WEBVTT

00:00:00.887 --> 00:00:04.415
Vandaag zal ik beginnen
met een historisch mysterie.

00:00:05.037 --> 00:00:08.006
In 1957 waren er twee jonge vrouwen,

00:00:08.030 --> 00:00:10.885
allebei in de 20,
ze woonden in dezelfde stad

00:00:10.917 --> 00:00:13.753
en waren lid van dezelfde
politieke groepering.

00:00:14.751 --> 00:00:18.741
Dat jaar besloten beiden
om gewelddadige aanslagen te plegen.

00:00:19.284 --> 00:00:23.413
Een van hen nam een geweer en benaderde
een soldaat bij een controlepost.

00:00:24.300 --> 00:00:29.078
Het andere meisje ging met een bom
naar een druk café.

00:00:30.287 --> 00:00:31.986
Maar hier gaat het me om:

00:00:32.429 --> 00:00:36.138
een van die meisjes
ging door met de aanslag,

00:00:37.028 --> 00:00:40.048
maar het andere meisje bedacht zich.

00:00:41.303 --> 00:00:42.997
Wat maakte het verschil?

NOTE Paragraph

00:00:44.157 --> 00:00:47.414
Ik ben een gedragshistoricus
en bestudeer agressie,

00:00:47.438 --> 00:00:52.129
morele cognitie en besluitvorming
in sociale bewegingen.

00:00:52.616 --> 00:00:54.613
Dat is een hele mond vol.

00:00:54.637 --> 00:00:57.287
Kort gezegd:

00:00:57.311 --> 00:01:02.089
Ik bestudeer het moment waarop iemand
besluit de trekker over te halen,

00:01:02.113 --> 00:01:06.749
de dagelijkse beslissingen
die tot dat moment hebben geleid

00:01:06.773 --> 00:01:12.896
en de verhalen die ze zichzelf vertellen
om hun gedrag te rechtvaardigen.

NOTE Paragraph

00:01:13.468 --> 00:01:17.344
Nu is dit onderwerp
niet puur wetenschappelijk voor mij.

00:01:17.442 --> 00:01:19.227
Het is persoonlijker.

00:01:19.251 --> 00:01:22.612
Ik ben opgegroeid
in Kootenai County, Idaho.

00:01:22.636 --> 00:01:24.954
En dit is erg belangrijk:

00:01:25.147 --> 00:01:29.669
dat is niet het deel van Idaho
met aardappelen.

00:01:29.693 --> 00:01:32.111
Wij hebben geen aardappelen.

00:01:32.135 --> 00:01:34.108
En als je me vraagt naar aardappelen,

00:01:34.132 --> 00:01:35.483
zal ik je weten te vinden.

NOTE Paragraph

00:01:35.507 --> 00:01:36.726
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:01:36.750 --> 00:01:40.198
Dit deel van Idaho staat bekend
om zijn bergmeren,

00:01:40.222 --> 00:01:42.807
paardrijden, skiën.

00:01:43.684 --> 00:01:46.938
Helaas is het sinds de jaren 1980

00:01:46.962 --> 00:01:52.849
ook bekend als het wereldwijde
hoofdkantoor van Aryan Nations.

00:01:53.348 --> 00:01:56.911
Elk jaar kwamen leden
van de lokale neonazi's buiten

00:01:56.935 --> 00:01:59.924
voor een optocht door onze stad,

00:01:59.948 --> 00:02:04.418
en elk jaar kwamen inwoners van onze stad
op straat om hiertegen te protesteren.

NOTE Paragraph

00:02:04.547 --> 00:02:08.395
In 2001 studeerde ik af
van de middelbare school

00:02:08.419 --> 00:02:12.577
en ging ik naar de universiteit
in New York City.

00:02:12.601 --> 00:02:16.553
Ik kwam aan in augustus 2001.

00:02:17.482 --> 00:02:19.766
Zoals velen van jullie
waarschijnlijk weten,

00:02:19.790 --> 00:02:23.381
gingen drie weken later
de Twin Towers ten onder.

NOTE Paragraph

00:02:25.863 --> 00:02:27.997
Ik was in shock.

00:02:28.503 --> 00:02:30.878
Ik was razend.

00:02:32.613 --> 00:02:34.222
Ik wou iets doen,

00:02:34.246 --> 00:02:38.396
maar het enige wat ik
op dat moment kon bedenken

00:02:38.420 --> 00:02:40.623
was om Arabisch te studeren.

