1 00:00:06,951 --> 00:00:10,881 شیزوفرنی اولین بار یک قرن پیش شناسایی شد، 2 00:00:10,881 --> 00:00:13,850 اما هنوز علل دقیق آن رانمی‌دانیم. 3 00:00:13,850 --> 00:00:18,770 مرضی بدنام که امروزه بیشترین سوءتفاهمات درباره آن وجود دارد. 4 00:00:18,770 --> 00:00:23,939 خب بیایید ببینیم درباره علائم و دلایل و درمان آن چه می‌دانیم. 5 00:00:23,939 --> 00:00:26,819 شیزوفرنی سندرم تلقی می‌شود، 6 00:00:26,819 --> 00:00:30,260 که شاید شماری از اختلالات مرتبط را در برگیرد که 7 00:00:30,260 --> 00:00:33,960 علائم مشابه‌ای دارند اما عللی متنوع دارند. 8 00:00:33,960 --> 00:00:38,020 علائم هر شخص مبتلا به شیزوفرنی اندکی متفاوت است، 9 00:00:38,020 --> 00:00:44,101 و متوجه نخستین علائم نشدن آسان است-- تغییرات نامحسوس شخصیتی، کج خلقی، 10 00:00:44,101 --> 00:00:47,701 یا تجاوز تدریجی افکار غیرمعمول. 11 00:00:47,701 --> 00:00:51,760 بیماران معمولاً بعد از شروع روان‌پریشی تشخیص داده می‌شوند، 12 00:00:51,760 --> 00:00:55,902 که عموماً در اواخر نوجوانی یا ابتدای دهه بیست سالگی برای مردان و اواخر 13 00:00:55,902 --> 00:00:59,041 دهه بیست سالگی و ابتدای سی سالگی برای زنان رخ می‌دهد. 14 00:00:59,041 --> 00:01:03,611 از خصایص بخش نخست روان‌پریشی می‌توان به هذیان، توهمات و 15 00:01:03,611 --> 00:01:06,162 اختلال در گفتار و رفتار اشاره کرد. 16 00:01:06,162 --> 00:01:08,321 این‌ها علائم مثبت هستند، 17 00:01:08,321 --> 00:01:10,851 یعنی در افراد دچار شیزوفرنی اتفاق می‌افتند 18 00:01:10,851 --> 00:01:13,551 اما نه در کل جمعیت آنها. 19 00:01:13,551 --> 00:01:17,071 یک سوءبرداشت متداول درباره افراد شیزوفرنی 20 00:01:17,071 --> 00:01:19,021 داشتن تعدد شخصیتی است، 21 00:01:19,021 --> 00:01:23,181 اما این نشانه‌ها دلالت بر نوعی خلل در فرایند فکری هستند تا 22 00:01:23,181 --> 00:01:26,861 نشان دادن شخصیتی دیگری. 23 00:01:26,861 --> 00:01:29,791 شیزوفرنی علائم منفی نیز دارد، 24 00:01:29,791 --> 00:01:33,681 اینها ویژگی‌هایی هستند که در افراد دچار شیزوفرنی کاهش می‌‌یابد، 25 00:01:33,681 --> 00:01:37,566 مانند انگیزه، ابراز احساسات یا گفتار. 26 00:01:37,566 --> 00:01:41,646 علائم ادراکی هم هستند از جمله دشواری در تمرکز، 27 00:01:41,646 --> 00:01:45,006 به خاطر آوردن اطلاعات و تصمیم‌ گیری. 28 00:01:45,006 --> 00:01:48,246 خب چه چیز باعث شروع روان‌پریشی است؟ 29 00:01:48,246 --> 00:01:51,276 احتمالاً فقط یک علت نیست بلکه ترکیبی از 30 00:01:51,276 --> 00:01:54,866 عوامل خطر محیطی و ژنتیکی است که باعث آن می‌شوند. 31 00:01:54,866 --> 00:02:00,001 شیزوفرنی برخی از قویترین ارتباطات ژنتیکی از امراض روانپزشکی را داراست. 32 00:02:00,001 --> 00:02:03,561 گرچه تنها ۱% آدمها شیزوفرنی دارند، 33 00:02:03,561 --> 00:02:08,181 بچه‌ها یا هم‌‌خونهای افراد دچار شیزوفرنی ۱۰ بار بیشتر احتمال دارد که 34 00:02:08,181 --> 00:02:09,991 دچار این مرض شوند، 35 00:02:09,991 --> 00:02:13,042 و یک قل همسان فردی که شیزوفرنی دارد 36 00:02:13,042 --> 00:02:16,232 ۴۰% احتمال مبتلا شدن دارد. 37 00:02:16,232 --> 00:02:19,402 اغلب، خویشاوندان نزدیک شخص مبتلا به شیزوفرنی 38 00:02:19,402 --> 00:02:23,252 نسخه‌های ملایم‌تری از علائم منتسب به آن اختلال را بروز می‌دهند- 39 00:02:23,252 --> 00:02:26,502 البته آن قدری نیست که نیازمند درمان شوند. 40 00:02:26,502 --> 00:02:29,222 چندین ژن قریب به یقین نقشی کلیدی ایفاء می‌کنند، 41 00:02:29,222 --> 00:02:32,742 البته نمی‌دانیم چه تعداد و کدامشان. 