WEBVTT

00:00:06.808 --> 00:00:08.557
Her adım attığınızda,

00:00:08.557 --> 00:00:12.219
200 kas ayağınızı kaldırmak

00:00:12.219 --> 00:00:13.918
öne doğru itmek

00:00:13.918 --> 00:00:15.693
ve indirmek için birlikte çalışır.

00:00:15.693 --> 00:00:20.703
Bu kas sisteminin gerçekleştirdiği 
binlerce görevden sadece biridir.

00:00:20.703 --> 00:00:24.550
650'den fazla kastan oluşan 
bu ağ vücudu kaplayarak

00:00:24.550 --> 00:00:26.400
göz kırpabilmemizi

00:00:26.400 --> 00:00:27.650
gülümseyebilmemizi


00:00:27.650 --> 00:00:29.010
koşabilmemizi

00:00:29.010 --> 00:00:30.450
zıplayabilmemizi

00:00:30.450 --> 00:00:32.119
ve ayakta durabilmemizi sağlar.

00:00:32.119 --> 00:00:35.741
Hatta kalbin güvenli şekilde 
atmasından sorumludur.

00:00:35.741 --> 00:00:39.720
Öncelikle, kas sistemi tam olarak nedir?

00:00:39.720 --> 00:00:42.218
Üç ana kas tipinden oluşur:

00:00:42.218 --> 00:00:46.470
kemiklerimize tendonlar vasıtasıyla
bağlanan iskelet kası,

00:00:46.470 --> 00:00:50.260
sadece kalpte bulunan kalp kası,


00:00:50.260 --> 00:00:54.562
kan damarları ve bazı organları
kaplayan düz kas,

00:00:54.562 --> 00:00:57.510
bağırsak ve rahim gibi.


00:00:57.510 --> 00:00:59.942
Üç tip de kas hücrelerinden oluşur,

00:00:59.942 --> 00:01:03.772
lif olarak da bilinirler, 
sıkıca demetlenirler.

00:01:03.772 --> 00:01:06.361
Bu demetler sinir sisteminden 
sinyaller alırlar

00:01:06.361 --> 00:01:11.720
sinyaller liflerin kasılmasına bu da 
kuvvet ve harekete neden olur.

00:01:11.720 --> 00:01:14.572
Yaptığımız hareketlerin
neredeyse tamamını gerçekleştirir.

00:01:14.572 --> 00:01:16.142
Bedenin bazı parçalarının

00:01:16.142 --> 00:01:18.834
hareketleri kas sistemi ile yönetilmez:

00:01:18.834 --> 00:01:20.992
sperm hücreleri,


00:01:20.992 --> 00:01:23.344
hava yollarımızdaki saç benzeri silya,

00:01:23.344 --> 00:01:25.491
ve beyaz kan hücreleridir.

00:01:25.491 --> 00:01:29.044
Kas kontraksiyonu üç ana tipe ayrılabilir.

00:01:29.044 --> 00:01:32.552
İkisi, kas liflerini kısaltıp uzatarak

00:01:32.552 --> 00:01:34.989
karşıt güçler üretir.

00:01:34.989 --> 00:01:38.974
Biceps kısalırken, triceps uzayarak
veya gevşeyerek

00:01:38.974 --> 00:01:42.781
kolu yukarı kaldırır, dirseği büker.

00:01:42.781 --> 00:01:45.349
Diyebiliriz ki, bir kitabı kaldırmamızı,

00:01:45.349 --> 00:01:49.449
kas ilişkisi tersine çevrilirse, 
aşağı bırakmamızı sağlar.

00:01:49.449 --> 00:01:53.714
Bu tamamlayıcı ortaklık, 
tüm kas sistemi boyunca mevcuttur.

00:01:53.714 --> 00:01:57.945
Üçüncü tip kasılma 
stabilize edici kuvvet oluşturur.

00:01:57.945 --> 00:02:01.525
Bu kasılmalarda 
kas liflerinin uzunluğu değişmez

00:02:01.525 --> 00:02:04.165
fakat kasları sert tutar.

00:02:04.165 --> 00:02:08.274
Bir fincan kahveyi tutmamıza yada
duvara yaslanmamıza imkan verir.

00:02:08.274 --> 00:02:13.386
Aynı zamanda bizi dik tutarak
duruşumuzu korur.

00:02:13.386 --> 00:02:16.526
İskelet kasları kas sisteminin 
büyük kısmını oluşturur,

00:02:16.526 --> 00:02:19.705
vücut ağırlığının yaklaşık 
% 30-40'ını oluşturur

00:02:19.705 --> 00:02:22.286
ve vücut hareketinin çoğunu üretirler.

00:02:22.286 --> 00:02:26.242
Bazı kaslara aşinayızdır 
pektoral ve biseps gibi.

00:02:26.242 --> 00:02:29.362
Diğerlerine daha az aşina olabiliriz, 
buccinator gibi

00:02:29.362 --> 00:02:32.493
yanağınızı dişlerinize bağlayan

00:02:32.493 --> 00:02:34.532
veya vücudun en ufak iskelet kası olan

00:02:34.532 --> 00:02:38.143
stapedius adı verilen, 
kulağın derinlerinde bulunan

00:02:38.143 --> 00:02:41.125
bir milimetre 
uzunluğundaki bir doku parçası.

00:02:41.125 --> 00:02:45.733
Nerede olursa olsun, iskelet kasları 
somatik sinir sistemine bağlıdır,

00:02:45.733 --> 00:02:49.504
bu da üzerinde neredeyse tamamen
kontrol sahibi olmamızı sağlar.

00:02:49.504 --> 00:02:52.833
Bu kas grubu ayrıca
iki çeşit kas lifi tipi içerir

00:02:52.833 --> 00:02:58.764
hareketlerimizi daha da hassaslaştırmak 
için yavaş ve hızlı kasılan lifler.

00:02:58.764 --> 00:03:01.783
Hızlı kasılan lifler tetiklendiğinde
anında tepki verirler

00:03:01.783 --> 00:03:04.805
ancak çabucak enerjilerini tüketir 
ve yorulurlar.

00:03:04.805 --> 00:03:07.956
Yavaş kasılan lifler ise 
dayanıklı hücrelerdir.

00:03:07.956 --> 00:03:12.315
Daha uzun süre çalışabilmeleri için 
enerjiyi yavaş tepki vererek kullanırlar.

00:03:12.315 --> 00:03:15.586
Bir sürat koşucusu bacaklarında 
hızlı kasılan kasları arttırır

00:03:15.586 --> 00:03:17.255
sürekli egzersiz yaparak

00:03:17.255 --> 00:03:21.425
kısa sürede hızlanabilmesini 
ve bu hızda kalabilmesini sağlar

00:03:21.425 --> 00:03:24.156
sırt kasları ise
daha yavaş kasılan kasları içerir

00:03:24.156 --> 00:03:27.685
bu sayede 
bütün gün duruşunuzu sürdürür.

00:03:27.685 --> 00:03:31.116
İskelet kaslarından farklı olarak, 
vücudun kalp ve düz kasları

00:03:31.116 --> 00:03:33.605
istemli kontrolümüz dışında,

00:03:33.605 --> 00:03:35.616
otonom sinir sistemi tarafından yönetilir.

00:03:35.616 --> 00:03:38.686
Bu, kalbinizin hayatınız boyunca 
yaklaşık 3 milyar kez

00:03:38.686 --> 00:03:40.427
atmasını ve dolaysıyla

00:03:40.427 --> 00:03:43.347
vücudunuza kan ve oksijen sağlar.

00:03:43.347 --> 00:03:46.666
Otonom kontrol düz kası kasar ve gevşetir

00:03:46.666 --> 00:03:48.549
ritmik şekilde.

00:03:48.549 --> 00:03:52.396
Kan damarlarının düz kaslı iç duvarı 
boyunca kanı pompalar, sindirim sisteminde

00:03:52.396 --> 00:03:56.367
bağırsağın yiyecekleri sıkıştırmasına
ve itmesine izin verir

00:03:56.367 --> 00:04:01.708
ve bir kişi doğum yaparken 
uterusun kasılmasını sağlar.

00:04:01.708 --> 00:04:06.828
Kaslar çalıştıkça, enerji kullanırlar ve 
önemli bir yan ürün olan ısı üretirler.

00:04:06.828 --> 00:04:10.896
Vücut sıcaklığının yaklaşık % 85'ini 
kaslar sağlar

00:04:10.896 --> 00:04:14.616
ve kalp ve kan damarları vücuda 
eşit oranda dağıtır

00:04:14.616 --> 00:04:15.928
kan yoluyla.


00:04:15.928 --> 00:04:18.755
Onsuz gerekli sıcaklığı sağlayamayız

00:04:18.755 --> 00:04:20.495
hayatta kalmak için.

00:04:20.495 --> 00:04:23.670
Kas sistemi, bizim için büyük ölçüde 
görünmez olabilir

00:04:23.670 --> 00:04:26.619
ama yaptığımız hemen her şeyin 
üzerinde izi vardır,

00:04:26.619 --> 00:04:30.077
göz kırpmaktan, 
bir yarışın bitiş çizgisine kadar.