1
00:00:00,887 --> 00:00:04,415
Konuşmama, tarihi bir 
gizemle başlayacağım.

2
00:00:05,037 --> 00:00:08,006
1957'de aynı politik grubun üyesi olan,

3
00:00:08,030 --> 00:00:09,385
aynı şehirde yaşayan

4
00:00:09,409 --> 00:00:10,893
ve yirmilerinde olan

5
00:00:10,917 --> 00:00:13,753
iki genç kadın vardı.

6
00:00:14,751 --> 00:00:18,591
O yıl, ikisi de şiddet saldırısı 
işlemeye karar verdi.

7
00:00:19,284 --> 00:00:23,413
Bir tanesi silahını aldı ve denetleme 
noktasında bir askere yaklaştı.

8
00:00:24,300 --> 00:00:29,078
Diğeri, bir bomba aldı
ve kalabalık bir kafeye gitti.

9
00:00:30,287 --> 00:00:31,986
Ama olay şu ki

10
00:00:32,429 --> 00:00:36,138
kızlardan biri saldırıyı gerçekleştirdi

11
00:00:37,028 --> 00:00:40,048
ama diğeri vazgeçti.

12
00:00:41,303 --> 00:00:42,997
Farklılık yaratan şey neydi?

13
00:00:44,157 --> 00:00:47,414
Ben davranışsal tarihçiyim

14
00:00:47,438 --> 00:00:49,553
ve toplumsal hareketlerdeki saldırganlık,

15
00:00:49,553 --> 00:00:52,592
ahlaki biliş ve karar verme 
üzerine çalışıyorum.

16
00:00:52,616 --> 00:00:54,613
Bu söylemesi zor bir kelime. (Güler)

17
00:00:54,637 --> 00:00:57,287
Başka bir şekilde söylemek gerekirse

18
00:00:57,311 --> 00:01:01,689
bir bireyin tetiği çekmeye 
karar verdiği anı,

19
00:01:02,113 --> 00:01:06,153
o ana yol açan gündelik kararları

20
00:01:06,565 --> 00:01:09,433
ve o davranışın
neden haklı olduğuyla alakalı

21
00:01:09,433 --> 00:01:12,896
kendilerine anlattıkları 
hikâyeler üzerine çalışıyorum.

22
00:01:13,468 --> 00:01:14,724
Bu konu,

23
00:01:14,748 --> 00:01:17,418
benim için sadece bilimsel bir şey değil.

24
00:01:17,442 --> 00:01:19,227
Aslında biraz kişisel bir konu.

25
00:01:19,251 --> 00:01:22,612
Idaho'daki Kootenai County'de büyüdüm

26
00:01:22,636 --> 00:01:24,724
ve bu çok önemli.

27
00:01:25,147 --> 00:01:29,669
Bu, Idaho'nun patatesiyle
ünlü olan bölgesi değil.

28
00:01:29,693 --> 00:01:32,111
Bu bölgede patates yok.

29
00:01:32,135 --> 00:01:34,372
Eğer bana patatesler hakkında 
soru sorarsanız

30
00:01:34,372 --> 00:01:35,483
sizi bulurum.

31
00:01:35,507 --> 00:01:36,726
(Gülüşmeler)

32
00:01:36,750 --> 00:01:40,198
Idaho'nun bu bölgesi dağ gölleriyle,

33
00:01:40,222 --> 00:01:42,047
at binmeleriyle,

34
00:01:42,071 --> 00:01:43,319
kayakçılığıyla biliniyor.

35
00:01:43,684 --> 00:01:46,938
Maalesef 1980'lerden itibaren

36
00:01:46,962 --> 00:01:50,969
Aryan milletinin genel merkezlerinin

37
00:01:50,993 --> 00:01:52,984
burada olmasıyla da biliniyor.

38
00:01:53,348 --> 00:01:56,911
Her yıl neo-Nazi topluluğu gelir

39
00:01:56,935 --> 00:01:59,924
ve kasabamızda yürüyüş yapar.

