1 00:00:06,692 --> 00:00:10,852 خەیاڵ بکە کە ڕۆژێک داوات لێکراوە لە بەردەم پانێڵێکی حکومەت ئامادە بیت. 2 00:00:10,852 --> 00:00:13,307 تەنانەت هەرچەندە هیچ تاوانێکت ئەنجام نەداوە، 3 00:00:13,307 --> 00:00:15,612 یاخود بەڕەسمی بە تاوانێک تاوەنبارکراویت، 4 00:00:15,612 --> 00:00:19,062 جارلەدوای جار لە بارەی بۆچوونە سیاسیەکانتەوە پرسیارت لێ دەکەن، 5 00:00:19,062 --> 00:00:21,083 تاوانبارت دەکەن بە ناپاکی، 6 00:00:21,083 --> 00:00:25,652 و داوات لێ دەکەن هاوڕێکانت و هاوکارەکانت تاوەنبار بکەیت. 7 00:00:25,652 --> 00:00:30,482 ئەگەر هەماهەنگی نەکەیت دەخرێیتە زیندانەوە یان کارەکەت لە دەست دەدەیت. 8 00:00:30,482 --> 00:00:35,062 دەقاق ودەق هەمان ڕووداو لە ساڵی ١٩٥٠ دا بەسەر وڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا داهات 9 00:00:35,062 --> 00:00:40,173 وەکو بەشێکی هەڵەمەتەکە بۆ دەرخستنی کۆمۆنیستە گومانلێکراوەکان. 10 00:00:40,173 --> 00:00:42,962 هەڵمەتەکە بەناوی بەناوبانگرین مەشقکەرەوە ناونرا، 11 00:00:42,962 --> 00:00:49,573 دیاردەیەک کە ناسراوە بە دژە کۆمۆنیست هەزارەها ژیان و کاری لەناوبرد. 12 00:00:49,573 --> 00:00:54,402 بۆ زیاتر لە دەیەیەک، سیاسیە ئەمریکیەکان ئازادیە دیموکراتیەکانیان پێشێل کردبوو 13 00:00:54,402 --> 00:00:57,274 بەناوی پاراستنیان. 14 00:00:57,274 --> 00:00:59,418 لە ماوەی ساڵەکانی ١٩٣٠ و ١٩٤٠ دا، 15 00:00:59,418 --> 00:01:04,313 لە ئەمریکا کۆمەڵەیەکی کۆمۆنیستی بچووک بەڵام چاڵاک هەبوو. 16 00:01:04,313 --> 00:01:06,322 مێژووەکی باش و خەراپیان هەبوو. 17 00:01:06,322 --> 00:01:09,443 کاتێک ڕۆڵی گرینگ و مەترسیداریان دەگێڕا لە ماودەیەکی فراوانی خەباتی پێشکەوتنخوازانە 18 00:01:09,443 --> 00:01:11,484 بۆ کرێکار و مافە شارستانیەکان، 19 00:01:11,484 --> 00:01:14,794 هەروەها پاڵپشتی یەکێتی سۆڤیەتی جارانیانیان دەکرد. 20 00:01:14,794 --> 00:01:18,163 هەر لە سەرەتاوە، کۆمەڵەی کۆمۆنیستی ئەمریکی هێرشیکرایە سەر 21 00:01:18,163 --> 00:01:20,793 لە لایەن پارێزگارەکان و بازرگانەکان، 22 00:01:20,793 --> 00:01:26,083 و ئازادیخوازەکان ڕەخنەیان لە پەیوەندیان لەگەڵ ڕژێمی سۆڤیەتی ستەمکار دەگرت. 23 00:01:26,083 --> 00:01:30,784 لە ماوەیی جەنگی دووەمی جیهان، کاتێک ئەمریکا و ڕوسیا هاوپەیمانبوون دژی هیتلەر. 24 00:01:30,784 --> 00:01:35,333 هەندێک کۆمۆنیستی ئەمریکی بەڕاستی بۆ ڕوسەکان سیخوڕیان دەکرد. 25 00:01:35,333 --> 00:01:38,965 کاتێک جەنگی سارد دەستی پێکرد و ئەم کارە سیخوڕەی ئاشکرا بوو، 26 00:01:38,965 --> 00:01:43,814 کۆمۆنیزمی ناوخۆی وەکو هەڕەشە بۆ سەر ئاسایشی نەتەوە سەیر دەکرا. 27 00:01:43,814 --> 00:01:45,754 بەڵام هەوڵی لەناوبردنی ئەم هەڕەشەییە 28 00:01:45,754 --> 00:01:49,213 هەرزوو بۆ کۆتا درێژترین و بەرفراوانترین ئەڵقەی 29 00:01:49,213 --> 00:01:52,735 کپ کردنی سیاسی لە مێژووی ئەمریکا گۆڕا. 30 00:01:52,735 --> 00:01:54,695 هەوڵەکە لە لایەن بیرۆکراتەکانەوە پشتگیری دەکرا. 