1
00:00:00,841 --> 00:00:04,572
Dakle, znam da se TED bavi
mnogim velikim stvarima,

2
00:00:04,596 --> 00:00:08,126
ali ja želim da vam govorim
o nečemu veoma malom.

3
00:00:08,150 --> 00:00:10,308
Malom kao jedna jedina reč.

4
00:00:11,093 --> 00:00:12,649
Reč je "neprilagođeni".

5
00:00:13,347 --> 00:00:16,966
To mi je jedna od omiljenih reči
jer je tako doslovna.

6
00:00:17,403 --> 00:00:21,349
Mislim, radi se o osobi
koja se nekako nije prilagodila.

7
00:00:21,752 --> 00:00:24,048
Ili osoba koja se loše prilagodila.

8
00:00:24,658 --> 00:00:27,581
Ili sledeće: "osoba
koja se loše prilagodila

9
00:00:27,605 --> 00:00:30,473
novim situacijama i okolnostima."

10
00:00:31,298 --> 00:00:33,520
Ja sam zvnično neprilagođena.

11
00:00:34,307 --> 00:00:37,140
I ovde sam zbog drugih neprilagođenih
u ovoj prostoriji

12
00:00:37,164 --> 00:00:38,975
jer nikad nisam usamljen slučaj.

13
00:00:39,995 --> 00:00:41,880
Ispričaću vam priču o neprilagođavanju.

14
00:00:43,237 --> 00:00:45,769
Negde u ranim tridesetim

15
00:00:45,793 --> 00:00:49,355
direktno mi je serviran
san o tome da ću da budem spisateljka.

16
00:00:50,198 --> 00:00:51,802
Zapravo, stigao je u moje sanduče

17
00:00:51,826 --> 00:00:55,485
u vidu pisma koje mi je saopštilo
da sam dobila značajnu književnu nagradu

18
00:00:55,509 --> 00:00:57,434
za kratku priču koju sam napisala.

19
00:00:58,183 --> 00:01:01,944
Priča je govorila o mom životu
kao takmičarke u plivanju

20
00:01:02,632 --> 00:01:04,687
i o mom bezveznom životu kod kuće,

21
00:01:05,258 --> 00:01:10,155
i malčice o tome kako patnja
i gubitak mogu da vas izlude.

22
00:01:11,829 --> 00:01:14,216
Nagrada je bila putovanje u Njujork

23
00:01:14,216 --> 00:01:16,526
i upoznavanje
sa važnim urednicima i agentima

24
00:01:16,526 --> 00:01:17,850
i drugim piscima.

25
00:01:18,278 --> 00:01:21,342
Te bi to bio san svakog
ko želi da bude pisac, zar ne?

26
00:01:22,573 --> 00:01:25,413
Znate li šta sam radila tog dana
kad mi je pismo stiglo?

27
00:01:26,037 --> 00:01:27,835
Zato što ja sam ja,

28
00:01:27,859 --> 00:01:30,056
stavila sam pismo na kuhinjski sto,

29
00:01:30,080 --> 00:01:33,522
usula sam sebi ogromnu čašu votke

30
00:01:33,922 --> 00:01:36,292
sa ledom i limetom

31
00:01:36,722 --> 00:01:40,926
i sedela sam tu u donjem vešu čitav dan,

32
00:01:40,950 --> 00:01:43,032
prosto zureći u pismo.

33
00:01:44,608 --> 00:01:47,753
Razmišljala sam o svim načinima
na koje sam već srozala svoj život.

34
00:01:47,777 --> 00:01:50,951
Ko sam, dovraga, ja da idem u Njujork

35
00:01:50,975 --> 00:01:52,705
i da se pretvaram da sam pisac?

36
00:01:53,681 --> 00:01:55,046
Ko sam ja?

37
00:01:55,070 --> 00:01:56,268
Reći ću vam.

38
00:01:56,745 --> 00:01:57,912
Ja sam neprilagođena.

39
00:01:58,625 --> 00:02:00,988
Poput mnoštva druge dece,

40
00:02:01,908 --> 00:02:04,276
potičem iz nasilnog domaćinstva

41
00:02:04,300 --> 00:02:06,956
iz kog sam jedva izvukla živu glavu.

42
00:02:07,727 --> 00:02:12,218
Već sam imala dva katastrofalno
propala braka za sobom.

43
00:02:12,242 --> 00:02:15,208
Ispisana sam sa fakulteta,
ne jednom već dva puta,

44
00:02:15,232 --> 00:02:18,424
a možda čak i tri puta
o čemu neću da vam pričam.

45
00:02:18,448 --> 00:02:20,258
(Smeh)

46
00:02:20,582 --> 00:02:24,243
I imala sam epizodu odvikavanja od droge.

47
00:02:24,795 --> 00:02:29,245
I imala sam
dva ljupka odsedanja u zatvoru.

48
00:02:30,228 --> 00:02:32,132
Dakle, na odgovarajućoj sam sceni.

49
00:02:33,680 --> 00:02:35,770
(Smeh)

50
00:02:36,744 --> 00:02:40,237
Ali istinski razlog, verujem,
zašto sam bila neprilagođena

51
00:02:40,261 --> 00:02:43,523
je to što mi je kćerka umrla na rođenju

52
00:02:43,547 --> 00:02:46,666
i još uvek nisam bila pronašla način
da živim s tom pričom.

53
00:02:48,233 --> 00:02:53,360
Nakon što mi je kćerka umrla
takođe sam dugo vremena bila beskućnica,

54
00:02:53,384 --> 00:02:55,328
živela sam ispod nadvožnjaka

55
00:02:55,352 --> 00:02:59,570
u nekakvom beznadežnom stanju
zombijevske patnje i gubitka

56
00:02:59,594 --> 00:03:02,108
koje zatekne neke od nas tokom života.

57
00:03:02,132 --> 00:03:04,863
Možda sve nas, ako poživimo dovoljno dugo.

58
00:03:06,240 --> 00:03:10,237
Znate, beskućnici
su najveći junaci među neprilagođenima

59
00:03:10,261 --> 00:03:13,357
jer su započeli kao mi.

60
00:03:14,670 --> 00:03:20,088
Pa, vidite, nisam se prilagodila
ni u jednoj postojećoj kategoriji:

61
00:03:20,112 --> 00:03:24,580
kao kćerka, supruga, majka, učenica.

62
00:03:25,474 --> 00:03:27,973
A san o pisanju

63
00:03:27,997 --> 00:03:33,438
je uistinu bio poput
otužnog kamenčića u mom grlu.

64
00:03:34,906 --> 00:03:38,375
Prilično sam se uprkos sebi
ukrcala na taj avion

65
00:03:38,399 --> 00:03:40,786
i odletela do Njujorka,

66
00:03:40,810 --> 00:03:42,366
gde se nalaze pisci.

67
00:03:43,168 --> 00:03:46,843
Kolege neprilagođeni, skoro da mogu
da vidim kako vam glave sjaje,

68
00:03:46,867 --> 00:03:48,779
mogu da vas prepoznam u prostoriji.

69
00:03:48,803 --> 00:03:51,241
Kao prvo, oduševili biste se.

70
00:03:51,265 --> 00:03:54,217
Imali smo da izaberemo
tri poznata pisca da upoznamo,

71
00:03:54,241 --> 00:03:56,599
a ti ljudi bi prosto otišli
i našli bi ih za vas.

72
00:03:56,623 --> 00:03:59,413
Susret bi bio u hotelu Gramersi Park,

73
00:03:59,437 --> 00:04:02,071
gde biste pili skoč kasno uveče

74
00:04:02,095 --> 00:04:04,586
sa kul, pametnim, elegantnim ljudima.

75
00:04:04,610 --> 00:04:09,119
I mogli biste da se pretvarate
da ste i vi kul, pametni i elegantni.

76
00:04:09,143 --> 00:04:12,331
I mogli biste da upoznate gomilu
urednika, pisaca i agenata

77
00:04:12,355 --> 00:04:16,418
na veoma, veoma prefinjenim
ručkovima i večerama.

78
00:04:17,377 --> 00:04:19,005
Pitajte me koliko prefinjenim.

79
00:04:19,735 --> 00:04:21,696
Publika: Koliko prefinjenim?

80
00:04:22,077 --> 00:04:26,395
Lidija Juknavič: priznaću vam -
ukrala sam tri lanene maramice -

81
00:04:26,419 --> 00:04:27,990
(Smeh)

82
00:04:28,014 --> 00:04:29,671
iz tri različita restorana.

83
00:04:30,430 --> 00:04:32,696
I nagurala sam meni u pantalone.

84
00:04:32,720 --> 00:04:34,796
(Smeh)

85
00:04:34,820 --> 00:04:38,526
Samo sam htela nešto za uspomenu
kad se vratim kući,

86
00:04:38,550 --> 00:04:41,075
da bih mogla da verujem
da se to zaista meni dogodilo.

87
00:04:41,241 --> 00:04:42,470
Znate?

88
00:04:43,417 --> 00:04:45,131
Tri pisca koja sam želela da upoznam

89
00:04:45,155 --> 00:04:47,964
su bili: Karol Mejso,
Lin Tilman i Pegi Felan.

90
00:04:48,496 --> 00:04:51,550
To nisu bili poznati, pisci bestselera,

91
00:04:51,574 --> 00:04:54,881
ali za mene su one bile
titani među spisateljicama.

92
00:04:55,700 --> 00:04:59,262
Karol Mejso je napisala knjigu
koja će postati moja umetnička biblija.

93
00:05:00,056 --> 00:05:02,557
Lin Tilman mi je dala razlog da verujem

94
00:05:02,581 --> 00:05:06,062
da postoji šansa
da moje priče budu deo sveta.

95
00:05:06,839 --> 00:05:08,793
A Pegi Felan me je podsetila

96
00:05:08,817 --> 00:05:13,826
da bi moj mozak mogao da bude važniji
od mojih grudi.

97
00:05:15,500 --> 00:05:18,184
Nije se radilo o mejnstrim spisateljkama,

98
00:05:18,208 --> 00:05:21,985
ali su krčile put kroz mejnstrim

99
00:05:22,009 --> 00:05:23,342
njihovim korpusom priča,

100
00:05:24,294 --> 00:05:28,429
volim da gledam na to
kao na vodu koja seče Veliki Kanjon.

101
00:05:29,371 --> 00:05:31,082
Skoro da sam umrla od sreće

102
00:05:31,106 --> 00:05:34,947
jer sam se družila sa ove tri
spisateljke starije od 50 godina.

103
00:05:34,971 --> 00:05:37,897
A razlog zašto sam skoro umrla od sreće

104
00:05:37,921 --> 00:05:39,990
je to što nikad nisam bila tako srećna.

105
00:05:40,014 --> 00:05:41,846
Nikad nisam bila u sličnoj prostoriji.

106
00:05:42,350 --> 00:05:44,108
Moja majka nije pohađala fakultet.

107
00:05:44,747 --> 00:05:47,236
A moja kreativna karijera je do tad

108
00:05:47,260 --> 00:05:51,712
bila nešto nekako maleno,
bedno, mrtvorođeno.

109
00:05:53,394 --> 00:05:56,673
Pa sam nekako tih prvih noći u Njujorku
želela da umrem na mestu.

110
00:05:56,697 --> 00:06:00,137
Prosto sam bila u stilu: "Ubijte me odmah.
Zadovoljna sam. Ovo je bajno."

111
00:06:01,187 --> 00:06:04,335
Neki od vas će da razumeju
šta se potom desilo.

112
00:06:04,935 --> 00:06:09,230
Prvo su me vodili u kancelarije
Ferara, Strausa i Džirua.

113
00:06:09,863 --> 00:06:13,038
Farar, Straus i Džiru
su štampa iz mojih najluđih snova.

114
00:06:13,062 --> 00:06:16,753
Mislim, T. S. Eliot i Flaneri O'konor
su tu objavljivali.

115
00:06:17,418 --> 00:06:21,793
Glavni urednik me je poseo
i razgovarao sa mnom dugo,

116
00:06:21,817 --> 00:06:24,135
pokušavajući da me ubedi
da u meni počiva knjiga

117
00:06:24,159 --> 00:06:25,864
o mom životu kao plivačice.

