WEBVTT

00:00:00.303 --> 00:00:03.460
Giả sử ta có phân số 9/10,

00:00:03.460 --> 00:00:08.460
và mình muốn cộng thêm 1/6.

00:00:09.567 --> 00:00:13.390
Vậy nó sẽ bằng bao nhiêu?

00:00:13.839 --> 00:00:14.827
Đầu tiên khi nhìn vào đây, bạn sẽ nói,

00:00:14.827 --> 00:00:16.602
ồ, ta có những mẫu số khác nhau.

00:00:16.602 --> 00:00:18.599
Cộng cái này không dễ dàng tí nào.

00:00:18.599 --> 00:00:21.380
Bạn đúng đấy và cách để giải

00:00:21.380 --> 00:00:23.546
chính là tìm ra một mẫu số chung,

00:00:23.546 --> 00:00:26.181
để chuyển hai phân số này thành

00:00:26.181 --> 00:00:28.536
những phân số có cùng mẫu số.

00:00:28.536 --> 00:00:30.498
Vậy mẫu số chung là gì?

00:00:30.498 --> 00:00:32.125
Một mẫu số chung sẽ phải là

00:00:32.125 --> 00:00:36.478
một bội số chung của hai mẫu số 10 và sáu.

00:00:36.478 --> 00:00:38.638
Như vậy bội số chung của 10 và 6 là bao nhiêu nhỉ?

00:00:38.638 --> 00:00:41.436
Đơn giản nhất là tìm bội số chung nhỏ nhất,

00:00:41.436 --> 00:00:43.502
và cách để làm điều đó là bắt đầu với

00:00:43.502 --> 00:00:47.312
mẫu số lớn hơn ở đây, tức là 10, và nói rằng, 10 có chia hết cho 6 không nhỉ?

00:00:47.952 --> 00:00:50.978
Không rồi. Vậy giờ 20 có chia hết cho 6 không?

00:00:51.588 --> 00:00:56.500
Cũng không luôn. Vậy 30 có chia hết cho 6 không? Có. 30 chia hết cho 6.

00:00:56.500 --> 00:00:57.722
Mình đang xét tới các bội số của 10

00:00:57.722 --> 00:00:59.556
và nói rằng, chà, bội số nhỏ nhất của 10

00:00:59.556 --> 00:01:03.644
mà chia hết cho 6 là bao nhiêu? Đó chính là 30.

00:01:03.644 --> 00:01:05.639
Vậy mình có thể viết lại cả hai phân số này là

00:01:05.639 --> 00:01:07.605
một số chia cho 30.

00:01:07.605 --> 00:01:10.296
Vậy 9/10. Mình sẽ viết nó

00:01:10.296 --> 00:01:11.898
là một số chia cho 30 như thế nào?

00:01:11.898 --> 00:01:15.984
Mình sẽ nhân mẫu số với 3.

00:01:17.740 --> 00:01:19.617
Mình vừa nhân mẫu số với 3.

00:01:19.617 --> 00:01:22.880
Vậy nếu mình không muốn thay đổi giá trị của phân số,

00:01:22.880 --> 00:01:23.586
mình cũng phải làm tương tự ở tử số.

00:01:23.586 --> 00:01:26.186
Mình phải nhân cái này với 3

00:01:26.996 --> 00:01:29.854
bởi vì nhân tử số với 3

00:01:29.854 --> 00:01:31.433
và mẫu số với 3, sẽ không làm thay đổi

00:01:31.433 --> 00:01:32.954
giá trị của phân số.

00:01:32.954 --> 00:01:35.751
Vậy 9 nhân 3 bằng 27.

00:01:35.751 --> 00:01:38.549
9/10 và 27/30

00:01:38.549 --> 00:01:40.964
thể hiện cùng một số.

00:01:40.964 --> 00:01:43.564
Mình vừa viết lại nó với mẫu số bằng 30,

00:01:43.564 --> 00:01:45.631
điều đó cũng hữu ích vì mình có thể viết lại 1/6

00:01:45.631 --> 00:01:49.100
với mẫu số bằng 30. Hãy thực hiện thôi nào.

00:01:49.100 --> 00:01:51.621
Vậy 1/6 là bao nhiêu trên 30?

00:01:51.621 --> 00:01:52.724
Mình khuyến khích bạn dừng video

00:01:52.724 --> 00:01:53.850
và nghĩ ra thử.

00:01:53.850 --> 00:01:56.149
Vậy ta biến như thế nào từ 6 lên 30?

00:01:56.149 --> 00:01:59.248
Ta phải nhân với 5.

00:01:59.908 --> 00:02:01.628
Vậy nếu ta nhân mẫu số với 5,

00:02:01.628 --> 00:02:04.623
ta cũng phải nhân tử số với 5,

00:02:04.623 --> 00:02:09.623
vậy 1 nhân 5, 1 nhân 5 bằng 5.

00:02:11.800 --> 00:02:13.749
9/10 chính là 27/30,

00:02:13.749 --> 00:02:16.453
và 1/6 chính là 5/30.

