0:00:14.324,0:00:15.986
Witajcie, ludzie!

0:00:15.986,0:00:17.695
Nazywam się Matt.

0:00:17.695,0:00:19.450
Będziecie musieli się mnie słuchać

0:00:19.450,0:00:21.945
przez najbliższe kilka minut.

0:00:21.945,0:00:24.715
Ha, ha, ha.

0:00:24.715,0:00:27.116
Wybaczcie, to był żart.

0:00:29.458,0:00:31.735
To jest mój normalny głos.

0:00:31.735,0:00:32.884
Czy kiedyś słuchaliście poleceń

0:00:32.884,0:00:36.070
tajemniczego głosu z komputera?

0:00:36.070,0:00:38.281
Nie? To wspaniale!

0:00:38.281,0:00:40.227
Chciałbym przeprowadzić eksperyment,

0:00:40.227,0:00:42.411
ale nie mogę zdradzić, o co w nim chodzi.

0:00:42.411,0:00:43.488
Jeśli to zrobię,

0:00:43.488,0:00:44.800
eksperyment nie powiedzie się.

0:00:44.800,0:00:46.706
Musicie mi zaufać.

0:00:46.706,0:00:49.051
Wkrótce wszystko nabierze sensu,

0:00:49.051,0:00:50.467
miejmy nadzieję.

0:00:50.467,0:00:51.621
Jeśli siedzicie,

0:00:51.621,0:00:54.436
wstańcie i zróbcie krok do tyłu.

0:00:54.436,0:00:56.522
Za chwilę zmuszę was do odrobiny ruchu,

0:00:56.522,0:00:59.181
więc zróbcie sobie miejsce.

0:00:59.181,0:01:01.179
Trzeba poprzestawiać jakieś meble?

0:01:01.179,0:01:02.305
Nie śpieszcie się.

0:01:02.305,0:01:03.008
Poczekam.

0:01:04.808,0:01:05.880
Kiedy doliczę do trzech,

0:01:05.880,0:01:08.408
zaczniecie skakać na jednej nodze.

0:01:08.408,0:01:10.433
Gotowi?

0:01:10.433,0:01:11.478
Raz,

0:01:11.478,0:01:12.808
dwa,

0:01:12.808,0:01:13.811
trzy!

0:01:13.811,0:01:14.696
Hop,

0:01:14.696,0:01:15.521
hop,

0:01:15.521,0:01:16.104
hop,

0:01:16.104,0:01:17.567
hop,

0:01:17.567,0:01:19.015
hop.

0:01:19.015,0:01:20.267
Nieźle!

0:01:20.267,0:01:22.111
Nie przestawajcie skakać,

0:01:22.111,0:01:25.020
a teraz zaszczekajcie jak pies.

0:01:25.020,0:01:26.450
Hau, hau,

0:01:26.450,0:01:27.733
hau, hau,

0:01:27.733,0:01:29.619
hau, hau,

0:01:29.619,0:01:31.765
To był dopiero szczek!

0:01:31.765,0:01:33.080
Jeszcze trochę.

0:01:33.080,0:01:35.798
Hau, hau, hau,

0:01:35.798,0:01:37.071
A teraz trzy,

0:01:37.071,0:01:37.938
dwa,

0:01:37.938,0:01:38.843
jeden,

0:01:38.843,0:01:40.130
Stop!

0:01:40.130,0:01:42.590
Odpocznijcie i usiądźcie sobie,

0:01:42.590,0:01:45.083
Pomyślcie teraz, ile czasu minęło

0:01:45.083,0:01:46.765
pomiędzy moim odliczaniem,

0:01:46.765,0:01:48.606
kiedy zaczęliście skakać,

0:01:48.606,0:01:50.433
a momentem, gdy powiedziałem: "Stop".

0:01:50.433,0:01:51.835
Spróbujcie zgadnąć.

0:01:51.835,0:01:55.523
Podajcie dokładną liczbę - sekundy, minuty.

0:01:55.523,0:01:58.105
Zapiszcie ten czas na kartce.

0:01:59.520,0:02:00.875
Już?

0:02:00.875,0:02:04.529
To było dokładnie 26 sekund.

0:02:04.529,0:02:06.083
Pomyliliście się?

0:02:06.083,0:02:07.993
Są spore szanse, że tak.

0:02:07.993,0:02:10.102
Dlaczego tak się dzieje?

0:02:10.102,0:02:12.637
Przyczyną jest percepcja czasu.

0:02:12.637,0:02:16.005
Choć potrafimy określać czas bardzo dokładnie,

0:02:16.005,0:02:19.001
doświadczając czegoś nowego, dynamicznego,

0:02:19.001,0:02:20.254
jak podskakiwanie na jednej nodze

0:02:20.254,0:02:23.455
i słuchanie rozkazów głosu z komputera

0:02:23.455,0:02:25.916
lub skakanie ze spadochronem,

0:02:25.916,0:02:29.178
często błędnie określamy upływ czasu.

0:02:29.178,0:02:31.416
Pierwszy skok na bungee

0:02:31.416,0:02:35.096
wydaje się trwać może 10 sekund,

0:02:35.096,0:02:37.270
choć pomiar czasu mógł wykazać,

0:02:37.270,0:02:39.836
że skok trwał jedynie 5 sekund.

0:02:39.836,0:02:41.821
Wyjaśnieniem tej różnicy jest fakt,

0:02:41.821,0:02:43.943
że w odróżnieniu od fizycznego spadku ciała,

0:02:43.943,0:02:46.370
percepcja naszego mózgu nie podąża

0:02:46.370,0:02:49.117
w prostej linii między dwoma punktami.

