WEBVTT

00:00:00.741 --> 00:00:04.572
Ik weet dat TED over
een hoop grote dingen gaat,

00:00:04.596 --> 00:00:08.126
maar ik wil het
over iets heel kleins hebben.

00:00:08.150 --> 00:00:10.308
Zo klein dat het één enkel woord is.

00:00:10.983 --> 00:00:12.679
Het woord 'zonderling'.

00:00:13.347 --> 00:00:16.966
Het is een van mijn favoriete woorden;
het beschrijft de afzondering zo goed.

00:00:17.403 --> 00:00:21.349
Ik bedoel, het is iemand
die overal buiten staat,

00:00:21.752 --> 00:00:24.048
die nergens echt bij hoort.

00:00:24.658 --> 00:00:27.471
Of iemand die zich slecht kan inpassen

00:00:27.471 --> 00:00:30.473
in nieuwe situaties en omgevingen.

00:00:31.298 --> 00:00:33.520
Ik ben een geregistreerde zonderling.

00:00:34.307 --> 00:00:37.040
Ik ben hier voor de andere
zonderlingen in de zaal,

00:00:37.064 --> 00:00:38.975
want ik ben nooit de enige.

00:00:39.995 --> 00:00:42.290
Ik ga je een zonderling verhaal vertellen.

NOTE Paragraph

00:00:43.237 --> 00:00:45.769
Ik was begin 30

00:00:45.793 --> 00:00:49.355
toen de droom van schrijver worden
zich bij me aandiende.

00:00:50.198 --> 00:00:52.702
Om precies te zijn,
kreeg ik een brief in de bus

00:00:52.702 --> 00:00:55.485
die zei dat ik een enorme
literaire prijs had gewonnen

00:00:55.509 --> 00:00:57.554
voor een kort verhaal
dat ik had geschreven.

00:00:58.183 --> 00:01:01.944
Dat verhaal ging over mijn leven
als wedstrijdzwemster

00:01:02.632 --> 00:01:04.687
en mijn waardeloze privéleven,

00:01:05.258 --> 00:01:10.155
en een beetje over verdriet en verlies
je tot waanzin kunnen drijven.

00:01:11.829 --> 00:01:16.502
De prijs was een reis naar New York
om topredacteurs, topvertegenwoordigers

00:01:16.526 --> 00:01:18.260
en andere auteurs te ontmoeten.

00:01:18.278 --> 00:01:21.342
Het was een droom voor iemand
die schrijver wil worden, toch?

00:01:22.573 --> 00:01:25.413
Weet je wat ik deed
toen ik die brief kreeg?

00:01:26.037 --> 00:01:27.835
Omdat ik mezelf ben,

00:01:27.859 --> 00:01:30.056
legde ik de brief op mijn keukentafel,

00:01:30.080 --> 00:01:33.522
ik schonk mezelf een enorm glas wodka in

00:01:33.922 --> 00:01:36.292
met ijs en citroen,

00:01:36.722 --> 00:01:39.180
en ik ging daar in mijn ondergoed

00:01:39.180 --> 00:01:43.032
een godganse dag
naar die brief zitten kijken.

00:01:44.278 --> 00:01:47.683
Ik dacht na over alle manieren
waarop ik mijn leven al had verziekt.

00:01:47.707 --> 00:01:50.681
Wie was ik, in godsnaam,
om naar New York te gaan

00:01:50.715 --> 00:01:52.995
en net te doen of ik een schrijver was.

00:01:53.551 --> 00:01:54.596
Wie was ik?

NOTE Paragraph

00:01:54.870 --> 00:01:56.118
Dat zal ik je vertellen.

00:01:56.745 --> 00:01:58.172
Ik was een zonderling.

00:01:58.625 --> 00:02:00.988
Net als een heel leger andere kinderen.

00:02:01.908 --> 00:02:04.276
Ik kwam uit een gewelddadig gezin,

00:02:04.300 --> 00:02:06.956
waar ik ternauwernood levend uit kwam.

