0:00:07.130,0:00:09.562
Ünlü kurgusal karakter, Carrie White,

0:00:09.562,0:00:13.315
lise mezuniyet balo salonunu[br]alevler içinde terk ettiğinde

0:00:13.315,0:00:15.498
ve yaşadığı kasabayı dehşete düşürdüğünde

0:00:15.498,0:00:17.925
telekinesiz, yani sadece zihin gücü

0:00:17.925,0:00:24.868
kullanarak objeleri hareket ettirme[br]yetisini kullanıyordu.

0:00:24.868,0:00:28.857
Her ne kadar Carrie sadece bir romana[br]dayalı kurgusal bir film olsa da,

0:00:28.857,0:00:32.858
telekinesize olan inanç hiç de[br]kurgusal değil.

0:00:32.858,0:00:36.529
Yüzyıllardır insanlar, sadece [br]zihinlerini kullanarak nesnelerin

0:00:36.529,0:00:40.712
hareketlerini kontrol edebilme gücüne[br]sahiden sahip olduklarını ileri sürdüler.

0:00:40.712,0:00:45.184
Havada yükselme, irade gücü ile[br]kapıyı açma ve kaşık bükmenin

0:00:45.184,0:00:47.237
her biri ilginç örneklerdir.

0:00:47.317,0:00:51.097
Matrix'de Neo havada kurşunları [br]durdurduğunda olan budur ve

0:00:51.097,0:00:54.463
Yoda'nın bir T'yi kontrol ettiği[br]yetenektir.

0:00:54.463,0:00:56.125
Ancak telekinesiz gerçek mi,

0:00:56.125,0:01:00.904
yoksa sadece Carrie, Yoda ve Neo'nun[br]hepsinin olduğu kadar kurgu mu?

0:01:00.904,0:01:04.304
Araştırmak için, telekinetik iddialarını [br]bilimsel yöntemler kullanarak

0:01:04.304,0:01:08.477
bilim merceği altında [br]değerlendirmemiz gerekir.

0:01:08.477,0:01:12.286
Telekinesiz araştırmacıların [br]psişik olayları incelediği

0:01:12.286,0:01:15.370
parapsikoloji adı verilen [br]bir disiplinin parçasıdır.

0:01:15.370,0:01:18.514
Parapsikologlar yaptıklarını[br]bilimsel olarak tanımlarlar ancak

0:01:18.514,0:01:20.974
diiğer bilim insanları [br]bu fikre katılmamaktadır.

0:01:20.974,0:01:23.461
Haydi bir kaç temel gözlemi ele alalım.

0:01:23.461,0:01:25.282
Gözlem #1

0:01:25.282,0:01:28.620
Her ne kadar telekinesis hakkında[br]bir sürü anekdot olsa da,

0:01:28.620,0:01:31.569
var olduğuna dair hiç bir[br]bilimsel kanıt mevcut değildir;

0:01:31.569,0:01:34.425
bilimsel metoda uygun hiç[br]çalışma yapılmadı ve

0:01:34.425,0:01:38.903
lab ortamında tekrarlanan hiç bir çalışma [br]gerçek olduğunu kanıtlayamamaktadır.

0:01:38.903,0:01:43.871
1930'larda, parapsikolojinin sözde[br]babası, Joseph Banks Rhine,

0:01:43.871,0:01:47.169
insanların bir zarı istedikleri şekilde [br]atabilmek amacıyla

0:01:47.169,0:01:50.474
telekineziyi kullanıp kullanamayacaklarını[br]laboratuvarda test etti.

0:01:50.474,0:01:53.708
Ancak bundan sonra bilim adamları[br]onun bulgularını tekrarlayamadılar,

0:01:53.708,0:01:56.386
ve tekrar bir fikri kanıtlamak[br]için çok önemli olduğundan

0:01:56.386,0:01:58.237
bu bir problemdi.

0:01:58.237,0:01:59.688
Bilim adamlarının dışında,

0:01:59.688,0:02:02.970
telekinetik olduğunu savunan[br]sayısız insan var

0:02:02.970,0:02:06.347
ancak hepsinin ya sahtekar olduğu[br]ortaya çıktı

0:02:06.347,0:02:10.492
ya da tamamıyla kontrol edemedikleri [br]durumlarda başarısızlar,

0:02:10.492,0:02:15.256
bu da istedikleri sonuç için ortamı[br]düzenlediklerini düşündürmektedir.

0:02:15.256,0:02:20.681
Bugün, psişik yetilerin, telekinesiz gibi,[br]gerçek olduğunu kanıtlayabilecek herkese

0:02:20.681,0:02:26.093
pek çok organizasyon tarafından sunulan [br]büyük meblağda para ödülleri bile mevcut.

0:02:26.093,0:02:29.024
Ancak bu servet henüz sahiplenilmedi.

0:02:29.024,0:02:30.659
Gözlem #2:

0:02:30.659,0:02:32.401
Telekineziyi incelediğimizde,

0:02:32.401,0:02:36.541
tam olarak neyin ölçüldüğüne dair[br]tam bir fikir birliği sağlanamadı.

0:02:36.541,0:02:40.026
Belki de güçlü, Yoda-gibi, beyin dalgaları[br]söz konusudur?

