WEBVTT

00:00:32.123 --> 00:00:34.793
ਮੈਂ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ।

00:00:35.820 --> 00:00:37.400
ਪਿੰਡ ਕੌੜੇ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹਾਂ।

00:00:37.561 --> 00:00:38.801
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ,

00:00:41.462 --> 00:00:42.752
ਕੌਮ ਲੁਹਾਰ।

00:00:45.460 --> 00:00:48.379
ਅਸੀਂ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।

00:00:50.453 --> 00:00:52.804
ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਬਹੁਤ, ਮਤਲਬ

00:00:55.017 --> 00:00:57.207
ਗੁਰਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ ਤੇ ਸੁਣਨ ਵਾਲਾ ਸੀ।

00:00:58.735 --> 00:01:02.026
ਸ਼ੁਰੂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਿੰਡ ਕੌੜੇ ਤੋਂ

00:01:02.026 --> 00:01:04.956
ਵਿੱਦਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਪੰਜਵੀਂ ਕਲਾਸ ਤੱਕ।

00:01:05.987 --> 00:01:08.016
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘੁਮਾਣ ਵਿੱਚ,

00:01:08.536 --> 00:01:10.037
ਸਰਕਾਰੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਘੁਮਾਣ,

00:01:10.850 --> 00:01:12.370
ਉੱਥੇ ਸਕੂਲ ਜਾਂਦੇ ਸੀ।

00:01:12.370 --> 00:01:13.910
ਦਸ ਜਮਾਤਾਂ ਉੱਥੇ ਕੀਤੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਨੇ।

00:01:16.766 --> 00:01:19.153
ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਮ ਸੀ।

00:01:20.616 --> 00:01:22.296
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਸੀ।

00:01:23.263 --> 00:01:26.043
ਦੋਨੋ ਟਾਈਮ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਣਦੇ ਸੀ, ਪੜ੍ਹਦੇ ਸੀ।

00:01:28.509 --> 00:01:30.665
ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸਿਖਾਲਦੇ ਸੀ।

00:01:32.635 --> 00:01:35.507
ਕੁਝ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਵਾਪਰੀ

00:01:36.837 --> 00:01:38.420
ਕਿ ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਤੁਰ ਪਈ।

00:01:40.060 --> 00:01:41.851
ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਦੇ ਤੁਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ

00:01:41.851 --> 00:01:43.241
ਆਪਣੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਰਦੇ ਸੀ।

00:01:43.425 --> 00:01:45.425
ਨਾਲ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ।

00:01:46.707 --> 00:01:47.617
ਅਸੀਂ ਤਿੰਨ ਭਰਾ ਸੀ,

00:01:47.617 --> 00:01:50.182
ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ, ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਤੇ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ।

00:02:03.786 --> 00:02:05.056
ਸਾਡੇ ਬੱਚੇ ਤਿੰਨ ਸੀ।

00:02:05.717 --> 00:02:12.887
ਅਸੀਂ ਬੜੇ ਮਿਹਨਤ-ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।

00:02:14.786 --> 00:02:16.423
ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਇਆ,

00:02:16.423 --> 00:02:18.195
ਆਹਿਸਤੇ-ਆਹਿਸਤੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ

00:02:18.195 --> 00:02:19.282
ਦਾ ਕੰਮ ਡੇਹ ਪੈ ਕਰਨ।

00:02:19.282 --> 00:02:21.455
ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਆ ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਵੀ

00:02:21.455 --> 00:02:23.305
ਉਹ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਆ।

00:02:23.825 --> 00:02:25.395
ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜਿਹੜਾ ਸੀ,

00:02:25.815 --> 00:02:28.185
ਉਹ ਲੜਕਾ ਸਾਡਾ ਬੜਾ ਕਮਾਊ ਸੀ।

00:02:28.864 --> 00:02:30.394
ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ,

00:02:30.718 --> 00:02:32.074
ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ,

00:02:32.733 --> 00:02:33.979
ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ।

00:02:33.979 --> 00:02:37.406
ਪੂਰੀ ਉਹ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੱਥ ਪਲੱਥੀ ਪਵਾ ਕੇ

