WEBVTT 00:00:06.808 --> 00:00:12.219 Każdy nasz krok wiąże się z pracą 200 mięśni, które podnoszą stopę, 00:00:12.219 --> 00:00:13.918 wprawiają ją w ruch 00:00:13.918 --> 00:00:15.693 i stawiają na ziemi. 00:00:15.693 --> 00:00:20.703 To tylko jedno z tysięcy zadań układu mięśniowego. 00:00:20.703 --> 00:00:24.550 Ciało zawiera ponad 650 połączonych mięśni, 00:00:24.550 --> 00:00:26.400 dzięki którym mrugamy, 00:00:26.400 --> 00:00:27.650 uśmiechamy się, 00:00:27.650 --> 00:00:29.010 biegamy, 00:00:29.010 --> 00:00:30.450 skaczemy 00:00:30.450 --> 00:00:31.909 czy też stoimy prosto. 00:00:31.909 --> 00:00:35.741 To dzięki nim bije serce. 00:00:35.741 --> 00:00:39.720 Ale co tak naprawdę tworzy układ mięśniowy? 00:00:39.720 --> 00:00:42.218 Składa się on z trzech rodzajów mięśni: 00:00:42.218 --> 00:00:46.470 mięśni poprzecznie prążkowanych, przyczepionych ścięgnami do kości, 00:00:46.470 --> 00:00:50.260 tkanki poprzecznie prążkowanej serca 00:00:50.260 --> 00:00:54.562 oraz mięśni gładkich, wyściełających naczynia krwionośne i narządy, 00:00:54.562 --> 00:00:57.510 takie jak jelito czy macica. 00:00:57.510 --> 00:01:00.242 Wszystkie trzy rodzaje zbudowane są ze zwiniętych w pęczki 00:01:00.242 --> 00:01:03.772 komórek mięśniowych zwanych włóknami, 00:01:03.772 --> 00:01:06.361 które odbierają sygnały od układu nerwowego, 00:01:06.361 --> 00:01:11.720 które wywołują skurcz włókien, siłę i w końcu ruch. 00:01:11.720 --> 00:01:14.382 Tak powstaje prawie każdy ruch w ciele. 00:01:14.382 --> 00:01:18.834 Jedyne części ciała, których ruch nie jest kierowany przez układ mięśniowy 00:01:18.834 --> 00:01:20.992 to plemniki, 00:01:20.992 --> 00:01:23.344 rzęski w drogach oddechowych, 00:01:23.344 --> 00:01:25.491 oraz niektóre białe krwinki. 00:01:25.491 --> 00:01:29.044 Skurcze mięśni można podzielić na trzy główne kategorie. 00:01:29.044 --> 00:01:32.552 Dwie pierwsze związane są z kurczeniem i wydłużaniem włókien, 00:01:32.552 --> 00:01:34.989 co tworzy przeciwstawne siły. 00:01:34.989 --> 00:01:38.974 Gdy biceps się kurczy, triceps rozciąga się lub rozluźnia, 00:01:38.974 --> 00:01:42.781 podnosząc rękę i zginając ją w łokciu. 00:01:42.781 --> 00:01:45.349 Dzięki temu możemy podnieść książkę 00:01:45.349 --> 00:01:49.449 lub, przy odwrotnej pracy mięśni, odłożyć ją na miejsce. 00:01:49.449 --> 00:01:53.714 Takie współdziałanie mięśni obejmuje cały układ mięśniowy. 00:01:53.714 --> 00:01:57.945 Trzeci rodzaj skurczu mięśni odpowiada za stabilizację. 00:01:57.945 --> 00:02:01.525 Oznacza to, że włókna mięśniowe nie zmieniają swojej długości, 00:02:01.525 --> 00:02:04.165 lecz stabilnie utrzymują mięśnie bez ruchu. 00:02:04.165 --> 00:02:08.274 Dzięki temu możemy utrzymać kubek z kawą lub stać oparci o ścianę. 00:02:08.274 --> 00:02:13.386 Ten skurcz mięśni odpowiada również za postawę wyprostowaną. 00:02:13.386 --> 00:02:16.526 Mięśnie poprzecznie prążkowane tworzą większość układu mięśniowego 00:02:16.526 --> 00:02:19.705 i stanowią około 30-40% całkowitej masy ciała. 00:02:19.705 --> 00:02:22.286 Generują większość wykonywanych przez nas ruchów. 