1
00:00:06,808 --> 00:00:12,219
Każdy nasz krok wiąże się
z pracą 200 mięśni, które podnoszą stopę,

2
00:00:12,219 --> 00:00:13,918
wprawiają ją w ruch

3
00:00:13,918 --> 00:00:15,693
i stawiają na ziemi.

4
00:00:15,693 --> 00:00:20,703
To tylko jedno z tysięcy zadań
układu mięśniowego.

5
00:00:20,703 --> 00:00:24,550
Ciało zawiera ponad
650 połączonych mięśni,

6
00:00:24,550 --> 00:00:26,400
dzięki którym mrugamy,

7
00:00:26,400 --> 00:00:27,650
uśmiechamy się,

8
00:00:27,650 --> 00:00:29,010
biegamy,

9
00:00:29,010 --> 00:00:30,450
skaczemy

10
00:00:30,450 --> 00:00:31,909
czy też stoimy prosto.

11
00:00:31,909 --> 00:00:35,741
To dzięki nim bije serce.

12
00:00:35,741 --> 00:00:39,720
Ale co tak naprawdę
tworzy układ mięśniowy?

13
00:00:39,720 --> 00:00:42,218
Składa się on z trzech rodzajów mięśni:

14
00:00:42,218 --> 00:00:46,470
mięśni poprzecznie prążkowanych,
przyczepionych ścięgnami do kości,

15
00:00:46,470 --> 00:00:50,260
tkanki poprzecznie prążkowanej serca

16
00:00:50,260 --> 00:00:54,562
oraz mięśni gładkich, wyściełających
naczynia krwionośne i narządy,

17
00:00:54,562 --> 00:00:57,510
takie jak jelito czy macica.

18
00:00:57,510 --> 00:01:00,242
Wszystkie trzy rodzaje
zbudowane są ze zwiniętych w pęczki

19
00:01:00,242 --> 00:01:03,772
komórek mięśniowych zwanych włóknami,

20
00:01:03,772 --> 00:01:06,361
które odbierają sygnały
od układu nerwowego,

21
00:01:06,361 --> 00:01:11,720
które wywołują skurcz włókien,
siłę i w końcu ruch.

22
00:01:11,720 --> 00:01:14,382
Tak powstaje prawie każdy ruch w ciele.

23
00:01:14,382 --> 00:01:18,834
Jedyne części ciała, których ruch
nie jest kierowany przez układ mięśniowy

24
00:01:18,834 --> 00:01:20,992
to plemniki,

25
00:01:20,992 --> 00:01:23,344
rzęski w drogach oddechowych,

26
00:01:23,344 --> 00:01:25,491
oraz niektóre białe krwinki.

27
00:01:25,491 --> 00:01:29,044
Skurcze mięśni można podzielić
na trzy główne kategorie.

28
00:01:29,044 --> 00:01:32,552
Dwie pierwsze związane są
z kurczeniem i wydłużaniem włókien,

29
00:01:32,552 --> 00:01:34,989
co tworzy przeciwstawne siły.

30
00:01:34,989 --> 00:01:38,974
Gdy biceps się kurczy, triceps
rozciąga się lub rozluźnia,

31
00:01:38,974 --> 00:01:42,781
podnosząc rękę i zginając ją w łokciu.

32
00:01:42,781 --> 00:01:45,349
Dzięki temu możemy podnieść książkę

33
00:01:45,349 --> 00:01:49,449
lub, przy odwrotnej pracy mięśni,
odłożyć ją na miejsce.

34
00:01:49,449 --> 00:01:53,714
Takie współdziałanie mięśni
obejmuje cały układ mięśniowy.

35
00:01:53,714 --> 00:01:57,945
Trzeci rodzaj skurczu mięśni
odpowiada za stabilizację.

36
00:01:57,945 --> 00:02:01,525
Oznacza to, że włókna mięśniowe
nie zmieniają swojej długości,

37
00:02:01,525 --> 00:02:04,165
lecz stabilnie utrzymują
mięśnie bez ruchu.

38
00:02:04,165 --> 00:02:08,274
Dzięki temu możemy utrzymać kubek z kawą
lub stać oparci o ścianę.

39
00:02:08,274 --> 00:02:13,386
Ten skurcz mięśni odpowiada
również za postawę wyprostowaną.

40
00:02:13,386 --> 00:02:16,526
Mięśnie poprzecznie prążkowane
tworzą większość układu mięśniowego

41
00:02:16,526 --> 00:02:19,705
i stanowią około 30-40% całkowitej
masy ciała.

