1 00:00:07,148 --> 00:00:10,927 Czemu kupujemy dane produkty albo wybieramy pewne marki? 2 00:00:10,927 --> 00:00:14,188 Te pytania od zawsze nurtowały reklamodawców 3 00:00:14,188 --> 00:00:16,478 i wciąż nie ma na nie prostych odpowiedzi. 4 00:00:16,478 --> 00:00:19,898 Istnieje jednak przydatne narzędzie pozwalające firmom zgłębiać 5 00:00:19,898 --> 00:00:22,559 te i podobne kwestie. 6 00:00:22,559 --> 00:00:25,147 To badanie fokusowe. 7 00:00:25,147 --> 00:00:29,055 Do lat 40. XX wieku badania rynku zwykle były ilościowe. 8 00:00:29,055 --> 00:00:34,188 Do śledzenia konsumpcji wykorzystywano dane sprzedażowe i ankiety. 9 00:00:34,188 --> 00:00:36,921 Zmieniło się to w czasie II wojny światowej. 10 00:00:36,921 --> 00:00:40,751 Socjologowie Robert Merton i Paul Lazarsfeld 11 00:00:40,751 --> 00:00:43,568 postanowili zbadać bezprecedensowy wpływ 12 00:00:43,568 --> 00:00:47,269 propagandy wojennej na społeczeństwo. 13 00:00:47,269 --> 00:00:49,640 Zamiast badać wiele osób 14 00:00:49,640 --> 00:00:52,890 za pomocą bezpośrednich pytań i wymiernych odpowiedzi 15 00:00:52,890 --> 00:00:56,127 naukowcy osobiście prowadzili wywiady indywidualne, 16 00:00:56,127 --> 00:00:58,065 a czasem też z małymi grupami, 17 00:00:58,065 --> 00:01:00,834 angażując uczestników w bardziej otwarte dyskusje. 18 00:01:00,834 --> 00:01:04,283 Z metody zaczęła korzystać branża reklamowa 19 00:01:04,283 --> 00:01:05,830 dzięki ekspertom 20 00:01:05,830 --> 00:01:09,660 takim jak austriacki psycholog Ernest Dichter, 21 00:01:09,660 --> 00:01:12,171 który jako pierwszy użył terminu "grupa fokusowa". 22 00:01:12,171 --> 00:01:15,402 Był to rodzaj badania jakościowego 23 00:01:15,402 --> 00:01:19,430 ludzkich preferencji i myśli. 24 00:01:19,430 --> 00:01:21,132 Nie mógł powiedzieć marketingowcom, 25 00:01:21,132 --> 00:01:24,452 jaki procent ludzi wybiera dany produkt albo markę, 26 00:01:24,452 --> 00:01:27,300 ale mógł powiedzieć więcej o klientach, 27 00:01:27,300 --> 00:01:29,120 powodach, dla których to robią, 28 00:01:29,120 --> 00:01:33,290 a nawet nieświadomych motywacjach stojących za tymi decyzjami. 29 00:01:33,290 --> 00:01:36,791 Zamiast dostarczać biznesmenom i sprzedawcom konkretne wnioski 30 00:01:36,791 --> 00:01:40,692 grupy fokusowe znajdują zastosowanie w badaniach eksploracyjnych, 31 00:01:40,692 --> 00:01:42,831 generując pomysły dla produktów i marketingu 32 00:01:42,831 --> 00:01:47,241 w oparciu o głębsze zrozumienie zwyczajów konsumenckich. 33 00:01:47,241 --> 00:01:52,442 Dzięki nim stwierdzono na przykład, że wbrew ówczesnym przekonaniom 34 00:01:52,442 --> 00:01:57,702 żony miały często większy wpływ na wybór samochodu niż mężowie, 35 00:01:57,702 --> 00:02:02,382 więc Chrysler zaczął adresować reklamy do kobiet. 36 00:02:02,382 --> 00:02:05,981 Sam doktor Dichter przeprowadził badanie fokusowe dla firmy Mattel, 37 00:02:05,981 --> 00:02:09,021 żeby dowiedzieć się od dziewczynek, jak powinna wyglądać lalka. 38 00:02:09,021 --> 00:02:12,072 Tak powstała lalka Barbie. 39 00:02:12,072 --> 00:02:14,472 Jak więc działa badanie fokusowe? 40 00:02:14,472 --> 00:02:18,183 Najpierw firmy rekrutują od sześciu do dziesięciu uczestników 41 00:02:18,183 --> 00:02:23,013 według konkretnych kryteriów, które odpowiadają ich celom badawczym. 