0:00:00.841,0:00:04.572
Tôi biết rằng TED có các chủ đề lớn lao,

0:00:04.572,0:00:08.102
nhưng tôi muốn nói chuyện với các bạn[br]về một điều nhỏ thôi.

0:00:08.624,0:00:10.308
Rất nhỏ, đó chỉ là một từ.

0:00:11.093,0:00:12.649
Chính là "lạc lõng".

0:00:13.347,0:00:16.966
Nó là 1 trong những từ yêu thích của tôi,[br]vì chính nghĩa đen của nó.

0:00:17.403,0:00:21.349
Ý tôi là, 1 người không hòa nhập được[br]với tập thể.

0:00:21.752,0:00:24.048
Hoặc 1 người khó hòa nhập.

0:00:24.658,0:00:27.581
Hay như thế này: 1 người thích nghi kém

0:00:27.605,0:00:30.473
với môi trường và tình huống mới.

0:00:31.298,0:00:33.520
Tôi chính là một kẻ lạc loài.

0:00:34.307,0:00:37.140
Và tôi đại diện cho những người[br]lạc lõng khác ở đây

0:00:37.164,0:00:38.975
vì tôi không phải là người duy nhất.

0:00:39.995,0:00:41.880
Tôi sẽ kể 1 câu chuyện[br]của 1 kẻ lạc lõng

0:00:43.237,0:00:45.769
Những năm tuổi 30 của tôi,

0:00:45.793,0:00:49.355
giấc mơ trở thành 1 nhà văn[br]gõ cửa nhà tôi.

0:00:50.198,0:00:51.802
Thực ra thì nó đến qua hòm thư

0:00:51.826,0:00:55.485
là 1 bức thư thông báo tôi đã giành[br]1 giải thưởng văn học lớn

0:00:55.509,0:00:57.434
cho 1 truyện ngắn của mình.

0:00:58.183,0:01:01.944
Câu chuyện về cuộc đời tôi[br]với tư cách vận động viên bơi lội

0:01:02.632,0:01:04.687
và cuộc sống tệ hại ở nhà

0:01:05.258,0:01:10.155
và 1 chút về việc mất mát đau buồn[br]có thể khiến bạn phát điên ra sao.

0:01:11.829,0:01:16.502
Phần thưởng là 1 chuyến đi New York[br]để gặp các biên tập viên và đại diện lớn

0:01:16.526,0:01:17.850
và các tác giả khác.

0:01:18.278,0:01:21.342
Nó là giấc mơ cho 1 người mong ước[br]trở thành nhà văn, phải không?

0:01:22.573,0:01:25.413
Bạn biết tôi làm gì khi bức thư[br]gửi đến nhà tôi không?

0:01:26.037,0:01:27.835
Với tính cách của mình,

0:01:27.859,0:01:30.056
tôi đặt lá thư lên bàn bếp

0:01:30.080,0:01:33.522
rót 1 ly vodka to đùng

0:01:33.922,0:01:36.292
thêm đá và chanh

0:01:36.722,0:01:40.926
và tôi ngồi đó trong bộ đồ lót cả ngày

0:01:40.950,0:01:43.032
chỉ nhìn chằm chằm lá thư đó.

0:01:44.608,0:01:47.753
Tôi nghĩ về những cách mà mình đã[br]làm hỏng mọi thứ trong đời.

0:01:47.777,0:01:50.951
Tôi là ai mà có thể tới New York

0:01:50.975,0:01:52.705
và giả vờ là 1 nhà văn?

0:01:53.681,0:01:55.046
Tôi là ai chứ?

0:01:55.070,0:01:56.268
Tôi sẽ nói cho các bạn.

0:01:56.745,0:01:57.912
Tôi là một kẻ lạc loài.

0:01:58.625,0:02:00.988
Như rất nhiều đứa trẻ khác,

0:02:01.908,0:02:04.276
tôi xuất thân từ 1 gia đình ngược đãi

0:02:04.300,0:02:06.956
và tôi đã may mắn thoát được khỏi đó.