40
00:01:59,982 --> 00:02:04,523
Yine her yıl kasabamızın üyeleri gelir 
ve onları protesto eder.

41
00:02:04,547 --> 00:02:08,395
2001 yılında liseden mezun oldum

42
00:02:08,419 --> 00:02:12,577
ve New York şehrinde 
üniversiteye başladım.

43
00:02:12,601 --> 00:02:16,553
2001'in Ağustos'unda oraya gittim

44
00:02:17,482 --> 00:02:19,766
ve birçoğunuzun da haberdar olduğu üzere

45
00:02:19,790 --> 00:02:21,681
3 hafta sonra

46
00:02:21,705 --> 00:02:23,500
İkiz Kuleler yıkıldı.

47
00:02:24,243 --> 00:02:27,997
Şok olmuştum,

48
00:02:28,503 --> 00:02:30,878
inanılmaz derecede öfkeliydim.

49
00:02:32,613 --> 00:02:34,222
Bir şeyler yapmak istiyordum

50
00:02:34,246 --> 00:02:38,396
ama o zamanlar yapmayı düşündüğüm tek şey

51
00:02:38,420 --> 00:02:40,623
Arapça öğrenmekti.

52
00:02:41,955 --> 00:02:43,786
İtiraf etmeliyim ki sınıfta,

53
00:02:43,786 --> 00:02:49,223
onların bizden neden nefret ettiklerini
öğrenmek isteyen o kız bendim.

54
00:02:49,247 --> 00:02:52,638
Arapça öğrenmeye
çok yanlış sebeplerle başladım.

55
00:02:53,265 --> 00:02:55,200
Ama beklenmedik bir şey oldu.

56
00:02:55,224 --> 00:02:58,194
İsrail'de okumak için burs kazandım.

57
00:02:58,718 --> 00:03:01,535
Idaholu kız Orta Doğu'ya gitti.

58
00:03:01,559 --> 00:03:06,045
Oradayken Filistinli Müslümanlarla,

59
00:03:06,069 --> 00:03:08,101
Filistinli Hristiyanlarla,

60
00:03:08,125 --> 00:03:09,282
İsrailli yerleşimcilerle

61
00:03:09,306 --> 00:03:11,501
ve İsrailli barış 
aktivistleriyle tanıştım.

62
00:03:11,501 --> 00:03:16,035
Her eylemin bir ekolojisi 
olduğunu öğrendim.

63
00:03:16,696 --> 00:03:18,125
Hepsinin bir kaynağı var.

64
00:03:20,074 --> 00:03:23,627
O zamandan beri dünya çapında dolaştım,

65
00:03:23,651 --> 00:03:27,565
şiddet hareketleri üzerine çalıştım,

66
00:03:27,589 --> 00:03:32,554
Irak'ta, Suriye'de, Vietnam'da, 
Balkanlar'da ve Küba'da

67
00:03:32,578 --> 00:03:36,676
sivil toplum örgütleri
ve eski mücahitlerle çalıştım.

68
00:03:38,422 --> 00:03:40,817
Tarih bölümünde doktora yaptım

69
00:03:40,841 --> 00:03:43,355
ve şu anda farklı arşivlere giderek,

70
00:03:43,379 --> 00:03:45,600
belgeleri karıştırarak

71
00:03:45,624 --> 00:03:50,337
polis itiraflarını, dava dosyalarını,

72
00:03:51,870 --> 00:03:56,796
şiddet saldırılarında yer almış bireylerin
beyanname ve günlüklerini arıyorum.

73
00:03:57,110 --> 00:03:59,946
Bütün bu belgeleri 
bir araya topladığınızda

74
00:04:00,320 --> 00:04:01,730
size ne söylüyorlar?

75
00:04:01,754 --> 00:04:06,081
Öyle görünüyor ki beynimiz,
bir sebebi olan gizemleri seviyor.

76
00:04:06,157 --> 00:04:09,107
Ne zaman bir saldırı haberi görsek

77
00:04:09,131 --> 00:04:11,563
tek bir soru sormaya meyilliyiz.

