1
00:00:00,983 --> 00:00:02,992
Konuşmam için hazırlanırken,

2
00:00:03,087 --> 00:00:05,614
hayatım üzerine düşünüyor

3
00:00:05,614 --> 00:00:08,621
ve yolculuğumun başladığını anın
tam olarak ne zaman

4
00:00:08,621 --> 00:00:11,388
olduğunu anlamaya çalışıyordum.

5
00:00:12,073 --> 00:00:15,120
Üzerinden uzun zaman geçti ve hikayemin
başlangıcının, ortasının

6
00:00:15,120 --> 00:00:17,345
ya da sonunun neresi olduğunu bulamadım.

7
00:00:17,871 --> 00:00:20,607
Her zaman, hikayemin başlangıcının 
aşiretimizde,

8
00:00:20,607 --> 00:00:23,401
annemin bana iki yaşımdayken
üç görücü usulü evlilikten

9
00:00:23,401 --> 00:00:26,932
kaçtığımı söylediği akşamüstü
olduğunu düşünürdüm.

10
00:00:27,989 --> 00:00:31,796
Ya da cemiyetimizde elektriklerin
sekiz saat boyunca kesildiği,

11
00:00:31,796 --> 00:00:34,257
ve babamın oturup hepimizi
etrafına topladığı,


12
00:00:34,257 --> 00:00:38,155
çiftçi babası kendisiyle birlikte tarlaya
gitmesini isterken okula gitmek için

13
00:00:38,155 --> 00:00:42,146
mücadele eden küçük bir çocuk olduğu
günlerin hikayelerini anlattığı akşamın.

14
00:00:43,105 --> 00:00:45,948
Veya 16 yaşımdayken

15
00:00:46,331 --> 00:00:50,319
üç küçük çocuğun gelip arkadaşımın
töre cinayeti denen bir şey için

16
00:00:50,319 --> 00:00:54,122
öldürüldüğünü fısıldadığı
o karanlık gecenin.

17
00:00:56,233 --> 00:00:58,032
Fakat daha sonra farkına vardım ki;

18
00:00:58,032 --> 00:01:01,685
bu anların katkıda bulundukları kadar,

19
00:01:01,685 --> 00:01:03,693
yolculuğumu etkilediklerini de biliyorum.

20
00:01:03,693 --> 00:01:05,465
Ancak, yolculuğumun başlangıcı

21
00:01:05,465 --> 00:01:06,937
o anlar olmadılar.

22
00:01:06,937 --> 00:01:08,541
Yolculuğum gerçekte

23
00:01:08,541 --> 00:01:09,445
Pakistan'da,

24
00:01:09,445 --> 00:01:10,890
Sindh'in yukarı kesiminde

25
00:01:10,890 --> 00:01:12,240
bir kerpiçten evin önünde,

26
00:01:12,240 --> 00:01:14,838
babamın 14 yaşındaki annemin elini tuttuğu

27
00:01:14,838 --> 00:01:16,428
ve çocuklarını okula gönderebilecekleri

28
00:01:16,428 --> 00:01:17,804
bir şehre gitmek için

29
00:01:17,804 --> 00:01:20,311
kasabayı terk etmeye karar verdikleri
yerde başladı.

30
00:01:20,769 --> 00:01:24,271
Bir bakıma, hayatımın onların yaptıkları
akıllıca tercihler

31
00:01:24,271 --> 00:01:27,705
ve aldıkları kararların bir sonucu
olduğunu hissediyorum.

32
00:01:28,704 --> 00:01:30,784
Aynı şekilde, 
aldıkları bir diğer karar da

33
00:01:30,784 --> 00:01:34,366
ben ve kardeşlerimi kökenlerimize
bağlı tutmaktı.

34
00:01:34,949 --> 00:01:38,490
Adı fakirlerin cemaati anlamına gelen
Ribabad olan,

35
00:01:38,530 --> 00:01:41,404
hala sevgiyle hatırladığım 
cemaatimizde yaşarken,

36
00:01:41,432 --> 00:01:44,558
babam, aynı zamanda taşrada da bir evimiz
olmasını sağladı.

37
00:01:45,012 --> 00:01:48,812
Ben Balochistan'ın dağlarındaki,
Brahui adında


38
00:01:48,812 --> 00:01:50,343
yerel bir kabileden geldim.

39
00:01:50,572 --> 00:01:55,288
Brahui, ya da Brohi "dağlı" demek.
Aynı zamanda konuştuğumuz dilin adı.

40
00:01:55,700 --> 00:02:00,024
Babamın geleneklerimize bağlılık konusunda
oldukça sıkı kuralları sayesinde,

41
00:02:00,034 --> 00:02:04,886
şarkılar, kültürler, gelenekler,
hikayeler, dağlar

42
00:02:04,886 --> 00:02:07,165
ve bir sürü koyunla dolu bir hayatım oldu.