0:02:07.727,0:02:12.218
Tôi đã trải qua 2 cuộc hôn nhân cực kỳ[br]thất bại

0:02:12.242,0:02:15.208
Tôi bị đuổi khỏi đại học không chỉ 1[br]mà 2 lần

0:02:15.232,0:02:18.424
thậm chí có thể cả lần thứ 3 nữa,[br]nhưng tôi không kể đâu.

0:02:18.448,0:02:20.258
(Khán phòng cười)

0:02:20.892,0:02:24.553
Tôi cũng đã từng phải cai nghiện[br]vì lạm dụng thuốc.

0:02:24.795,0:02:29.245
Và tôi đã từng ngồi tù 2 lần.

0:02:30.228,0:02:32.132
Vậy là tôi lên đúng sân khấu rồi đấy.

0:02:33.640,0:02:34.430
(Khán giả cười)

0:02:36.744,0:02:40.237
Nhưng lý do thực sự mà tôi nghĩ rằng[br]mình là kẻ lạc loài

0:02:40.261,0:02:43.523
vì con gái tôi mất ngay vào hôm[br]nó được sinh ra

0:02:43.547,0:02:46.666
và tôi vẫn chưa tìm ra cách [br]để sống với điều đó.

0:02:48.233,0:02:53.360
Sau khi con bé mất, tôi sống [br]không nhà cửa trong 1 thời gian dài

0:02:53.384,0:02:55.328
dưới 1 cây cầu chui

0:02:55.352,0:02:59.570
chìm sâu trong trạng thái vật vờ[br]vì đau đớn và mất mát

0:02:59.594,0:03:02.108
mà 1 vài trong số chúng ta [br]đã từng trải qua.

0:03:02.132,0:03:04.863
Nếu tất cả chúng ta sống đủ lâu,[br]chúng ta đều sẽ trải qua.

0:03:06.240,0:03:10.237
Bạn biết không, những người vô gia cư là[br]những kẻ lạc loài anh hùng nhất

0:03:10.261,0:03:13.357
vì họ khởi đầu cũng như chúng ta.

0:03:14.670,0:03:20.088
Bạn thấy đấy, tôi không thể hòa nhập[br]trong gần như tất các phạm trù:

0:03:20.112,0:03:24.580
là con gái, là vợ, là mẹ và[br]là sinh viên.

0:03:25.474,0:03:27.973
Và giấc mơ trở thành nhà văn đó

0:03:27.997,0:03:33.438
giống như một hạt cát nhỏ buồn bã[br]trong cổ họng tôi.

0:03:34.906,0:03:38.375
Tôi lên máy bay tới New York

0:03:38.399,0:03:40.786
nơi có các nhà văn,

0:03:40.810,0:03:42.366
dù không định như vậy.

0:03:43.168,0:03:46.843
Những người bạn lạc loài, tôi gần như[br]có thể thấy đầu bạn tỏa sáng

0:03:46.867,0:03:48.779
tôi có thể chỉ ra các bạn.

0:03:48.803,0:03:51.241
Đầu tiên, bạn sẽ thấy thích đấy.

0:03:51.265,0:03:54.217
Bạn được chọn 3 nhà văn nổi tiếng[br]mà bạn muốn gặp

0:03:54.241,0:03:56.599
những người này sẽ tìm họ cho bạn.

0:03:56.623,0:03:59.413
Bạn có cuộc hẹn ở khách sạn Gramercy Park

0:03:59.437,0:04:02.071
và được uống rượu scotch tới khuya

0:04:02.095,0:04:04.586
với những con người thông minh,[br]tuyệt vời ấy.

0:04:04.610,0:04:09.119
Và bạn được phép giả vờ mình cũng[br]thông minh và tuyệt vời.

0:04:09.143,0:04:12.331
Bạn còn được gặp nhiều biên tập viên,[br]tác giả và đại diện

0:04:12.355,0:04:16.418
trong những bữa trưa và bữa tối xa hoa.

0:04:17.377,0:04:19.005
Hãy hỏi tôi chúng xa hoa thế nào đi?

0:04:19.735,0:04:21.696
Khán giả: Xa hoa tới mức nào?