00:02:37.530 --> 00:02:39.246
ਸਾਨੂੰ ਭੋਜਨ-ਪਾਣੀ ਛਕਾਉਂਦਾ ਸੀ,

00:02:39.483 --> 00:02:41.543
ਜਵਾਨ ਅਸੀਂ ਕਰਲੇ, ਤਕੜੇ ਹੋਗੇ ਸੀ।

00:02:43.334 --> 00:02:45.144
ਕੁਝ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਜਿਹਦੇ ਵਿੱਚ

00:02:47.040 --> 00:02:48.750
ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਤੁਰ ਪਈ।

00:02:49.848 --> 00:02:51.266
ਖਾੜਕੂ ਜਿਹੜੇ ਸਾਡੇ

00:02:52.564 --> 00:02:54.854
ਮੋਟਰ ਦੇ ਲਾਗੋਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ ਲੰਘਦੇ ਸੀ।

00:02:55.646 --> 00:02:59.016
ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਮੁਖਬਰਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ,

00:02:59.931 --> 00:03:01.530
ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਖਾੜਕੂ ਆਉਂਦੇ ਆ।

00:03:03.083 --> 00:03:04.983
ਖਾੜਕੂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਨਹੀਂ ਸੀ,

00:03:04.983 --> 00:03:06.373
ਲਾਗੋਂ ਦੀ ਲੰਘਦੇ ਸੀ।

00:03:06.994 --> 00:03:10.364
ਕਮਾਦ, ਕਮਾਦਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲੁਕਦੇ ਸੀ, ਲੰਘਦੇ ਸੀ ਰੋਜ਼।

00:03:11.393 --> 00:03:15.423
ਸਾਡੇ ਉੱਤੇ ਖਾੜਕੂਆਂ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਤਾ,

00:03:16.876 --> 00:03:18.766
ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਕੋਲ ਖਾੜਕੂ ਆਉਂਦੇ ਆ।

00:03:19.638 --> 00:03:22.188
ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬਾਹਰੋਂ ਤੁਰਿਆ ਆਉਂਦਾ ਸੀ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ,

00:03:22.188 --> 00:03:24.486
ਜਿਸ ਦਿਨ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਹ ਸਰਕਾਰ,

00:03:24.538 --> 00:03:26.248
ਪੁਲਿਸ ਗਈ ਆ।

00:03:27.163 --> 00:03:30.533
ਗਈ ਆ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਮਿਲਿਆ ਤੇ

00:03:30.533 --> 00:03:32.475
ਮੈਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਤੇਰਾ ਘਰ ਕਿੱਥੇ ਆ?

00:03:34.349 --> 00:03:35.999
ਤੇਰੇ ਲੀੜੇ ਬੜੇ ਭਿੱਜੇ ਆ,

00:03:37.186 --> 00:03:39.086
ਤੂੰ ਤੇ ਖਾੜਕੂਆਂ 'ਚੋਂ ਆਇਆ।

00:03:39.670 --> 00:03:42.051
ਮੈਂ ਕਿਹਾ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਖਾੜਕੂ ਵੇਖਿਆ ਨੀ ਹਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ।

00:03:43.152 --> 00:03:45.172
ਆਖੇ, ਤੇਰਾ ਘਰ ਕਿੱਥੇ ਆ? ਚੱਲ ਘਰ ਵਿਖਾ।

00:03:46.161 --> 00:03:49.201
ਜਦ ਮੈਂ ਘਰ ਗਿਆ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਖਣ ਲੱਗਾ ਵੀ,

00:03:50.140 --> 00:03:51.680
ਤੇਰੇ ਮੁੰਡੇ ਕਿੱਥੇ ਆ?

00:03:52.601 --> 00:03:54.681
ਮੈਂ ਆਖਿਆ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਣਗੇ।

00:03:54.681 --> 00:03:56.901
ਬਾਹਰ ਪੱਠੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਣਗੇ, ਕੋਈ ਪੜਨ ਗਏ ਆ।

00:03:58.592 --> 00:03:59.922
ਚੱਲ ਗਿਆ

00:04:00.570 --> 00:04:05.460
ਦੂਸਰਾ ਦਿਨ ਹੋਇਆ ਤੇ ਉਹ ਘਰ ਆ ਗਿਆ।

00:04:06.390 --> 00:04:07.910
ਬੰਦੇ ਕਿੱਥੇ ਆ ਤੇਰੇ।

00:04:08.576 --> 00:04:11.056
ਮੈਂ ਆਖਿਆ, ਉਹ ਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਗਏ ਆ ਸਕੂਲ।

