1
00:00:00,303 --> 00:00:03,460
Giả sử ta có phân số 9/10,

2
00:00:03,460 --> 00:00:08,460
và mình muốn cộng thêm 1/6.

3
00:00:09,567 --> 00:00:13,390
Vậy nó sẽ bằng bao nhiêu?

4
00:00:13,839 --> 00:00:14,827
Đầu tiên khi nhìn vào đây, bạn sẽ nói,

5
00:00:14,827 --> 00:00:16,602
ồ, ta có những mẫu số khác nhau.

6
00:00:16,602 --> 00:00:18,599
Cộng cái này không dễ dàng tí nào.

7
00:00:18,599 --> 00:00:21,380
Bạn đúng đấy và cách để giải

8
00:00:21,380 --> 00:00:23,546
chính là tìm ra một mẫu số chung,

9
00:00:23,546 --> 00:00:26,181
để chuyển hai phân số này thành

10
00:00:26,181 --> 00:00:28,536
những phân số có cùng mẫu số.

11
00:00:28,536 --> 00:00:30,498
Vậy mẫu số chung là gì?

12
00:00:30,498 --> 00:00:32,125
Một mẫu số chung sẽ phải là

13
00:00:32,125 --> 00:00:36,478
một bội số chung của hai mẫu số 10 và sáu.

14
00:00:36,478 --> 00:00:38,638
Như vậy bội số chung của 10 và 6 là bao nhiêu nhỉ?

15
00:00:38,638 --> 00:00:41,436
Đơn giản nhất là tìm bội số chung nhỏ nhất,

16
00:00:41,436 --> 00:00:43,502
và cách để làm điều đó là bắt đầu với

17
00:00:43,502 --> 00:00:47,312
mẫu số lớn hơn ở đây, tức là 10, và nói rằng, 10 có chia hết cho 6 không nhỉ?

18
00:00:47,952 --> 00:00:50,978
Không rồi. Vậy giờ 20 có chia hết cho 6 không?

19
00:00:51,588 --> 00:00:56,500
Cũng không luôn. Vậy 30 có chia hết cho 6 không? Có. 30 chia hết cho 6.

20
00:00:56,500 --> 00:00:57,722
Mình đang xét tới các bội số của 10

21
00:00:57,722 --> 00:00:59,556
và nói rằng, chà, bội số nhỏ nhất của 10

22
00:00:59,556 --> 00:01:03,644
mà chia hết cho 6 là bao nhiêu? Đó chính là 30.

23
00:01:03,644 --> 00:01:05,639
Vậy mình có thể viết lại cả hai phân số này là

24
00:01:05,639 --> 00:01:07,605
một số chia cho 30.

25
00:01:07,605 --> 00:01:10,296
Vậy 9/10. Mình sẽ viết nó

26
00:01:10,296 --> 00:01:11,898
là một số chia cho 30 như thế nào?

27
00:01:11,898 --> 00:01:15,984
Mình sẽ nhân mẫu số với 3.

28
00:01:17,740 --> 00:01:19,617
Mình vừa nhân mẫu số với 3.

29
00:01:19,617 --> 00:01:22,880
Vậy nếu mình không muốn thay đổi giá trị của phân số,

30
00:01:22,880 --> 00:01:23,586
mình cũng phải làm tương tự ở tử số.

31
00:01:23,586 --> 00:01:26,186
Mình phải nhân cái này với 3

32
00:01:26,996 --> 00:01:29,854
bởi vì nhân tử số với 3

33
00:01:29,854 --> 00:01:31,433
và mẫu số với 3, sẽ không làm thay đổi

34
00:01:31,433 --> 00:01:32,954
giá trị của phân số.

35
00:01:32,954 --> 00:01:35,751
Vậy 9 nhân 3 bằng 27.

36
00:01:35,751 --> 00:01:38,549
9/10 và 27/30

37
00:01:38,549 --> 00:01:40,964
thể hiện cùng một số.