00:02:22.286 --> 00:02:26.242 Nazwy niektórych mięśni brzmią znajomo - "mięsień piersiowy" czy "biceps" - 00:02:26.242 --> 00:02:29.362 inne już nie, jak mięsień policzkowy, 00:02:29.362 --> 00:02:32.493 który przyciska policzki do zębów, 00:02:32.493 --> 00:02:34.532 czy najmniejszy z mięśni szkieletowych, 00:02:34.532 --> 00:02:38.143 jednomilimetrowy mięsień strzemiączkowy 00:02:38.143 --> 00:02:41.125 znajdujący się w uchu środkowym. 00:02:41.125 --> 00:02:45.733 Mięśnie szkieletowe połączone są z somatycznym układem nerwowym, 00:02:45.733 --> 00:02:49.504 który daje nam kontrolę nad ich pracą. 00:02:49.504 --> 00:02:52.833 Mięśnie szkieletowe zawierają dwa rodzaje włókien, 00:02:52.833 --> 00:02:58.764 umożliwiające precyzyjną kontrolę ruchu: włókna wolno- i szybkokurczliwe. 00:02:58.764 --> 00:03:01.783 Włókna szybkokurczliwe od razu reagują na bodziec, 00:03:01.783 --> 00:03:04.805 lecz szybko tracą energię i ulegają zmęczeniu. 00:03:04.805 --> 00:03:07.956 Z kolei wolnokurczliwe są wytrzymałościowe. 00:03:07.956 --> 00:03:12.315 Reagują wolniej i wolniej zużywają energię, więc pracują długotrwale. 00:03:12.315 --> 00:03:15.586 W nogach sprintera więcej będzie włókien szybkokurczliwych, 00:03:15.586 --> 00:03:17.255 powstałych wskutek treningów 00:03:17.255 --> 00:03:21.425 i pozwalających na szybsze nabranie prędkości. 00:03:21.425 --> 00:03:24.156 Z kolei w plecach więcej jest włókien wolnokurczliwych, 00:03:24.156 --> 00:03:27.685 które cały dzień utrzymują naszą postawę. 00:03:27.685 --> 00:03:31.116 Inaczej niż szkieletowe, tkanka serca i mięśnie gładkie 00:03:31.116 --> 00:03:33.605 sterowane są przez autonomiczny układ nerwowy, 00:03:33.605 --> 00:03:35.616 nad którym nie mamy bezpośredniej kontroli. 00:03:35.616 --> 00:03:38.686 To on sprawia, że serce bije około 3 miliardy razy 00:03:38.686 --> 00:03:40.427 w ciągu całego życia, 00:03:40.427 --> 00:03:43.347 doprowadzając krew i tlen do organizmu. 00:03:43.347 --> 00:03:46.666 Układ autonomiczny wywołuje również 00:03:46.666 --> 00:03:48.749 regularny skurcz i rozkurcz mięśni gładkich. 00:03:48.749 --> 00:03:52.106 Pompują one tak krew przez ściany naczyń krwionośnych, 00:03:52.106 --> 00:03:56.367 umożliwiają pracę jelit i przejście pokarmu przez układ pokarmowy. 00:03:56.367 --> 00:04:01.708 Układ autonomiczny wywołuje też skurcz macicy podczas porodu. 00:04:01.708 --> 00:04:06.828 Mięśnie pracując zużywają energię i wytwarzają produkt uboczny - ciepło. 00:04:06.828 --> 00:04:10.896 To właśnie mięśnie odpowiedzialne są za około 85% ciepłoty ciała, 00:04:10.896 --> 00:04:14.616 a serce i naczynia krwionośne rozprowadzają tę energię cieplną 00:04:14.616 --> 00:04:15.928 za pomocą krwi. 00:04:15.928 --> 00:04:18.755 Bez nich nie moglibyśmy utrzymać temperatury 00:04:18.755 --> 00:04:20.495 potrzebnej do życia. 00:04:20.495 --> 00:04:23.670 Układ mięśniowy, chociaż prawie niewidoczny, 00:04:23.670 --> 00:04:26.619 wpływa na prawie wszystko, co robimy, 00:04:26.619 --> 00:04:30.146 czy jest to mrugnięcie oka, czy też wyścig do mety.