NOTE Paragraph

00:02:41.955 --> 00:02:49.152
Ik geef toe: ik was het meisje in de klas
dat wou weten waarom 'ze' 'ons' haten.

00:02:49.247 --> 00:02:52.638
Ik begon Arabisch te studeren
om heel verkeerde redenen.

00:02:53.265 --> 00:02:55.200
Maar toen gebeurde iets onverwachts.

00:02:55.224 --> 00:02:58.194
Ik kreeg een beurs
om in Israël te gaan studeren.

00:02:58.718 --> 00:03:01.535
Dus het meisje uit Idaho
ging naar het Midden-Oosten.

00:03:01.559 --> 00:03:06.045
En tijdens mijn verblijf daar
ontmoette ik Palestijnse moslims,

00:03:06.069 --> 00:03:08.101
Palestijnse christenen,

00:03:08.125 --> 00:03:11.082
Israëlische kolonisten,
Israëlische vredesactivisten.

00:03:11.501 --> 00:03:16.035
En wat ik leerde,
is dat elke daad een ecologie heeft,

00:03:16.696 --> 00:03:18.125
een bepaalde context.

NOTE Paragraph

00:03:20.074 --> 00:03:23.627
Sinds die tijd ben ik
de hele wereld rondgetrokken;

00:03:23.651 --> 00:03:27.565
ik heb gewelddadige
bewegingen bestudeerd;

00:03:27.589 --> 00:03:32.554
ik heb samengewerkt met ngo's
en ex-strijders in Irak,

00:03:32.578 --> 00:03:33.776
Syrië,

00:03:33.800 --> 00:03:35.219
Vietnam,

00:03:35.243 --> 00:03:36.425
de Balkan,

00:03:36.449 --> 00:03:37.730
Cuba.

00:03:38.422 --> 00:03:40.817
Ik behaalde een PhD in geschiedenis,

00:03:40.841 --> 00:03:43.355
en vandaag bezoek ik
verschillende archieven

00:03:43.379 --> 00:03:45.600
en doorzoek documenten,

00:03:45.624 --> 00:03:50.807
op zoek naar bekentenissen
bij de politie, rechtszaken,

00:03:51.718 --> 00:03:53.547
dagboeken en manifesten

00:03:53.547 --> 00:03:57.086
van mensen die betrokken zijn
bij gewelddadige aanslagen.

00:03:57.110 --> 00:04:00.296
Je verzamelt dus al die documenten --

00:04:00.320 --> 00:04:01.730
wat vertellen ze je?

NOTE Paragraph

00:04:01.754 --> 00:04:06.041
Dat onze hersenen blijkbaar
van causale mysteries houden.

00:04:06.457 --> 00:04:09.107
Dus telkens als we
een aanslag zien op het nieuws,

00:04:09.131 --> 00:04:11.563
hebben we de neiging
om één vraag te stellen:

00:04:11.587 --> 00:04:12.889
waarom?

00:04:12.913 --> 00:04:14.404
Waarom is dit gebeurd?

00:04:14.428 --> 00:04:17.328
Wel, ik heb duizenden manifesten gelezen

00:04:17.352 --> 00:04:21.913
en wat je ontdekt
is dat ze vooral imiteren.

00:04:21.937 --> 00:04:25.506
Ze imiteren de politieke beweging
waar ze inspiratie uit putten.

00:04:25.530 --> 00:04:29.543
Dus eigenlijk vertellen ze ons
niet veel over besluitvorming

00:04:29.567 --> 00:04:31.561
in dat specifieke geval.

00:04:31.924 --> 00:04:36.542
Dus we moeten onszelf aanleren
om een totaal andere vraag te stellen.

00:04:36.566 --> 00:04:40.144
In plaats van 'Waarom?'
moeten we ons afvragen 'Hoe?'.

00:04:40.168 --> 00:04:43.079
Hoe hebben individuen
deze aanvallen kunnen uitvoeren,

00:04:43.103 --> 00:04:48.381
en hoe droeg de ecologie rond hun
besluitvorming bij aan gewelddadig gedrag?

NOTE Paragraph

00:04:48.781 --> 00:04:53.799
Ik heb een paar dingen geleerd
door dit soort vragen te stellen.

