Kada pomislite na dete, bliskog prijatelja
ili ljubavnog partnera,
verovatno vam reč „ljubav” pada na pamet,
a istog trena naviru i druga osećanja:
radost i nada,
uzbuđenje, poverenje i sigurnost
i, da, ponekad tuga i razočaranje.
Verovatno ne postoji reč u rečniku
s kojom smo povezaniji od reči ljubav.
Ipak, imajući u vidu
njen središnji značaj u našim životima,
zar nije zanimljivo da nas nikad
eksplicitno nisu podučavali ljubavi?
Gradimo prijateljstva,
prolazimo kroz rane romantične odnose,
venčavamo se i donosimo bebe
iz bolnice kući
očekujući da ćemo se snaći.
Međutim, istina je da često povređujemo
i omalovažavamo one koje volimo.
Možda se radi o suptilnostima,
poput nabijanja krivice prijatelju
kako bi se družio s vama
ili virenje u partnerove poruke
ili posramljivanje deteta
jer se ne trudi dovoljno u školi.
Sto procenata nas ćemo da budemo žrtve
nezdravih ponašanja u vezi
i 100 procenata nas
će nezdravo da postupa.
To je deo ljudskosti.
U najgorem obliku,
bol koji nanosimo voljenima
se ispoljava kao zlostavljanje i nasilje,
a zlostavljanje u vezi
je nešto što će jedna od tri žene
i jedan od četiri muškarca
iskusiti u toku svog života.
Sad, ako ste kao većina ljudi
kada čujete ovu statistiku,
reći ćete: „O ne, ne, ne,
to se meni nikad ne bi desilo.”
Instinktivno se povlačimo
od reči „zlostavljanje” i „nasilje”,
i mislimo da se dešavaju
nekom drugom negde drugde.
Međutim, istina je da su nezdrave veze
i zlostavljanje svuda oko nas.
Prosto ih nazivamo drugim imenom
i ignorišemo sličnosti.
Zlostavljanje nam se prikrada
prerušeno u nezdravu ljubav.
Radim za organizaciju
koja se naziva Jedna ljubav
i osnovala ju je porodica čiju je kćerku
Jardli ubio njen bivši momak.
Radi se o tragediji
koju niko nije naslućivao,
ali kad se osvrnu unazad, shvataju
da su znaci upozorenja bili svuda,
samo što niko nije razumeo
čemu tačno svedoči.
Nazivani ludošću, dramom ili pijanstvom,
njegovi postupci nisu shvatani
kao ono što su zaista bili,
a radilo se o očitim znakovima opasnosti.
Njena porodica je uvidela da,
da je iko protumačio ove znake,
njena smrt je mogla da se spreči.
Zato smo trenutno
na misiji da se postaramo
da drugi imaju informacije
koje Jardli i njeni prijatelji nisu imali.
Imamo tri glavna cilja:
obezbediti jezik za sve nas
da razgovaramo o temi
koja je prilično neugodna
i neprijatna za raspravu;
osnažiti celokupne prve redove,
pre svega prijatelje, za pomoć;
i, istovremeno, unaprediti
našu sveukupnu sposobnost da bolje volimo.
Kako bismo ovo postigli, uvek je važno
započeti osvetljavanjem
nezdravih znakova koji nam često promiču,
a naš rad se uistinu fokusira
na stvaranje sadržaja
za započinjanje razgovora sa mladima.
Kao što očekujete, naš sadržaj
je uglavnom prilično ozbiljan,
imajući u vidu temu,
ali danas ću da koristim
jedan nešto rasterećeniji komad,
ali koji ipak tera na razmišljanje,
„Kuplet”,
kako bih osvetlila
pet znakova nezdrave ljubavi.
Prvi je intenzitet.
(Video) Plavi: Nisam te video
nekoliko dana. Nedostajala si mi.
Narandžasta: I ti si meni. (#tojeljubav)
Plavi: Nisam te video pet minuta.
Čini se kao čitav život.
Šta si radila bez mene čitavih pet minuta?
Narandžasta: Prošla su
tri minuta. (#tonijeljubav)
Kejti Hud: Da li je ovo nekom poznato?
Ne znam. Meni jeste.
Nasilne veze ne počinju nasilno.
Počinju uzbudljivo i s ushitom.
Imamo intenzivnu privrženost
i emocije, naboj.
Zaista je dobar osećaj.
Srećni ste kao da ste izvukli džekpot.
Međutim, kod nezdrave ljubavi,
ova osećanja se menjaju vremenom
od uzbuđenja do preopterećenja,
a možda čak i malčice gušenja.
Imate neki predosećaj.
Možda onda kada vaš novi momak ili devojka
kaže „volim te” brže
nego što ste spremni na to
ili počne da se pojavljuje svuda,
šalje poruke i stalno vas zove.