00:04:11.109 --> 00:04:12.549
ਰਾਤ ਦੇ ਇੱਕ ਵਜੇ ਆਏ ਆ।

00:04:14.483 --> 00:04:18.183
ਆਖੇ, ਪੇਸ਼ ਕਰਵਾ ਬੰਦੇ।

00:04:18.183 --> 00:04:19.343
ਚੱਲ ਤੂੰ ਚੱਲ।

00:04:19.930 --> 00:04:21.390
ਮੈਂ ਆਖਿਆ, ਵੀ ਚਲੋ ਮੈਂ ਚੱਲਦਾ,

00:04:21.390 --> 00:04:22.730
ਬੰਦਿਆਂ ਦਾ ਤੇ ਪਤਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ।

00:04:22.730 --> 00:04:24.230
ਮੈਨੂੰ ਲੈ ਚੱਲੋ ਜਿੱਥੇ ਖੜਨਾ

00:04:25.990 --> 00:04:29.140
ਆਖੇ, ਤੁਸੀਂ ਖਾੜਕੂਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦੇ ਛਕਾਉਂਦੇ ਹੋ।

00:04:29.771 --> 00:04:31.481
ਮੈਂ ਕਿਹਾ, ਵੀ ਅਸੀਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਰੋਟੀ,

00:04:31.481 --> 00:04:32.771
ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ,

00:04:32.999 --> 00:04:35.049
ਤੇ ਖਾੜਕੂਆਂ ਨੂੰ ਕਿੱਥੋਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦੇ ਛਕਾਉਣੇ ਆ।

00:04:35.871 --> 00:04:37.961
ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਖਾੜਕੂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦੇ ਨਹੀਂ ਛਕਾਏ।

00:04:38.726 --> 00:04:40.090
ਵਾਪਸ ਚੱਲ ਗਿਆ।

00:04:40.205 --> 00:04:41.905
ਰਾਤ ਫਿਰ ਮੁੜ ਕੇ ਆ ਗਿਆ।

00:04:42.962 --> 00:04:44.391
ਉਸ ਦਿਨ ਰਾਤ ਆਇਆ ਤੇ

00:04:44.391 --> 00:04:47.761
ਜਿਹੜਾ ਸਾਡਾ ਮੁੰਡਾ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸੀ,

00:04:48.224 --> 00:04:50.184
ਉਹਨੂੰ ਅਸੀਂ ਅੱਗੇ-ਪਿੱਛੇ ਕਰਤਾ।

00:04:52.026 --> 00:04:54.796
ਅਮਰਜੀਤ ਨੂੰ ਤੇ ਸਤਨਾਮ ਨੂੰ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਘਰ ਰੱਖ ਲਿਆ।

00:04:56.016 --> 00:04:58.686
ਘਰ ਰੱਖ ਲਿਆ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਆ ਗਈ।

00:04:59.936 --> 00:05:04.041
ਪੁਲਿਸ ਆਣ ਕੇ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਾਡਾ ਬੂਹਾ ਬੰਦ ਸੀ,

00:05:04.105 --> 00:05:05.985
ਬਾਹਰ ਗਲੀ ਲੰਮੀ ਸੀ,

00:05:06.248 --> 00:05:07.752
ਅਸੀਂ ਬੂਹਾ ਬਾਹਰੋਂ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਸੀ।

00:05:07.752 --> 00:05:08.902
ਕੰਧ ਛੋਟੀ-ਛੋਟੀ ਸੀ।

00:05:09.610 --> 00:05:12.510
ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਕੰਧ ਦੇ ਉੱਤੋਂ ਦੀ ਲੰਘ ਆਈ ਅੰਦਰ।

00:05:13.473 --> 00:05:16.800
ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਜੀਅ ਅੰਦਰ, ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰੇ ਘਰ ਵਾਲੀ,

00:05:17.175 --> 00:05:20.715
ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਬੱਚੇ ਦੋਵੇਂ ਅੰਦਰ।

00:05:21.654 --> 00:05:24.444
ਸਾਨੂੰ ਆਖਣ ਲੱਗੇ, ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੋ, ਅਸੀਂ ਬੂਹਾ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹੀਏ।

00:05:25.289 --> 00:05:27.319
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਧੱਕੇ ਮਾਰ ਕੇ ਬੂਹਾ ਤੋੜਤਾ।

