thấy tâm lý \Ntrong và ngoài nhóm. Dialogue: 0,0:06:40.44,0:06:42.90,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta thấy \Ntrong mâu thuẫn chính trị Dialogue: 0,0:06:42.90,0:06:45.07,Default,,0000,0000,0000,,giữa các nhóm\Ncó hệ tư tưởng khác biệt. Dialogue: 0,0:06:45.07,0:06:48.67,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta thấy trong các trường hợp \Ncực đoan của chiến tranh, Dialogue: 0,0:06:48.67,0:06:51.83,Default,,0000,0000,0000,,khi nhóm ngoại không chỉ nhận được ít hơn Dialogue: 0,0:06:51.83,0:06:53.34,Default,,0000,0000,0000,,mà còn bị đối xử vô nhân đạo, Dialogue: 0,0:06:53.34,0:06:55.98,Default,,0000,0000,0000,,như quan điểm của Nazi \Ncho người Do Thái Dialogue: 0,0:06:55.98,0:06:57.44,Default,,0000,0000,0000,,là sâu bọ, chấy rận, Dialogue: 0,0:06:57.44,0:07:01.20,Default,,0000,0000,0000,,hay quan điểm của người Mỹ \Ncoi người Nhật là chuột cống. Dialogue: 0,0:07:01.20,0:07:03.55,Default,,0000,0000,0000,,Định kiến cũng có thể bị méo mó. Dialogue: 0,0:07:03.55,0:07:06.25,Default,,0000,0000,0000,,Thường thì chúng có lý và hữu ích, Dialogue: 0,0:07:06.25,0:07:08.36,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đôi khi chúng lại vô lý Dialogue: 0,0:07:08.36,0:07:10.25,Default,,0000,0000,0000,,chúng đưa ra các câu trả lời sai Dialogue: 0,0:07:10.25,0:07:11.48,Default,,0000,0000,0000,,và những lúc khác Dialogue: 0,0:07:11.48,0:07:13.96,Default,,0000,0000,0000,,dẫn đến những hậu quả vô đạo đức. Dialogue: 0,0:07:13.96,0:07:16.38,Default,,0000,0000,0000,,Trường hợp được nghiên cứu nhiều nhất Dialogue: 0,0:07:16.38,0:07:17.45,Default,,0000,0000,0000,,là vấn đề chủng tộc. Dialogue: 0,0:07:17.45,0:07:19.18,Default,,0000,0000,0000,,Có một nghiên cứu hấp dẫn Dialogue: 0,0:07:19.18,0:07:20.93,Default,,0000,0000,0000,,trước cuộc bầu cử năm 2008 Dialogue: 0,0:07:20.93,0:07:23.96,Default,,0000,0000,0000,,trong đó các nhà tâm lý xã hội \Ntìm hiểu khía cạnh Dialogue: 0,0:07:23.96,0:07:27.40,Default,,0000,0000,0000,,điều gì làm cho các ứng viên \Nđược liên kết với nước Mỹ, Dialogue: 0,0:07:27.40,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,tựa như sự liên tưởng vô thức \Nvới lá cờ Mỹ. Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:32.36,Default,,0000,0000,0000,,Một trong các nghiên cứu so sánh Dialogue: 0,0:07:32.36,0:07:34.37,Default,,0000,0000,0000,,Obama và McCain, và họ thấy rằng McCain Dialogue: 0,0:07:34.37,0:07:37.77,Default,,0000,0000,0000,,được cho là Mỹ hơn Obama, Dialogue: 0,0:07:37.77,0:07:40.34,Default,,0000,0000,0000,,Ở một chừng mực nào đó, \Nngười ta không ngạc nhiên nghe điều này Dialogue: 0,0:07:40.34,0:07:42.26,Default,,0000,0000,0000,,McCain là anh hùng chiến tranh nổi tiếng, Dialogue: 0,0:07:42.26,0:07:43.92,Default,,0000,0000,0000,,và nhiều người dứt khoát nói rằng Dialogue: 0,0:07:43.92,0:07:46.62,Default,,0000,0000,0000,,ông ấy "Mỹ hoá" hơn Obama. Dialogue: 0,0:07:46.62,0:07:48.55,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng họ cũng so sánh Obama Dialogue: 0,0:07:48.55,0:07:51.07,Default,,0000,0000,0000,,với Thủ tướng Anh Tony Blair, Dialogue: 0,0:07:51.07,0:07:53.33,Default,,0000,0000,0000,,và họ tìm ra rằng Blair cũng được cho là Dialogue: 0,0:07:53.33,0:07:55.84,Default,,0000,0000,0000,,"Mỹ hoá" hơn