00:02:07.727 --> 00:02:12.218
Ik had al twee spectaculair
geflopte huwelijken achter de rug.

00:02:12.242 --> 00:02:15.208
Ik had mijn universitaire studie
niet één, maar twee keer verprutst,

00:02:15.232 --> 00:02:18.424
en misschien zelfs een derde keer,
maar dat vertel ik je niet eens.

NOTE Paragraph

00:02:18.448 --> 00:02:20.258
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:02:20.582 --> 00:02:24.243
Ik had een rehabilitatieperiode
voor drugsgebruik achter de rug

00:02:24.795 --> 00:02:29.245
en een paar korte vakantiereisjes
naar de gevangenis.

00:02:29.988 --> 00:02:32.132
Ik ben hier dus wel op mijn plaats.

NOTE Paragraph

00:02:33.680 --> 00:02:35.770
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:02:36.744 --> 00:02:39.907
Maar de echte reden
dat ik een zonderling was,

00:02:39.921 --> 00:02:43.523
is waarschijnlijk dat mijn dochter
op haar geboortedag was overleden

00:02:43.547 --> 00:02:46.866
en ik er nog niet uit was
hoe ik daarmee kon leven.

00:02:48.233 --> 00:02:53.270
Nadat mijn dochter overleed,
was ik ook lange tijd dakloos.

00:02:53.294 --> 00:02:55.328
Ik woonde onder een viaduct

00:02:55.352 --> 00:02:59.410
in een soort diepe staat
van zombieverdriet en -verlies,

00:02:59.434 --> 00:03:02.028
dat sommigen van ons
nu eenmaal tegenkomen.

00:03:02.052 --> 00:03:04.863
Misschien wij allemaal wel,
als we lang genoeg leven.

00:03:06.240 --> 00:03:10.237
Weet je, daklozen behoren tot
onze meest heldhaftige zonderlingen,

00:03:10.261 --> 00:03:13.357
want ze beginnen als ons.

00:03:14.670 --> 00:03:20.088
Je ziet, zo ongeveer
geen enkele rol paste me:

00:03:20.112 --> 00:03:24.580
dochter, echtgenote, moeder, student.

00:03:25.474 --> 00:03:27.973
De droom van schrijver worden

00:03:27.997 --> 00:03:33.438
was eigenlijk een soort
klein, zielig steentje in mijn keel.

NOTE Paragraph

00:03:34.906 --> 00:03:38.375
Ondanks mezelf
heb ik dat vliegtuig genomen

00:03:38.399 --> 00:03:40.786
en ben ik naar New York gevlogen,

00:03:40.810 --> 00:03:42.366
waar de schrijvers zijn.

00:03:43.168 --> 00:03:46.573
Collega zonderlingen --
ik zie bijna jullie hoofden gloeien.

00:03:46.607 --> 00:03:48.769
Ik pik jullie er altijd zo uit.

00:03:48.803 --> 00:03:51.241
Je had het eerst geweldig gevonden.

00:03:51.265 --> 00:03:54.427
Je mocht drie beroemde schrijvers
uitkiezen die je wilde ontmoeten

00:03:54.427 --> 00:03:56.599
en deze mensen gingen ze voor je opzoeken.

00:03:56.623 --> 00:03:59.413
Je logeerde in het Gramercy Park Hotel,

00:03:59.437 --> 00:04:02.071
waar je 's avonds laat
whiskey zat te drinken

00:04:02.095 --> 00:04:04.586
met coole, slimme opscheppers.

00:04:04.610 --> 00:04:09.119
En jij mocht ook doen alsof je
cool, slim en succesvol was.

00:04:09.143 --> 00:04:12.331
En je ontmoette een heleboel
redacteurs en auteurs en agenten

00:04:12.355 --> 00:04:16.418
op heel erg sjieke lunches en diners.

00:04:17.377 --> 00:04:19.005
Vraag me hoe sjiek.

NOTE Paragraph

00:04:19.605 --> 00:04:21.016
Publiek: Hoe sjiek?