Možda su nestrpljivi
kada ne odgovorite odmah,
čak iako znaju da tog dana
imate druge obaveze.
Važno je da upamtite
da nije važno kako veza počinje,
važno je kako se razvija.
Važno je u ranim danima nove veze
da obratite pažnju na to kako se osećate.
Da li vam je prijatan tempo intimnosti?
Da li osećate da imate
prostora i razmaka da dišete?
Takođe je važno da počnete
da vežbate upotrebu sopstvenog glasa
da izražavate sopstvene potrebe.
Da li se vaši zahtevi uvažavaju?
Drugi znak je izolacija.
(Video) Narandžasta 2: Da izađemo?
Narandžasta 1: Ponedeljak
znači zabava ja i momak.
Narandžasta 2: Da izađemo?
Narandžasta 1: Ponedeljak
znači zabava ja i momak.
Narandžasta 2: Sutra?
Narandžasta 1: Utorak - samo tempo lak.
Narandžasta 2: Sreda?
Narandžasta 1: Da se družim on mi ne da.
KH: Ako mene pitate, izolacija
je najčešće zanemarivan
i pogrešno tumačen znak nezdrave ljubavi.
Zašto?
Zato što svaka nova veza
počinje tom snažnom željom
da provodite vreme zajedno,
lako je ne primetiti kad se nešto promeni.
Izolacija vam se prikrade
kada vaš novi momak ili devojka
počne da vas odvlači
od vaših prijatelja i porodice,
vašeg sistema podrške
i počne da vas čvršće vezuje za sebe.
Izgovaraju stvari poput:
„Zašto se družiš s njima?
Oni su totalni gubitnici”
o vašim najboljim prijateljima
ili: „Žele da nas razdvoje.
Potpuno su protiv nas”
o vašoj porodici.
Izolacija je sejanje semena sumnje
o svima iz vašeg života pre nove veze.
Zdrava ljubav uključuje nezavisnost,
dvoje ljudi koji vole
da provode vreme zajedno,
ali koji ostaju povezani sa ljudima
i aktivnostima do kojih
im je pre bilo stalo.
Iako u početku možda provodite
svaki budni trenutak zajedno,
vremenom je krucijalno
održavanje nezavisnosti.
Ovo postižete tako što pravite
planove s prijateljima i držite ih se
i podstičete partnera da to isto radi.
Treći pokazatelj nezdrave ljubavi
je preterana ljubomora.
(Video) Plavi 2: Zbog čega
si tako srećan?
Plavi 1: Upravo je počela
da me prati na instagramu!
Plavi 2: Zbog čega si tako nervozan?
Plavi 1: Počela je
da me prati, ovaj, svuda.
(#tonijeljubav)
KH: Kako period medenog meseca
počinje da bledi,
preterana ljubomora može da se prikrade.
Vaš partner može da postane zahtevniji,
da želi da zna gde ste
i s kim ste sve vreme
ili može da počne da vas prati svuda,
i na internetu i van njega.
Preterana ljubomora sa sobom nosi
i posesivnost i nepoverenje,
česte optužbe za flertovanje
s drugim ljudima ili preljubu,
kao i odbijanje da vas čuju kada im kažete
da nemaju razloga za brigu
i da volite samo njih.
Ljubomora je deo svih ljudskih odnosa,
ali preterana ljubomora je drugačija.
Ima crtu pretnje, očaja i besa.
Ljubav ne bi trebalo da ima takav osećaj.
Četvrti pokazatelj je omalovažavanje.
(Video) Plavi: Hoćeš da izađemo?
Narandžasta: Moram da učim.
Plavi: Ionako ćeš da dobiješ pet
jer si odlična. (#tojeljubav)
Plavi: Hoćeš da izađemo?
Narandžasta: Moram da učim.
Plavi: Ionako ćeš da dobiješ keca
jer si glupa. (#tonijeljubav)
KH: Da, hmm.
U nezdravoj ljubavi,
reči se koriste kao oružje.
Razgovori koji su nekad bili
zabavni i rasterećeni
postaju zlobni i sramotni.
Možda vas partner ismeva
na povređujući način,
ili, pak, priča priče i viceve
kako bi se smejao na vaš račun.
Kada pokušate da objasnite
da su vam osećanja povređena,
ponizi vas i optuži da preterujete.
„Zašto si tako osetljiva?
Koji je tvoj problem? Pusti me na miru.”
Ove reči vas ućutkaju.
Čini se očiglednim da bi vaš partner
trebalo da vas podržava.
Njegove reči bi trebalo
da vas podstiču, a ne da vas lome.
Trebalo bi da čuva vaše tajne i bude odan.
Zbog njega bi trebalo da imate
više samopouzdanja, ne manje.