00:02:16.453 --> 00:02:20.226
Giờ ta có thể cộng rồi,

00:02:20.226 --> 00:02:21.817
nó khá dễ dàng.

00:02:21.817 --> 00:02:23.267
Ta có một số phần trong 30 phần,

00:02:23.267 --> 00:02:25.335
cộng thêm một số phần khác trong 30 phần,

00:02:25.335 --> 00:02:30.620
vậy 27/30 + 5/30, nó sẽ bằng

00:02:30.620 --> 00:02:35.471
nó sẽ bằng 27 cộng 5,

00:02:35.471 --> 00:02:40.201
cộng 5/30,

00:02:41.181 --> 00:02:43.583
cộng 5/30, tất nhiên

00:02:43.583 --> 00:02:47.361
sẽ bằng 32/30.

00:02:47.361 --> 00:02:50.781
32 trên 30,

00:02:50.781 --> 00:02:54.321
và nếu muốn, ta có thể tối giản phân số này.

00:02:54.801 --> 00:02:56.805
Ta có nhân tử chung của 30 và 32,

00:02:56.805 --> 00:03:00.196
chúng đều chia hết cho 2.

00:03:00.196 --> 00:03:03.505
Vậy nếu ta chia cả tử và mẫu cho 2,

00:03:03.505 --> 00:03:06.118
tử số chia hai bằng 16,

00:03:06.118 --> 00:03:08.902
mẫu số chia hai bằng 15.

00:03:09.452 --> 00:03:12.640
Vậy cái này chính là 16/15,

00:03:12.640 --> 00:03:16.215
và nếu muốn viết theo dạng hỗn số, 16 chia 15 được 1

00:03:16.215 --> 00:03:17.574
dư 1.

00:03:17.574 --> 00:03:20.255
Vậy số này chính là 1 1/15.

00:03:20.795 --> 00:03:22.534
Hãy làm thêm ví dụ khác nhé.

00:03:22.534 --> 00:03:27.180
Giả sử ta muốn cộng

00:03:27.180 --> 00:03:31.881
1/2 vào

00:03:31.881 --> 00:03:36.881
11/12, vào 11/12.

00:03:36.893 --> 00:03:38.330
Mình khuyến khích bạn dừng video

00:03:38.330 --> 00:03:40.864
và xem thử bạn có tự giải ra được không.

00:03:40.864 --> 00:03:42.502
Như ta thấy hồi nãy,

00:03:42.502 --> 00:03:43.883
ta cần tìm một mẫu số chung.

00:03:43.883 --> 00:03:45.102
Nếu chúng có mẫu số chung,

00:03:45.102 --> 00:03:46.264
ta có thể cộng lại ngay tức thì,

00:03:46.264 --> 00:03:48.527
nhưng giờ ta cần tìm mẫu số chung

00:03:48.527 --> 00:03:50.222
vì chúng không giống nhau.

00:03:50.902 --> 00:03:53.468
Cái ta cần tìm là một bội số,

00:03:53.468 --> 00:03:55.794
một bội số chung giữa 2 và 12, và lí tưởng nhất là

00:03:55.794 --> 00:03:58.164
bội số chung nhỏ nhất của 2 và 12,

00:03:58.164 --> 00:04:00.264
và như ta làm hồi nãy, hãy bắt đầu với số lớn hơn

00:04:00.264 --> 00:04:01.901
trong hai số, 12.

00:04:01.901 --> 00:04:05.291
Giờ ta có thể nói 12 nhân 1 bằng 12,

00:04:05.291 --> 00:04:07.949
vậy ta có thể coi đó là bội số nhỏ nhất của 12.

00:04:07.949 --> 00:04:10.632
Và nó có chia hết cho 2 không? Chắc chắn rồi.

00:04:10.632 --> 00:04:12.790
12 chia hết cho 2.

00:04:12.790 --> 00:04:15.855
Vậy 12 chính là bội số chung nhỏ nhất của 2 và 12,

00:04:15.855 --> 00:04:17.213
ta có thể viết hai phân số này

00:04:17.213 --> 00:04:19.130
là một số trên 12.

00:04:19.130 --> 00:04:21.625
Như vậy thì 1/2 là bao nhiêu trên 12?

00:04:21.625 --> 00:04:24.446
Chà để đổi từ 2 tới 12, bạn nhân với 6,

00:04:24.446 --> 00:04:27.104
ta cũng nhân tử số với 6.

00:04:27.104 --> 00:04:30.588
Giờ ta thấy 1/2, và 6/12, giống y như nhau.

00:04:30.588 --> 00:04:33.954
1 làm một nửa của 2, 6 là một nửa của 12.

00:04:34.914 --> 00:04:38.485
Giờ ta viết 11/12 là một số trên 12 như thế nào?

00:04:38.485 --> 00:04:40.855
Chà, nó đã được viết như vậy rồi,

00:04:40.855 --> 00:04:43.258
11/12 đã có 12 ở mẫu số,

00:04:43.258 --> 00:04:45.290
ta không cần thay đổi gì nữa.

00:04:45.615 --> 00:04:48.268
11/12, giờ ta đã sẵn sàng để làm phép cộng.