00:05:28.147 --> 00:05:30.097
ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ।

00:05:31.001 --> 00:05:32.441
ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਕੇ ਆਖਣ ਲੱਗੇ,

00:05:32.441 --> 00:05:33.888
ਇਹਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰੋ ਬੁੱਢੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ,

00:05:33.888 --> 00:05:35.388
ਇਹ ਝੂਠ ਬੜਾ ਮਾਰਦਾ,

00:05:35.388 --> 00:05:37.314
ਉਹ ਸਭ ਖਾੜਕੂ ਆਉਂਦੇ ਆ।

00:05:37.573 --> 00:05:39.053
ਸਾਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ।

00:05:39.274 --> 00:05:41.134
ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਖਦੇ,

00:05:41.389 --> 00:05:42.939
ਤੁਸੀਂ ਜਿਹੜਾ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਆ,

00:05:42.939 --> 00:05:45.069
ਉਹਨੂੰ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਾਓ ਹੁਣੇ।

00:05:46.993 --> 00:05:50.593
ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਉਹਨੂੰ ਉੱਥੇ ਲੈ ਗਏ, ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕੋਲ।

00:05:51.190 --> 00:05:53.910
ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਿਆ।

00:05:54.996 --> 00:05:57.866
ਫਿਰ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਿਆ, ਫਿਰ ਉਹ ਥਾਣੇ ਲੈ ਗਏ।

00:06:00.767 --> 00:06:04.989
ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫੜਕੇ ਕੇਸਾਂ ਤੋਂ ਘਰ ਲਿਆਏ।

00:06:04.989 --> 00:06:06.788
ਅਸੀਂ ਦੋਨੋ ਭਰਾ, ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮੈਂ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ,

00:06:06.788 --> 00:06:07.908
ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਸੀ।

00:06:08.593 --> 00:06:10.323
ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਫੜ ਲਿਆ।

00:06:12.236 --> 00:06:16.236
ਤਿੰਨਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਕੇਸ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਨਾਲ,

00:06:16.285 --> 00:06:17.915
ਗੱਡੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਲਿਆ।

00:06:18.555 --> 00:06:20.170
ਲੱਤਾਂ ਸਾਡੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ,

00:06:20.170 --> 00:06:21.815
ਬਾਹਾਂ ਪਿੱਛੇ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।

00:06:22.240 --> 00:06:23.470
ਤੇ ਕੇਸ ਜਿਹੜੇ ਸੀ,

00:06:23.495 --> 00:06:26.045
ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।

00:06:26.600 --> 00:06:29.680
ਇੱਥੋਂ ਸਾਨੂੰ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁੱਲ ਪੈਂਦਾ

00:06:29.680 --> 00:06:32.876
ਨਹਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ, ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ।

00:06:32.876 --> 00:06:35.116
ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗੱਡੀ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਤੇ

00:06:35.302 --> 00:06:37.572
ਸਾਡੀ ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਉਹਨਾਂ ਨੇ।

00:06:38.445 --> 00:06:41.192
ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਉਪਰੰਤ,

00:06:41.192 --> 00:06:42.945
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਥਾਣੇ ਲੈ ਗਏ।

00:06:43.769 --> 00:06:45.769
ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਭੁੱਖਿਆਂ ਰੱਖਿਆ,

00:06:45.769 --> 00:06:49.059
ਨਾ ਕੋਈ ਰੋਟੀ ਨਾ ਕੋਈ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ।

00:06:50.565 --> 00:06:52.755
ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਦਾਰੂ ਪੀ ਕੇ,

00:06:53.494 --> 00:06:56.374
ਇਕੱਲੇ-ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਜਾਕੇ ਕਮਰੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਸੀ

00:06:56.429 --> 00:06:57.959
ਤੇ ਕੁੱਟਦੇ-ਮਾਰਦੇ ਸੀ।

00:06:59.064 --> 00:07:01.064
ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫੜਿਆ ਉਹਨਾਂ ਨੇ।

00:07:01.257 --> 00:07:04.557
ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਕੋਲੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛ-ਗਿੱਛ ਕੀਤੀ।

00:07:05.390 --> 00:07:07.970
ਪੁੱਛ-ਗਿੱਛ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਵੀ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਗੱਲ

00:07:08.033 --> 00:07:10.251
ਨਹੀਂ ਉਹਦੇ ਕੋਲੋਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈ ਕਿ

00:07:10.251 --> 00:07:12.621
ਜਿਹੜੀ ਖਾੜਕੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹੋਵੇ,

00:07:12.927 --> 00:07:15.639
ਜਾਂ ਕੋਈ ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਸਮਾਨ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਵੇ।

00:07:16.918 --> 00:07:20.268
ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜਿਹੜਾ ਪੁੱਠਾ ਟੰਗ ਦਿੱਤਾ,

00:07:21.669 --> 00:07:23.729
ਲੱਤਾਂ ਉੱਪਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ,

00:07:23.729 --> 00:07:26.049
ਸਿਰ ਥੱਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਤਸੀਹੇ ਦੇਣ ਲੱਗੇ।

00:07:27.307 --> 00:07:29.367
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚਾਰ ਘੰਟੇ ਦੇ ਬਾਅਦ,

00:07:29.815 --> 00:07:31.545
ਸਾਨੂੰ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਲੈ ਗਏ

00:07:31.545 --> 00:07:33.625
ਮੇਰੇ ਲਾਗੋ, ਕਮਰੇ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ।

00:07:33.625 --> 00:07:34.885
ਉਹਨੂੰ ਬੜਾ ਮਾਰਿਆ,

00:07:34.885 --> 00:07:38.115
ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ, ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਨੇ।

00:07:38.248 --> 00:07:40.128
ਤੇ ਬਕਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਖਾੜਕੂ ਆਉਂਦੇ ਆ,

00:07:40.128 --> 00:07:41.830
ਦੱਸੋ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹੜੇ ਆਉਂਦੇ ਆ।

00:07:42.786 --> 00:07:44.386
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰੀ ਵਾਰੀ ਆ ਗਈ,

00:07:44.386 --> 00:07:45.796
ਮੈਂ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ।

00:07:46.556 --> 00:07:48.556
ਮੇਰੀ ਵਾਰੀ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਬੜੀ

00:07:48.572 --> 00:07:51.772
ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਕੀਤੀ ਤੇ ਚੱਡੇ-ਚੂਡੇ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਾੜੇ।

00:07:52.771 --> 00:07:56.631
ਤੇ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫਿਰ ਦੁਬਾਰਾ ਲੈ ਗਏ ਰਾਤ ਦੇ ਵੇਲੇ

00:07:57.679 --> 00:08:00.619
ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਲੱਤਾਂ-ਬਾਹਾਂ ਤੋੜੀਆਂ।

00:08:02.199 --> 00:08:04.489
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਰ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ

00:08:04.489 --> 00:08:05.859
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ।

00:08:07.360 --> 00:08:09.720
ਰਾਤ ਦੇ 12-1 ਵਜੇ ਦੇ ਸ਼ਮੇ

00:08:10.060 --> 00:08:12.201
ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਪੰਚਾਇਤ ਜਿਹੜੀ ਆ

00:08:13.376 --> 00:08:16.481
ਸਰਦਾਰ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਪੰਚ

00:08:16.481 --> 00:08:17.992
ਮੈਂਬਰ ਸਰਦਾਰ ਬੂਟਾ ਸਿੰਘ

00:08:19.791 --> 00:08:22.501
ਤੇ ਕਈ ਪਿੰਡ ਦੇ ਹੋਰ ਮੋਤਬਰ ਆਗੂ ਜਿਹੜੇ ਸੀ

00:08:23.408 --> 00:08:25.234
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜਾਕੇ ਛੁਡਾ ਲਿਆ।

00:08:35.411 --> 00:08:37.831
ਮੈਨੂੰ ਤੰਗ ਬਹੁਤ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।

00:08:38.630 --> 00:08:40.390
ਮਹਿੰਗਾ ਥਾਣੇਦਾਰ,

00:08:41.104 --> 00:08:45.104
ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਪੁਲਿਸ, ਬਹੁਤ ਆਉਂਦੀ ਰਹੀ।

00:08:45.851 --> 00:08:49.181
ਮੈਂ ਹੱਥ ਜੋੜਨੇ, ਪੈਸਾ ਬਹੁਤ ਦੇ-ਦੇ ਕੇ

00:08:49.256 --> 00:08:53.676
ਮੈਂ ਛੁਡਾਉਂਦੀ ਰਹੀ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤ ਨੂੰ।

