1 00:00:06,631 --> 00:00:09,863 Có bao giờ bạn chia sẻ vấn đề của mình với người bạn để rồi nhận ra 2 00:00:09,863 --> 00:00:14,540 anh ta dường như không hiểu được vì sao vấn đề đó lại quan trọng với bạn? 3 00:00:14,540 --> 00:00:18,783 Có bao giờ bạn trình bày ý tưởng để rồi nhận lại thái độ bối rối? 4 00:00:18,783 --> 00:00:20,482 Hay có thể bạn đang tranh cãi 5 00:00:20,482 --> 00:00:22,640 thì người kia đột nhiên chỉ trích bạn 6 00:00:22,640 --> 00:00:26,387 đã không hề lắng nghe những gì họ nói? 7 00:00:26,387 --> 00:00:27,810 Chuyện gì đang xảy ra vậy? 8 00:00:27,810 --> 00:00:30,017 Câu trả lời là sự hiểu lầm trong giao tiếp 9 00:00:30,017 --> 00:00:31,490 ở một dạng nào đó, 10 00:00:31,490 --> 00:00:33,230 chúng ta đều trải qua điều này. 11 00:00:33,230 --> 00:00:34,578 Vấn đề này gây ra nhầm lẫn, 12 00:00:34,578 --> 00:00:35,682 thù địch, 13 00:00:35,682 --> 00:00:36,874 hiểu nhầm 14 00:00:36,874 --> 00:00:41,573 thậm chí còn khiến tàu thăm dò vũ trụ hàng tỉ đô la đâm vào bề mặt Sao Hỏa. 15 00:00:41,573 --> 00:00:44,823 Thực tế là kể cả khi trực tiếp đối mặt với người khác, 16 00:00:44,823 --> 00:00:46,308 trong cùng một căn phòng, 17 00:00:46,308 --> 00:00:48,074 nói cùng một ngôn ngữ, 18 00:00:48,074 --> 00:00:51,489 giao tiếp giữa con người cũng phức tạp một cách khó tin. 19 00:00:51,489 --> 00:00:54,637 Tin vui là nếu ta có được hiểu biết cơ bản 20 00:00:54,637 --> 00:00:56,406 về những gì diễn ra khi giao tiếp 21 00:00:56,406 --> 00:00:59,275 ta hoàn toàn có thể tránh được hiểu lầm trong giao tiếp. 22 00:00:59,275 --> 00:01:04,228 Qua nhiều thập kỷ, các nhà nghiên cứu đã hỏi "Chuyện gì xảy ra khi ta giao tiếp?" 23 00:01:04,228 --> 00:01:06,935 Một cách diễn dịch, được gọi là mô hình chuyển giao, 24 00:01:06,935 --> 00:01:11,766 xem giao tiếp như một thông điệp đi trực tiếp từ người này sang người kia, 25 00:01:11,766 --> 00:01:15,622 giống như ai đó ném quả bóng rồi bỏ đi. 26 00:01:15,622 --> 00:01:16,753 Nhưng thực tế thì, 27 00:01:16,753 --> 00:01:20,680 mô hình này không giải thích được sự phức tạp diễn ra trong giao tiếp. 28 00:01:20,680 --> 00:01:22,671 Giới thiệu mô hình giao dịch, 29 00:01:22,671 --> 00:01:26,675 mô hình này thừa nhận những thách thức phát sinh khi giao tiếp. 30 00:01:26,675 --> 00:01:30,465 Theo mô hình này, chính xác hơn là xem giao tiếp giữa con người 31 00:01:30,465 --> 00:01:32,272 như trò chơi bắt ném đồ vật. 32 00:01:32,272 --> 00:01:36,000 Khi ta phát ra thông điệp, đồng thời ta cũng nhận phản hồi từ bên kia. 33 00:01:36,000 --> 00:01:39,674 Thông qua việc giao dịch, ta cùng tạo ra ý nghĩa. 34 00:01:39,674 --> 00:01:43,307 Nhưng từ việc trao đổi này lại nảy sinh thêm nhiều điều phức tạp. 35 00:01:43,307 --> 00:01:45,273 Không giống như ở vũ trụ Star Trek 36 00:01:45,273 --> 00:01:47,393 ở đó một số nhân vật có khả năng ngoại cảm, 37 00:01:47,393 --> 00:01:49,523 hoàn toàn chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc. 38 00:01:49,523 --> 00:01:52,807 Là con người, chúng ta không thể không gửi và nhận thông điệp 39 00:01:52,807 --> 00:01:55,695 thông qua lăng kính chủ quan của mình. 40 00:01:55,695 --> 00:01:59,688 Khi giao tiếp, một người diễn tả diễn dịch của mình về thông điệp này, 41 00:01:59,688 --> 00:02:01,719 và đối phương 42 00:02:01,719 --> 00:02:04,521 sẽ nghe được diễn dịch của riêng anh về thông điệp đó. 43 00:02:04,521 --> 00:02:09,928 Màng lọc nhận thức của chúng ta liên tục chuyển đổi giữa ý nghĩa và diễn dịch. 44 00:02:09,928 --> 00:02:11,570 