31 00:01:54,695 --> 00:01:55,695 سیاسیەکان، 32 00:01:55,695 --> 00:01:56,785 ڕۆژنامەنووسەکان، 33 00:01:56,785 --> 00:01:58,014 و بازرگانەکان، 34 00:01:58,014 --> 00:02:03,465 هەڵمەتەکە زۆر زیادەڕەوەی کرد لە بارەی مەترسیەکانی کۆمۆنیستەکان. 35 00:02:03,465 --> 00:02:05,225 خەڵکی پشت هەڵمەتەکەوە هەر کەسێکیان هەراسان دەکرد 36 00:02:05,225 --> 00:02:08,074 ئەگەر گومانی هەڵگرتنی بۆچوونی سیاسەتی چەپی لێ بکرایە 37 00:02:08,074 --> 00:02:11,664 یاخود پەیوەندیان لەگەڵ ئەو خەڵکانە هەبایە. 38 00:02:11,664 --> 00:02:14,285 ئەگەر تابلۆیەکی هونەری نوێت لە دیوارەکانت هاڵواسیبوایە، 39 00:02:14,285 --> 00:02:16,295 بازنەیەکی کۆمەڵایەتی فرەڕەگەزی هەبوایە، 40 00:02:16,295 --> 00:02:19,125 یاخود سکاڵاکانی دژ بە چەکی ناوەکەیت ئیمزابکرداییە، 41 00:02:19,125 --> 00:02:21,975 ئەو کات تۆ کۆمۆنیست بوویت. 42 00:02:21,975 --> 00:02:23,636 لە کۆتایەکانی ساڵی ١٩٤٠ دا دەستی پێ کرد، 43 00:02:23,636 --> 00:02:26,175 بەڕێوبەری ئێف بی ئای جیە ئیگر هوفر 44 00:02:26,175 --> 00:02:30,467 پێگەی دەسەڵاتەکانی بەکارهێنا تا ڕاوی کۆمۆنیستەکانی پێ بکات 45 00:02:30,467 --> 00:02:33,478 و لە هەر پێگەیەکی کاریگەر بوونی لای بردن 46 00:02:33,478 --> 00:02:36,389 لە کۆمەڵگەی ئەمریکی. 47 00:02:36,389 --> 00:02:39,478 و پێوانەیەکی تەسک کەوا هوفر هاوپەیمانەکانی بەکاریان هێنا 48 00:02:39,478 --> 00:02:41,478 لە پشکنینی فەرمانبەرەکانی فیدڕاڵی 49 00:02:41,478 --> 00:02:44,369 و بەتەواوی وڵات بڵاو بوویەوە. 50 00:02:44,369 --> 00:02:45,809 هەر زوو، لە ستۆدیۆکانی هۆلیود، 51 00:02:45,809 --> 00:02:46,818 زانکۆکان، 52 00:02:46,818 --> 00:02:48,179 کارگەی دروستکردنی ئۆتۆمبێل، 53 00:02:48,179 --> 00:02:51,228 و هەزارەها فەرمانبەری کەرتی گشتی و تایبەت 54 00:02:51,228 --> 00:02:57,159 هەمان پشکنینی سیاسی بەسەر پیاو و ژنەکانی کاریان بۆ دەکردنی سەپاند. 55 00:02:57,171 --> 00:03:00,441 لە هەمان کتدا، خودی ئەنجومەن خۆی بڕیاری گەڕان بەدوای کۆمۆنیست دەرکرد 56 00:03:00,441 --> 00:03:04,600 داوای لە سەدان کەس کرد تا لە دادگا ئامادە بن پێش ئەوەی لێکۆڵینەوەی لەگەڵ بکرێت گەواهی بدەن 57 00:03:04,600 --> 00:03:08,960 وەکو کۆمیتەی چالاکیەکانی نا ئەمریکی. 58 00:03:08,960 --> 00:03:12,351 ئەگەر ڕەتیبکەنەوە هەماهەنگی بکەن لەوانەیە بە بیانوی ئامادەنەبوونیان لە دادگا زیندانی بکرێن، 59 00:03:12,351 --> 00:03:16,310 یان باوترینش، دەرکردنیان لە کار و خستنە ناو لیستی ڕەشەوە. 60 00:03:16,310 --> 00:03:18,680 سیاسیەتمەدارە بەرزخوازەکانی وەکو ڕیچارد نیکسون 61 00:03:18,680 --> 00:03:20,431 جۆسێف مەکارسی، 62 00:03:20,431 --> 00:03:23,621 دانوستانی دادگای لەم جۆرەیان وەکو چەکی پارتیزانی بەکارهێنا 63 00:03:23,621 --> 00:03:26,501 دیموکراتەکانیان بەوە تۆمەتبار کرد کە لەگەڵ کۆمۆنیزم نەرم بوون 64 00:03:26,501 --> 00:03:30,821 و بە ئەنقست چینیان لەدەستداوە بۆ بەرەی کۆمۆنیست. 65 00:03:30,823 --> 00:03:33,832 مەکارسی، سیناتۆرێکی کۆماریەکان بوو لە ویسکانسن. 