NOTE Paragraph

00:04:22.077 --> 00:04:26.395
Lidia Yuknavitch: Laat ik eerlijk zijn:
ik heb drie linnen servetten gestolen --

NOTE Paragraph

00:04:26.419 --> 00:04:27.990
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:04:28.014 --> 00:04:29.671
uit drie verschillende restaurants.

00:04:30.430 --> 00:04:32.696
En ik schoof een menu in mijn broek.

NOTE Paragraph

00:04:32.720 --> 00:04:34.796
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:04:34.820 --> 00:04:38.086
Ik wilde gewoon wat souvenirs,
zodat als ik thuis zou komen

00:04:38.110 --> 00:04:40.835
ik zou kunnen geloven
dat het echt was gebeurd.

00:04:41.241 --> 00:04:42.240
Snap je?

NOTE Paragraph

00:04:43.297 --> 00:04:45.461
De drie schrijvers die ik wilde ontmoeten,

00:04:45.481 --> 00:04:48.044
waren Carole Maso,
Lynne Tillman en Peggy Phelan.

00:04:48.496 --> 00:04:51.550
Het waren geen beroemde
schrijvers van bestsellers,

00:04:51.574 --> 00:04:54.881
maar het waren mijn helden
onder de vrouwelijke auteurs.

00:04:55.700 --> 00:04:59.262
Carole Maso schreef het boek
dat later mijn kunstbijbel zou worden.

00:05:00.056 --> 00:05:02.277
Lynne Tillman gaf me
toestemming te geloven

00:05:02.301 --> 00:05:06.312
dat er een kans was dat mijn verhalen
deel konden uitmaken van de wereld.

00:05:06.839 --> 00:05:08.793
En Peggy Phelan herinnerde mij eraan

00:05:08.817 --> 00:05:13.826
dat mijn hersens wel eens belangrijker
zouden kunnen zijn dan mijn borsten.

00:05:15.500 --> 00:05:18.184
Ze waren geen doorsnee schrijfsters,

00:05:18.208 --> 00:05:21.985
ze baanden juist een nieuwe weg
door dat doorsnee denken

00:05:22.009 --> 00:05:23.652
met hun lichaamsverhalen,

00:05:23.964 --> 00:05:28.429
zoals ik me voorstel dat ooit het water
de Grand Canyon uitgeslepen moet hebben.

NOTE Paragraph

00:05:29.371 --> 00:05:31.082
Ik ging bijna stuk van geluk

00:05:31.106 --> 00:05:35.157
tijdens die ontmoetingen met die drie
vrouwelijke auteurs van 50-plus.

00:05:35.181 --> 00:05:37.577
Ik ging bijna stuk van geluk,

00:05:37.601 --> 00:05:39.990
omdat ik dat soort geluk nooit had gekend,

00:05:40.014 --> 00:05:41.956
of in een dergelijke kamer was geweest.

00:05:42.350 --> 00:05:44.178
Mijn moeder had niet gestudeerd.

00:05:44.747 --> 00:05:47.236
En mijn creatieve loopbaan tot dan toe

00:05:47.260 --> 00:05:51.712
leek op een klein,
zielig, doodgeboren ding.

00:05:53.394 --> 00:05:56.673
In die eerste nachten in New York
hadden ze me mogen komen halen.

00:05:56.697 --> 00:06:00.137
Ik had zoiets van : "Ik ben klaar.
Ik kan nu sterven. Dit is prachtig."

00:06:01.187 --> 00:06:04.335
Sommigen van jullie begrijpen al
wat er vervolgens gebeurde.

NOTE Paragraph

00:06:04.935 --> 00:06:09.230
Eerst namen ze me mee naar het kantoor
van Farrar, Straus en Giroux.

00:06:09.863 --> 00:06:13.038
Farrar, Straus en Giroux
was voor mij de ultieme uitgeverij.

00:06:13.062 --> 00:06:16.313
T.S. Eliot en Flannery O'Connor
waren daar gepubliceerd.

00:06:17.418 --> 00:06:21.383
De hoofdredacteur
stak een lang verhaal tegen me af

00:06:21.407 --> 00:06:23.109
om me ervan te overtuigen

00:06:23.139 --> 00:06:26.034
dat ik een boek in me had
over mijn zwemmersleven.