78
00:04:11,587 --> 00:04:12,889
"Neden?"

79
00:04:12,913 --> 00:04:14,404
"Neden bu oldu?"

80
00:04:14,428 --> 00:04:18,352
Binlerce beyanname okudum ve bulduğum şey

81
00:04:18,352 --> 00:04:21,913
aslında hepsinin bir taklit olduğu.

82
00:04:21,937 --> 00:04:25,506
Güç aldıkları politik hareketi 
taklit ediyorlar.

83
00:04:25,530 --> 00:04:29,543
Bu yüzden belirli bir vakayla ilgili
karar verme konusunda

84
00:04:29,567 --> 00:04:32,224
bize çok fazla şey söylemiyorlar.

85
00:04:32,224 --> 00:04:36,542
Tamamen farklı sorular sormayı 
kendimize öğretmeliyiz.

86
00:04:36,566 --> 00:04:40,144
"Neden?" yerine "Nasıl?" diye sormalıyız.

87
00:04:40,168 --> 00:04:43,079
Bireyler bu saldırıları
nasıl gerçekleştirdi?

88
00:04:43,103 --> 00:04:48,381
Karar verme ekolojileri, şiddet içeren 
davranışlarını nasıl etkiledi?

89
00:04:48,781 --> 00:04:53,799
Bu tarz soruları sorarak 
öğrendiğim birkaç şey var.

90
00:04:53,823 --> 00:04:55,895
Öğrendiğim en önemli şey

91
00:04:55,919 --> 00:04:58,955
politik şiddetin kültürel olarak 
yaygın olmadığı.

92
00:04:58,979 --> 00:05:00,359
Onu biz yaratıyoruz.

93
00:05:00,383 --> 00:05:02,673
Fark etsek de etmesek de

94
00:05:02,697 --> 00:05:09,570
gündelik alışkanlıklarımız, çevremizdeki
şiddetin yaratımını etkiliyor.

95
00:05:09,762 --> 00:05:14,978
İşte şiddette payı olduğunu 
öğrendiğim birkaç alışkanlık:

96
00:05:16,322 --> 00:05:19,562
Saldırganların, bir şiddet eylemine
kendilerini hazırlarken

97
00:05:19,586 --> 00:05:23,392
yaptıkları ilk şeylerden birisi

98
00:05:23,416 --> 00:05:27,111
kendilerini bir bilgi
baloncuğuyla çevrelemekti.

99
00:05:27,135 --> 00:05:29,693
Yalan haberleri duyduk, değil mi?

100
00:05:29,717 --> 00:05:32,094
Beni şok eden şey,

101
00:05:32,118 --> 00:05:35,616
üzerine çalıştığım her grubun
bir çeşit yalan haber sloganı olması.

102
00:05:35,640 --> 00:05:39,028
Fransız komünistler bunu 
"iğrenç basın" olarak,

103
00:05:39,052 --> 00:05:43,149
Fransız aşırı milliyetçiler 
"satılmış basın"

104
00:05:43,173 --> 00:05:45,365
ve "hain basın" olarak,

105
00:05:45,389 --> 00:05:48,900
Mısır'daki İslamcılar 
"ahlaksız haberler" olarak

106
00:05:48,924 --> 00:05:52,927
ve Mısırlı komünistler
"yalan haber" olarak adlandırdı.

107
00:05:53,290 --> 00:05:57,796
Peki neden gruplar bilgi baloncuklarını 
yaratmak için çok fazla zaman harcıyor?

108
00:05:57,820 --> 00:06:00,701
Cevap aslında çok basit.

109
00:06:00,725 --> 00:06:05,220
Güvendiğimiz bilgilere dayanarak 
kararlar veririz, değil mi?

110
00:06:05,244 --> 00:06:09,087
Eğer kötü bilgiye güvenirsek

111
00:06:09,111 --> 00:06:12,086
kötü kararlar veririz.