0:02:40.026,0:02:43.996
Araştırma için bir standart oluşturmak [br]güç, çünkü hiç kimse aynı fikirde değil,

0:02:43.996,0:02:46.759
ki bu fikirlerin geçerliliğini test için

0:02:46.759,0:02:49.401
tüm bilim dallarında gerekli bir şeydir.

0:02:49.401,0:02:50.921
Gözlem#3

0:02:50.921,0:02:54.025
Bilimin odağı bilinmeyenin keşfidir

0:02:54.025,0:02:56.392
ve bilimsel araştırma tarihinde,

0:02:56.392,0:02:57.806
kesinlikle yeni keşiflerin

0:02:57.806,0:03:01.391
kabul gören bilime [br]tezat oluşturdukları

0:03:01.391,0:03:04.414
ve hatta koca bir bilim dalını[br]yerle bir ettikleri görülmüştür.

0:03:04.414,0:03:07.668
Bu tür keşifler daha bir[br]özenle kanıtlanmalıdır ki

0:03:07.668,0:03:10.135
eleştirelere karşı durabilsinler.

0:03:10.135,0:03:11.717
Telekinesiz için ise, düşünce

0:03:11.717,0:03:14.270
kabul gören bilime karşı çıkmaktadır,

0:03:14.270,0:03:17.493
ancak kabulünü sağlayacak güçlü[br]kanıttan yoksundur.

0:03:17.493,0:03:21.130
Evrenimiz fizik kuralları tarafından [br]kontrol edilir ve açıklanır,

0:03:21.130,0:03:25.305
ve bu kurallardan birisi bize, beynimizin [br]kafatasımızın ötesinde herhangi bir şeyi

0:03:25.305,0:03:28.271
etkileyebilecek kadar güçlü ve uzağa [br]ulaşabilir olmadığından

0:03:28.271,0:03:31.795
nesneleri kontrol [br]edemediğini söylemektedir.

0:03:31.795,0:03:35.974
Fizik aynı zamanda bize nesneleri uzaktan[br]etkileyebilecek yegane gücün manyetik

0:03:35.974,0:03:39.356
ve yerçekimsel güç olduğunu söylemektedir.

0:03:39.356,0:03:43.280
Muhtemelen bilimin açıklayabileceği [br]telekinetisize en yakın şey

0:03:43.280,0:03:47.405
bir robot kolunu kontrol amacıyla[br]düşüncelerin kullanılmasıdır.

0:03:47.405,0:03:50.085
Hareket edemeyen felçli [br]hastaların beyinlerinde

0:03:50.085,0:03:54.414
hareketi kontrol eden bölgeye araştırmacı[br]minicik teller yerleştirebilir

0:03:54.414,0:03:58.396
ve sonra da hastayı zihnin bir uzantısı [br]gibi davranan robot kolunu

0:03:58.396,0:04:01.800
hareket ettirmeye odaklaşmaya eğitebilir[br]ve bu işe yarar.

0:04:01.800,0:04:04.480
Bu olağanüstü, ancak telekinetiz değil.

0:04:04.480,0:04:07.783
Hastaların düşünceleri sadece muğlak,[br]tespit edilemez şeyler değildir.

0:04:07.783,0:04:09.607
Bunlar teller aracılığıyla robota

0:04:09.607,0:04:12.972
iletilen ölçülebilir beyin dalgalarıdır.

0:04:12.972,0:04:16.123
Bilim, hareketi ölçebilir, [br]test edebilir ve açıklayabilir,

0:04:16.123,0:04:20.446
ve bu tür zihin kontrölünün gerçek[br]olduğunu size böyle gösterdik.

0:04:20.446,0:04:22.302
Bilim bir fikre yönelik[br]

0:04:22.302,0:04:27.120
karşıt ya da destekleyici kanıtın[br]toplandığı yavaş bir süreçtir

0:04:27.120,0:04:28.836
Kanıtı topladığımızda,

0:04:28.836,0:04:31.035
hangi kulenin en yüksek olacağını [br]görebiliriz

0:04:31.035,0:04:35.730
ve telekinetiz için, bu onun var olduğunu [br]gösteren kule değil.

0:04:35.730,0:04:39.858
Bazıları bu mistik fenomenin bilimin[br]sınırlarıyla uyuşmadığını söylerler,

0:04:39.858,0:04:41.277
olabilir.

0:04:41.277,0:04:45.467
Ama o zamanda telekinetiz tamamıyla[br]kişisel bir ikna meselesi haline gelir.

0:04:45.467,0:04:47.758
Eğer bir şey bilimsel olarak [br]test edilemezse,

0:04:47.758,0:04:50.584
o zaman bilimsel olarak da tanımlanamaz.

0:04:50.584,0:04:52.560
Bu yüzden bizim araştırmalarımızın sonucu

0:04:52.560,0:04:55.713
ortaya çıkan bulgu şudur ki; [br]bu gücün içimizde olduğuna [br]

0:04:55.713,0:04:57.943
inanmayı her ne kadar istesekde,

0:04:57.943,0:05:00.922
telekinetiz için destek [br]yetersiz kalmaktadır.

0:05:00.990,0:05:02.940
Üzgünüz Neo, Carrie ve Yoda.

0:05:03.050,0:05:22.548
Yetenekleriniz akla durgunluk verici [br]ancak şimdilik, sadece filmlerle sınırlı.