0:00:07.000,0:00:11.075
Υπάρχει ένα τόσο ισχυρό θεατρικό έργο [br]για το οποίο μία παλιά δεισιδαιμονία λέει

0:00:11.075,0:00:15.088
ότι το όνομά του δεν πρέπει ούτε καν [br]να εκστομιστεί μέσα σε θέατρο,

0:00:15.746,0:00:20.716
ένα έργο που ξεκινά με μαγεία[br]και τελειώνει με έναν αποκεφαλισμό,

0:00:21.536,0:00:26.067
ένα έργο γεμάτο γρίφους, προφητείες,[br]εφιαλτικά οράματα,

0:00:26.067,0:00:28.438
και πολλούς βάναυσους φόνους,

0:00:28.798,0:00:34.447
ένα έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ[br]αναφερόμενο συχνά ως «το Σκωτσέζικο Έργο»

0:00:34.537,0:00:36.888
ή «Η Τραγωδία Του Μάκβεθ».

0:00:37.838,0:00:41.697
Ανεβασμένο για πρώτη φορά το 1606[br]στο θέατρο Globe του Λονδίνου,

0:00:41.697,0:00:44.469
ο «Μάκβεθ» αποτελεί την πιο σύντομη [br]τραγωδία του Σαίξπηρ.

0:00:44.711,0:00:47.713
Επιπλέον, είναι η πιο συναρπαστική [br]και γεμάτη δράση.

0:00:47.713,0:00:51.493
Σε πέντε πράξεις, αφηγείται την ιστορία[br]ενός Σκωτσέζου ευγενικής καταγωγής

0:00:51.495,0:00:53.381
που κλέβει τον θρόνο,

0:00:53.381,0:00:55.635
βασιλεύει με τον τρόμο,

0:00:55.635,0:00:58.270
και τέλος, έχει ένα αιματηρό τέλος.

0:00:58.810,0:01:02.317
Κατά τη διάρκεια του έργου, θίγονται[br]σημαντικά ζητήματα περί φιλοδοξίας,

0:01:02.317,0:01:03.266
εξουσίας,

0:01:03.266,0:01:04.311
και βίας

0:01:04.311,0:01:08.481
τα οποία κάνουν άμεση αναφορά[br]στην πολιτική της εποχής του Σαίξπηρ,

0:01:08.481,0:01:11.920
[br]και συνεχίζουν να αντηχούν στην δική μας.

0:01:12.512,0:01:16.932
Η Αγγλία στις αρχές του 17ου αιώνα[br]ήταν πολιτικά επισφαλής.

0:01:17.212,0:01:21.921
Η βασίλισσα Ελισάβετ Α' πέθανε το 1603[br]χωρίς να αφήσει απογόνους,

0:01:21.921,0:01:23.498
και με μία αιφνίδια κίνηση,

0:01:23.498,0:01:28.632
οι σύμβουλοί της πρόσφεραν το στέμμα[br]στον Τζέιμς Στιούαρτ, βασιλιά της Σκωτίας.

0:01:29.132,0:01:32.502
Δύο χρόνια μετά, έγινε απόπειρα [br]δολοφονίας κατά του Τζέιμς,

0:01:32.502,0:01:35.082
η λεγόμενη Συνωμοσία της Πυρίτιδας.

0:01:35.432,0:01:38.383
Ερωτήματα για το τι είναι αυτό[br]που κάνει έναν βασιλιά νόμιμο

0:01:38.383,0:01:40.093
τίθονταν από πολλούς.

0:01:41.023,0:01:44.593
Προφανώς ο Σαίξπηρ είχε αντιληφθεί [br]ότι είχε σημαντικό υλικό

0:01:44.593,0:01:47.152
όταν συνδύασε και μετέφερε [br]στο θέατρο τις ιστορίες

0:01:47.152,0:01:51.243
ενός δολοφονικού Σκωτσέζου βασιλιά[br]του 11ου αιώνα, ονόματι Μάκβεθ,

0:01:51.553,0:01:54.642
και αυτές πολλών άλλων Σκωτσέζων ευγενών.

0:01:55.342,0:01:58.793
Βρήκε ιστορικές αναφορές [br]στο «Χρονικά» του Χόλινσεντ,

0:01:58.793,0:02:02.545
ένα δημοφιλές βιβλίο ιστορίας [br]της Βρετανίας και της Ιρλανδίας.