00:06:26.498 --> 00:06:28.165
Als memoires, als het ware.

00:06:28.630 --> 00:06:30.866
De hele tijd dat hij aan het woord was,

00:06:30.890 --> 00:06:34.595
zat ik te glimlachen en te knikken
als een gevoelloze idioot,

00:06:35.509 --> 00:06:37.361
mijn armen gekruist,

00:06:37.385 --> 00:06:42.302
terwijl er niets, niets, niets
uit mijn mond kwam.

00:06:43.875 --> 00:06:47.242
Dus uiteindelijk gaf hij me
een klopje op de schouder,

00:06:47.266 --> 00:06:49.237
zoals een zwemcoach gedaan zou hebben.

00:06:49.580 --> 00:06:51.415
Hij wenste me geluk,

00:06:51.439 --> 00:06:53.577
gaf me wat gratis boeken

00:06:53.601 --> 00:06:55.622
en begeleidde me naar buiten.

NOTE Paragraph

00:06:57.588 --> 00:07:00.855
Toen namen ze me mee
naar het kantoor van W.W. Norton,

00:07:00.879 --> 00:07:03.579
waar ik er zeker van was
dat ze me buiten zouden zetten

00:07:03.603 --> 00:07:05.492
voor het dragen van dit soort schoenen.

00:07:06.070 --> 00:07:07.639
Maar dat gebeurde niet.

00:07:08.512 --> 00:07:10.751
Op het kantoor van Norton zijn,

00:07:10.775 --> 00:07:15.197
voelde als omhoog reiken in de hemel
en de maan aanraken

00:07:15.221 --> 00:07:19.098
terwijl de sterren mijn naam spelden
in de nachtelijke uitspanning.

00:07:19.599 --> 00:07:21.884
Om maar aan te geven
wat dit voor mij betekende.

00:07:21.898 --> 00:07:22.949
Snap je?

00:07:23.567 --> 00:07:26.065
Hun hoofdredacteur, Carol Houck Smith,

00:07:26.089 --> 00:07:30.432
keek me strak aan met van die
felle, heldere kraaloogjes en zei:

00:07:30.456 --> 00:07:33.566
"Nou, stuur me dan onmiddellijk iets!"

00:07:34.328 --> 00:07:36.620
De meeste mensen, en zeker TED-mensen,

00:07:36.644 --> 00:07:38.984
waren direct naar hun
brievenbus gerend, toch?

00:07:39.651 --> 00:07:42.929
Het kostte me meer dan tien jaar
om me voor te kunnen stellen

00:07:42.953 --> 00:07:46.830
dat ik iets in een enveloppe deed
en aan een postzegel likte.

NOTE Paragraph

00:07:48.741 --> 00:07:50.315
Op de laatste avond

00:07:50.339 --> 00:07:53.608
gaf ik een lange lezing
op de Nationale Poëzie Club.

00:07:54.342 --> 00:07:56.049
Aan het eind van die lezing,

00:07:56.063 --> 00:08:00.616
kwam Katharine Kidde van
Literair Agentschap Kidde, Hoyt & Picard,

00:08:00.640 --> 00:08:03.127
recht op me af, ze schudde me de hand

00:08:03.141 --> 00:08:06.869
en bood me plompverloren aan
om mij te vertegenwoordigen.

00:08:08.558 --> 00:08:11.545
Ik stond daar en werd
plotsklaps doof, of zo.

00:08:11.569 --> 00:08:13.155
Heb je dat wel eens gehad?

00:08:13.703 --> 00:08:15.815
Ik begon bijna te huilen,

00:08:15.839 --> 00:08:19.764
iedereen daar zag er zo prachtig uit,

00:08:19.788 --> 00:08:22.941
en het enige wat ik kon zeggen was:

00:08:22.965 --> 00:08:26.075
"Ik weet niet. Ik moet erover nadenken."

00:08:26.805 --> 00:08:31.097
Ze zei: "Wat je wilt", en liep weg.