42 00:02:23,013 --> 00:02:26,022 Mogą to być matki dzieci w wieku od pięciu do siedmiu lat 43 00:02:26,022 --> 00:02:30,756 albo nastolatki planujące kupić telefon w ciągu najbliższych trzech miesięcy. 44 00:02:30,756 --> 00:02:34,744 Robią to rekruterzy posiadający bazy danych ludzi, 45 00:02:34,744 --> 00:02:39,605 którzy zgodzili się na uczestnictwo za pieniądze albo inne wynagrodzenie. 46 00:02:39,605 --> 00:02:43,763 Podczas badania uczestnicy reagują na różne zagadnienia 47 00:02:43,763 --> 00:02:45,464 poruszane przez moderatora, 48 00:02:45,464 --> 00:02:47,974 jak wyrażanie opinii o danym produkcie 49 00:02:47,974 --> 00:02:51,644 czy dzielenie się emocjami wywołanymi przez reklamę. 50 00:02:51,644 --> 00:02:55,425 Mogą zostać nawet poproszeni o wykonanie pozornie niezwiązanych z tematem zadań 51 00:02:55,425 --> 00:02:58,594 jak wyobrażenie sobie marek jako zwierząt w zoo. 52 00:02:58,594 --> 00:03:01,643 Może to ujawnić przydatne informacje 53 00:03:01,643 --> 00:03:03,475 o emocjach uczestników, 54 00:03:03,475 --> 00:03:07,085 których tradycyjne pytania mogą nie wydobyć. 55 00:03:07,085 --> 00:03:10,674 Poza tym możliwe są też inne warianty. 56 00:03:10,674 --> 00:03:13,595 Grupa fokusowa może mieć dwóch lub więcej moderatorów 57 00:03:13,595 --> 00:03:16,645 reprezentujących różne punkty widzenia. 58 00:03:16,645 --> 00:03:20,304 Badacz może być też ukryty wśród uczestników grupy, 59 00:03:20,304 --> 00:03:24,685 co pozwala sprawdzić wpływ, jaki można wywrzeć na odpowiedzi. 60 00:03:24,685 --> 00:03:28,087 Cały proces może być obserwowany przez badaczy 61 00:03:28,087 --> 00:03:30,625 przez lustro weneckie. 62 00:03:30,625 --> 00:03:32,936 Grupy fokusowe dostarczają cennych informacji, 63 00:03:32,936 --> 00:03:35,587 ale mają też swoje ograniczenia. 64 00:03:35,587 --> 00:03:39,436 Jedno z największych jest takie, że już sama obserwacja czegoś 65 00:03:39,436 --> 00:03:40,895 może to zmienić. 66 00:03:40,895 --> 00:03:43,687 To tak zwany efekt obserwatora. 67 00:03:43,687 --> 00:03:45,617 Na odpowiedzi uczestników 68 00:03:45,617 --> 00:03:49,295 ma wpływ obecność badaczy, 69 00:03:49,295 --> 00:03:51,496 presja grupy 70 00:03:51,496 --> 00:03:55,135 i świadomość uczestnictwa w badaniu fokusowym. 71 00:03:55,135 --> 00:03:59,696 Ponieważ badacze zwykle opierają się na małej próbie i określonych warunkach, 72 00:03:59,696 --> 00:04:02,547 trudno uogólniać rezultaty tych badań. 73 00:04:02,547 --> 00:04:05,447 Wyniki badań fokusowych są często 74 00:04:05,447 --> 00:04:09,097 sprawdzane eksperymentalnie i poprzez gromadzenie danych. 75 00:04:09,097 --> 00:04:13,558 Pozwala to odpowiedzieć na pytania o liczbę potencjalnych klientów 76 00:04:13,558 --> 00:04:16,217 i cenę, jaką byliby skłonni zapłacić. 77 00:04:16,217 --> 00:04:20,187 Ta część badań zmienia się wraz z rozwojem technologii. 78 00:04:20,187 --> 00:04:23,837 Grupy fokusowe pozostają jednak prawie niezmienne od dziesięcioleci. 79 00:04:23,837 --> 00:04:26,977 Możliwe, że w przypadku ważnych pytań 80 00:04:26,977 --> 00:04:31,458 nic nie zastąpi autentycznej komunikacji między ludźmi.