0:04:22.077,0:04:26.395
Tôi thú nhận nhé, tôi đã cuỗm[br]3 cái khăn ăn

0:04:26.439,0:04:27.379
(Khán giả cười)

0:04:28.024,0:04:29.671
từ 3 nhà hàng khác nhau.

0:04:30.430,0:04:32.696
Tôi nhét thực đơn vào trong quần.

0:04:32.720,0:04:33.610
(Khán giả cười)

0:04:34.820,0:04:38.526
Tôi chỉ muốn có gì đó để kỷ niệm[br]để khi về nhà,

0:04:38.550,0:04:40.835
tôi còn có thể tin được nó đã xảy đến[br]với mình.

0:04:41.241,0:04:42.470
Bạn biết đấy,

0:04:43.467,0:04:45.131
3 nhà văn mà tôi muốn gặp

0:04:45.155,0:04:47.964
là Carole Maso, Lynne Tillman [br]và Peggy Phelan.

0:04:48.496,0:04:51.550
Họ không phải những tác giả nổi tiếng[br]bán chạy nhất,

0:04:51.574,0:04:54.881
nhưng với tôi, họ là những tượng đài[br]của các nhà văn nữ.

0:04:55.700,0:04:59.442
Carole Maso đã viết 1 cuốn sách về sau[br]trở thành kinh thánh nghệ thuật của tôi

0:05:00.056,0:05:02.557
Lynne Tillman giúp tôi tin tưởng rằng

0:05:02.581,0:05:06.062
những câu chuyện của mình có thể[br]trở thành 1 phần của thế giới

0:05:06.839,0:05:08.793
Và Peggy Phelan nhắc nhở tôi rằng

0:05:08.817,0:05:13.826
trí tuệ quan trọng hơn nhan sắc.

0:05:15.500,0:05:18.184
Họ không phải những nhà văn nữ[br]theo xu hướng

0:05:18.208,0:05:21.985
nhưng họ đã mở lối đi riêng

0:05:22.009,0:05:23.942
với những câu chuyện cá nhân của mình.

0:05:24.294,0:05:28.429
Tôi thích nghĩ nó như dòng nước[br]chảy qua Hẻm Núi Lớn.

0:05:29.371,0:05:31.082
Tôi gần như chết vì sung sướng

0:05:31.106,0:05:34.947
khi được ngồi cùng những nữ tác giả[br]hơn 50 tuổi này.

0:05:34.971,0:05:37.781
Lý do việc này khiến tôi gần như chết vì[br]sung sướng

0:05:37.781,0:05:40.140
là vì tôi chưa từng trải qua niềm vui nào[br]như vậy.

0:05:40.140,0:05:42.226
Tôi chưa từng ngồi trong căn phòng như thế

0:05:42.350,0:05:44.108
Mẹ tôi chưa từng học đại học.

0:05:44.747,0:05:47.236
Và sự nghiệp viết lách của tôi lúc đó

0:05:47.260,0:05:51.712
gần như chết yểu.

0:05:53.394,0:05:56.673
Những đêm đầu tiên ở New York, tôi như[br]muốn lăn ra ngay tại đó.

0:05:56.697,0:06:00.137
Tôi đã nghĩ "Tôi có thể chết ngay lúc này.[br]Thế này là quá tuyệt."

0:06:01.187,0:06:04.335
Một vài người ngồi đây có thể hiểu[br]những gì xảy ra sau đó.

0:06:04.935,0:06:09.230
Đầu tiên, họ đưa tôi đến văn phòng[br]Farrar, Straus & Giroux.

0:06:09.863,0:06:13.038
Farrar, Straus & Giroux giống như [br]nhà xuất bản trong mơ của tôi

0:06:13.062,0:06:16.753
Ý tôi là, T.S. Eliot và Flannery O'Connor[br]đã từng xuất bản sách tại đó.

0:06:17.418,0:06:21.793
Biên tập viên chính ngồi nói chuyện [br]với tôi rất lâu

0:06:21.817,0:06:24.135
cố thuyết phục rằng tôi có thể viết[br]1 cuốn sách

0:06:24.159,0:06:26.264
về giai đoạn làm vận động viên bơi[br]của mình.