00:04:53.823 --> 00:04:58.655
Het belangrijkste is dat politiek geweld
niet iets cultureel endemisch is.

00:04:58.979 --> 00:05:00.359
We creëren het.

00:05:00.383 --> 00:05:02.673
En of we het nu beseffen of niet,

00:05:02.697 --> 00:05:05.958
onze dagelijkse gewoontes dragen bij

00:05:06.298 --> 00:05:09.400
aan de creatie van geweld
in onze omgeving.

NOTE Paragraph

00:05:09.762 --> 00:05:14.978
Hier zijn een paar gewoontes
die bijdragen aan geweld.

00:05:16.322 --> 00:05:19.562
Een van de eerste dingen
die aanvallers deden

00:05:19.586 --> 00:05:23.392
wanneer ze zich voorbereidden
op een gewelddadige aanslag,

00:05:23.416 --> 00:05:27.111
was dat ze zichzelf opsloten
in een informatiebubbel.

00:05:27.135 --> 00:05:29.693
Iedereen heeft al gehoord
van fake nieuws, niet?

00:05:29.717 --> 00:05:32.094
Wel, dit schokte me:

00:05:32.118 --> 00:05:35.616
elke groep die ik bestudeerde
had een soort van 'fake nieuws'-slogan.

00:05:35.640 --> 00:05:39.028
De Franse communisten
noemden het de 'verrotte pers'.

00:05:39.052 --> 00:05:43.149
De Franse ultranationalisten noemden het
de 'uitverkoop van de pers'

00:05:43.173 --> 00:05:45.365
en de 'verraderlijke pers'.

00:05:45.389 --> 00:05:48.900
De Egyptische Islamisten hadden het
over het 'verdorven nieuws'.

00:05:48.924 --> 00:05:51.989
En de Egyptische communisten
noemden het ...

00:05:52.013 --> 00:05:53.266
'fake nieuws'.

00:05:53.290 --> 00:05:57.796
Waarom besteden groepen zoveel tijd
aan het creëren van informatiebubbels?

00:05:57.820 --> 00:06:00.701
Het antwoord is eigenlijk heel eenvoudig.

00:06:00.725 --> 00:06:05.220
We nemen beslissingen op basis van
de informatie die we vertrouwen, niet?

00:06:05.244 --> 00:06:09.087
Dus als we slechte informatie vertrouwen,

00:06:09.111 --> 00:06:12.086
zullen we slechte beslissingen nemen.

NOTE Paragraph

00:06:12.110 --> 00:06:15.100
Een andere interessante
gewoonte van individuen

00:06:15.124 --> 00:06:18.067
toen ze een gewelddadige aanval planden,

00:06:18.091 --> 00:06:21.621
was dat ze hun slachtoffer
niet als individu zagen

00:06:21.645 --> 00:06:24.356
maar als lid van een vijandig team.

00:06:25.006 --> 00:06:26.737
En nu wordt het echt raar.

00:06:27.554 --> 00:06:31.889
Er zit boeiende hersenwetenschap achter
waarom dat soort denken doeltreffend is.

00:06:31.913 --> 00:06:35.441
Stel dat ik jullie allemaal
in twee teams verdeel:

00:06:35.465 --> 00:06:36.617
een blauw team

00:06:36.641 --> 00:06:37.945
en een rood team.

00:06:37.969 --> 00:06:41.437
En dan vraag ik jullie om met elkaar
te concurreren in een wedstrijd.

00:06:41.461 --> 00:06:45.419
Het grappige is dat je
binnen enkele milliseconden

00:06:45.443 --> 00:06:49.174
effectief plezier zal ervaren -

00:06:49.174 --> 00:06:50.292
plezier! -

00:06:50.316 --> 00:06:55.129
als er iets ergs gebeurt
met de leden van het andere team.

00:06:55.814 --> 00:06:59.898
Het grappige is dat als ik
een van jullie blauwe teamleden vraag

00:06:59.922 --> 00:07:01.837
om zich bij het rode team te voegen,

00:07:02.805 --> 00:07:04.797
dat je hersenen dan herkalibreren,

00:07:04.821 --> 00:07:06.195
en binnen milliseconden

00:07:06.219 --> 00:07:08.812
zal je nu plezier beginnen te ervaren

00:07:08.836 --> 00:07:12.294
als er slechte dingen gebeuren
met leden van je oude team.