0:02:49.117,0:02:50.480
Niektórzy naukowcy twierdzą,

0:02:50.480,0:02:52.660
że mózg podąża bardziej zakrzywioną ścieżką,

0:02:52.660,0:02:54.683
zależną od ilości informacji,

0:02:54.683,0:02:57.346
które odbieramy, spadając.

0:02:57.346,0:02:59.125
David Eagleman,

0:02:59.125,0:03:01.710
neurobiolog z Baylor College of Medicine,

0:03:01.710,0:03:04.377
uważa, że percepcja czasu zależy

0:03:04.377,0:03:06.501
od ilości wspomnień i informacji,

0:03:06.501,0:03:08.384
które zapisujemy w mózgu.

0:03:08.384,0:03:09.802
Kiedy zdobywamy nowe doświadczenia,

0:03:09.802,0:03:12.633
np. przy pierwszym skoku z trampoliny,

0:03:12.633,0:03:14.169
zmysły się nam wyostrzają.

0:03:14.169,0:03:15.544
Odbieramy więcej szczegółów,

0:03:15.544,0:03:17.770
wrażeń wzrokowych, dźwięków, zapachów

0:03:17.770,0:03:19.521
niż miałoby to miejsce w normalnej sytuacji.

0:03:19.521,0:03:21.219
Zapisujemy w umysłach więcej informacji,

0:03:21.219,0:03:23.231
układając je we wspomnienia.

0:03:23.231,0:03:25.056
Im więcej informacji zapamiętamy,

0:03:25.056,0:03:28.706
takich jak zapach chloru podczas skoku,

0:03:28.706,0:03:30.116
czy kolor wody,

0:03:30.116,0:03:33.288
tym dłuższa jest percepcja tego doświadczenia.

0:03:33.288,0:03:34.817
Oznacza to, że ilość wspomnień

0:03:34.817,0:03:36.711
i informacje zapisane w mózgu

0:03:36.711,0:03:38.706
mają bezpośredni wpływ na to,

0:03:38.706,0:03:41.215
jak długo według nas coś trwało.

0:03:41.215,0:03:42.763
Czy słyszeliście kiedyś relację kogoś,

0:03:42.763,0:03:45.236
kto przeżył wypadek samochodowy?

0:03:45.236,0:03:48.553
Choć wypadki drogowe zwykle trwają sekundy,

0:03:48.553,0:03:50.597
ich uczestnicy często mieli wrażenie,

0:03:50.597,0:03:54.377
jakby trwało to o wiele dłużej.

0:03:54.377,0:03:56.474
Percepcja czasu może także tłumaczyć,

0:03:56.474,0:03:59.614
czemu dzieciństwo zdawało się nie mieć końca.

0:03:59.614,0:04:02.940
Dla dorosłych rok może minąć jak mgnienie oka.

0:04:02.940,0:04:06.012
Dzieci kodują w głowach więcej informacji.

0:04:06.012,0:04:07.692
Dzieje się tak, bo wiele doświadczeń

0:04:07.692,0:04:12.071
doznanych w dzieciństwie jest dla nas nowych.

0:04:12.071,0:04:14.075
Wspomnień zapisanych w mózgu jest tyle,

0:04:14.075,0:04:16.993
że wracając do nich mamy wrażenie,

0:04:16.993,0:04:20.255
że wydarzenia te trwały wieki.

0:04:20.255,0:04:22.122
Dodatkowo, kiedy mieliśmy 5 lat,

0:04:22.122,0:04:25.093
rok stanowił 1/5 naszego życia.

0:04:25.093,0:04:28.623
Dla 25-latka rok to tylko 1/25,

0:04:28.623,0:04:31.219
co zmienia percepcję czasu.

0:04:31.219,0:04:32.616
Jeśli jesteście dorośli,

0:04:32.616,0:04:34.295
przypomnijcie sobie, jak po raz pierwszy

0:04:34.295,0:04:37.334
wybraliście się do dalekiego kraju.

0:04:37.334,0:04:40.093
Czy te 2 tygodnie, [br]spędzone na poznawaniu otoczenia,

0:04:40.093,0:04:43.512
nie zdawały się trwać dłużej niż 14 dni?

0:04:43.512,0:04:44.973
Chociaż percepcja czasu jest mocno osadzona

0:04:44.973,0:04:47.181
w naukach ścisłych i teorii,

0:04:47.181,0:04:48.933
daje nam bardzo dobrą lekcję,

0:04:48.933,0:04:50.684
jak powinniśmy przeżywać życie.

0:04:50.684,0:04:52.279
Z pewnością słyszeliście,

0:04:52.279,0:04:53.729
że nie powinno się wylegiwać na kanapie,

0:04:53.729,0:04:56.096
i pozwalać, by życie przeciekało przez palce.

0:04:56.096,0:04:58.586
Percepcja czasu wyjaśnia, dlaczego tak jest.

0:04:58.586,0:05:00.027
Gdy wstaniecie i zaczniecie odkrywać świat,

0:05:00.027,0:05:01.445
zdobywając nowe doświadczenia,

0:05:01.445,0:05:03.948
czy nawet skacząc na jednej nodze,

0:05:03.948,0:05:05.668
i szczekając jak pies,

0:05:05.668,0:05:07.036
poczujecie, że życie

0:05:07.036,0:05:10.421
trwa znacznie dłużej.