0:02:03.185,0:02:06.583
O Σαίξπηρ θα ήξερε επίσης [br]ότι έπρεπε να πει την ιστορία του

0:02:06.583,0:02:09.354
με έναν τρόπο που θα τραβούσε [br]αμέσως την προσοχή

0:02:09.354,0:02:12.594
ενός κοινού πολύμορφου και ζόρικου.

0:02:13.144,0:02:15.885
To Globe ήταν ανοιχτό[br]σε όλες τις κοινωνικές ομάδες.

0:02:16.055,0:02:19.263
Πλούσιοι χορηγοί παρακολουθούσαν [br]το έργο από στεγασμένα θεωρεία,

0:02:19.263,0:02:21.676
ενώ οι φτωχότεροι θεατές πλήρωναν μία πένα

0:02:21.676,0:02:25.285
για να το δουν από ένα ανοιχτό τμήμα, [br]τη λεγόμενη αρένα.

0:02:25.635,0:02:30.504
Ομιλίες, γιουχαΐσματα και ζητωκραυγές [br]ήταν συνήθη στη διάρκεια των παραστάσεων.

0:02:30.804,0:02:35.665
Υπάρχουν ακόμα και αναφορές για θεατές[br]να πετάνε έπιπλα όταν το έργο ήταν φιάσκο.

0:02:36.425,0:02:40.015
Έτσι ο «Μάκβεθ» ξεκινά με ένα [br]κυριολεκτικά εκκωφαντικό θόρυβο.

0:02:40.015,0:02:42.946
Ένας κεραυνός σκάει και [br]τρεις μάγισσες εμφανίζονται.

0:02:42.946,0:02:44.466
Ανακοινώνουν ότι ψάχνουν

0:02:44.466,0:02:48.255
έναν Σκωτσέζο ευγενή και ήρωα[br]πολέμου, ονόματι Μάκβεθ,

0:02:48.255,0:02:53.906
έπειτα πετούν μακρύα κραυγάζοντας μία[br]κατάρα που προβλέπει έναν τρελαμένο κόσμο.

0:02:54.046,0:03:01.366
«Είν' τα ωραία φρίκη, φρίκη τα καλά.[br]Άνεμοι πάρετέ μας, πάχνη κρύψε μας».

0:03:01.566,0:03:05.403
Αργότερα βλέπουμε ότι βρίσκουν τον Μάκβεθ[br]και τον ευγενή φίλο του Μπάνκο.

0:03:06.053,0:03:13.394
«Χαίρε, ω Μακβέθ,» προφητεύουν,[br]«Βασιλεύς μετέπειτα θα γίνεις!»

0:03:13.874,0:03:16.135
«Βασιλιάς;» αναρωτιέται ο Μάκβεθ.

0:03:16.655,0:03:20.044
Τι θα έπρεπε να κάνει[br]ώστε να κερδίσει το στέμμα;

0:03:20.584,0:03:23.215
Ο Μάκβεθ και η γυναίκα του, [br]η λαίδη Μάκβεθ,

0:03:23.215,0:03:27.190
σύντομα σχεδιάζουν μια σειρά [br]από φόνους, ψέματα και προδοσίες.

0:03:27.460,0:03:29.231
Στο λουτρό αίματος που ακολουθεί,

0:03:29.231,0:03:32.768
ο Σαίξπηρ παρέχει στους θεατές [br]κάποια από τα πιο γνωστά αποσπάσματα

0:03:32.768,0:03:34.672
της αγγλικής λογοτεχνίας.

0:03:35.092,0:03:40.565
«Έβγα, κηλίς κατηραμένη! Έβγα!»[br]ουρλιάζει η λαίδη Μάκβεθ πιστεύοντας

0:03:40.565,0:03:44.245
ότι δεν μπορεί να σκουπίσει το αίμα[br]του θύματός της από τα χέρια της.

0:03:44.575,0:03:49.026
Η εμμονή της με τις ενοχές είναι ένα[br]από τα πολλά θέματα που θίγονται στο έργο,

0:03:49.266,0:03:52.866
μαζί με την καθολική τάση [br]κατάχρησης της εξουσίας,

0:03:52.916,0:03:56.080
τον ατέρμονα κύκλο βίας και προδοσίας,

0:03:56.280,0:03:59.146
την αψήφιστη πολιτική διαμάχη.