00:08:32.884 --> 00:08:39.123
Al die uitnodigende handen en dat kleine,
zielige steentje in mijn keel ...

NOTE Paragraph

00:08:39.337 --> 00:08:43.365
Ik probeer je iets duidelijk
te maken over mensen zoals ik.

00:08:43.389 --> 00:08:47.442
Zonderlingen -- we weten niet altijd
hoe we moeten hopen of ja zeggen

00:08:47.466 --> 00:08:49.077
of het grote ding te kiezen,

00:08:49.101 --> 00:08:51.127
al staat het recht voor onze neus.

00:08:51.151 --> 00:08:52.940
Die schaamte dragen we in ons.

00:08:52.944 --> 00:08:54.905
De schaamte iets goeds te willen.

00:08:54.929 --> 00:08:56.921
De schaamte iets goeds te voelen.

00:08:56.945 --> 00:09:01.327
De schaamte van het niet echt geloven
dat we in dezelfde ruimte mogen zijn

00:09:01.351 --> 00:09:03.468
als mensen die we bewonderen.

NOTE Paragraph

00:09:04.472 --> 00:09:07.398
Als ik kon, ging ik terug
en coachte ik mezelf.

00:09:07.422 --> 00:09:11.709
Ik zou hetzelfde doen
als die 50-plussers die me hielpen.

00:09:11.729 --> 00:09:13.690
Ik zou mezelf leren hoe dingen te willen,

00:09:13.714 --> 00:09:16.054
hoe voor mezelf op te komen
en erom te vragen.

00:09:16.078 --> 00:09:20.384
Ik zou zeggen: "Jij! Ja, jij!
Jij hoort er ook bij."

00:09:20.408 --> 00:09:22.680
De straling valt op ons allemaal

00:09:22.704 --> 00:09:25.615
en we zijn niets zonder elkaar.

00:09:27.041 --> 00:09:30.313
Maar nee, ik vloog terug naar Oregon.

00:09:30.337 --> 00:09:36.029
Terwijl het eeuwige groen en de regens
weer in beeld verschenen

00:09:36.053 --> 00:09:40.345
dronk ik een groot aantal
mini-flesjes zelfmedelijden.

00:09:41.361 --> 00:09:46.333
Ik dacht, als ik al schrijver ben,
dan toch een soort zonderling-schrijver.

00:09:47.044 --> 00:09:48.287
Ik bedoel te zeggen:

00:09:48.317 --> 00:09:51.641
ik vloog terug naar Oregon
zonder contract, zonder agent,

00:09:51.641 --> 00:09:54.115
en alleen een hoofd
en een hart vol herinneringen

00:09:54.139 --> 00:09:56.107
aan dat ik daar gezeten had,

00:09:56.131 --> 00:09:59.371
zo dicht bij de prachtige schrijvers.

00:10:00.278 --> 00:10:03.894
Herinneringen waren de enige prijs
die ik mezelf toestond.

NOTE Paragraph

00:10:05.175 --> 00:10:08.304
En toch, thuis in het donker,

00:10:09.272 --> 00:10:10.835
weer in mijn ondergoed,

00:10:11.788 --> 00:10:13.518
kon ik hun stemmen nog horen.

00:10:14.264 --> 00:10:18.305
Ze zeiden: "Luister niet naar mensen
die je proberen het zwijgen op te leggen

00:10:18.329 --> 00:10:20.030
of je verhaal te veranderen."

00:10:20.861 --> 00:10:24.540
Ze zeiden: "Vertel het verhaal
dat alleen jij kunt vertellen.

00:10:24.564 --> 00:10:26.994
Soms is het vertellen van het verhaal

00:10:27.018 --> 00:10:30.224
hetgeen wat je leven zal redden."

NOTE Paragraph

00:10:31.703 --> 00:10:35.393
Nu ben ik, zoals je kunt zien,
de 50-plusser.

00:10:36.278 --> 00:10:37.453
En ik ben schrijver.

00:10:38.516 --> 00:10:39.743
En moeder.