00:07:14.064 --> 00:07:20.669
Dit geeft echt goed weer
waarom wij/zij-denken zo gevaarlijk is

00:07:20.693 --> 00:07:22.463
in onze politieke omgeving.

NOTE Paragraph

00:07:22.487 --> 00:07:26.828
Nog een gewoonte van aanvallers
om zich voor te bereiden op een aanval,

00:07:26.852 --> 00:07:29.220
was dat ze focusten op verschillen.

00:07:29.244 --> 00:07:32.201
Met andere woorden, ze keken
naar hun slachtoffers en dachten:

00:07:33.075 --> 00:07:37.411
ik heb niets gemeen met die persoon;
ze zijn totaal anders dan ik.

00:07:38.829 --> 00:07:41.995
Nogmaals, dit kan klinken
als een heel simpel concept,

00:07:42.019 --> 00:07:46.676
maar er is fascinerende wetenschap
die verklaart waarom dit werkt.

00:07:47.209 --> 00:07:52.438
Stel dat ik jullie video's laat zien
van handen in een verschillende huidskleur

00:07:52.462 --> 00:07:56.237
en er wordt een scherpe naald geprikt
in die andersgekleurde handen,

00:07:56.261 --> 00:07:57.411
OK?

00:07:58.360 --> 00:08:00.219
Als je blank bent,

00:08:00.243 --> 00:08:05.954
is de kans groot dat je de meeste
sympathieke activering zal ervaren,

00:08:05.978 --> 00:08:07.541
of de meeste pijn,

00:08:07.565 --> 00:08:10.496
als je een speld
in de blanke hand ziet gaan.

00:08:12.053 --> 00:08:15.447
Als je Latijns-Amerikaans,
Arabisch of zwart bent,

00:08:15.471 --> 00:08:19.038
zal je waarschijnlijk de meeste
sympathieke activering ervaren

00:08:19.062 --> 00:08:23.926
als je een naald in de hand ziet prikken
die het meest op de jouwe lijkt.

00:08:26.846 --> 00:08:30.718
Het goede nieuws is:
dit ligt niet biologisch vast.

00:08:30.742 --> 00:08:32.537
Het is aangeleerd gedrag.

00:08:33.252 --> 00:08:37.730
Dus hoe meer tijd we doorbrengen
met andere etnische gemeenschappen,

00:08:37.754 --> 00:08:44.623
hoe meer we hen zien als gelijkend op ons,
als een deel van ons team,

00:08:44.647 --> 00:08:46.875
hoe meer we hun pijn voelen.

NOTE Paragraph

00:08:46.899 --> 00:08:49.456
De laatste gewoonte
waarover ik het zal hebben

00:08:49.480 --> 00:08:54.537
is dat individuen die zich
op zo'n aanval voorbereiden

00:08:54.561 --> 00:08:57.227
zich richtten op bepaalde
emotionele signalen.

00:08:57.251 --> 00:09:03.117
Maandenlang zaten ze zichzelf op te naaien
door zich te richten op woedesignalen.

00:09:03.141 --> 00:09:05.839
Ik zeg dit omdat dit
momenteel echt populair is.

00:09:05.863 --> 00:09:09.547
Als je blogs of het nieuws leest,

00:09:09.571 --> 00:09:13.550
heeft men het over twee concepten
uit de laboratoriumwetenschap:

00:09:13.574 --> 00:09:16.779
het kapen van de amygdala
en emotionele kaping.

00:09:16.803 --> 00:09:19.376
Het kapen van de amygdala

00:09:19.400 --> 00:09:23.489
is wanneer ik je een signaal toon,
bijvoorbeeld een geweer,

00:09:23.513 --> 00:09:28.436
en je hersenen reageren automatisch
bedreigd op dat signaal.

00:09:28.623 --> 00:09:31.124
Emotionele kaping is gelijkaardig.

00:09:31.148 --> 00:09:36.179
Ik laat je bijvoorbeeld
een woedesignaal zien

00:09:36.203 --> 00:09:41.292
en je hersenen zullen reageren
met een automatische reactie van woede

00:09:41.316 --> 00:09:42.643
op dat signaal.

00:09:42.667 --> 00:09:46.646
Ik denk dat dit bij vrouwen
vaker voorkomt dan bij mannen.