112
00:06:12,110 --> 00:06:15,100
Bireylerin şiddet saldırısı 
gerçekleştirmek istediklerinde

113
00:06:15,124 --> 00:06:18,067
kullandıkları bir diğer
ilginç alışkanlık da

114
00:06:18,091 --> 00:06:21,621
kurbanlarını bir birey olarak değil,

115
00:06:21,645 --> 00:06:24,356
karşı takımın bir üyesi 
olarak görmeleriydi.

116
00:06:25,006 --> 00:06:26,737
Bu cidden çok tuhaflaşıyor.

117
00:06:27,554 --> 00:06:31,889
Bu tarz bir düşüncenin etkili olmasının 
ardında eğlenceli bir beyin bilimi var.

118
00:06:31,913 --> 00:06:35,441
Diyelim ki sizi iki takıma böldüm.

119
00:06:35,465 --> 00:06:36,617
Mavi takım

120
00:06:36,641 --> 00:06:37,945
ve kırmızı takım.

121
00:06:37,969 --> 00:06:41,437
Sizden bir oyunda birbirinize karşı
yarışmanızı istedim.

122
00:06:41,553 --> 00:06:48,002
İşin komik yanı diğer takımın üyelerine
kötü bir şey olmaya başladığında

123
00:06:48,002 --> 00:06:55,129
milisaniyeler içinde
zevk almaya başlayacaksınız.

124
00:06:55,814 --> 00:06:59,898
Bunun komik tarafı da 
eğer mavi takımdan birisine gidip

125
00:06:59,922 --> 00:07:02,127
kırmızı takıma katılmasını söylersem

126
00:07:02,805 --> 00:07:04,797
beyniniz yeniden kalibre edecek

127
00:07:04,821 --> 00:07:06,195
ve milisaniyeler içinde

128
00:07:06,219 --> 00:07:09,126
eski takımınızdaki üyelere
kötü bir şey olmaya başladığında

129
00:07:09,126 --> 00:07:12,294
zevk almaya başlayacaksınız.

130
00:07:14,064 --> 00:07:18,409
Politik çevremizde biz-onlar düşüncesinin

131
00:07:18,409 --> 00:07:22,463
neden tehlikeli olduğuyla alakalı
güzel bir örnek.

132
00:07:22,487 --> 00:07:26,828
Saldırganların bir saldırı için 
kendilerine gaz vermek üzere kullandıkları

133
00:07:26,852 --> 00:07:29,524
bir diğer alışkanlık 
farklılıklara odaklanmalarıydı.

134
00:07:29,524 --> 00:07:32,201
Başka bir deyişle kurbanlarına baktılar

135
00:07:33,075 --> 00:07:37,261
ve "Bu kişiyle hiçbir ortak yanım yok.
Benden tamamen farklı." diye düşündüler.

136
00:07:38,829 --> 00:07:41,995
Kulağa basit bir kavram gibi gelebilir

137
00:07:42,019 --> 00:07:46,676
ama bunun işe yaramasının ardında 
büyüleyici bir bilim var.

138
00:07:47,209 --> 00:07:52,438
Diyelim ki size farklı renklerdeki eller
ve bu farklı renklerdeki ellere batırılan

139
00:07:52,462 --> 00:07:56,237
sivri raptiyeler içeren
bir video gösterdim.

140
00:07:56,261 --> 00:07:57,411
Tamam mı?

141
00:07:58,360 --> 00:08:00,219
Eğer beyaz tenliyseniz

142
00:08:00,243 --> 00:08:05,954
muhtemelen en çok sempatik hareketlenmeyi

143
00:08:05,978 --> 00:08:07,541
ve en çok acıyı

144
00:08:07,565 --> 00:08:10,936
raptiyenin beyaz ele batırıldığını 
gördüğünüzde yaşayacaksınız.

145
00:08:12,053 --> 00:08:15,447
Eğer Latin Amerikalı, 
Arap ya da siyahiyseniz

146
00:08:15,471 --> 00:08:19,038
en çok sempatik hareketlenmeyi
muhtemelen raptiyenin

147
00:08:19,062 --> 00:08:23,926
sizin elinize en çok benzeyen ele 
batırıldığını gördüğünüzde yaşayacaksınız.