38
00:01:40,964 --> 00:01:43,564
Mình vừa viết lại nó với mẫu số bằng 30,

39
00:01:43,564 --> 00:01:45,631
điều đó cũng hữu ích vì mình có thể viết lại 1/6

40
00:01:45,631 --> 00:01:49,100
với mẫu số bằng 30. Hãy thực hiện thôi nào.

41
00:01:49,100 --> 00:01:51,621
Vậy 1/6 là bao nhiêu trên 30?

42
00:01:51,621 --> 00:01:52,724
Mình khuyến khích bạn dừng video

43
00:01:52,724 --> 00:01:53,850
và nghĩ ra thử.

44
00:01:53,850 --> 00:01:56,149
Vậy ta biến như thế nào từ 6 lên 30?

45
00:01:56,149 --> 00:01:59,248
Ta phải nhân với 5.

46
00:01:59,908 --> 00:02:01,628
Vậy nếu ta nhân mẫu số với 5,

47
00:02:01,628 --> 00:02:04,623
ta cũng phải nhân tử số với 5,

48
00:02:04,623 --> 00:02:09,623
vậy 1 nhân 5, 1 nhân 5 bằng 5.

49
00:02:11,800 --> 00:02:13,749
9/10 chính là 27/30,

50
00:02:13,749 --> 00:02:16,453
và 1/6 chính là 5/30.

51
00:02:16,453 --> 00:02:20,226
Giờ ta có thể cộng rồi,

52
00:02:20,226 --> 00:02:21,817
nó khá dễ dàng.

53
00:02:21,817 --> 00:02:23,267
Ta có một số phần trong 30 phần,

54
00:02:23,267 --> 00:02:25,335
cộng thêm một số phần khác trong 30 phần,

55
00:02:25,335 --> 00:02:30,620
vậy 27/30 + 5/30, nó sẽ bằng

56
00:02:30,620 --> 00:02:35,471
nó sẽ bằng 27 cộng 5,

57
00:02:35,471 --> 00:02:40,201
cộng 5/30,

58
00:02:41,181 --> 00:02:43,583
cộng 5/30, tất nhiên

59
00:02:43,583 --> 00:02:47,361
sẽ bằng 32/30.

60
00:02:47,361 --> 00:02:50,781
32 trên 30,

61
00:02:50,781 --> 00:02:54,321
và nếu muốn, ta có thể tối giản phân số này.

62
00:02:54,801 --> 00:02:56,805
Ta có nhân tử chung của 30 và 32,

63
00:02:56,805 --> 00:03:00,196
chúng đều chia hết cho 2.

64
00:03:00,196 --> 00:03:03,505
Vậy nếu ta chia cả tử và mẫu cho 2,

65
00:03:03,505 --> 00:03:06,118
tử số chia hai bằng 16,

66
00:03:06,118 --> 00:03:08,902
mẫu số chia hai bằng 15.

67
00:03:09,452 --> 00:03:12,640
Vậy cái này chính là 16/15,

68
00:03:12,640 --> 00:03:16,215
và nếu muốn viết theo dạng hỗn số, 16 chia 15 được 1

69
00:03:16,215 --> 00:03:17,574
dư 1.

70
00:03:17,574 --> 00:03:20,255
Vậy số này chính là 1 1/15.

71
00:03:20,795 --> 00:03:22,534
Hãy làm thêm ví dụ khác nhé.

72
00:03:22,534 --> 00:03:27,180
Giả sử ta muốn cộng

73
00:03:27,180 --> 00:03:31,881
1/2 vào

74
00:03:31,881 --> 00:03:36,881
11/12, vào 11/12.

75
00:03:36,893 --> 00:03:38,330
Mình khuyến khích bạn dừng video

76
00:03:38,330 --> 00:03:40,864
và xem thử bạn có tự giải ra được không.

77
00:03:40,864 --> 00:03:42,502
Như ta thấy hồi nãy,

78
00:03:42,502 --> 00:03:43,883
ta cần tìm một mẫu số chung.