00:10:40.351 --> 00:10:41.978
En ik ben leraar geworden.

00:10:42.970 --> 00:10:45.341
Wie denk je dat mijn
favoriete leerlingen zijn?

00:10:46.394 --> 00:10:48.232
Ook al gebeurde het niet op de dag

00:10:48.256 --> 00:10:50.510
dat die droombrief in mijn bus viel,

00:10:50.534 --> 00:10:52.207
ik schreef wel memoires

00:10:52.231 --> 00:10:54.064
genaamd 'The Chronology of Water'.

00:10:54.889 --> 00:10:59.588
Het beschrijft hoe vaak ik mezelf
opnieuw heb moeten opbouwen

00:10:59.612 --> 00:11:02.406
vanuit de puinhopen van mijn keuzes,

00:11:02.425 --> 00:11:04.949
de verhalen over
hoe mijn schijnbare missers

00:11:04.969 --> 00:11:08.039
in werkelijkheid slechts
bizarre doorgangen waren

00:11:08.069 --> 00:11:09.639
naar iets moois.

00:11:10.309 --> 00:11:13.761
Alles wat ik hoefde te doen,
was het verhaal vorm geven.

NOTE Paragraph

00:11:15.552 --> 00:11:19.798
Er bestaat een mythe in de meeste culturen
over je eigen dromen volgen.

00:11:20.664 --> 00:11:22.385
Ze heet 'het pad van de held'.

00:11:23.339 --> 00:11:25.673
Ik geef de voorkeur
aan een andere mythe,

00:11:25.703 --> 00:11:28.606
die er net iets naast of onder ligt.

00:11:29.089 --> 00:11:31.091
Ze heet 'het pad van de zonderling'.

00:11:31.763 --> 00:11:33.028
Ze gaat als volgt:

00:11:33.623 --> 00:11:35.878
zelf op het moment van je falen,

00:11:35.902 --> 00:11:38.690
precies dan, ben je mooi.

00:11:39.585 --> 00:11:40.737
Je weet het nog niet,

00:11:40.761 --> 00:11:43.938
maar jij hebt het vermogen
jezelf opnieuw uit te vinden,

00:11:43.962 --> 00:11:45.160
steeds opnieuw.

00:11:45.184 --> 00:11:46.778
Dat is je schoonheid.

NOTE Paragraph

00:11:47.694 --> 00:11:49.210
Je kan een dronkaard zijn,

00:11:49.234 --> 00:11:51.493
of je hebt mishandeling overleefd,

00:11:51.507 --> 00:11:53.043
of je bent ex-bajesklant,

00:11:53.067 --> 00:11:54.565
of een dakloze,

00:11:54.589 --> 00:11:57.867
je kunt al je geld verliezen
of je baan of je man

00:11:57.891 --> 00:12:00.305
of je vrouw, of het ergst van alles:

00:12:00.329 --> 00:12:01.479
een kind.

00:12:01.864 --> 00:12:03.917
Je kunt zelfs gek worden.

00:12:03.941 --> 00:12:08.010
Je kunt daar staan, midden in je puinhoop,

00:12:08.034 --> 00:12:10.912
dan nóg sta ik hier enkel
om jou te vertellen

00:12:10.936 --> 00:12:12.759
hoe mooi je bent!

00:12:13.073 --> 00:12:15.372
Je verhaal verdient het
om te worden gehoord,

00:12:15.396 --> 00:12:19.669
want jij, zeldzame fenomenale zonderling,

00:12:19.693 --> 00:12:21.949
jij nieuwe soort,

00:12:22.568 --> 00:12:24.537
bent de enige hier

00:12:24.561 --> 00:12:26.177
die het verhaal kan vertellen

00:12:26.201 --> 00:12:28.609
zoals jij alleen dat kunt.

00:12:29.710 --> 00:12:31.220
En ik zou luisteren.

NOTE Paragraph

00:12:32.863 --> 00:12:34.039
Dankjewel.

NOTE Paragraph

00:12:34.063 --> 00:12:38.093
(Applaus)