148
00:08:26,846 --> 00:08:30,718
İyi haber şu ki bu, biyolojik olarak 
değişmez bir şey değil.

149
00:08:30,742 --> 00:08:32,537
Bu, öğrenilmiş davranış.

150
00:08:33,252 --> 00:08:37,730
Diğer etnik komitelerle 
ne kadar çok zaman geçirirsek

151
00:08:37,754 --> 00:08:44,623
onları o kadar çok kendimize benzer 
ve takımımızın bir parçası olarak görürüz

152
00:08:44,647 --> 00:08:46,875
ve o kadar çok acılarını hissederiz.

153
00:08:46,899 --> 00:08:49,650
Bahsedeceğim son alışkanlık, 
saldırganların dışarı çıkıp

154
00:08:49,650 --> 00:08:54,537
o eylemlerden birini gerçekleştirmek için
kendilerini hazırladıklarında

155
00:08:54,561 --> 00:08:57,227
belirli duygusal ipuçlarına odaklanmaları.

156
00:08:57,251 --> 00:09:03,117
Örneğin aylarca öfke işaretlerine
odaklanıp kendilerini hazırlıyorlar.

157
00:09:03,141 --> 00:09:06,163
Bundan bahsediyorum
çünkü şu sıralar oldukça popüler bir şey.

158
00:09:06,163 --> 00:09:09,547
Blogları ve haberleri okursanız

159
00:09:09,571 --> 00:09:13,550
laboratuvar biliminden iki konseptin 
konuşulduğunu görürsünüz:

160
00:09:13,574 --> 00:09:16,779
amigdala ele geçirmesi 
ve duygusal ele geçirme.

161
00:09:16,803 --> 00:09:21,900
Amigdala ele geçirmesi, 
size bir işaret gösterdiğimde,

162
00:09:21,900 --> 00:09:23,489
diyelim ki bir silah,

163
00:09:23,513 --> 00:09:28,554
beyninizin o işarete otomatik bir
tehdit yanıtıyla tepki göstermesi.

164
00:09:28,623 --> 00:09:31,148
Duygusal ele geçirme 
buna benzer bir konsept.

165
00:09:31,148 --> 00:09:36,179
Size bir öfke işareti gösterdiğimde

166
00:09:36,203 --> 00:09:41,292
beyninizin o işarete 
otomatik bir öfke yanıtıyla

167
00:09:41,316 --> 00:09:42,643
tepki gösterdiği fikri.

168
00:09:42,667 --> 00:09:46,646
Bence kadınlar bunu
erkeklerden daha çok anlıyor. (Güler)

169
00:09:46,670 --> 00:09:47,677
(Gülüşmeler)

170
00:09:47,701 --> 00:09:51,227
Bu tür bir ele geçirme anlatısı 
dikkatimizi çekiyor,

171
00:09:51,251 --> 00:09:54,016
sadece "ele geçirme" kelimesi bile
dikkatimizi çekiyor.

172
00:09:54,621 --> 00:10:00,472
Mesele şu ki çoğunlukla işaretler
gerçek hayatta bu şekilde işe yaramaz.

173
00:10:00,970 --> 00:10:03,256
Eğer tarih üzerine okursanız
bulduğunuz şey

174
00:10:03,256 --> 00:10:08,271
her gün yüz binlerce işaretle
etrafımızın sarılmış olduğu olur.

175
00:10:08,801 --> 00:10:10,908
Yaptığımız şey süzmeyi öğrenmek.

176
00:10:10,932 --> 00:10:12,776
Bazı işaretleri görmezden geliyoruz,

177
00:10:12,800 --> 00:10:14,979
diğer işaretlere dikkatimizi veriyoruz.

178
00:10:15,003 --> 00:10:18,631
Politik şiddet için bu oldukça önemli

179
00:10:18,655 --> 00:10:24,566
çünkü saldırganların genellikle 
sadece bir öfke işareti görüp

180
00:10:24,590 --> 00:10:26,825
sonra aniden hareket etmediği 
anlamına geliyor.