00:08:54.353 --> 00:08:58.553
ਫਿਰ ਚਾਰ ਵਾਰ ਮੈਂ ਛੁਡਾਇਆ, ਚਾਰ ਵਾਰ ਫਿਰ ਲੈ ਗਏ।

00:08:59.784 --> 00:09:02.114
ਇੱਕ ਵਾਰ ਬਟਾਲੇ ਖੜਿਆ।

00:09:02.347 --> 00:09:06.807
ਬਟਾਲੇ ਖੜ ਕੇ ਉੱਥੇ ਬੰਦ ਵਾ ਕਮਰਾ, ਉੱਥੇ ਵਾੜਿਆ ।

00:09:07.058 --> 00:09:11.188
ਫਿਰ ਉੱਥੋਂ ਅਸੀਂ ਬਾਵਾ ਤਕੜੇ ਤਕੜੇ ਬੰਦੇ,

00:09:11.267 --> 00:09:12.851
ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੁਡਾ ਕੇ ਲਿਆਂਦਾ।

00:09:13.827 --> 00:09:15.717
ਪੈਸਾ ਦੇ ਕੇ ਫਿਰ ਛੁਡਾਇਆ।

00:09:16.280 --> 00:09:18.218
ਮਾਰ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਸੀ ਉੱਥੇ ਵੀ।

00:09:18.674 --> 00:09:20.634
ਅੰਦਰ ਕਮਰਾ ਵਾ, ਬੰਦ ਵਾ ਉਹ।

00:09:21.778 --> 00:09:24.536
ਮੁੜ ਕੇ ਛੁਡਾ ਕੇ ਲਿਆਂਦਾ ਉੱਥੋਂ ਵੀ।

00:09:25.048 --> 00:09:28.507
ਉੱਥੋਂ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕੇ ਤੇ ਫਿਰ ਛੁਡਾਇਆ।

00:09:29.537 --> 00:09:31.247
ਫਿਰ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਆਈ।

00:09:34.384 --> 00:09:37.794
ਉੱਥੇ ਮੇਰਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਸੀ, ਮਿੰਨਤਾਂ ਬਹੁਤ ਕੀਤੀਆਂ।

00:09:38.106 --> 00:09:40.436
ਕਰ-ਕਰ ਕੇ ਮਿੰਨਤਾਂ, ਛੁਡਾਉਂਦੇ ਰਹੇ।

00:09:40.798 --> 00:09:43.098
ਫਿਰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਪੈਲੀ ਉਹ ਮੈਂ ਵੇਚ ਕੇ,

00:09:43.337 --> 00:09:45.475
ਉਹ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਫਿਰ ਛੁਡਾਇਆ।

00:09:46.746 --> 00:09:48.172
ਫਿਰ ਲੈ ਗਏ।

00:09:48.499 --> 00:09:51.709
ਫਿਰ ਸਾਨੂੰ ਰਾਤ ਗੋਲੀ ਲੱਗੇ ਖਲ੍ਹਿਆਰ ਕੇ ਮਾਰਨ,

00:09:51.709 --> 00:09:53.464
ਵੀ ਮੁੰਡਾ ਕਿੱਥੇ ਲੁਕਾਇਆ

00:09:53.862 --> 00:09:55.904
ਮੈ ਮੁੰਡਾ ਟਾਂਡੇ ਘੁਲਾਇਆ ਸੀਗਾ,

00:09:55.904 --> 00:09:59.684
ਕਿਸੇ ਬੁੱਢੀ ਦੇ ਕੋਲ, ਰਾਤ ਕੱਟਣ ਨੂੰ,

00:09:59.897 --> 00:10:02.617
ਇੱਥੇ ਦੋ ਰਾਤਾਂ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਰਹਿਣ ਦਿਓ।

00:10:03.140 --> 00:10:04.910
ਉੱਥੇ ਘੁਲਾਇਆ ਟਾਂਡੇ।

00:10:05.270 --> 00:10:08.010
ਤੇ ਉੱਥੋਂ ਫਿਰ ਸਾਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰਕੇ,

00:10:08.010 --> 00:10:10.480
ਫਿਰ ਸਾਨੂੰ ਗੱਡੀ 'ਚ ਪਾ ਕੇ ਲੈ ਗਏ ਉੱਥੇ।

00:10:10.938 --> 00:10:13.548
ਟਾਂਡਿਓਂ ਫਿਰ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਬਹਾਕੇ ਲਿਆਂਦਾ ਅਸੀਂ।