NOTE Paragraph

00:09:46.670 --> 00:09:47.677
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:09:47.701 --> 00:09:51.227
Dat soort verhalen over het kapen
van hersenen trekken onze aandacht.

00:09:51.251 --> 00:09:54.016
Alleen al het woord 'kapen'
trekt onze aandacht.

00:09:54.526 --> 00:10:00.127
Maar meestal is dit niet hoe signalen
in het echte leven werken.

00:10:00.970 --> 00:10:04.864
Wie de geschiedenis bestudeert,
ziet dat we gebombardeerd worden

00:10:04.864 --> 00:10:07.996
met honderdduizenden signalen, elke dag.

00:10:08.861 --> 00:10:10.908
Dus leren we filteren.

00:10:10.932 --> 00:10:12.776
We negeren sommige signalen,

00:10:12.800 --> 00:10:14.979
en letten op andere signalen.

NOTE Paragraph

00:10:15.003 --> 00:10:18.631
Voor politiek geweld
is dit echt belangrijk,

00:10:18.655 --> 00:10:24.566
want dat betekent dat aanvallers
niet alleen een woedesignaal zien

00:10:24.590 --> 00:10:26.470
en plots doorslaan.

00:10:26.825 --> 00:10:31.651
In plaats daarvan zijn politici
en sociale activisten

00:10:31.651 --> 00:10:34.690
weken, maanden, jaren bezig

00:10:34.690 --> 00:10:39.878
de omgeving te overspoelen
met woedesignalen

00:10:39.902 --> 00:10:44.385
en aanvallers besteedden aandacht
aan die signalen,

00:10:44.388 --> 00:10:48.494
ze vertrouwden die signalen,
focusten erop

00:10:48.510 --> 00:10:51.112
en leerden ze zelfs uit het hoofd.

NOTE Paragraph

00:10:51.136 --> 00:10:57.613
Ik wil hiermee laten zien hoe belangrijk
het is de geschiedenis te bestuderen.

00:10:57.637 --> 00:11:01.607
Het is één iets om te zien hoe signalen
in een laboratorium werken.

00:11:01.631 --> 00:11:05.245
En die labo-experimenten
zijn enorm belangrijk.

00:11:05.269 --> 00:11:09.491
Ze geven ons veel nieuwe informatie
over hoe onze lichamen werken.

00:11:10.269 --> 00:11:12.878
Maar het is ook belangrijk om te zien

00:11:12.878 --> 00:11:15.488
hoe die signalen
in het echte leven werken.

NOTE Paragraph

00:11:18.535 --> 00:11:22.700
Dus wat vertelt dit ons
over politiek geweld?

00:11:23.908 --> 00:11:27.496
Politiek geweld is niet
cultureel endemisch.

00:11:27.985 --> 00:11:33.208
Het is geen automatische, vooraf bepaalde
reactie op stimuli uit de omgeving.

00:11:33.523 --> 00:11:34.706
Wij produceren het.

00:11:35.356 --> 00:11:37.429
Onze dagelijkse gewoontes produceren het.

NOTE Paragraph

00:11:38.945 --> 00:11:42.906
Laat ons terugkeren
naar die twee vrouwen van daarnet.

00:11:43.940 --> 00:11:49.518
De eerste vrouw had aandacht besteed
aan de haatcampagnes,

00:11:49.542 --> 00:11:54.355
dus nam ze een geweer en benaderde
een soldaat bij een controlepost.

00:11:55.302 --> 00:11:58.905
Maar op dat moment
gebeurde iets heel interessants.

00:11:58.929 --> 00:12:01.798
Ze bekeek die soldaat,

00:12:01.822 --> 00:12:03.775
en dacht bij zichzelf:

00:12:06.180 --> 00:12:08.762
hij is even oud als ik;

00:12:09.435 --> 00:12:10.953
hij lijkt op mij.

00:12:12.724 --> 00:12:15.262
En ze legde het geweer neer en liep weg.

00:12:16.179 --> 00:12:18.602
Enkel door dat kleine beetje gelijkenis.

NOTE Paragraph

00:12:20.128 --> 00:12:23.702
Bij het tweede meisje
was de uitkomst totaal anders.

00:12:25.533 --> 00:12:28.382
Ze luisterde ook naar de haatcampagnes,

00:12:28.406 --> 00:12:33.144
maar omringde zichzelf met mensen
die voorstander waren van geweld,

00:12:33.144 --> 00:12:36.106
gelijkgestemden
die haar geweld aanmoedigden.