79
00:03:43,883 --> 00:03:45,102
Nếu chúng có mẫu số chung,

80
00:03:45,102 --> 00:03:46,264
ta có thể cộng lại ngay tức thì,

81
00:03:46,264 --> 00:03:48,527
nhưng giờ ta cần tìm mẫu số chung

82
00:03:48,527 --> 00:03:50,222
vì chúng không giống nhau.

83
00:03:50,902 --> 00:03:53,468
Cái ta cần tìm là một bội số,

84
00:03:53,468 --> 00:03:55,794
một bội số chung giữa 2 và 12, và lí tưởng nhất là

85
00:03:55,794 --> 00:03:58,164
bội số chung nhỏ nhất của 2 và 12,

86
00:03:58,164 --> 00:04:00,264
và như ta làm hồi nãy, hãy bắt đầu với số lớn hơn

87
00:04:00,264 --> 00:04:01,901
trong hai số, 12.

88
00:04:01,901 --> 00:04:05,291
Giờ ta có thể nói 12 nhân 1 bằng 12,

89
00:04:05,291 --> 00:04:07,949
vậy ta có thể coi đó là bội số nhỏ nhất của 12.

90
00:04:07,949 --> 00:04:10,632
Và nó có chia hết cho 2 không? Chắc chắn rồi.

91
00:04:10,632 --> 00:04:12,790
12 chia hết cho 2.

92
00:04:12,790 --> 00:04:15,855
Vậy 12 chính là bội số chung nhỏ nhất của 2 và 12,

93
00:04:15,855 --> 00:04:17,213
ta có thể viết hai phân số này

94
00:04:17,213 --> 00:04:19,130
là một số trên 12.

95
00:04:19,130 --> 00:04:21,625
Như vậy thì 1/2 là bao nhiêu trên 12?

96
00:04:21,625 --> 00:04:24,446
Chà để đổi từ 2 tới 12, bạn nhân với 6,

97
00:04:24,446 --> 00:04:27,104
ta cũng nhân tử số với 6.

98
00:04:27,104 --> 00:04:30,588
Giờ ta thấy 1/2, và 6/12, giống y như nhau.

99
00:04:30,588 --> 00:04:33,954
1 làm một nửa của 2, 6 là một nửa của 12.

100
00:04:34,914 --> 00:04:38,485
Giờ ta viết 11/12 là một số trên 12 như thế nào?

101
00:04:38,485 --> 00:04:40,855
Chà, nó đã được viết như vậy rồi,

102
00:04:40,855 --> 00:04:43,258
11/12 đã có 12 ở mẫu số,

103
00:04:43,258 --> 00:04:45,290
ta không cần thay đổi gì nữa.

104
00:04:45,615 --> 00:04:48,268
11/12, giờ ta đã sẵn sàng để làm phép cộng.

105
00:04:48,600 --> 00:04:51,350
Vậy cái này sẽ bằng 6,

106
00:04:52,520 --> 00:04:55,820
cái này sẽ bằng 6 cộng 11,

107
00:04:56,510 --> 00:05:01,510
6 cộng 11 trên 12.

108
00:05:02,378 --> 00:05:06,210
Trên 12. Ta có 6/12 cộng 11/12,

109
00:05:06,210 --> 00:05:09,318
nó sẽ bằng 6 cộng 11 trên 12,

110
00:05:10,728 --> 00:05:15,870
6 cộng 11 và bằng 17/12.

111
00:05:15,870 --> 00:05:16,504
Nếu ta muốn viết theo dạng hỗn số thì,

112
00:05:16,504 --> 00:05:19,487
17 chia 12 được 1

113
00:05:19,487 --> 00:05:24,487
dư 5, vậy nó là 1 5/12.

114
00:05:24,530 --> 00:05:25,710
Hãy làm thêm một ví dụ nữa.

115
00:05:25,710 --> 00:05:29,700
Cái này khá lạ. Được rồi.

116
00:05:29,700 --> 00:05:31,430
Giả sử ta muốn cộng,

117
00:05:31,523 --> 00:05:35,894
Ta muốn cộng 3/4 với,

118
00:05:36,504 --> 00:05:40,584
ta muốn cộng 3/4 với 1/5.