0:03:59.316,0:04:01.591
Είναι χαρακτηριστικό[br]της γλώσσας του Σαίξπηρ,

0:04:01.591,0:04:04.186
ότι κάποιες φράσεις[br]που πρωτοεμφανίστηκαν στο έργο,

0:04:04.186,0:04:08.306
έχουν επαναληφθεί τόσες φορές[br]που έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητας.

0:04:08.656,0:04:12.014
Μεταξύ αυτών,[br]«Γλυκύ της ευσπλαχνίας γάλα»,

0:04:12.014,0:04:14.257
«'Ο,τι εγένετο, εγένετο»,

0:04:14.257,0:04:16.520
και το διάσημο ξόρκι των μαγισσών,

0:04:16.520,0:04:23.667
«Γύριζε, βάζε, βράζε, ανακάτονε.[br]Καίε φωτιά και τρίζε, κόχλαζε νερό!»

0:04:23.897,0:04:28.349
Αλλά ο Σαίξπηρ φυλάει το καλύτερο[br]για τον ίδιο τον Μάκβεθ.

0:04:28.489,0:04:32.998
Προς το τέλος του έργου, ο Μάκβεθ[br]συλλογίζεται την καθολικότητα του θανάτου

0:04:32.998,0:04:35.659
και την ματαιότητα της ζωής.

0:04:35.759,0:04:39.757
«Σβήσε, λιγόζωε δαυλέ!» θρηνεί.

0:04:40.077,0:04:42.401
«Δεν είν' ο βίος άλλο[br]παρά σκιά που περπατεί,

0:04:42.401,0:04:47.207
παρά θεάτρου μίμος οπού πηγαινοέρχεται [br]μιαν ώραν 'ς την σκηνήν του

0:04:47.207,0:04:49.399
και πλέον δεν ακούεται.

0:04:49.739,0:04:54.437
Είν' ένα παραμύθι που λέγει ένας παλαβός, [br]βοήν, θυμούς γεμάτον,

0:04:54.437,0:04:56.929
αλλά δεν έχει νόημα.»

0:04:57.589,0:05:02.807
Ίσως η ζωή είναι ιστορία που διηγείται [br]ένας τρελός, αλλά ο «Μάκβεθ» δεν είναι.

0:05:02.907,0:05:05.469
Τόσο η γλώσσα του Σαίξπηρ[br]όσο και οι χαρακτήρες του

0:05:05.469,0:05:08.818
έχουν γίνει μέρος της κουλτούρας μας[br]με ένα σπάνιο τρόπο.

0:05:08.818,0:05:10.949
Σκηνοθέτες συχνά χρησιμοποιούν την ιστορία

0:05:10.949,0:05:13.270
ώστε να ρίξουν φως [br]σε καταχρήσεις εξουσίας,

0:05:13.270,0:05:16.689
τόσο από την Αμερικανική μαφία[br]όσο και από δικτάτορες ανά τον κόσμο.

0:05:17.229,0:05:19.580
Το έργο μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη[br]πολλές φορές,

0:05:19.580,0:05:22.790
συμπεριλαμβανομένου[br]του «Θρόνος του Αίματος» του Κουροσάβα

0:05:22.790,0:05:25.201
που λαμβάνει χώρα στη φεουδαρχική Ιαπωνία,

0:05:25.201,0:05:28.349
και της εκμοντερνισμένης εκδοχής[br]ονόματι «Scotland, PA»,

0:05:28.349,0:05:30.531
στην οποία ο Μάκβεθ και οι αντίπαλοί του

0:05:30.531,0:05:33.640
είναι διαχειριστές [br]ανταγωνιστικών εστιατορίων.

0:05:34.280,0:05:36.190
Ανεξαρτήτως της παρουσίασης,

0:05:36.190,0:05:37.890
ζητήματα ηθικής,

0:05:37.890,0:05:40.171
πολιτικής και εξουσίας,

0:05:40.171,0:05:42.583
συνεχίζουν να είναι επίκαιρα [br]στις μέρες μας,

0:05:42.583,0:05:46.736
όσο είναι και ο «Μάκβεθ» του Σαίξπηρ.