00:12:36.707 --> 00:12:39.983
Ze sloot zichzelf op
in een informatiebubbel.

00:12:40.747 --> 00:12:44.397
Ze focuste maandenlang
op bepaalde emotionele signalen.

00:12:44.421 --> 00:12:50.013
Ze leerde zichzelf af om culturele
remmingen te voelen tegen geweld.

00:12:50.037 --> 00:12:54.079
Ze oefende haar plan,
leerde zichzelf nieuwe gewoontes aan,

00:12:54.079 --> 00:12:58.201
en toen de tijd rijp was,
nam ze haar bom mee naar het café,

00:12:58.225 --> 00:13:00.526
en voerde de aanslag uit.

NOTE Paragraph

00:13:03.592 --> 00:13:06.403
Dit was geen impuls.

00:13:06.903 --> 00:13:08.866
Het was aangeleerd gedrag.

00:13:10.463 --> 00:13:14.345
Polarisatie in onze samenleving
gebeurt niet impulsief,

00:13:14.369 --> 00:13:16.085
het is aangeleerd gedrag.

00:13:16.391 --> 00:13:19.318
Elke dag leren we onszelf dingen aan:

00:13:19.342 --> 00:13:21.304
het nieuws waarop we klikken,

00:13:21.328 --> 00:13:23.372
de emoties waarop we ons richten,

00:13:23.396 --> 00:13:27.756
de gedachten die we hebben
over het rode of het blauwe team.

00:13:28.284 --> 00:13:32.509
Dit alles draagt bij aan het leerproces,
of we het nu beseffen of niet.

NOTE Paragraph

00:13:32.696 --> 00:13:34.324
Het goede nieuws is:

00:13:35.570 --> 00:13:41.441
de individuen die ik bestudeer
hebben hun beslissingen al genomen,

00:13:41.465 --> 00:13:43.885
maar wij kunnen onze koers
nog altijd veranderen.

00:13:45.164 --> 00:13:48.824
We zullen misschien nooit
dezelfde beslissingen nemen als zij,

00:13:48.848 --> 00:13:52.997
maar we kunnen wel stoppen
met bijdragen aan gewelddadige ecologieën.

00:13:53.552 --> 00:13:58.038
We kunnen uit de nieuwsbubbel stappen
waar we momenteel in zitten,

00:13:58.062 --> 00:14:00.536
we kunnen meer aandacht leren hebben

00:14:00.536 --> 00:14:03.359
voor de emotionele signalen
waarop we ons richten,

00:14:03.383 --> 00:14:06.272
het provocerende clickbait
waarop we klikken.

00:14:06.272 --> 00:14:07.602
Maar het belangrijkste is

00:14:07.626 --> 00:14:12.127
dat we kunnen stoppen met elkaar
enkel te zien als leden van het rode team

00:14:12.151 --> 00:14:13.545
of het blauwe team.

00:14:13.959 --> 00:14:19.856
Want of we nu christen zijn,
moslim, jood, atheïst,

00:14:19.880 --> 00:14:22.364
democraat of republikein,

00:14:22.388 --> 00:14:23.544
we zijn allemaal mensen.

00:14:23.568 --> 00:14:24.843
We zijn mensen.

00:14:25.992 --> 00:14:29.494
En vaak hebben we
heel gelijkaardige gewoontes.

NOTE Paragraph

00:14:30.224 --> 00:14:32.057
Er zijn verschillen.

00:14:32.081 --> 00:14:36.346
Die verschillen zijn mooi
en zijn ook heel belangrijk.

00:14:36.785 --> 00:14:39.609
Maar onze toekomst hangt af van de vraag

00:14:39.609 --> 00:14:44.655
of we raakvlakken kunnen vinden
met de andere kant.

00:14:45.785 --> 00:14:49.120
En daarom is het zo belangrijk

00:14:49.144 --> 00:14:51.723
dat we onze hersenen herscholen

00:14:51.747 --> 00:14:55.547
en stoppen met bij te dragen
aan gewelddadige ecologieën.

NOTE Paragraph

00:14:56.272 --> 00:14:57.444
Bedankt.

NOTE Paragraph

00:14:57.468 --> 00:14:59.374
(Applaus)