0:06:26.498,0:06:27.785
Như 1 quyển hồi ký ấy.

0:06:28.630,0:06:30.866
Suốt thời gian anh ta nói với tôi,

0:06:30.890,0:06:34.595
tôi chỉ ngồi đó cười và gật đầu [br]như một con ngốc

0:06:35.509,0:06:37.361
và khoanh tay trước ngực

0:06:37.385,0:06:42.302
trong khi không thể thốt ra một lời nào.

0:06:43.875,0:06:47.242
Cuối cùng, anh ta vỗ vai tôi

0:06:47.266,0:06:48.847
y như 1 huấn luyện viên bơi.

0:06:49.580,0:06:51.415
Và anh ta chúc tôi may mắn,

0:06:51.439,0:06:53.877
cho tôi vài quyển sách

0:06:53.901,0:06:55.692
rồi tiễn tôi ra cửa.

0:06:57.588,0:07:00.855
Tiếp đến, họ dẫn tôi tới văn phòng[br]W.W. Norton,

0:07:00.879,0:07:03.579
tôi khá chắc rằng mình sẽ bị[br]dẫn ra ngoài

0:07:03.603,0:07:05.492
vì đi đôi giày Doc Martens.

0:07:06.190,0:07:07.639
Nhưng điều đó không xảy ra.

0:07:08.512,0:07:10.941
Ở văn phòng Norton

0:07:10.965,0:07:15.437
tôi cảm thấy như có thể vươn tay lên[br]bầu trời đêm và chạm vào mặt trăng

0:07:15.461,0:07:19.098
trong khi các vì sao điểm tên bạn[br]dọc theo Dải Ngân hà.

0:07:19.599,0:07:21.744
Nó có ý nghĩa với tôi như vậy đó.

0:07:21.768,0:07:22.949
Bạn hiểu chứ?

0:07:23.567,0:07:26.065
Biên tập viên chính, Carol Houck Smith,

0:07:26.089,0:07:30.432
nhìn thẳng vào mặt tôi với đôi mắt[br]tròn, sáng và mạnh mẽ

0:07:30.456,0:07:33.566
rồi nói "Hãy gửi cái gì đó [br]tới cho tôi ngay!"

0:07:33.988,0:07:36.640
Hầu hết tất cả mọi người, đặc biệt[br]là những người từ TED

0:07:36.644,0:07:38.984
sẽ chạy ngay tới hòm thư, đúng chứ?

0:07:39.651,0:07:42.929
Tôi thì phải mất cả thập kỷ chỉ để[br]nghĩ tới việc

0:07:42.953,0:07:46.830
cho cái gì đó vào phong thư và dán tem.

0:07:48.741,0:07:50.315
Vào buổi tối cuối cùng,

0:07:50.339,0:07:53.608
tôi có 1 buổi đọc sách tại Câu lạc bộ Thơ [br]Quôc gia.

0:07:54.342,0:07:56.289
Vào cuối buổi đọc đó,

0:07:56.313,0:08:00.616
Katherine Kidde từ Cơ quan đại diện [br]Kidde, Hoyt & Picard

0:08:00.640,0:08:03.227
bước tới chỗ tôi, bắt tay

0:08:03.251,0:08:06.429
và đề nghị được đại diện cho tôi, [br]ngay tại đó.

0:08:08.558,0:08:11.545
Tôi đứng đờ ra đó, tai như bị ù đi vậy.

0:08:11.569,0:08:13.155
Bạn đã từng bị như vậy chưa?

0:08:13.703,0:08:15.815
Tôi gần như sắp khóc

0:08:15.839,0:08:19.764
vì những người trong căn phòng đó,[br]ai cũng ăn mặc đẹp đẽ

0:08:19.788,0:08:22.941
và điều duy nhất tôi thốt ra được là:

0:08:22.965,0:08:26.075
"Tôi không biết, hãy cho tôi thời gian[br]suy nghĩ".

0:08:26.805,0:08:31.097
Cô ấy nói "Được thôi" và quay đi.

0:08:32.884,0:08:39.403
Tất cả những đề nghị dành cho tôi,[br]và hạt sạn buồn bã trong cổ họng đó...

0:08:39.427,0:08:43.365
Tôi đang cố kể cho các bạn vài điều về[br]những người như tôi.

0:08:43.389,0:08:47.442
Những kẻ lạc lõng, chúng tôi không phải[br]lúc nào cũng biết hi vọng hay nói "có"

0:08:47.466,0:08:49.077
hay chọn những điều lớn lao

0:08:49.101,0:08:51.241
dù nó ở ngay trước mắt.

0:08:51.241,0:08:52.940
Đó là một nỗi hổ thẹn của chúng tôi

0:08:52.940,0:08:54.905
Đó là nỗi hổ thẹn vì muốn điều gì tốt đẹp

0:08:54.929,0:08:56.921
Đó là nỗi hổ thẹn vì muốn cảm thấy ổn.

0:08:56.945,0:09:01.327
Đó là nỗi hổ thẹn vì không tin tưởng [br]rằng mình xứng đáng ở trong căn phòng

0:09:01.351,0:09:03.468
với những người mà chúng tôi ngưỡng mộ.

0:09:04.472,0:09:07.398
Nếu có thể, tôi sẽ quay trở lại[br]rèn luyện bản thân.

0:09:07.422,0:09:11.749
Tôi sẽ giống y hệt như những người [br]phụ nữ hơn 50 tuổi đã giúp đỡ mình.

0:09:11.749,0:09:13.740
Tôi sẽ dạy bản thân mong muốn[br]nhiều thứ,

0:09:13.740,0:09:16.054
cách đứng lên và yêu cầu chúng.

0:09:16.078,0:09:20.384
Tôi sẽ nói: "Bạn! Chính là bạn đó![br]Bạn cũng thuộc về nơi này."

0:09:20.408,0:09:22.680
Tất cả chúng ta đều hưởng [br]ánh hào quang

0:09:22.704,0:09:25.615
và chúng ta chẳng là gì nếu không có nhau.

0:09:27.041,0:09:30.313
Thay vì như vậy, tôi bay về Oregon

0:09:30.337,0:09:36.029
và khi ngắm nhìn những cây xanh và mưa

0:09:36.053,0:09:40.345
tôi cảm thấy tiếc cho chính mình.

0:09:41.491,0:09:46.333
Tôi nghĩ về việc nếu là nhà văn, tôi sẽ là[br]1 nhà văn lạc lõng.

0:09:47.244,0:09:48.403
Điều tôi muốn nói là

0:09:48.427,0:09:50.431
tôi bay về Oregon, [br]không có hợp đồng sách,

0:09:50.455,0:09:51.606
không có đại diện,

0:09:51.630,0:09:54.115
chỉ cảm thấy tâm trí và trái tim đầy[br]những kỉ niệm

0:09:54.139,0:09:57.287
vì đã được ngồi gần

0:09:57.311,0:09:59.581
những tác giả tuyệt vời đó.

0:10:00.278,0:10:03.684
Kỷ niệm là phần thưởng duy nhất[br]tôi cho phép bản thân nhận.

0:10:05.175,0:10:08.304
Vậy mà, khi ngồi ở nhà trong bóng tối,

0:10:09.272,0:10:10.835
khi chỉ mặc độc bộ đồ lót đó,

0:10:11.788,0:10:13.618
tôi vẫn có thể nghe thấy tiếng của họ

0:10:14.264,0:10:18.305
nói rằng: "Đừng nghe bất kỳ ai bảo bạn[br]phải im lặng

0:10:18.329,0:10:19.980
hay thay đổi câu chuyện của mình."

0:10:20.861,0:10:24.540
Họ nói: "Hãy cho câu chuyện của bạn [br]1 tiếng nói của riêng bạn."

0:10:24.564,0:10:26.994
Họ nói: "Có khi kể câu chuyện đó ra

0:10:27.018,0:10:30.064
chính là điều cứu rỗi cuộc đời bạn."

0:10:31.703,0:10:35.393
Giờ tôi là 1 phụ nữ trên 50 tuổi,[br]như các bạn thấy đấy.