Nhớ trò chơi ném đồ vật chứ? 45 00:02:11,570 --> 00:02:13,722 Hãy tưởng tượng chơi trò đó với cục đất sét. 46 00:02:13,722 --> 00:02:15,529 Khi mỗi người chơi đụng vào đất sét, 47 00:02:15,529 --> 00:02:18,356 họ nhào nặn để nó vừa với nhận thức khác biệt của riêng họ 48 00:02:18,356 --> 00:02:20,710 dựa vào các yếu tố, 49 00:02:20,710 --> 00:02:25,056 như kiến thức hay trải nghiệm cũ, tuổi tác, sắc tộc, giới tính 50 00:02:25,056 --> 00:02:28,785 dân tộc, tôn giáo hay bối cảnh gia đình. 51 00:02:28,785 --> 00:02:32,448 Mỗi người đều cùng lúc diễn dịch thông điệp họ nhận được 52 00:02:32,448 --> 00:02:35,396 tùy theo mối quan hệ giữa họ với người kia 53 00:02:35,396 --> 00:02:36,838 và sự hiểu biết của riêng họ 54 00:02:36,838 --> 00:02:41,759 về ngữ nghĩa và hàm ý của những từ được sử dụng. 55 00:02:41,759 --> 00:02:44,562 Họ cũng có thể bị phân tâm bởi các tác nhân kích thích khác, 56 00:02:44,562 --> 00:02:45,719 như giao thông 57 00:02:45,719 --> 00:02:47,470 hoặc cái bụng đang kêu gào. 58 00:02:47,470 --> 00:02:49,649 Thậm chí cảm xúc cũng làm che mờ nhận thức 59 00:02:49,649 --> 00:02:52,508 và càng có thêm nhiều người tham gia trò chuyện, 60 00:02:52,508 --> 00:02:54,508 mỗi người có tính chủ quan riêng mình, 61 00:02:54,508 --> 00:02:58,601 việc giao tiếp càng trở nên phức tạp một cách nhanh chóng. 62 00:02:58,601 --> 00:03:02,937 Vậy nên khi cục đất sét di chuyển qua lại giữa hai người, 63 00:03:02,937 --> 00:03:06,033 được biến đổi, được nắn lại và luôn trong trạng thái thay đổi, 64 00:03:06,033 --> 00:03:11,284 nên không lạ gì thông điệp của chúng ta có lúc trở thành hiểu lầm trong giao tiếp. 65 00:03:11,284 --> 00:03:13,535 May thay, có một vài cách thực hành đơn giản 66 00:03:13,535 --> 00:03:18,456 giúp chúng ta điều chỉnh tương tác hàng ngày để giao tiếp tốt hơn. 67 00:03:18,456 --> 00:03:19,586 Một là: 68 00:03:19,586 --> 00:03:24,041 nhận ra rằng nghe bị động và lắng nghe chủ động là 2 việc khác nhau. 69 00:03:24,041 --> 00:03:28,374 Tích cực tương tác với phản hồi ngôn ngữ và phi ngôn ngữ của người khác, 70 00:03:28,374 --> 00:03:32,389 và điều chỉnh thông điệp của mình để giúp đối phương hiểu bạn nhiều hơn. 71 00:03:32,389 --> 00:03:33,286 Hai là 72 00:03:33,286 --> 00:03:37,317 lắng nghe bằng đôi mắt, đôi tai cũng như trực giác của mình. 73 00:03:37,317 --> 00:03:40,276 Hãy nhớ rằng giao tiếp không chỉ liên quan đến mỗi lời nói. 74 00:03:40,276 --> 00:03:41,434 Ba là: 75 00:03:41,434 --> 00:03:45,036 dành thời gian để hiểu người khác cũng như giúp người khác hiểu bạn. 76 00:03:45,036 --> 00:03:47,131 Khi vội vã muốn thể hiện bản thân, 77 00:03:47,131 --> 00:03:50,227 ta thường dễ quên rằng giao tiếp là con đường hai chiều. 78 00:03:50,227 --> 00:03:52,960 Cởi mở với những gì người kia nói. 79 00:03:52,960 --> 00:03:54,613 Và cuối cùng, bốn là: 80 00:03:54,613 --> 00:03:57,849 Ý thức về màng lọc nhận thức cá nhân của bạn. 81 00:03:57,849 --> 00:03:59,402 Những gì bạn đã trải nghiệm, 82 00:03:59,402 --> 00:04:01,967 bao gồm văn hóa, cộng đồng và gia đình, 83 00:04:01,967 --> 00:04:04,451 sẽ ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận thế giới. 84 00:04:04,451 --> 00:04:07,968 Hãy nói rằng "Đây là cách tôi nhìn nhận vấn đề, còn bạn thấy thế nào?" 85 00:04:07,968 --> 00:04:11,385 Đừng mặc định rằng nhận thức của bạn là sự thật khách quan. 86 00:04:11,385 --> 00:04:14,177 Điều này sẽ giúp bạn nói chuyện được với người khác 87 00:04:14,177 --> 00:04:16,966 để có thể cùng thấu hiểu lẫn nhau.