00:04:48.600 --> 00:04:51.350
Vậy cái này sẽ bằng 6,

00:04:52.520 --> 00:04:55.820
cái này sẽ bằng 6 cộng 11,

00:04:56.510 --> 00:05:01.510
6 cộng 11 trên 12.

00:05:02.378 --> 00:05:06.210
Trên 12. Ta có 6/12 cộng 11/12,

00:05:06.210 --> 00:05:09.318
nó sẽ bằng 6 cộng 11 trên 12,

00:05:10.728 --> 00:05:15.870
6 cộng 11 và bằng 17/12.

00:05:15.870 --> 00:05:16.504
Nếu ta muốn viết theo dạng hỗn số thì,

00:05:16.504 --> 00:05:19.487
17 chia 12 được 1

00:05:19.487 --> 00:05:24.487
dư 5, vậy nó là 1 5/12.

00:05:24.530 --> 00:05:25.710
Hãy làm thêm một ví dụ nữa.

00:05:25.710 --> 00:05:29.700
Cái này khá lạ. Được rồi.

00:05:29.700 --> 00:05:31.430
Giả sử ta muốn cộng,

00:05:31.523 --> 00:05:35.894
Ta muốn cộng 3/4 với,

00:05:36.504 --> 00:05:40.584
ta muốn cộng 3/4 với 1/5.

00:05:41.414 --> 00:05:43.974
Với 1/5.

00:05:43.974 --> 00:05:44.659
Nó sẽ bằng bao nhiêu?

00:05:44.659 --> 00:05:46.157
Hãy dừng video lại

00:05:46.157 --> 00:05:47.870
và xem bạn có thể giải ra không nhé.

00:05:47.870 --> 00:05:49.291
Ta có mẫu số khác nhau ở đây,

00:05:49.291 --> 00:05:52.520
và ta cần tìm, ta cần viết lại

00:05:52.520 --> 00:05:53.457
để chúng có cùng mẫu số,

00:05:53.457 --> 00:05:54.792
vậy ta phải tìm một bội chung,

00:05:54.792 --> 00:05:57.950
lí tưởng nhất là bội chung nhỏ nhất.

00:05:57.950 --> 00:05:59.738
Vậy bội chung nhỏ nhất của 4 và 5 là gì?

00:06:00.548 --> 00:06:01.862
Hãy bắt đầu với số lớn hơn,

00:06:01.862 --> 00:06:04.718
và tăng các bội của nó lên

00:06:04.718 --> 00:06:07.610
cho tới khi ta có được một số chia hết cho 4.

00:06:07.610 --> 00:06:10.640
Vậy 5 không chia hết cho 4.

00:06:10.640 --> 00:06:13.622
10 không chia hết cho 4, ta cần quan tâm

00:06:13.622 --> 00:06:14.702
xem có chia hết cho 4 không.

00:06:14.702 --> 00:06:17.590
15 không chia hết cho 4.

00:06:17.590 --> 00:06:20.763
20 không chia hết cho 4, thật ra đó chính là 5 nhân 4.

00:06:20.763 --> 00:06:23.514
Đó là 20. Vậy ta có thể viết lại

00:06:23.514 --> 00:06:27.460
hai phương trình này có mẫu số là 20,

00:06:27.460 --> 00:06:28.714
20 là mẫu số.

00:06:29.454 --> 00:06:32.266
Ta có thể viết 3/4 là một số trên 20.

00:06:32.996 --> 00:06:35.319
Để đi từ 4 tới 20 ở mẫu số,

00:06:35.319 --> 00:06:36.949
ta nhân với 5.

00:06:36.949 --> 00:06:38.466
Ta cũng làm vậy với tử số.

00:06:38.466 --> 00:06:41.398
Ta có 3 nhân 5 bằng 15.

00:06:41.398 --> 00:06:44.183
Để đổi từ 4 thành 20, nhân nó với 5.

00:06:44.183 --> 00:06:45.820
Vậy mình phải làm tương tự với tử số,

00:06:45.820 --> 00:06:47.736
3 nhân 5 bằng 15.

00:06:47.736 --> 00:06:52.658
3/4 chính là 15/20.

00:06:52.658 --> 00:06:55.400
1/5 ở đây. Nó là bao nhiêu trên 20 nhỉ?

00:06:55.400 --> 00:06:58.358
Để đi từ 5 đến 20, bạn phải nhân với 4.

00:06:58.358 --> 00:06:59.995
Ta cũng phải làm tương tự với tử số.

00:06:59.995 --> 00:07:03.861
Nhân tử số với 4 ta có 4/20.

00:07:04.451 --> 00:07:07.181
Vậy giờ thay vì viết 3/4 cộng 1/5,

00:07:07.181 --> 00:07:10.815
ta có thể viết là 15/20 cộng 4/20.

00:07:10.815 --> 00:07:12.973
Nó sẽ bằng bao nhiêu đây?

00:07:12.973 --> 00:07:17.932
Nó sẽ là 15 cộng 4, bằng 19/20.

00:07:17.932 --> 00:07:22.240
19/20, vậy là ta xong rồi.