118
00:06:26,498 --> 00:06:27,785
Znate, poput memoara.

119
00:06:28,630 --> 00:06:30,866
Sve vreme dok mi je govorio,

120
00:06:30,890 --> 00:06:34,595
sedela sam, smešeći se, klimajući
poput obamrlog idiota,

121
00:06:35,509 --> 00:06:37,361
s rukama prekrštenim na grudima,

122
00:06:37,385 --> 00:06:42,302
a ništa, ništa, ništa
mi nije izlazilo iz grla.

123
00:06:43,875 --> 00:06:47,242
Pa me je na kraju potapšao po ramenu

124
00:06:47,266 --> 00:06:48,847
poput trenera plivanja.

125
00:06:49,580 --> 00:06:51,415
I poželeo mi je sreću

126
00:06:51,439 --> 00:06:53,877
i dao mi je neke besplatne knjige

127
00:06:53,901 --> 00:06:55,692
i pokazao mi je izlaz.

128
00:06:57,588 --> 00:07:00,855
Potom su me odveli
u kancelarije V. V. Nortona,

129
00:07:00,879 --> 00:07:03,579
gde sam bila ubeđena
da će me ispratiti iz zgrade

130
00:07:03,603 --> 00:07:05,492
samo zato što sam u martinkama.

131
00:07:06,190 --> 00:07:07,639
No to se nije desilo.

132
00:07:08,512 --> 00:07:10,941
To što sam bila u Nortonovim kancelarijama

133
00:07:10,965 --> 00:07:15,437
činilo se poput posezanja u noćno nebo
i dodirivanja meseca

134
00:07:15,461 --> 00:07:19,098
dok zvezde štrikaju vaše ime
preko kosmosa.

135
00:07:19,599 --> 00:07:21,744
Mislim, eto koliko je to bilo
veliko za mene.

136
00:07:21,768 --> 00:07:22,949
Razumete li?

137
00:07:23,567 --> 00:07:26,065
Njihova vodeća urednica, Kerol Huk Smit,

138
00:07:26,089 --> 00:07:30,432
nadnela mi se direktno u lice
tim bisernim, svetlim, odvažnim očima

139
00:07:30,456 --> 00:07:33,566
i rekla: "Pa, pošalji mi
onda nešto, odmah!"

140
00:07:34,328 --> 00:07:36,620
Vidite, većina ljudi,
naročito ljudi sa TED-a

141
00:07:36,644 --> 00:07:38,984
bi odmah odjurila
do poštanskog sandučeta, zar ne?

142
00:07:39,651 --> 00:07:42,929
Trebala mi je decenija da bar zamislim

143
00:07:42,953 --> 00:07:46,830
da nešto stavljam u kovertu
i da ližem markicu.

144
00:07:48,741 --> 00:07:50,315
Prošle noći

145
00:07:50,339 --> 00:07:53,608
sam imala značajno čitanje
u Nacionalnom pesničkom klubu.

146
00:07:54,342 --> 00:07:56,289
I na kraju čitanja,

147
00:07:56,313 --> 00:08:00,616
Ketrin Kidi iz Kidija,
književne agencije Hojt i Pikard,

148
00:08:00,640 --> 00:08:03,227
mi je prišla i rukovala se sa mnom

149
00:08:03,251 --> 00:08:06,429
i ponudila mi je da me predstavljaju,
znači, na licu mesta.

150
00:08:08,558 --> 00:08:11,545
Stajala sam tamo skoro ogluvela.

151
00:08:11,569 --> 00:08:13,155
Da li vam se to nekad desilo?

152
00:08:13,703 --> 00:08:15,815
I skoro da sam zaplakala

153
00:08:15,839 --> 00:08:19,764
jer su svi ljudi u prostoriji
bili tako lepo obučeni,

154
00:08:19,788 --> 00:08:22,941
a sve što sam izustila bilo je:

155
00:08:22,965 --> 00:08:26,075
"Ne znam. Moram da razmislim o tome."

156
00:08:26,805 --> 00:08:31,097
A on aje rekla:
"U redu onda", i odšetala je.

157
00:08:32,884 --> 00:08:39,403
Sve te raširene ruke prema meni,
taj otužni kamenčić u mom grlu...

158
00:08:39,427 --> 00:08:43,365
Vidite, pokušavam da vam kažem nešto
o ljudima poput mene.

159
00:08:43,389 --> 00:08:47,442
Neprilagođeni - mi ne znamo uvek
kako da se nadamo i da pristanemo

160
00:08:47,466 --> 00:08:49,077
ili da odaberemo velike stvari,

161
00:08:49,101 --> 00:08:51,247
čak i kad je to ispred nas.

162
00:08:51,271 --> 00:08:52,890
Mi nosimo sram.

163
00:08:52,914 --> 00:08:54,905
Sram zbog toga što želimo nešto dobro.

164
00:08:54,929 --> 00:08:56,921
Sram zbog toga što osećamo nešto dobro.

165
00:08:56,945 --> 00:09:01,327
Sram zbog toga što zaista ne verujemo
da zaslužujemo da budemo u prisustvu

166
00:09:01,351 --> 00:09:03,468
ljudi kojima se divimo.

167
00:09:04,472 --> 00:09:07,398
Kad bih mogla da se vratim unazad,
podučila bih samu sebe.

168
00:09:07,422 --> 00:09:11,765
Bila bih baš kao te
pedesetogodišnje žene koje su mi pomogle.

169
00:09:11,789 --> 00:09:13,690
Podučila bih sebe kako da želim stvari,

170
00:09:13,714 --> 00:09:16,054
kako da se uspravim i zahtevam ih.

171
00:09:16,078 --> 00:09:20,384
Rekla bih: "Ti! Da, ti!
I tebi je mesto u ovoj prostoriji."

172
00:09:20,408 --> 00:09:22,680
Iskra pada na sve nas,

173
00:09:22,704 --> 00:09:25,615
i mi smo niko jedni bez drugih.

174
00:09:27,041 --> 00:09:30,313
Umesto toga, odletela sam nazad u Oregon

175
00:09:30,337 --> 00:09:36,029
i kako sam posmatrala zimzelen
i kišu kako se vraća na vidik,

176
00:09:36,053 --> 00:09:40,345
prosto sam popila mnogo flašica
avionskog "samosažaljenja".

177
00:09:41,491 --> 00:09:46,333
Mislila sam da ako sam ja pisac,
da sam nekakav neprilagođeni pisac.

178
00:09:47,244 --> 00:09:48,403
Govorim vam da sam se

179
00:09:48,427 --> 00:09:50,431
vratila u Oregon bez ugovora za knjigu,

180
00:09:50,455 --> 00:09:51,606
bez agenta,

181
00:09:51,630 --> 00:09:54,115
i jedino sa punom glavom
i punim srcem sećanja

182
00:09:54,139 --> 00:09:57,287
da sam sedela tako blizu

183
00:09:57,311 --> 00:09:59,581
tih lepih pisaca.

184
00:10:00,278 --> 00:10:03,684
Sećanje je bilo jedina nagrada
koju sam sebi dopustila.

185
00:10:05,175 --> 00:10:08,304
Pa ipak, kod kuće u tami,

186
00:10:09,272 --> 00:10:10,835
opet u svom donjem vešu,

187
00:10:11,788 --> 00:10:13,518
i dalje sam im čula glasove.

188
00:10:14,264 --> 00:10:18,305
Govorile su: "Ne slušaj bilo koga
ko pokušava da te ućutka

189
00:10:18,329 --> 00:10:19,880
ili da izmeni tvoju priču."

190
00:10:20,861 --> 00:10:24,540
Govorile su: "Daj glas priči
koju jedino ti znaš da ispričaš."

191
00:10:24,564 --> 00:10:26,994
Govorile su: "Ponekad je pripovedanje

192
00:10:27,018 --> 00:10:30,064
ono što će da ti spasi život."

193
00:10:31,703 --> 00:10:35,393
Sad sam ja, kao što vidite,
žena od preko 50 godina.

194
00:10:36,278 --> 00:10:37,453
I spisateljka sam.