119
00:05:41,414 --> 00:05:43,974
Với 1/5.

120
00:05:43,974 --> 00:05:44,659
Nó sẽ bằng bao nhiêu?

121
00:05:44,659 --> 00:05:46,157
Hãy dừng video lại

122
00:05:46,157 --> 00:05:47,870
và xem bạn có thể giải ra không nhé.

123
00:05:47,870 --> 00:05:49,291
Ta có mẫu số khác nhau ở đây,

124
00:05:49,291 --> 00:05:52,520
và ta cần tìm, ta cần viết lại

125
00:05:52,520 --> 00:05:53,457
để chúng có cùng mẫu số,

126
00:05:53,457 --> 00:05:54,792
vậy ta phải tìm một bội chung,

127
00:05:54,792 --> 00:05:57,950
lí tưởng nhất là bội chung nhỏ nhất.

128
00:05:57,950 --> 00:05:59,738
Vậy bội chung nhỏ nhất của 4 và 5 là gì?

129
00:06:00,548 --> 00:06:01,862
Hãy bắt đầu với số lớn hơn,

130
00:06:01,862 --> 00:06:04,718
và tăng các bội của nó lên

131
00:06:04,718 --> 00:06:07,610
cho tới khi ta có được một số chia hết cho 4.

132
00:06:07,610 --> 00:06:10,640
Vậy 5 không chia hết cho 4.

133
00:06:10,640 --> 00:06:13,622
10 không chia hết cho 4, ta cần quan tâm

134
00:06:13,622 --> 00:06:14,702
xem có chia hết cho 4 không.

135
00:06:14,702 --> 00:06:17,590
15 không chia hết cho 4.

136
00:06:17,590 --> 00:06:20,763
20 chia hết cho 4, thật ra đó chính là 5 nhân 4.

137
00:06:20,763 --> 00:06:23,514
Đó là 20. Vậy ta có thể viết lại

138
00:06:23,514 --> 00:06:27,460
hai phương trình này có mẫu số là 20,

139
00:06:27,460 --> 00:06:28,714
20 là mẫu số.

140
00:06:29,454 --> 00:06:32,266
Ta có thể viết 3/4 là một số trên 20.

141
00:06:32,996 --> 00:06:35,319
Để đi từ 4 tới 20 ở mẫu số,

142
00:06:35,319 --> 00:06:36,949
ta nhân với 5.

143
00:06:36,949 --> 00:06:38,466
Ta cũng làm vậy với tử số.

144
00:06:38,466 --> 00:06:41,398
Ta có 3 nhân 5 bằng 15.

145
00:06:41,398 --> 00:06:44,183
Để đổi từ 4 thành 20, nhân nó với 5.

146
00:06:44,183 --> 00:06:45,820
Vậy mình phải làm tương tự với tử số,

147
00:06:45,820 --> 00:06:47,736
3 nhân 5 bằng 15.

148
00:06:47,736 --> 00:06:52,658
3/4 chính là 15/20.

149
00:06:52,658 --> 00:06:55,400
1/5 ở đây. Nó là bao nhiêu trên 20 nhỉ?

150
00:06:55,400 --> 00:06:58,358
Để đi từ 5 đến 20, bạn phải nhân với 4.

151
00:06:58,358 --> 00:06:59,995
Ta cũng phải làm tương tự với tử số.

152
00:06:59,995 --> 00:07:03,861
Nhân tử số với 4 ta có 4/20.

153
00:07:04,451 --> 00:07:07,181
Vậy giờ thay vì viết 3/4 cộng 1/5,

154
00:07:07,181 --> 00:07:10,815
ta có thể viết là 15/20 cộng 4/20.

155
00:07:10,815 --> 00:07:12,973
Nó sẽ bằng bao nhiêu đây?

156
00:07:12,973 --> 00:07:17,932
Nó sẽ là 15 cộng 4, bằng 19/20.

157
00:07:17,932 --> 00:07:22,240
19/20, vậy là ta xong rồi.