Obama, Dialogue: 0,0:07:55.84,0:07:57.91,Default,,0000,0000,0000,,ngay cả khi các đối tượng rõ ràng hiểu rằng Dialogue: 0,0:07:57.91,0:08:00.90,Default,,0000,0000,0000,,ông ấy không phải là người Mỹ. Dialogue: 0,0:08:00.90,0:08:02.32,Default,,0000,0000,0000,,Họ đã trả lời, tất nhiên, Dialogue: 0,0:08:02.32,0:08:05.38,Default,,0000,0000,0000,,là vì màu da của ông ấy. Dialogue: 0,0:08:05.38,0:08:07.43,Default,,0000,0000,0000,,ĐỊnh kiến và sự thiên vị Dialogue: 0,0:08:07.43,0:08:09.08,Default,,0000,0000,0000,,có những hậu quả hiện thực, Dialogue: 0,0:08:09.08,0:08:12.01,Default,,0000,0000,0000,,tinh tế và hết sức quan trọng. Dialogue: 0,0:08:12.01,0:08:14.71,Default,,0000,0000,0000,,Trong một nghiên cứu gần đây, \Ncác nhà nghiên cứu Dialogue: 0,0:08:14.71,0:08:17.54,Default,,0000,0000,0000,,cho một quảng cáo lên eBay \Nbán thẻ bóng chày Dialogue: 0,0:08:17.54,0:08:20.41,Default,,0000,0000,0000,,Một số thẻ được cầm \Nbởi người da trắng Dialogue: 0,0:08:20.41,0:08:21.63,Default,,0000,0000,0000,,số khác do người da đen cầm Dialogue: 0,0:08:21.63,0:08:23.21,Default,,0000,0000,0000,,Chúng đều cùng là một loại thẻ. Dialogue: 0,0:08:23.21,0:08:24.45,Default,,0000,0000,0000,,Những thẻ do người da đen cầm Dialogue: 0,0:08:24.45,0:08:26.52,Default,,0000,0000,0000,,được trả giá ít hơn đáng kể Dialogue: 0,0:08:26.52,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,so với những thẻ người da trắng cầm. Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:31.37,Default,,0000,0000,0000,,Trong một nghiên cứu tiến hành \Ntại Stanford, Dialogue: 0,0:08:31.37,0:08:35.60,Default,,0000,0000,0000,,các nhà tâm lý nghên cứu \Ncác trường hợp của người Dialogue: 0,0:08:35.60,0:08:39.17,Default,,0000,0000,0000,,bị kết án do giết chết một người da trắng. Dialogue: 0,0:08:39.17,0:08:41.97,Default,,0000,0000,0000,,Kết quả là, các thông tin như nhau Dialogue: 0,0:08:41.97,0:08:44.34,Default,,0000,0000,0000,,bạn có rất nhiều khả năng sẽ bị hành hình Dialogue: 0,0:08:44.34,0:08:46.12,Default,,0000,0000,0000,,nếu bạn trông giống người đàn ông bên phải Dialogue: 0,0:08:46.12,0:08:48.09,Default,,0000,0000,0000,,hơn người đàn ông bên trái, Dialogue: 0,0:08:48.09,0:08:50.12,Default,,0000,0000,0000,,nguyên nhân chủ yếu là vì Dialogue: 0,0:08:50.12,0:08:52.65,Default,,0000,0000,0000,,người bên phải trông giống hơn\Nvới nguyên mẫu người da đen, Dialogue: 0,0:08:52.65,0:08:55.28,Default,,0000,0000,0000,,với nguyên mẫu người Mỹ gốc Phi, Dialogue: 0,0:08:55.28,0:08:57.33,Default,,0000,0000,0000,,và điều đó ảnh hưởng \Nđến phán quyết của người ta Dialogue: 0,0:08:57.33,0:08:59.10,Default,,0000,0000,0000,,về việc nên làm gì với anh ta. Dialogue: 0,0:08:59.10,0:09:00.65,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ chúng ta đã hiểu về nó, Dialogue: 0,0:09:00.65,0:09:02.31,Default,,0000,0000,0000,,vậy chúng ta đối phó ra sao? Dialogue: 0,0:09:02.31,0:09:03.93,Default,,0000,0000,0000,,Có một vài con đường. Dialogue: 0,0:09:03.93,0:09:05.36,Default,,0000,0000,0000,,Một cách là giáo dục Dialogue: 0,0:09:05.36,0:09:07.41,Default,,0000,0000,0000,,về phản ứng tâm lý Dialogue: 0,0:09:07.41,0:09:09.54,Default,,0000,0000,0000,,về sự cảm thông, Dialogue: 0,0:09:09.54,0:09:11.42,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta thường làm\Nqua các câu chuyện. Dialogue: 0,0:09:11.42,0:09:13.98,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn là một vị phụ huynh cởi mở Dialogue: 0,0:09:13.98,0:09:15.85,Default,,0000,0000,0000,,bạn muốn khuyến khích con cái Dialogue: 0,0:09:15.85,0:09:18.23,Default,,0000,0000,0000,,tin vào các tiêu chuẩn \Ncủa gia đình phi truyền thống, Dialogue: 0,0:09:18.23,0:09:20.50,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể cho con xem sách như thế này. \N[''Heather có hai mẹ''] Dialogue: 0,0:09:20.50,0:09:22.22,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn là người bảo thủ và quan điểm khác, Dialogue: 0,0:09:22.22,0:09:24.16,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể cho con bạn xem sách như thế này. Dialogue: 0,0:09:24.16,0:09:25.90,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) [''Cứu! Mẹ ơi! Có người Tự do\Nở dưới giường con!''] Dialogue: 0,0:09:25.90,0:09:29.24,Default,,0000,0000,0000,,Nói chung, các câu chuyện có thể biến đổi Dialogue: 0,0:09:29.24,0:09:31.47,Default,,0000,0000,0000,,những người xa lạ vô danh \Nthành những người quan trọng, Dialogue: 0,0:09:31.47,0:09:34.16,Default,,0000,0000,0000,,và ý nghĩ chúng ta \Nquan tâm đến người khác Dialogue: 0,0:09:34.16,0:09:35.86,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng ta tập trung vào họ\Nvới tư cách là những cá nhân Dialogue: 0,0:09:35.86,0:09:38.14,Default,,0000,0000,0000,,là điều đã được chứng minh qua suốt lịch sử Dialogue: 0,0:09:38.14,0:09:40.72,Default,,0000,0000,0000,,Stalin có thể đã nói Dialogue: 0,0:09:40.72,0:09:42.34,Default,,0000,0000,0000,,''Một cái chết là một bi kịch, Dialogue: 0,0:09:42.34,0:09:44.38,Default,,0000,0000,0000,,triệu cái chết là một thống kê'' Dialogue: 0,0:09:44.38,0:09:45.83,Default,,0000,0000,0000,,Mẹ Teresa đã nói Dialogue: 0,0:09:45.83,0:09:47.37,Default,,0000,0000,0000,,''Nếu tôi nhìn vào đám đông, \Ntôi sẽ không thể hành động. Dialogue: 0,0:09:47.37,0:09:49.70,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tôi nhìn vào cá thể,\Nthì tôi có thể.'' Dialogue: 0,0:09:49.70,0:09:51.77,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà tâm lý \Nđã nghiên cứu điều này. Dialogue: 0,0:09:51.77,0:09:53.07,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, trong một nghiên cứu Dialogue: 0,0:09:53.07,0:09:55.85,Default,,0000,0000,0000,,người ta nhận được một danh sách \Nvề vấn đề của một khủng hoảng, Dialogue: 0,0:09:55.85,0:10:00.11,Default,,0000,0000,0000,,để xem họ sẽ đóng góp tới mức nào Dialogue: 0,0:10:00.11,0:10:01.69,Default,,0000,0000,0000,,để giải quyết vấn đề đó, Dialogue: 0,0:10:01.69,0:10:03.53,Default,,0000,0000,0000,,một nhóm khác \Nkhông nhận được thông tin nào Dialogue: 0,0:10:03.53,0:10:05.62,Default,,0000,0000,0000,,nhưng họ được cho biết về một cá nhân Dialogue: 0,0:10:05.62,0:10:08.06,Default,,0000,0000,0000,,với tên tuổi và nhận dạng, Dialogue: 0,0:10:08.06,0:10:11.28,Default,,0000,0000,0000,,Kết quả là họ đóng góp nhiều hơn. Dialogue: 0,0:10:11.28,0:10:13.14,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ không có gì bí mật ở đây cả Dialogue: 0,0:10:13.14,0:10:15.26,Default,,0000,0000,0000,,với những người tham gia \Nhoạt động từ thiện. Dialogue: 