00:10:14.652 --> 00:10:16.858
ਸਾਨੂੰ ਆਖਦੇ ਸੀ, ਤੈਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਛੱਡਣਾ ਨਹੀਂ

00:10:16.858 --> 00:10:19.478
ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਮੁੰਡਾ ਪੇਸ਼ ਨਾ ਕਰੇਂਗੀ।

00:10:19.767 --> 00:10:22.440
ਪੇਸ਼ ਨਾ ਕਰੇਂਗੀ, ਛੱਡਣਾ ਨਹੀਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ।

00:10:23.412 --> 00:10:26.602
ਫੇਰ ਸਾਨੂੰ ਕੰਢ ਉੱਤੋਂ ਦੀ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰਨ ਲੱਗੇ,

00:10:26.829 --> 00:10:29.639
ਸਾਨੂੰ ਖਲ੍ਹਿਆਰ ਕੇ ਚੋਂ ਮਾਵਾਂ ਪੁੱਤਾਂ ਨੂੰ।

00:10:30.785 --> 00:10:32.455
ਮੈਂ ਵਿਚਕਾਰ ਖਲੋ ਗਈ,

00:10:32.455 --> 00:10:34.205
ਵੀ ਮਾਰ ਦਿਓ, ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰ ਦਿਓ

00:10:34.205 --> 00:10:36.855
ਜੇ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਮਾਰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਇੱਥੇ।

00:10:37.284 --> 00:10:39.711
ਮੈ ਕੀ ਕਰਨਾ, ਮੇਰਾ ਕੀ ਕੰਮ ਆ ਏਥੇ

00:10:40.143 --> 00:10:42.203
ਮੈਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿਓ ਨਾਲ ਹੀ।

00:10:43.071 --> 00:10:46.051
ਫੇਰ ਮੈਂ ਉੱਥੋਂ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਖਿਆ ਪੇਸ਼ ਕਰ।

00:10:46.553 --> 00:10:50.193
ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਉੱਥੋਂ ਮੁੰਡਾ ਲਿਆ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।

00:10:50.873 --> 00:10:52.463
ਅਸੀਂ ਆਖਿਆ, ਮਾਰਿਓ ਨਾ।

00:10:52.822 --> 00:10:56.132
ਹੱਥ ਜੋੜੇ ਆ, ਵੀ ਮਾਰਿਓ ਨਾ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ।

00:10:56.644 --> 00:11:00.644
ਤੁਸੀਂ ਪੈਸਾ ਜਿੰਨਾ ਲੈਣਾ, ਲਓ, ਮਾਰਿਓ ਨਾ।

00:11:00.823 --> 00:11:04.102
ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹਾਲਤ ਮੰਦੀ ਕਰਕੇ,

00:11:04.872 --> 00:11:09.322
ਪੁੱਠਾ ਲਟਕਾ-ਲਟਕਾ ਕੇ, ਤਸੀਹੇ ਬੜੇ ਦਿੱਤੇ।

00:11:09.420 --> 00:11:12.460
ਰੋਟੀ ਦੇ ਕੇ ਗਏ, ਰੋਟੀ ਲੰਘਣ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਾੜੀ

00:11:12.923 --> 00:11:15.018
ਗਾੜੀ ਰੋਟੀ ਨੀ ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦਿੱਤੀ

00:11:15.018 --> 00:11:17.458
ਮੈ ਲਿਖ ਕੇ ਗਈ ਆ ਚਲ ਤੂੰ ਵੀ ਅੰਦਰ।

00:11:17.986 --> 00:11:20.296
ਫੇਰ ਇਹ ਜਿਹੜਾ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸੀਗਾ,

00:11:21.310 --> 00:11:23.800
ਇਹਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੁੱਠਾ ਕਰਕੇ ਲਟਕਾਇਆ ਤਾਹਾ,

00:11:25.568 --> 00:11:26.988
ਲੱਤਾਂ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ।

00:11:30.195 --> 00:11:34.495
ਇੱਕ ਮੁਨਸ਼ੀ ਜਿਹੜਾ ਸੀ, ਉਹ ਚੰਗਾ ਸੀ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ,