[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.81,0:00:12.22,Default,,0000,0000,0000,,Każdy nasz krok wiąże się\Nz pracą 200 mięśni, które podnoszą stopę,
Dialogue: 0,0:00:12.22,0:00:13.92,Default,,0000,0000,0000,,wprawiają ją w ruch
Dialogue: 0,0:00:13.92,0:00:15.69,Default,,0000,0000,0000,,i stawiają na ziemi.
Dialogue: 0,0:00:15.69,0:00:20.70,Default,,0000,0000,0000,,To tylko jedno z tysięcy zadań\Nukładu mięśniowego.
Dialogue: 0,0:00:20.70,0:00:24.55,Default,,0000,0000,0000,,Ciało zawiera ponad\N650 połączonych mięśni,
Dialogue: 0,0:00:24.55,0:00:26.40,Default,,0000,0000,0000,,dzięki którym mrugamy,
Dialogue: 0,0:00:26.40,0:00:27.65,Default,,0000,0000,0000,,uśmiechamy się,
Dialogue: 0,0:00:27.65,0:00:29.01,Default,,0000,0000,0000,,biegamy,
Dialogue: 0,0:00:29.01,0:00:30.45,Default,,0000,0000,0000,,skaczemy
Dialogue: 0,0:00:30.45,0:00:31.91,Default,,0000,0000,0000,,czy też stoimy prosto.
Dialogue: 0,0:00:31.91,0:00:35.74,Default,,0000,0000,0000,,To dzięki nim bije serce.
Dialogue: 0,0:00:35.74,0:00:39.72,Default,,0000,0000,0000,,Ale co tak naprawdę\Ntworzy układ mięśniowy?
Dialogue: 0,0:00:39.72,0:00:42.22,Default,,0000,0000,0000,,Składa się on z trzech rodzajów mięśni:
Dialogue: 0,0:00:42.22,0:00:46.47,Default,,0000,0000,0000,,mięśni poprzecznie prążkowanych,\Nprzyczepionych ścięgnami do kości,
Dialogue: 0,0:00:46.47,0:00:50.26,Default,,0000,0000,0000,,tkanki poprzecznie prążkowanej serca
Dialogue: 0,0:00:50.26,0:00:54.56,Default,,0000,0000,0000,,oraz mięśni gładkich, wyściełających\Nnaczynia krwionośne i narządy,
Dialogue: 0,0:00:54.56,0:00:57.51,Default,,0000,0000,0000,,takie jak jelito czy macica.
Dialogue: 0,0:00:57.51,0:01:00.24,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie trzy rodzaje\Nzbudowane są ze zwiniętych w pęczki
Dialogue: 0,0:01:00.24,0:01:03.77,Default,,0000,0000,0000,,komórek mięśniowych zwanych włóknami,
Dialogue: 0,0:01:03.77,0:01:06.36,Default,,0000,0000,0000,,które odbierają sygnały\Nod układu nerwowego,
Dialogue: 0,0:01:06.36,0:01:11.72,Default,,0000,0000,0000,,które wywołują skurcz włókien,\Nsiłę i w końcu ruch.
Dialogue: 0,0:01:11.72,0:01:14.38,Default,,0000,0000,0000,,Tak powstaje prawie każdy ruch w ciele.
Dialogue: 0,0:01:14.38,0:01:18.83,Default,,0000,0000,0000,,Jedyne części ciała, których ruch\Nnie jest kierowany przez układ mięśniowy
Dialogue: 0,0:01:18.83,0:01:20.99,Default,,0000,0000,0000,,to plemniki,
Dialogue: 0,0:01:20.99,0:01:23.34,Default,,0000,0000,0000,,rzęski w drogach oddechowych,
Dialogue: 0,0:01:23.34,0:01:25.49,Default,,0000,0000,0000,,oraz niektóre białe krwinki.
Dialogue: 0,0:01:25.49,0:01:29.04,Default,,0000,0000,0000,,Skurcze mięśni można podzielić\Nna trzy główne kategorie.
Dialogue: 0,0:01:29.04,0:01:32.55,Default,,0000,0000,0000,,Dwie pierwsze związane są\Nz kurczeniem i wydłużaniem włókien,
Dialogue: 0,0:01:32.55,0:01:34.99,Default,,0000,0000,0000,,co tworzy przeciwstawne siły.
Dialogue: 0,0:01:34.99,0:01:38.97,Default,,0000,0000,0000,,Gdy biceps się kurczy, triceps\Nrozciąga się lub rozluźnia,
Dialogue: 0,0:01:38.97,0:01:42.78,Default,,0000,0000,0000,,podnosząc rękę i zginając ją w łokciu.
Dialogue: 0,0:01:42.78,0:01:45.35,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki temu możemy podnieść książkę
Dialogue: 0,0:01:45.35,0:01:49.45,Default,,0000,0000,0000,,lub, przy odwrotnej pracy mięśni,\Nodłożyć ją na miejsce.
Dialogue: 0,0:01:49.45,0:01:53.71,Default,,0000,0000,0000,,Takie współdziałanie mięśni\Nobejmuje cały układ mięśniowy.
Dialogue: 0,0:01:53.71,0:01:57.94,Default,,0000,0000,0000,,Trzeci rodzaj skurczu mięśni\Nodpowiada za stabilizację.
Dialogue: 0,0:01:57.94,0:02:01.52,Default,,0000,0000,0000,,Oznacza to, że włókna mięśniowe\Nnie zmieniają swojej długości,
Dialogue: 0,0:02:01.52,0:02:04.16,Default,,0000,0000,0000,,lecz stabilnie utrzymują\Nmięśnie bez ruchu.
Dialogue: 0,0:02:04.16,0:02:08.27,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki temu możemy utrzymać kubek z kawą\Nlub stać oparci o ścianę.
Dialogue: 0,0:02:08.27,0:02:13.39,Default,,0000,0000,0000,,Ten skurcz mięśni odpowiada\Nrównież za postawę wyprostowaną.
Dialogue: 0,0:02:13.39,0:02:16.53,Default,,0000,0000,0000,,Mięśnie poprzecznie prążkowane\Ntworzą większość układu mięśniowego
Dialogue: 0,0:02:16.53,0:02:19.70,Default,,0000,0000,0000,,i stanowią około 30-40% całkowitej\Nmasy ciała.
Dialogue: 0,0:02:19.70,0:02:22.29,Default,,0000,0000,0000,,Generują większość wykonywanych\Nprzez nas ruchów.
Dialogue: 0,0:02:22.29,0:02:26.24,Default,,0000,0000,0000,,Nazwy niektórych mięśni brzmią znajomo -\N"mięsień piersiowy" czy "biceps" -
Dialogue: 0,0:02:26.24,0:02:29.36,Default,,0000,0000,0000,,inne już nie, jak mięsień policzkowy,
Dialogue: 0,0:02:29.36,0:02:32.49,Default,,0000,0000,0000,,który przyciska policzki do zębów,
Dialogue: 0,0:02:32.49,0:02:34.53,Default,,0000,0000,0000,,czy najmniejszy z mięśni szkieletowych,
Dialogue: 0,0:02:34.53,0:02:38.14,Default,,0000,0000,0000,,jednomilimetrowy mięsień strzemiączkowy
Dialogue: 0,0:02:38.14,0:02:41.12,Default,,0000,0000,0000,,znajdujący się w uchu środkowym.
Dialogue: 0,0:02:41.12,0:02:45.73,Default,,0000,0000,0000,,Mięśnie szkieletowe połączone są\Nz somatycznym układem nerwowym,
Dialogue: 0,0:02:45.73,0:02:49.50,Default,,0000,0000,0000,,który daje nam kontrolę nad ich pracą.
Dialogue: 0,0:02:49.50,0:02:52.83,Default,,0000,0000,0000,,Mięśnie szkieletowe zawierają\Ndwa rodzaje włókien,
Dialogue: 0,0:02:52.83,0:02:58.76,Default,,0000,0000,0000,,umożliwiające precyzyjną kontrolę ruchu:\Nwłókna wolno- i szybkokurczliwe.
Dialogue: 0,0:02:58.76,0:03:01.78,Default,,0000,0000,0000,,Włókna szybkokurczliwe\Nod razu reagują na bodziec,
Dialogue: 0,0:03:01.78,0:03:04.80,Default,,0000,0000,0000,,lecz szybko tracą energię\Ni ulegają zmęczeniu.
Dialogue: 0,0:03:04.80,0:03:07.96,Default,,0000,0000,0000,,Z kolei wolnokurczliwe\Nsą wytrzymałościowe.
Dialogue: 0,0:03:07.96,0:03:12.32,Default,,0000,0000,0000,,Reagują wolniej i wolniej zużywają\Nenergię, więc pracują długotrwale.
Dialogue: 0,0:03:12.32,0:03:15.59,Default,,0000,0000,0000,,W nogach sprintera więcej będzie\Nwłókien szybkokurczliwych,
Dialogue: 0,0:03:15.59,0:03:17.26,Default,,0000,0000,0000,,powstałych wskutek treningów
Dialogue: 0,0:03:17.26,0:03:21.42,Default,,0000,0000,0000,,i pozwalających na szybsze\Nnabranie prędkości.
Dialogue: 0,0:03:21.42,0:03:24.16,Default,,0000,0000,0000,,Z kolei w plecach więcej jest\Nwłókien wolnokurczliwych,
Dialogue: 0,0:03:24.16,0:03:27.68,Default,,0000,0000,0000,,które cały dzień utrzymują naszą postawę.
Dialogue: 0,0:03:27.68,0:03:31.12,Default,,0000,0000,0000,,Inaczej niż szkieletowe,\Ntkanka serca i mięśnie gładkie
Dialogue: 0,0:03:31.12,0:03:33.60,Default,,0000,0000,0000,,sterowane są przez autonomiczny\Nukład nerwowy,
Dialogue: 0,0:03:33.60,0:03:35.62,Default,,0000,0000,0000,,nad którym nie mamy\Nbezpośredniej kontroli.
Dialogue: 0,0:03:35.62,0:03:38.69,Default,,0000,0000,0000,,To on sprawia, że serce bije\Nokoło 3 miliardy razy
Dialogue: 0,0:03:38.69,0:03:40.43,Default,,0000,0000,0000,,w ciągu całego życia,
Dialogue: 0,0:03:40.43,0:03:43.35,Default,,0000,0000,0000,,doprowadzając krew i tlen do organizmu.
Dialogue: 0,0:03:43.35,0:03:46.67,Default,,0000,0000,0000,,Układ autonomiczny wywołuje również
Dialogue: 0,0:03:46.67,0:03:48.75,Default,,0000,0000,0000,,regularny skurcz i rozkurcz\Nmięśni gładkich.
Dialogue: 0,0:03:48.75,0:03:52.11,Default,,0000,0000,0000,,Pompują one tak krew\Nprzez ściany naczyń krwionośnych,
Dialogue: 0,0:03:52.11,0:03:56.37,Default,,0000,0000,0000,,umożliwiają pracę jelit i przejście\Npokarmu przez układ pokarmowy.
Dialogue: 0,0:03:56.37,0:04:01.71,Default,,0000,0000,0000,,Układ autonomiczny wywołuje też\Nskurcz macicy podczas porodu.
Dialogue: 0,0:04:01.71,0:04:06.83,Default,,0000,0000,0000,,Mięśnie pracując zużywają energię\Ni wytwarzają produkt uboczny - ciepło.
Dialogue: 0,0:04:06.83,0:04:10.90,Default,,0000,0000,0000,,To właśnie mięśnie odpowiedzialne są\Nza około 85% ciepłoty ciała,
Dialogue: 0,0:04:10.90,0:04:14.62,Default,,0000,0000,0000,,a serce i naczynia krwionośne\Nrozprowadzają tę energię cieplną
Dialogue: 0,0:04:14.62,0:04:15.93,Default,,0000,0000,0000,,za pomocą krwi.
Dialogue: 0,0:04:15.93,0:04:18.76,Default,,0000,0000,0000,,Bez nich nie moglibyśmy\Nutrzymać temperatury
Dialogue: 0,0:04:18.76,0:04:20.50,Default,,0000,0000,0000,,potrzebnej do życia.
Dialogue: 0,0:04:20.50,0:04:23.67,Default,,0000,0000,0000,,Układ mięśniowy,\Nchociaż prawie niewidoczny,
Dialogue: 0,0:04:23.67,0:04:26.62,Default,,0000,0000,0000,,wpływa na prawie wszystko, co robimy,
Dialogue: 0,0:04:26.62,0:04:30.15,Default,,0000,0000,0000,,czy jest to mrugnięcie oka,\Nczy też wyścig do mety.