Na kraju, peti pokazatelj:
neuravnoteženost.
(Video) Narandžasta 1:
Rastužio bi me naš raskid.
Narandžasta 2: I mene. (#tojeljubav)
Narandžasta 1: Pala bih u depresiju
kad bismo raskinuli.
Bacila bih se sa ovih stepenica.
Bih! Ne pokušavaj da me sprečiš!
(#tonijeljubav)
KH: Česti raskidi i pomirenja,
veliki usponi i veliki padovi:
kako tenzije rastu, raste i neravnoteža.
Uplakane, frustrirajuće svađe
koje prate emotivna pomirenja,
komentari puni mržnje i bola:
„Beskoristan si,
ne znam ni zašto sam s tobom!”
koje odmah prate izvinjenja
i obećanja da se neće ponoviti.
Do ovog trenutka, toliko ste navikli
na emotivnu vrtešku ove veze
da možda ni ne uviđate koliko je nezdrava,
a možda čak i opasna
vaša veza postala.
Ponekad je zaista teško uvideti
kada nezdrava ljubav pređe u nasilje,
ali slobodno možemo reći
da što više sličnih pokazatelja
vaša veza možda ima,
to nezdravija i možda opasnija
vaša veza može da bude.
A ako je vaš instinkt
da raskinete i odete,
što je savet koji mnogi od nas
daju prijateljima
kada su u nezdravoj vezi,
to nije uvek najbolji savet.
Period raskida može da bude
istinski okidač za nasilje.
Ako strahujete da se krećete
ka nasilju ili trpite nasilje,
morate da konsultujete stručnjake
radi saveta kako da bezbedno odete.
Međutim, ne radi se samo
o romantičnim vezama
i ne radi se samo o nasilju.
Razumevanje znakova nezdrave ljubavi
vam može pomoći da sagledate i razumete
skoro sve veze u vašem životu.
Možda prvi put shvatite
zašto ste razočarani u prijateljstvo
ili zašto ste zbog svakog susreta
sa određenim članom porodice
obeshrabreni i anksiozni.
Možda počnete i da uviđate
kako vaš sopstveni temperament i ljubomora
uzrokuju probleme sa kolegama na poslu.
Razumevanje je prvi korak ka napretku,
i, iako ne možete svaku nezdravu vezu
da pretvorite u zdravu -
neke ćete morati da ostavite za sobom -
možete svakodnevno da se trudite
sa svoje strane da budete bolji u vezi.
A ovo su uzbudljive vesti:
zapravo se ne radi o kvantnoj fizici.
Otvoreni razgovori, međusobno uvažavanje,
ljubaznost, strpljenje -
svakodnevno možemo sve ovo da vežbamo.
A, iako ćete zbog vežbanja
definitivno postati bolji,
moram da vam obećam
da takođe nećete postati savršeni.
Ovo je moj posao
i svakog dana razmišljam i govorim
o zdravim vezama,
pa, ipak, i dalje nezdravo postupam.
Pre neki dan, dok sam pokušavala
da izguram moje četvoro dece preko vrata
dok su se svađali, prepirali
i žalili na doručak,
potpuno sam izgubila strpljenje.
Sa namernom dozom besa,
zavrištala sam:
„Svi ućutite i uradite kako vam kažem!
Najgori ste!
Oduzeću vam vreme
pred ekranima i slatkiše,
kao i sve do čega vam je
bar malo stalo u životu!”
(Smeh)
Zvuči li vam poznato?
(Aplauz)
Neuravnoteženost, omalovažavanje.
Moj najstariji sin se okrenuo,
pogledao me je i rekao:
„Mama, to nije ljubav.”
(Smeh)
Na trenutak sam zaista želela
da ga ubijem jer me je prozvao.
Verujte mi.
Međutim, onda sam se sabrala
i pomislila, znate šta,
zapravo sam ponosna.
Ponosna sam što je ovladao rečima
tako da me natera da zastanem.
Želim da sva moja deca razumeju
gde bi trebalo da je granica
za to kako se ophode prema njima
i da imaju reči i glas koje će da koriste
kad se granica prekorači
umesto da to prosto prihvate.
Suviše dugo smo se odnosili
prema vezama kao drugorazrednoj temi,
iako su veštine stvaranja veza
među najvažnijim
i najtežim za izgradnju u životu.
Ne samo da vam razumevanje
nezdravih znakova
može da pomogne da izbegnete
prečicu do nezdrave ljubavi,
već vam razumevanje i vežbanje
umetnosti zdravog odnosa
može da popravi skoro sve apekte života.
Potpuno sam ubeđena
da, iako je ljubav instinkt i osećanje,
sposobnost da volimo bolje
je veština koju svi možemo da izgradimo
i vremenom unapređujemo.
Hvala vam.
(Aplauz)