181
00:10:26,825 --> 00:10:28,288
Bunun yerine

182
00:10:28,312 --> 00:10:31,701
politikacılar, sosyal aktivistler

183
00:10:31,701 --> 00:10:39,878
çevreyi öfke işaretleriyle doldurmak için
haftalar, aylar, yıllar harcıyor

184
00:10:39,902 --> 00:10:43,595
ve saldırganlar bu işaretlere
dikkat veriyorlar.

185
00:10:44,388 --> 00:10:46,914
Bu işaretlere güveniyorlar,

186
00:10:46,938 --> 00:10:48,486
onlara odaklanıyorlar

187
00:10:48,510 --> 00:10:51,112
hatta o işaretleri ezberliyorlar.

188
00:10:51,136 --> 00:10:57,613
Bütün bunlar tarih üzerine okumanın 
ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

189
00:10:57,637 --> 00:11:01,607
Görülecek bir şey de işaretlerin 
laboratuvar şartlarında nasıl çalıştığı.

190
00:11:01,631 --> 00:11:05,245
O laboratuvar deneyleri 
inanılmaz derecede önemli.

191
00:11:05,269 --> 00:11:09,491
Vücudumuzun nasıl çalıştığıyla alakalı 
bize birçok veri veriyorlar.

192
00:11:10,269 --> 00:11:15,488
Ama o işaretlerin gerçek hayatta 
nasıl çalıştığını görmek de çok önemli.

193
00:11:18,535 --> 00:11:22,700
Peki tüm bunlar bize 
politik şiddet hakkında ne söylüyor?

194
00:11:23,908 --> 00:11:27,496
Politik şiddet,
kültürel olarak yaygın değil.

195
00:11:27,985 --> 00:11:33,208
Çevresel uyarıcılara karşı otomatik, 
önceden belirlenmiş bir yanıt değil.

196
00:11:33,523 --> 00:11:34,706
Onu biz üretiyoruz.

197
00:11:35,356 --> 00:11:37,429
Günlük alışkanlıklarımız üretiyor.

198
00:11:38,945 --> 00:11:42,906
Başlangıçta bahsettiğim
o iki kadına geri dönelim.

199
00:11:43,940 --> 00:11:49,518
Birinci kadın o hakaret kampanyalarına
dikkatini vermişti,

200
00:11:49,542 --> 00:11:50,965
bu yüzden silahını aldı

201
00:11:50,989 --> 00:11:53,258
ve denetleme noktasında 
bir askere yaklaştı.

202
00:11:55,302 --> 00:11:58,685
Ama o anda çok ilginç bir şey oldu.

203
00:11:58,819 --> 00:12:01,088
Askere baktı

204
00:12:01,822 --> 00:12:03,775
ve kendi kendine

205
00:12:06,180 --> 00:12:08,762
"Benimle aynı yaşta.

206
00:12:09,435 --> 00:12:10,953
Bana benziyor." diye düşündü.

207
00:12:12,724 --> 00:12:15,262
Silahı indirdi ve yürüyüp gitti.

208
00:12:16,179 --> 00:12:18,602
Sadece o küçük benzerlik sayesinde.

209
00:12:20,128 --> 00:12:23,702
İkinci kız bambaşka bir sonuca vardı.

210
00:12:25,533 --> 00:12:28,382
O da hakaret kampanyalarını dinlemişti

211
00:12:28,406 --> 00:12:33,098
ama etrafını şiddet destekçisi bireyler,

212
00:12:33,098 --> 00:12:35,994
onun şiddetini destekleyen
akranlarıyla kuşattı.

213
00:12:36,707 --> 00:12:39,983
Kendini bir bilgi baloncuğuyla çevreledi.

214
00:12:40,747 --> 00:12:44,397
Aylarca belirli
duygusal ipuçlarına odaklandı.

215
00:12:44,421 --> 00:12:50,013
Kendine şiddete karşı olan belirli 
kültürel engelleri umursamamayı öğretti.