0,0:10:15.26,0:10:17.90,Default,,0000,0000,0000,,Người ta thường không dồn cho mọi người Dialogue: 0,0:10:17.90,0:10:19.23,Default,,0000,0000,0000,,những thông tin và số liệu. Dialogue: 0,0:10:19.23,0:10:20.25,Default,,0000,0000,0000,,Mà bạn cho họ xem những khuôn mặt, Dialogue: 0,0:10:20.25,0:10:21.98,Default,,0000,0000,0000,,bạn giới thiệu con người với họ. Dialogue: 0,0:10:21.98,0:10:25.21,Default,,0000,0000,0000,,Có thể là bằng cách\Nmở rộng sự cảm thông tới Dialogue: 0,0:10:25.21,0:10:27.18,Default,,0000,0000,0000,,một cá nhân, có thể họ sẽ mở rộng Dialogue: 0,0:10:27.18,0:10:30.06,Default,,0000,0000,0000,,tới cộng đồng của cá nhân đó. Dialogue: 0,0:10:30.06,0:10:32.53,Default,,0000,0000,0000,,Đây là Harriet Beecher Stowe. Dialogue: 0,0:10:32.53,0:10:34.97,Default,,0000,0000,0000,,Câu chuyện, có lẽ chỉ là giai thoại, Dialogue: 0,0:10:34.97,0:10:37.04,Default,,0000,0000,0000,,rằng Tổng thống Lincoln mời cô ấy Dialogue: 0,0:10:37.04,0:10:39.04,Default,,0000,0000,0000,,tới Nhà Trắng vào giữa cuộc Nội chiến Dialogue: 0,0:10:39.04,0:10:40.63,Default,,0000,0000,0000,,và nói với cô ấy rằng, Dialogue: 0,0:10:40.63,0:10:43.29,Default,,0000,0000,0000,,''Cô là cô gái nhỏ bé \Nđã bắt đầu cuộc chiến lớn lao này." Dialogue: 0,0:10:43.29,0:10:45.18,Default,,0000,0000,0000,,Ông nói về cuốn ''Túp lều bác Tôm'' Dialogue: 0,0:10:45.18,0:10:47.71,Default,,0000,0000,0000,,"Túp lều bác Tôm" không phải là \Nmột cuốn sách tuyệt tác về triết học Dialogue: 0,0:10:47.71,0:10:50.85,Default,,0000,0000,0000,,về thần học hay kể cả của văn học, Dialogue: 0,0:10:50.85,0:10:53.36,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nó đã làm được một điều to lớn Dialogue: 0,0:10:53.36,0:10:55.86,Default,,0000,0000,0000,,là giúp cho người ta đặt mình vào hoàn cảnh Dialogue: 0,0:10:55.86,0:10:58.20,Default,,0000,0000,0000,,của những người mà họ không bao giờ muốn rơi vào Dialogue: 0,0:10:58.20,0:11:00.60,Default,,0000,0000,0000,,hoàn cảnh của những người nô lệ. Dialogue: 0,0:11:00.60,0:11:02.38,Default,,0000,0000,0000,,Đó có thể là một chất xúc tác Dialogue: 0,0:11:02.38,0:11:03.98,Default,,0000,0000,0000,,cho sự thay đổi lớn lao của xã hội. Dialogue: 0,0:11:03.98,0:11:06.34,Default,,0000,0000,0000,,Mới gần đây, hãy nhìn vào nước Mỹ Dialogue: 0,0:11:06.34,0:11:09.41,Default,,0000,0000,0000,,trong vài thập kỷ qua Dialogue: 0,0:11:09.41,0:11:12.56,Default,,0000,0000,0000,,có một vài lý do để tin rằng những show \Nnhư "The Cosby Show'' Dialogue: 0,0:11:12.56,0:11:15.25,Default,,0000,0000,0000,,đã thay đổi căn bản thái độ của người Mỹ \Nvới người Mỹ gốc Phi, Dialogue: 0,0:11:15.25,0:11:18.23,Default,,0000,0000,0000,,trong khi những show như \N''Will và Grace'' hay ''Gia đình hiện đại'' Dialogue: 0,0:11:18.23,0:11:19.60,Default,,0000,0000,0000,,thay đổi thái độ của người Mỹ Dialogue: 0,0:11:19.60,0:11:20.90,Default,,0000,0000,0000,,đối với người đồng tính nam và nữ. Dialogue: 0,0:11:20.90,0:11:23.35,Default,,0000,0000,0000,,Không phải là cường điệu khi nói rằng Dialogue: 0,0:11:23.35,0:11:26.01,Default,,0000,0000,0000,,chất xúc tác chính ở Mỹ cho sự thay đổi đạo đức Dialogue: 0,0:11:26.01,0:11:28.91,Default,,0000,0000,0000,,là một vở hài kịch của tình huống. Dialogue: 0,0:11:28.91,0:11:30.32,Default,,0000,0000,0000,,Nó