195
00:10:38,516 --> 00:10:39,743
I majka sam.

196
00:10:40,441 --> 00:10:41,978
A postala sam i učiteljica.

197
00:10:42,970 --> 00:10:44,851
Pogodite ko su mi omiljeni đaci.

198
00:10:46,604 --> 00:10:48,232
Iako se to nije desilo onog dana

199
00:10:48,256 --> 00:10:50,510
kad mi je pismo iz snova stiglo poštom,

200
00:10:50,534 --> 00:10:52,207
napisala sam memoare,

201
00:10:52,231 --> 00:10:54,064
naslovljene: "Hronologija vode".

202
00:10:54,889 --> 00:10:59,588
Tu su priče o tome koliko sam puta
pokušala da se nanovo osmislim

203
00:10:59,612 --> 00:11:02,016
iz ruševina svojih izbora;

204
00:11:02,575 --> 00:11:07,985
priče o tome kako su moji naoko neuspesi
zaista samo bili uvrnuti portali

205
00:11:08,009 --> 00:11:09,531
do nečeg lepog.

206
00:11:10,309 --> 00:11:13,761
Sve što je trebalo je da dam glas priči.

207
00:11:15,552 --> 00:11:19,798
Postoji mit u većini kultura
o praćenju naših snova.

208
00:11:20,664 --> 00:11:22,385
Zove se putovanje junaka.

209
00:11:23,679 --> 00:11:25,503
No meni se više sviđa drugi mit,

210
00:11:25,527 --> 00:11:27,306
koji je nekako skrajnut

211
00:11:27,330 --> 00:11:28,487
ili je ispod tog mita.

212
00:11:29,089 --> 00:11:30,941
Zove se mitom neprilagođenih.

213
00:11:31,763 --> 00:11:33,028
I ovako ide:

214
00:11:33,623 --> 00:11:35,878
čak i u trenutku svog neuspeha,

215
00:11:35,902 --> 00:11:38,480
baš tad ste lepi.

216
00:11:39,585 --> 00:11:40,737
Ne znate to još uvek,

217
00:11:40,761 --> 00:11:43,938
ali imate sposobnost
da se nanovo osmišljavate

218
00:11:43,962 --> 00:11:45,160
do beskonačnosti.

219
00:11:45,184 --> 00:11:46,778
U tome je vaša lepota.

220
00:11:47,694 --> 00:11:49,210
Možete biti pijandura,

221
00:11:49,234 --> 00:11:51,583
možete biti žrtva nasilja,

222
00:11:51,607 --> 00:11:53,043
možete biti bivši osuđenik,

223
00:11:53,067 --> 00:11:54,565
možete biti beskućnik,

224
00:11:54,589 --> 00:11:57,867
možete da izgubite sav svoj novac
ili posao ili supruga

225
00:11:57,891 --> 00:12:00,305
ili suprugu, ili što je najgore od svega,

226
00:12:00,329 --> 00:12:01,479
dete.

227
00:12:01,864 --> 00:12:03,917
Možete čak izgubiti svoje klikere.

228
00:12:03,941 --> 00:12:08,010
Možete da stojite
tačno u središtu svog neuspeha

229
00:12:08,034 --> 00:12:10,912
i ipak, ovde sam jedino da vam to kažem,

230
00:12:10,936 --> 00:12:13,049
prelepi ste takvi.

231
00:12:13,073 --> 00:12:15,372
Vaša priča zavređuje pažnju

232
00:12:15,396 --> 00:12:19,669
jer ste vi, vi ste retkost
i fenomenalno ste neprilagođeni,

233
00:12:19,693 --> 00:12:21,949
vi ste nova vrsta,

234
00:12:22,568 --> 00:12:24,537
jedini ste u prostoriji

235
00:12:24,561 --> 00:12:26,177
koji možete da pripovedate

236
00:12:26,201 --> 00:12:28,609
na način koji pripovedate.

237
00:12:29,710 --> 00:12:31,220
I ja ću vas saslušati.

238
00:12:32,863 --> 00:12:34,039
Hvala vam.

239
00:12:34,063 --> 00:12:44,553
(Aplauz)