42 00:02:32,742 --> 00:02:37,700 عوامل محیطی مانند در معرض برخی ویروسها قرار داشتن در ابتدای نوزادی 43 00:02:37,700 --> 00:02:41,780 احتمالاً شانس این که فرد دچار شیزوفرنی شود را افزایش می‌دهد، 44 00:02:41,780 --> 00:02:45,213 و استفاده از برخی مواد مثل ماریجوانا، 45 00:02:45,213 --> 00:02:47,342 شاید شروع روان‌پریشی را در اشخاص 46 00:02:47,342 --> 00:02:50,161 به شدت مستعد جرقه بزند. 47 00:02:50,161 --> 00:02:53,163 اثر این فاکتورها بر روی همه یکسان نیست. 48 00:02:53,163 --> 00:02:55,663 برای آن دسته با خطر ژنتیکی خیلی کم، 49 00:02:55,663 --> 00:02:58,997 بدون هیچ میزان قرار گرفتن در معرض عوامل خطر محیطی، 50 00:02:58,997 --> 00:03:01,567 منجر خواهد شد فرد دچار شیزوفرنی شود؛ 51 00:03:01,567 --> 00:03:07,768 برای آن دسته با خطر خیلی بالا، خطر اضافی متوسط شاید این توازن را به هم زند. 52 00:03:07,768 --> 00:03:12,441 داروهای ضدروان‌پریشی استفاده شده برای مداوای شیزوفرن به محققان کمک کرده 53 00:03:12,441 --> 00:03:16,946 در عملیاتی معکوس تاثیرات اختلال را در مغز ردیابی کنند. 54 00:03:16,946 --> 00:03:20,886 ضدروان‌پریشهای سنتی، دریافتگرهای دوپامین را مسدود می‌کند. 55 00:03:20,886 --> 00:03:24,403 آنها می‌توانند در کاهش علائم مثبت بسیار موثر باشند، 56 00:03:24,403 --> 00:03:28,783 که به ازدیاد دوپامین در مسیرهای خاص مغز متصل هستند. 57 00:03:28,783 --> 00:03:32,059 اما همان داروها قادرند علائم منفی را بدتر کنند، 58 00:03:32,059 --> 00:03:35,637 و ما دریافته‌ایم که علائم منفی شیزوفرنی شاید مرتبط با 59 00:03:35,637 --> 00:03:39,387 میزان خیلی اندکی دوپامین در سایر مناطق مغز باشند. 60 00:03:39,387 --> 00:03:42,787 در برخی افراد مبتلا به شیزوفرنی نوعی افت بافت عصبی دیده می‌شود، 61 00:03:42,787 --> 00:03:47,277 که معلوم نیست این تحلیل رفتن ناشی از خود بیماری است یا 62 00:03:47,277 --> 00:03:50,581 سرکوب علامت‌دهی ناشی از مصرف دارو است. 63 00:03:50,581 --> 00:03:55,092 خوشبختانه، هدف نسل‌های جدید ضد روان پریش‌ها برخی از این 64 00:03:55,092 --> 00:03:59,089 مسائل اصابت قرار دادن پیام‌رسانهای عصبی چندگانه است. 65 00:03:59,089 --> 00:04:02,113 مانند سروتونین علاوه بر دوپامین. 66 00:04:02,113 --> 00:04:07,112 روشن است که هیچ تک سیستم انتقالی مسئول همه این علائم نیست، 67 00:04:07,112 --> 00:04:10,652 و چون این داروها روی علامت‌دهی در طول بدن و مغز اثر می‌گذارند. 68 00:04:10,652 --> 00:04:14,179 می‌توانند اثرات جانبی دیگری مثل افزایش وزن داشته‌ باشند. 69 00:04:14,179 --> 00:04:18,655 با وجود این پیچیدگی‌ها، ضدروان‌پریشی‌ها می‌توانند خیلی موثر باشند، 70 00:04:18,655 --> 00:04:21,675 به خصوص وقتی با دیگر مداخلات ترکیب شوند، 71 00:04:21,675 --> 00:04:24,259 مثل مداوای ادراکی- رفتاری. 72 00:04:24,259 --> 00:04:28,529 الکتروکانوالسیوتراپی، گر چه تسکین نسبتا کوتاه مدتی را فراهم می‌کند، 73 00:04:28,529 --> 00:04:31,381 اما در قالب یک مداوای موثر دوباره در حال ظهور است. 74 00:04:31,381 --> 00:04:34,129 به خصوص وقتی دیگر گزینه‌ها ناموفق بوده‌اند. 75 00:04:34,129 --> 00:04:37,629 دخالت اولیه نیز بی‌نهایت مهم است. 76 00:04:37,629 --> 00:04:40,689 بعد از ماه‌ها یا سال‌ها روان‌پریشی‌های مداوا نشده، 77 00:04:40,689 --> 00:04:45,179 برخی جنون‌‌ها می‌توانند در شخصیت فرد ریشه بدوانند، 78 00:04:45,179 --> 00:04:49,130 و بابت بدنامی غیرانسانی که تشخیص این بیماری هنوز دارد 79 00:04:49,130 --> 00:04:51,869 می‌تواند مانع آدمها در جستجوی کمک شوند. 80 00:04:51,869 --> 00:04:55,499 افراد مبتلا به شیزوفرنی اغلب خطرناک قلمداد می‌شوند، 81 00:04:55,499 --> 00:04:59,209 اما در واقع بیشتر احتمال دارد که قربانی خشونت باشند تا 82 00:04:59,209 --> 00:05:01,019 عامل آن. 83 00:05:01,019 --> 00:05:04,389 و معالجه صحیح شاید به کاستن احتمال خشونت نسبت داده شده به 84 00:05:04,389 --> 00:05:06,719 شیزوفرنی کمک کند. 85 00:05:06,719 --> 00:05:11,269 برای همین است که آموزش- برای والدین، خانواده‌ها و جامعه-- 86 00:05:11,269 --> 00:05:15,292 کمک به از بین بردن بدنامی و تسهیل در دریافت درمان می‌کند.