43
00:02:07,907 --> 00:02:11,728
Ama kasabam ve kültürüm ile


44
00:02:11,728 --> 00:02:15,135
okuldaki modern eğitim arasında,

45
00:02:15,135 --> 00:02:17,408
iki uç arasında yaşamak,
hiç kolay değildi.

46
00:02:17,619 --> 00:02:21,641
Böyle bir özgürlüğe sahip tek kız
olduğumun farkındaydım

47
00:02:21,679 --> 00:02:23,722
ve bunun suçluluğunu hissediyordum.

48
00:02:24,101 --> 00:02:28,309
Ben Karaçi ve Haydarabad'da okula giderken

49
00:02:28,329 --> 00:02:31,567
kuzenlerim ve arkadaşlarımın bazıları
yaşça büyük erkeklerle,

50
00:02:31,583 --> 00:02:35,550
bazıları bir çeşit takas karşılığında,
hatta bazıları da kuma olarak

51
00:02:35,550 --> 00:02:37,078
evlendiriliyorlardı.

52
00:02:37,078 --> 00:02:40,257
Bir kız çocuğunun doğumunun kederle
kutlanmasına

53
00:02:40,257 --> 00:02:43,475
ve kadınlara sahip olmaları gereken
başlıca faziletin

54
00:02:43,475 --> 00:02:46,695
sebat etmek olduğunun söylenmesine
tanık odukça,

55
00:02:46,695 --> 00:02:52,182
güzel geleneklerimizin
büyüsü gözlerimin önünde yitip gitti.

56
00:02:52,422 --> 00:02:55,637
16 yaşıma gelene dek bu böyle sürüp gitti

57
00:02:55,637 --> 00:02:57,798
Çoğunlukla geceleri herkes uyuyorken

58
00:02:57,798 --> 00:03:00,139
yastığıma sarılıp hıçkırarak ağlıyor

59
00:03:00,139 --> 00:03:02,045
ve üzüntümden böyle kurtuluyordum.

60
00:03:02,050 --> 00:03:03,371
Ta ki arkadaşımın

61
00:03:03,371 --> 00:03:05,343
töre cinayeti uğruna

62
00:03:05,343 --> 00:03:07,325
öldürüldüğünü öğrendiğim o geceye kadar.

63
00:03:08,427 --> 00:03:09,585
Töre cinayeti,

64
00:03:09,585 --> 00:03:12,411
bir erkek veya kadının, evlilik öncesi
veya evlilik dışı

65
00:03:12,411 --> 00:03:14,321
ilişki yaşadığından şüphe edilince

66
00:03:14,321 --> 00:03:15,578
aileleri tarafından

67
00:03:15,578 --> 00:03:17,258
bu gerekçe ile öldürüldükleri

68
00:03:17,258 --> 00:03:18,435
bir gelenektir.

69
00:03:18,435 --> 00:03:22,457
Öldüren genelde erkek kardeş, baba
ya da ailedeki bir amca veya dayıdır.

70
00:03:22,467 --> 00:03:26,740
B.M., Pakistanda her yıl 1000 civarı töre
cinayeti gerçekleştiğini bildiriyor

71
00:03:26,740 --> 00:03:28,822
ve bunlar, yalnızca kayıtlı vakalar.

72
00:03:29,414 --> 00:03:32,924
İnsan öldürmeyi gerektiren bir gelenek
bana hiç mantıklı gelmiyordu

73
00:03:32,924 --> 00:03:34,214
ve bu defa bu konuda

74
00:03:34,214 --> 00:03:35,554
bir şey yapmam gerektiğini biliyordum.

75
00:03:35,554 --> 00:03:37,715
Uyuya dalana kadar ağlamayacaktım.

76
00:03:37,715 --> 00:03:40,445
Bunu durdurmak için her şeyi yapacaktım.

77
00:03:40,446 --> 00:03:42,302
16 yaşımdaydım. 
Şiir yazmaya ve

78
00:03:42,334 --> 00:03:43,334
kapı kapı dolaşıp herkese

79
00:03:43,334 --> 00:03:45,357
töre cinayetlerini, neden yapıldığını,

80
00:03:45,357 --> 00:03:47,715
niye önüne geçilmesi gerektiğini anlatmaya

81
00:03:47,715 --> 00:03:49,589
ve farkındalık yaratmaya başladım.

82
00:03:49,589 --> 00:03:55,042
Ta ki bu meseleyi ele almanın çok çok 
daha iyi bir yolunu bulana dek.

83
00:03:55,042 --> 00:04:00,619
O günlerde Karaçi'de tek odalı çok küçük
bir evde yaşıyorduk

84
00:04:00,875 --> 00:04:04,915
Her yıl, muson sezonunda evimizi
su basardı

85
00:04:04,962 --> 00:04:07,191
-yağmur ve kanalizasyon suyu-

86
00:04:07,278 --> 00:04:10,555
ve annemle babam suyu
boşaltmaya çalışırlardı.