0:10:36.278,0:10:37.453
Và cũng là 1 nhà văn,

0:10:38.516,0:10:39.743
1 người mẹ,

0:10:40.441,0:10:41.978
và 1 người giáo viên.

0:10:42.970,0:10:44.971
Bạn đoán xem ai là học trò yêu quý[br]của tôi.

0:10:46.604,0:10:48.232
Dù không phải đúng vào ngày

0:10:48.256,0:10:50.510
lá thư mơ ước đến với tôi,

0:10:50.534,0:10:52.207
nhưng tôi đã viết 1 cuốn hồi ký

0:10:52.231,0:10:54.064
có tựa là "The Chronology of Water".

0:10:54.889,0:10:59.588
Trong đó có các mẩu chuyện về nhiều lần[br]tôi cố gắng "tái tạo" bản thân

0:10:59.612,0:11:02.016
sau nhiều sự lựa chọn khủng khiếp,

0:11:02.575,0:11:07.985
câu chuyện về những điều có vẻ là [br]thất bại chỉ là một cánh cổng kì lạ

0:11:08.009,0:11:09.531
dẫn tới những điều tốt đẹp.

0:11:10.309,0:11:13.761
Tất cả những gì tôi phải làm là[br]đưa vào đó tiếng nói của mình.

0:11:15.552,0:11:19.798
Hầu hết các nền văn hóa đều có 1[br]thần thoại về việc theo đuổi ước mơ,

0:11:20.664,0:11:22.435
gọi là hành trình của người hùng.

0:11:23.679,0:11:25.503
Nhưng tôi lại thích 1 thần thoại khác

0:11:25.527,0:11:27.306
hơi khác loại kia một chút

0:11:27.330,0:11:28.717
hoặc bị đánh giá thấp hơn,

0:11:29.089,0:11:30.941
gọi là thần thoại của kẻ lạc loài.

0:11:31.763,0:11:33.028
Nó như thế này:

0:11:33.623,0:11:35.878
ngay cả trong những thời khắc thất bại

0:11:35.902,0:11:38.480
chính lúc đó, bạn vẫn rất tuyệt vời.

0:11:39.585,0:11:40.737
Bạn vẫn chưa biết đâu

0:11:40.761,0:11:43.938
nhưng bạn có khả năng tự[br]xây dựng lại bản thân

0:11:43.962,0:11:45.160
một cách vô hạn.

0:11:45.184,0:11:46.778
Đó chính là nét đẹp của bạn.

0:11:47.694,0:11:49.210
Bạn có thể là một kẻ xay xỉn,

0:11:49.234,0:11:51.583
hay kẻ sống sót khỏi sự bạo hành,

0:11:51.607,0:11:53.043
bạn có thể từng là kẻ lừa đảo,

0:11:53.067,0:11:54.565
hay một người vô gia cư,

0:11:54.589,0:11:57.867
bạn có thể mất hết tiền của,[br]công việc, mất chồng

0:11:57.891,0:12:00.305
hoặc mất vợ, hay tồi tệ hơn hết,

0:12:00.329,0:12:01.479
mất đi đứa con.

0:12:01.864,0:12:03.917
Bạn có thể phát điên.

0:12:03.941,0:12:08.010
Bạn có thể ngập chìm trong thất bại

0:12:08.034,0:12:10.912
nhưng tôi chỉ ở đây để nói cho bạn[br]rằng

0:12:10.936,0:12:13.049
bạn thật đẹp.

0:12:13.073,0:12:15.372
Câu chuyện của bạn xứng đáng[br]được lắng nghe,

0:12:15.396,0:12:19.669
bởi vì bạn, kẻ lạc loài[br]hiếm thấy và phi thường này,

0:12:19.693,0:12:21.949
"giống loài" mới này,

0:12:22.568,0:12:24.537
là người duy nhất trong căn phòng

0:12:24.561,0:12:26.177
có thể kể được câu chuyện

0:12:26.201,0:12:28.609
theo cách mà chỉ mình bạn làm được.

0:12:29.710,0:12:31.220
Và tôi sẽ lắng nghe.

0:12:32.863,0:12:34.039
Xin cảm ơn.

0:12:34.063,0:12:41.523
(Khán phòng vỗ tay)