không chỉ là vấn đề của cảm xúc, Dialogue: 0,0:11:30.32,0:11:31.60,Default,,0000,0000,0000,,Tôi muốn kết thúc bằng lời kêu gọi Dialogue: 0,0:11:31.60,0:11:33.83,Default,,0000,0000,0000,,sử dụng sức mạnh của lý trí. Dialogue: 0,0:11:33.83,0:11:35.99,Default,,0000,0000,0000,,Ở một vài điểm trong cuốn sách tuyệt vời Dialogue: 0,0:11:35.99,0:11:38.46,Default,,0000,0000,0000,,''Những Thiên thần thánh thiện \Ncủa bản tính chúng ta'', Dialogue: 0,0:11:38.46,0:11:39.23,Default,,0000,0000,0000,,Steven Pinker chỉ ra Dialogue: 0,0:11:39.23,0:11:41.81,Default,,0000,0000,0000,,Kinh Cựu Ước nói \Nhãy yêu thương người lân cận của bạn, Dialogue: 0,0:11:41.81,0:11:44.53,Default,,0000,0000,0000,,còn Kinh Tân Ước nói, \Nhãy yêu thương kẻ thù của bạn. Dialogue: 0,0:11:44.53,0:11:47.22,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi không yêu thương ai \Ntrong số đó cả, thật sự không, Dialogue: 0,0:11:47.22,0:11:48.88,Default,,0000,0000,0000,,tuy nhiên tôi cũng chẳng muốn \Ngiết chết họ. Dialogue: 0,0:11:48.88,0:11:50.75,Default,,0000,0000,0000,,Tôi biết tôi có nghĩa vụ của tôi với họ, Dialogue: 0,0:11:50.75,0:11:54.22,Default,,0000,0000,0000,,đạo đức của tôi có thiện cảm với họ,\Nniềm tin đạo đức của tôi Dialogue: 0,0:11:54.22,0:11:55.93,Default,,0000,0000,0000,,định hướng cách ứng xử của tôi với họ, Dialogue: 0,0:11:55.93,0:11:57.98,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đó không phải xuất phát từ tình yêu. Dialogue: 0,0:11:57.98,0:11:59.92,Default,,0000,0000,0000,,Nền tảng của điều đó l\Nà sự thấu hiểu về quyền con người, Dialogue: 0,0:11:59.92,0:12:02.14,Default,,0000,0000,0000,,tin rằng cuộc sống của họ có giá trị với họ Dialogue: 0,0:12:02.14,0:12:04.50,Default,,0000,0000,0000,,giống như cuộc sống của tôi đối với tôi, Dialogue: 0,0:12:04.50,0:12:06.43,Default,,0000,0000,0000,,để bổ sung cho điều này, \Nông đã kể một câu chuyện Dialogue: 0,0:12:06.43,0:12:08.28,Default,,0000,0000,0000,,bởi nhà triết học vĩ đại Adam Smith Dialogue: 0,0:12:08.28,0:12:09.96,Default,,0000,0000,0000,,và tôi cũng muốn kể câu chuyện này, Dialogue: 0,0:12:09.96,0:12:11.26,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi sẽ điều chỉnh một chút Dialogue: 0,0:12:11.26,0:12:12.94,Default,,0000,0000,0000,,cho hợp với thời hiện đại. Dialogue: 0,0:12:12.94,0:12:14.84,Default,,0000,0000,0000,,Adam Smith yêu cầu bạn phải tưởng tượng đến Dialogue: 0,0:12:14.84,0:12:16.74,Default,,0000,0000,0000,,cái chết của hàng nghìn người Dialogue: 0,0:12:16.74,0:12:18.78,Default,,0000,0000,0000,,và tưởng tượng hàng nghìn người đó Dialogue: 0,0:12:18.78,0:12:21.02,Default,,0000,0000,0000,,ở một nước không quen thuộc với bạn. Dialogue: 0,0:12:21.02,0:12:24.57,Default,,0000,0000,0000,,Nó có thể là Trung Quốc hay Ấn Độ \Nhoặc một nước ở châu Phi. Dialogue: 0,0:12:24.57,0:12:27.06,Default,,0000,0000,0000,,Smith nói bạn sẽ phản ứng thế nào? Dialogue: 0,0:12:27.06,0:12:29.36,Default,,0000,0000,0000,,Và bạn có thể nói, điều đó quả là tồi tệ, Dialogue: 0,0:12:29.36,0:12:31.24,Default,,0000,0000,0000,,và bạn tiếp tục cuộc sống của mình. Dialogue: 0,0:12:31.24,0:12:33.46,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn mở Thời báo New York \Ntrên mạng hay gì khác, Dialogue: 0,0:12:33.46,0:12:36.42,Default,,0000,0000,0000,,bạn