42
00:02:19,705 --> 00:02:22,286
Generują większość wykonywanych
przez nas ruchów.

43
00:02:22,286 --> 00:02:26,242
Nazwy niektórych mięśni brzmią znajomo -
"mięsień piersiowy" czy "biceps" -

44
00:02:26,242 --> 00:02:29,362
inne już nie, jak mięsień policzkowy,

45
00:02:29,362 --> 00:02:32,493
który przyciska policzki do zębów,

46
00:02:32,493 --> 00:02:34,532
czy najmniejszy z mięśni szkieletowych,

47
00:02:34,532 --> 00:02:38,143
jednomilimetrowy mięsień strzemiączkowy

48
00:02:38,143 --> 00:02:41,125
znajdujący się w uchu środkowym.

49
00:02:41,125 --> 00:02:45,733
Mięśnie szkieletowe połączone są
z somatycznym układem nerwowym,

50
00:02:45,733 --> 00:02:49,504
który daje nam kontrolę nad ich pracą.

51
00:02:49,504 --> 00:02:52,833
Mięśnie szkieletowe zawierają
dwa rodzaje włókien,

52
00:02:52,833 --> 00:02:58,764
umożliwiające precyzyjną kontrolę ruchu:
włókna wolno- i szybkokurczliwe.

53
00:02:58,764 --> 00:03:01,783
Włókna szybkokurczliwe
od razu reagują na bodziec,

54
00:03:01,783 --> 00:03:04,805
lecz szybko tracą energię
i ulegają zmęczeniu.

55
00:03:04,805 --> 00:03:07,956
Z kolei wolnokurczliwe
są wytrzymałościowe.

56
00:03:07,956 --> 00:03:12,315
Reagują wolniej i wolniej zużywają
energię, więc pracują długotrwale.

57
00:03:12,315 --> 00:03:15,586
W nogach sprintera więcej będzie
włókien szybkokurczliwych,

58
00:03:15,586 --> 00:03:17,255
powstałych wskutek treningów

59
00:03:17,255 --> 00:03:21,425
i pozwalających na szybsze
nabranie prędkości.

60
00:03:21,425 --> 00:03:24,156
Z kolei w plecach więcej jest
włókien wolnokurczliwych,

61
00:03:24,156 --> 00:03:27,685
które cały dzień utrzymują naszą postawę.

62
00:03:27,685 --> 00:03:31,116
Inaczej niż szkieletowe,
tkanka serca i mięśnie gładkie

63
00:03:31,116 --> 00:03:33,605
sterowane są przez autonomiczny
układ nerwowy,

64
00:03:33,605 --> 00:03:35,616
nad którym nie mamy
bezpośredniej kontroli.

65
00:03:35,616 --> 00:03:38,686
To on sprawia, że serce bije
około 3 miliardy razy

66
00:03:38,686 --> 00:03:40,427
w ciągu całego życia,

67
00:03:40,427 --> 00:03:43,347
doprowadzając krew i tlen do organizmu.

68
00:03:43,347 --> 00:03:46,666
Układ autonomiczny wywołuje również

69
00:03:46,666 --> 00:03:48,749
regularny skurcz i rozkurcz
mięśni gładkich.

70
00:03:48,749 --> 00:03:52,106
Pompują one tak krew
przez ściany naczyń krwionośnych,

71
00:03:52,106 --> 00:03:56,367
umożliwiają pracę jelit i przejście
pokarmu przez układ pokarmowy.

72
00:03:56,367 --> 00:04:01,708
Układ autonomiczny wywołuje też
skurcz macicy podczas porodu.

73
00:04:01,708 --> 00:04:06,828
Mięśnie pracując zużywają energię
i wytwarzają produkt uboczny - ciepło.

74
00:04:06,828 --> 00:04:10,896
To właśnie mięśnie odpowiedzialne są
za około 85% ciepłoty ciała,

75
00:04:10,896 --> 00:04:14,616
a serce i naczynia krwionośne
rozprowadzają tę energię cieplną

76
00:04:14,616 --> 00:04:15,928
za pomocą krwi.

77
00:04:15,928 --> 00:04:18,755
Bez nich nie moglibyśmy
utrzymać temperatury

78
00:04:18,755 --> 00:04:20,495
potrzebnej do życia.

79
00:04:20,495 --> 00:04:23,670
Układ mięśniowy,
chociaż prawie niewidoczny,

80
00:04:23,670 --> 00:04:26,619
wpływa na prawie wszystko, co robimy,

81
00:04:26,619 --> 00:04:30,146
czy jest to mrugnięcie oka,
czy też wyścig do mety.