216
00:12:50,037 --> 00:12:51,784
Planına çalıştı,

217
00:12:51,808 --> 00:12:54,055
kendine yeni alışkanlıklar edindi,

218
00:12:54,079 --> 00:12:58,201
zamanı geldiğinde
bombayı alıp kafeye gitti

219
00:12:58,225 --> 00:13:00,526
ve saldırıyı gerçekleştirdi.

220
00:13:03,592 --> 00:13:06,403
Bu bir tepki değildi.

221
00:13:06,903 --> 00:13:08,576
Bu öğrenmeydi.

222
00:13:10,463 --> 00:13:14,345
Toplumumuzdaki kutuplaşma bir tepki değil,

223
00:13:14,369 --> 00:13:15,715
öğrenme.

224
00:13:16,391 --> 00:13:19,318
Her gün kendimize

225
00:13:19,342 --> 00:13:21,304
tıkladığımız haberleri,

226
00:13:21,328 --> 00:13:23,372
odaklandığımız duyguları,

227
00:13:23,396 --> 00:13:27,756
kırmızı takım ya da mavi takım hakkında 
bulundurduğumuz düşünceleri öğretiyoruz.

228
00:13:28,284 --> 00:13:30,549
Fark etsek de etmesek de

229
00:13:30,573 --> 00:13:32,696
bütün bunlar öğrenmeye katkı sağlıyor.

230
00:13:32,696 --> 00:13:34,324
İyi haber şu ki

231
00:13:35,570 --> 00:13:41,441
üzerine çalıştığım bireyler çoktan 
kararlarını vermiş olsalar da

232
00:13:41,465 --> 00:13:43,885
yörüngemizi hâlâ değiştirebiliriz.

233
00:13:45,164 --> 00:13:48,824
Onların verdiği kararları
asla vermeyebiliriz

234
00:13:48,848 --> 00:13:52,997
ama şiddet ekolojilerine
katkı sağlamayı durdurabiliriz.

235
00:13:53,552 --> 00:13:58,038
İçinde bulunduğumuz
haber baloncuğundan çıkabilir,

236
00:13:58,062 --> 00:14:02,106
odaklandığımız duygusal ipuçları

237
00:14:02,130 --> 00:14:04,263
ve tıkladığımız hakaret tuzakları hakkında

238
00:14:04,263 --> 00:14:05,782
daha dikkatli olabiliriz.

239
00:14:06,422 --> 00:14:07,602
Ama en önemlisi

240
00:14:07,626 --> 00:14:12,127
birbirimizi sadece kırmızı takımın 
ya da mavi takımın üyesi olarak

241
00:14:12,151 --> 00:14:13,545
görmeyi bırakabiliriz.

242
00:14:13,959 --> 00:14:19,856
Çünkü Hristiyan, Müslüman, Yahudi, Ateist,

243
00:14:19,880 --> 00:14:22,364
Demokrat ya da Cumhuriyetçi de olsak

244
00:14:22,388 --> 00:14:23,544
biz insanız.

245
00:14:23,568 --> 00:14:24,843
Biz insanoğluyuz.

246
00:14:25,992 --> 00:14:29,494
Sıklıkla oldukça benzer 
alışkanlıklar paylaşıyoruz.

247
00:14:30,224 --> 00:14:32,057
Farklılıklarımız var.

248
00:14:32,081 --> 00:14:34,296
O farklılıklar güzel

249
00:14:34,320 --> 00:14:36,761
ve oldukça önemli.

250
00:14:36,785 --> 00:14:44,295
Ama geleceğimiz, diğer tarafla
ortak görüş bulabilmemize bağlı.

251
00:14:45,785 --> 00:14:49,120
Beyinlerimizi yeniden eğitmemizin

252
00:14:49,144 --> 00:14:51,867
ve şiddet ekolojilerine katkıda 
bulunmayı bırakmamızın

253
00:14:51,867 --> 00:14:55,547
bu kadar önemli olmasının sebebi de bu.

254
00:14:56,272 --> 00:14:57,444
Teşekkür ederim.

255
00:14:57,468 --> 00:14:59,374
(Alkış)