thấy, trong thực tế, \Nđiều này vốn luôn diễn ra, Dialogue: 0,0:12:36.42,0:12:37.94,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta vẫn tiếp tục cuộc sống của mình. Dialogue: 0,0:12:37.94,0:12:40.14,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, thay vì đó, Smith nói Dialogue: 0,0:12:40.14,0:12:41.39,Default,,0000,0000,0000,,bạn được biết rằng ngày mai Dialogue: 0,0:12:41.39,0:12:43.93,Default,,0000,0000,0000,,ngón tay út của bạn sẽ bị chặt đứt. Dialogue: 0,0:12:43.93,0:12:46.10,Default,,0000,0000,0000,,Smith chỉ ra nó sẽ là vấn đề lớn. Dialogue: 0,0:12:46.10,0:12:47.51,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể mất ngủ đêm đó Dialogue: 0,0:12:47.51,0:12:48.86,Default,,0000,0000,0000,,lo lắng nghĩ đến việc ấy. Dialogue: 0,0:12:48.86,0:12:50.88,Default,,0000,0000,0000,,Thế thì nó đặt ra một câu hỏi: Dialogue: 0,0:12:50.88,0:12:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Liệu bạn có hy sinh hàng nghìn người Dialogue: 0,0:12:53.35,0:12:55.32,Default,,0000,0000,0000,,để cứu ngón tay út của bạn không? Dialogue: 0,0:12:55.32,0:12:57.63,Default,,0000,0000,0000,,Giờ thì cứ âm thầm trả lời trong đầu nhé, Dialogue: 0,0:12:57.63,0:13:00.55,Default,,0000,0000,0000,,Smith cho thấy rằng , hoàn toàn không, Dialogue: 0,0:13:00.55,0:13:02.24,Default,,0000,0000,0000,,thật là khủng khiếp. Dialogue: 0,0:13:02.24,0:13:04.28,Default,,0000,0000,0000,,Và một vấn đề nữa Dialogue: 0,0:13:04.28,0:13:05.65,Default,,0000,0000,0000,,như cách Smith đưa ra Dialogue: 0,0:13:05.65,0:13:07.87,Default,,0000,0000,0000,,''Khi cảm giác thụ động của chúng ta \Nhầu như luôn luôn Dialogue: 0,0:13:07.87,0:13:09.32,Default,,0000,0000,0000,,là ti tiện và ích kỷ, Dialogue: 0,0:13:09.32,0:13:10.78,Default,,0000,0000,0000,,làm sao các nguyên tắc chủ động của chúng ta Dialogue: 0,0:13:10.78,0:13:13.31,Default,,0000,0000,0000,,lại hào hiệp và cao quý đến vậy?'' Dialogue: 0,0:13:13.31,0:13:15.36,Default,,0000,0000,0000,,Câu trả lời của Smith là ''Đó là lý trí Dialogue: 0,0:13:15.36,0:13:17.14,Default,,0000,0000,0000,,nguyên tắc và lương tâm, Dialogue: 0,0:13:17.14,0:13:18.68,Default,,0000,0000,0000,,Điều này kêu gọi chúng ta Dialogue: 0,0:13:18.68,0:13:22.10,Default,,0000,0000,0000,,với một tiếng gọi có khả năng làm kinh ngạc \Nsự tự tin quá mức của đam mê, Dialogue: 0,0:13:22.10,0:13:23.78,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta chỉ là một trong vô số, Dialogue: 0,0:13:23.78,0:13:26.22,Default,,0000,0000,0000,,bình đẳng như bất kỳ ai khác.'' Dialogue: 0,0:13:26.22,0:13:28.35,Default,,0000,0000,0000,,Phần cuối này là cái thường được gọi Dialogue: 0,0:13:28.35,0:13:31.56,Default,,0000,0000,0000,,là nguyên tắc của sự công bằng. Dialogue: 0,0:13:31.56,0:13:34.18,Default,,0000,0000,0000,,Nguyên tắc này được thể hiện rõ ràng Dialogue: 0,0:13:34.18,0:13:35.93,Default,,0000,0000,0000,,qua tất cả tôn giáo trên thế giới, Dialogue: 0,0:13:35.95,0:13:38.21,Default,,0000,0000,0000,,trong tất cả hình thức khác nhau \Ncủa các nguyên tắc vàng Dialogue: 0,0:13:38.21,0:13:40.66,Default,,0000,0000,0000,,và tất cả luân lý đạo đức của thế giới, Dialogue: 0,0:13:40.66,0:13:42.45,Default,,0000,0000,0000,,tuy có khác nhau theo nhiều cách thức Dialogue: 