66 00:03:33,832 --> 00:03:38,652 بە گۆڕانکاری کردن لە لیستەکانی کۆمۆنیستە ناوبراوەکان بوو بەکەسێکی ناسراو 67 00:03:38,652 --> 00:03:41,073 لە وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا. 68 00:03:41,073 --> 00:03:43,094 لەلایەن سیاسەتمەدارەکانی دیکەوە هاندەدرا، 69 00:03:43,094 --> 00:03:45,803 لە تۆمەتبارکردنی خەڵکێکی زۆر بەردەوام بوو 70 00:03:45,803 --> 00:03:49,403 لە هەمان کاتدا شێواندان و هەڵبەستنی بەڵگە. 71 00:03:49,403 --> 00:03:53,523 زۆربەی هاونیشتمانیان نەفرەتیان لێ دەکرد لە هەمان کاتدا هەندێکی تر ستایشیان دەکرد. 72 00:03:53,523 --> 00:03:57,533 و کاتێک جەنگی کۆریا بەرپا بوو، مەکارسی وادیار بوو بەرگری لێ دەکرد. 73 00:03:57,533 --> 00:03:59,873 جارێک بوو بە سەرۆکی 74 00:03:59,873 --> 00:04:04,344 لیژنەی ناسەرەکی هەمیشەیی ئەنجومەنی پیران لە لێکۆڵینەوەکردن لە ساڵی ١٩٥٢ دا، 75 00:04:04,344 --> 00:04:06,613 مەکارسی سەرشێتی زیاتر بوو. 76 00:04:06,613 --> 00:04:12,704 لێکۆڵیەنەوەی لە سوپای بەهۆی ئەوەی لە کۆتایەکەی ڕای گشتی لە بەرامبەریاندا بگۆڕێت 77 00:04:12,704 --> 00:04:15,214 دەسەڵاتی کەم بکەنەوە. 78 00:04:15,214 --> 00:04:17,765 هاوڕێکانی مەکارسی لە ئەنجومەنی پیریان ڕێگەیان لێ کرد 79 00:04:17,765 --> 00:04:22,914 و کەمتر لە سێ ساڵ دواتر مرد لەوانەیە بەهۆی خواردنەوەی مادە کحولیەکانەوە. 80 00:04:22,914 --> 00:04:24,895 هەروەها دژە کۆمۆنیستیش کۆتای پێهات. 81 00:04:24,895 --> 00:04:27,743 سەدان و هەزارەن ژیانی وێران کرد 82 00:04:27,743 --> 00:04:32,134 بەقوڵی شەبەنگی ڕووناکی سیاسەتی ئەمریکای تەسک کردەوە. 83 00:04:32,134 --> 00:04:35,834 بۆ ماوەیەکی درێژ زیانی بە دەزگای دیموکراتەکان گەیاند. 84 00:04:35,834 --> 00:04:39,165 لە هەموو ئەگەرەکان، هەر دووکیان دیموکراتەکان و کۆماریەکان 85 00:04:39,165 --> 00:04:43,545 دەیانزانی کە دژە کۆمۆنیست ئەوپەڕی نادادپەروەری بووە 86 00:04:43,545 --> 00:04:48,075 بەڵام دەترسان ڕاستەوخۆ دژایەتیان بکرێت زیان بەکارەکانیان بگەیەندرێت. 87 00:04:48,075 --> 00:04:51,344 تەنانەت دادگایی باڵاش لە وەستاندنی ڕاوکردنی کۆمۆنیستەکان شکستی هێنا، 88 00:04:51,344 --> 00:04:54,454 و پێشێلکردنی مافە دەستوریەکان 89 00:04:54,454 --> 00:04:57,334 بەناوی ئاسایشی نەتەوەوە بەردەوام بوو. 90 00:04:57,334 --> 00:05:01,117 ئایە کۆمۆنیزمی ناوخۆیی هەڕەشەیەکی ڕاستەقینە بوو بۆ سەر حکومەتئ ئەمریکا؟ 91 00:05:01,117 --> 00:05:03,675 لەوانەیە، هەڕەشەیەکی بچووک بوو بێت. 92 00:05:03,675 --> 00:05:08,000 بەڵام کاردانەوەکەی زۆر گەورە بوو کەوا بوووە هۆی زیانی زیاتر 93 00:05:08,000 --> 00:05:10,350 لە خۆدی هەڕەشەکە. 94 00:05:10,350 --> 00:05:13,500 و ئەگەر گێرەشێوێنیەکی نوێ لە کاتێک خەراپ و نادڵنیایی دەرکەوێت 95 00:05:13,500 --> 00:05:17,626 هێرش بکاتە سەر کەمینەکان بەناوی نیشتیمانپەروەریەوە 96 00:05:17,626 --> 00:05:19,995 ئایە دەکرێت دووبارە هەموو ئەمانە ڕووبداتەوە؟