0,0:13:42.45,0:13:46.05,Default,,0000,0000,0000,,nhưng cùng chia sẻ một tiền đề\Nrằng chúng ta nên đánh giá đạo đức Dialogue: 0,0:13:46.05,0:13:48.24,Default,,0000,0000,0000,,như một kiểu quan điểm về sự công bằng. Dialogue: 0,0:13:48.24,0:13:50.29,Default,,0000,0000,0000,,Diễn đạt hay nhất quan điểm này Dialogue: 0,0:13:50.29,0:13:52.86,Default,,0000,0000,0000,,với tôi, thật sự không phải bởi nhà \Nthần học hay triết học Dialogue: 0,0:13:52.86,0:13:54.21,Default,,0000,0000,0000,,mà là từ Humphrey Bogart Dialogue: 0,0:13:54.21,0:13:55.76,Default,,0000,0000,0000,,trong phần cuối phim ''Casablanca'' Dialogue: 0,0:13:55.76,0:13:58.84,Default,,0000,0000,0000,,Anh ta nói với người tình Dialogue: 0,0:13:58.84,0:14:00.04,Default,,0000,0000,0000,,rằng họ phải chia ly Dialogue: 0,0:14:00.04,0:14:02.18,Default,,0000,0000,0000,,cho những điều tốt đẹp cao cả, Dialogue: 0,0:14:02.18,0:14:04.66,Default,,0000,0000,0000,,và anh nói với cô, \Ntôi sẽ không nhại giọng anh ấy Dialogue: 0,0:14:04.66,0:14:06.32,Default,,0000,0000,0000,,rằng ''Chẳng khó để nhận ra ' Dialogue: 0,0:14:06.32,0:14:08.16,Default,,0000,0000,0000,,vấn đề của ba con người nhỏ bé Dialogue: 0,0:14:08.16,0:14:11.28,Default,,0000,0000,0000,,đừng góp thêm vào bể khổ\Ncủa thế giới cuồng điên này'' Dialogue: 0,0:14:11.28,0:14:13.66,Default,,0000,0000,0000,,Lý trí sẽ giúp chúng ta \Nchế ngự cảm xúc Dialogue: 0,0:14:13.66,0:14:15.38,Default,,0000,0000,0000,,Lý trí thúc đẩy chúng ta Dialogue: 0,0:14:15.38,0:14:16.60,Default,,0000,0000,0000,,mở rộng lòng cảm thông Dialogue: 0,0:14:16.60,0:14:18.93,Default,,0000,0000,0000,,thôi thúc chúng ta viết một cuốn truyện \Nnhư ''Túp lều Bác Tôm,'' Dialogue: 0,0:14:18.93,0:14:20.65,Default,,0000,0000,0000,,hay đọc một cuốn truyện như vậy. Dialogue: 0,0:14:20.65,0:14:23.35,Default,,0000,0000,0000,,lý trí còn giúp ta sáng tạo ra Dialogue: 0,0:14:23.35,0:14:25.31,Default,,0000,0000,0000,,các phong tục, điều cấm kỵ và luật pháp Dialogue: 0,0:14:25.31,0:14:27.12,Default,,0000,0000,0000,,những thứ sẽ kiềm chế chúng ta Dialogue: 0,0:14:27.12,0:14:28.79,Default,,0000,0000,0000,,khỏi những hành động bốc đồng Dialogue: 0,0:14:28.79,0:14:30.38,Default,,0000,0000,0000,,khi, như những kẻ có lý trí, cảm thấy là Dialogue: 0,0:14:30.38,0:14:31.78,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta nên kiềm chế. Dialogue: 0,0:14:31.78,0:14:33.65,Default,,0000,0000,0000,,Đó chính là Hiến pháp. Dialogue: 0,0:14:33.65,0:14:36.71,Default,,0000,0000,0000,,Hiến pháp là cái được thiết lập\Ntừ trong quá khứ Dialogue: 0,0:14:36.71,0:14:38.92,Default,,0000,0000,0000,,được áp dụng trong hiện tại, Dialogue: 0,0:14:38.92,0:14:41.09,Default,,0000,0000,0000,,nó chính là cái tuyên bố Dialogue: 0,0:14:41.09,0:14:43.37,Default,,0000,0000,0000,,bất kể chúng ta có thể bỏ phiếu tái bầu Dialogue: 0,0:14:43.37,0:14:44.30,Default,,0000,0000,0000,,một vị tổng thổng yêu thích\Ncho nhiệm kỳ thứ ba Dialogue: 0,0:14:44.30,0:14:46.84,Default,,0000,0000,0000,,hay bất kể người Mỹ da trắng muốn chọn Dialogue: 0,0:14:46.84,0:14:49.35,Default,,0000,0000,0000,,duy trì chế độ nô lệ, \Nđiều đó là không thể được. Dialogue: 0,0:14:49.35,0:14:51.34,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta giới hạn bản thân mình. Dialogue: 0,0:14:51.34,0:14:53.80,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng ta ràng buộc bản thân\Ntheo cách khác nữa. Dialogue: 0,0:14:53.80,0:14:56.85,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta biết khi phải lựa chọn ai đó Dialogue: 0,0:14:56.85,0:14:59.80,Default,,0000,0000,0000,,cho một công việc, một phần thưởng Dialogue: 0,0:14:59.80,0:15:02.76,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta rất thiên vị bởi chủng tộc Dialogue: 0,0:15:02.76,0:15:04.26,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta thiên vị bởi giới tính, Dialogue: 0,0:15:04.26,0:15:05.99,Default,,0000,0000,0000,,bởi sự hấp dẫn của người đó, Dialogue: 0,0:15:05.99,0:15:09.53,Default,,0000,0000,0000,,và đôi khi, chúng ta nói \N''Thế đấy, kiểu nó phải thế'' Dialogue: 0,0:15:09.53,0:15:11.37,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng lúc khác chúng ta thấy\N''Đó là sai lầm" Dialogue: 0,0:15:11.37,0:15:13.19,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế để chiến đấu với nó, Dialogue: 0,0:15:13.19,0:15:15.22,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta không chỉ phải cố gắng hơn Dialogue: 0,0:15:15.22,0:15:18.43,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta còn phải\Ntạo nên các tình huống Dialogue: 0,0:15:18.43,0:15:21.73,Default,,0000,0000,0000,,trong đó các nguồn thông tin \Nkhông thể làm chúng ta thiên vị Dialogue: 0,0:15:21.73,0:15:23.15,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó giải thích tại sao Dialogue: 0,0:15:23.15,0:15:25.62,Default,,0000,0000,0000,,nhiều nhạc sỹ dàn nhạc giao hưởng \Nđứng sau cánh gà, Dialogue: 0,0:15:25.62,0:15:27.30,Default,,0000,0000,0000,,vì thế thông tin duy nhất mà họ có Dialogue: 0,0:15:27.30,0:15:29.81,Default,,0000,0000,0000,,là thông tin mà họ cho là quan trọng. Dialogue: 0,0:15:29.81,0:15:31.94,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ rằng định kiến và thiên vị Dialogue: 0,0:15:31.94,0:15:35.18,Default,,0000,0000,0000,,biểu hiện tính hai mặt căn bản \Ncủa bản tính con người. Dialogue: 0,0:15:35.18,0:15:39.50,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có trực giác, bản năng, cảm xúc, Dialogue: 0,0:15:39.50,0:15:41.66,Default,,0000,0000,0000,,và chúng tác động lên \Nphán xét và hành động của chúng ta Dialogue: 0,0:15:41.66,0:15:43.99,Default,,0000,0000,0000,,kể cả tốt và xấu, Dialogue: 0,0:15:43.99,0:15:47.61,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng ta cũng có \Nkhả năng cân nhắc hợp lý Dialogue: 0,0:15:47.61,0:15:49.04,Default,,0000,0000,0000,,và hoạch định thông minh, Dialogue: 0,0:15:49.04,0:15:51.86,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể sử dụng điều này,\Ntrong một vài trường hợp, Dialogue: 0,0:15:51.86,0:15:53.80,Default,,0000,0000,0000,,để thôi thúc và nuôi dưỡng \Ncảm xúc của chúng ta, Dialogue: 0,0:15:53.80,0:15:56.57,Default,,0000,0000,0000,,hoặc để kiềm chế,\Ntrong những trường hợp khác. Dialogue: 0,0:15:56.57,0:15:57.81,Default,,0000,0000,0000,,Và đó chính là cách Dialogue: 0,0:15:57.81,0:16:00.57,Default,,0000,0000,0000,,lý trí giúp chúng ta \Nxây một thế giới tốt đẹp hơn. Dialogue: 0,0:16:00.57,0:16:02.92,Default,,0000,0000,0000,,Xin cảm ơn. Dialogue: 0,0:16:02.92,0:16:06.62,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)