87
00:04:10,692 --> 00:04:14,255
O zamanlarda babam eve kocaman
bir makine getirmişti,

88
00:04:14,255 --> 00:04:15,475
bir bilgisayar.

89
00:04:15,475 --> 00:04:19,740
O kadar büyüktü ki, sanki sahip olduğumuz
tek odanın da yarısını kaplayacak gibiydi

90
00:04:19,796 --> 00:04:23,199
ve bağlanması gereken bir sürü parçası 
ve kablosu vardı.

91
00:04:23,571 --> 00:04:26,069
Ama yine de, bu ben ve kız kardeşlerimin

92
00:04:26,069 --> 00:04:27,200
başına gelen

93
00:04:27,200 --> 00:04:29,151
en heyecan verici şeydi.

94
00:04:29,151 --> 00:04:32,631
En büyük erkek kardeşim Ali,
bilgisayara göz kulak olmaktan sorumluydu

95
00:04:32,631 --> 00:04:36,678
ve geri kalanımıza bilgisayar kullanmamız
için günde 10 -15 dakika verilmişti.

96
00:04:36,678 --> 00:04:39,986
Sekiz kardeşin en büyüğü olarak,

97
00:04:40,246 --> 00:04:42,316
en son ben kullanabiliyordum

98
00:04:42,316 --> 00:04:44,757
ve bu ancak bulaşıkları yıkayıp

99
00:04:44,776 --> 00:04:47,427
evi temizledikten ve anneme yemek
yaparken yardım edip

100
00:04:47,466 --> 00:04:50,893
herkesin uyuması için battaniyeleri
yere serdikten sonra mümkün oluyordu.

101
00:04:50,947 --> 00:04:51,917
Ondan sonra,

102
00:04:51,917 --> 00:04:53,287
bilgisayara koşup,

103
00:04:53,287 --> 00:04:54,927
internete bağlanıyor

104
00:04:54,927 --> 00:05:00,027
ve 10 ila 15 dakika boyunca saf keyif 
ve mutluluğu yaşıyordum.

105
00:05:00,357 --> 00:05:04,818
O günlerde "Joogle" adında 
bir web sayfası keşfetmiştim..

106
00:05:04,966 --> 00:05:08,336
[Google]
(Kahkahalar)

107
00:05:08,376 --> 00:05:11,771
Töre cinayeti geleneği ile ilgili
bir şeyler yapma arzusuyla doluyken,

108
00:05:11,781 --> 00:05:13,499
Google'dan faydalandım ve

109
00:05:13,499 --> 00:05:15,389
insanların dünyanın her yerinden diğer

110
00:05:15,389 --> 00:05:17,239
insanlarla iletişime
geçebildiği bir site olan

111
00:05:17,239 --> 00:05:18,956
Facebook' u keşfettim.

112
00:05:18,956 --> 00:05:23,369
Böylece, Karaçi'deki küçücük, beton çatılı
tek odamdan,

113
00:05:23,502 --> 00:05:27,257
Birleşik Krallık, A.B.D, Avustralya ve
Kanada'dan insanlarla bağlantı kurdum

114
00:05:27,257 --> 00:05:29,222
ve töre cinayetlerine karşı


115
00:05:29,222 --> 00:05:32,369
WAKE UP (UYANIN) isminde bir kampanya
başlattım.

116
00:05:32,369 --> 00:05:35,154
Kampanya yalnızca bir kaç ayda muazzam 
şekilde büyüdü.

117
00:05:35,154 --> 00:05:37,589
Dünyanın her yanından destek aldım.

118
00:05:37,589 --> 00:05:39,527
Medya bizimle iletişime geçiyordu.

119
00:05:39,527 --> 00:05:41,327
Bir sürü insan bize ulaşıp bizimle beraber

120
00:05:41,327 --> 00:05:43,425
farkındalık yaratmaya uğraşıyordu.

121
00:05:43,425 --> 00:05:45,562
O kadar büyüdü ki, çevrimiçi bir
kampanyayken,

122
00:05:45,562 --> 00:05:47,218
kadınlara destek olmak adına,

123
00:05:47,218 --> 00:05:49,538
Pakistan' daki siyasi
uygulamaların değiştirilmesi için

124
00:05:49,538 --> 00:05:51,708
mitingler ve grevler yaptığımız,

125
00:05:51,708 --> 00:05:53,261
memleketimin caddelerine
kadar ulaştı.

126
00:05:53,261 --> 00:05:56,295
Ben her şeyin yolunda gittiğini 
düşünürken,

127
00:05:56,315 --> 00:06:00,785
ekibim de -ki o zamanlar arkadaşlarım ve
komşularımdan oluşuyordu-,

128
00:06:00,791 --> 00:06:03,098
her şeyin iyi gittiğini düşünürken,

129
00:06:03,098 --> 00:06:07,652
büyük bir muhalefetle karşılaşacağımız
hiç aklımıza gelmemişti.

130
00:06:08,065 --> 00:06:11,583
Üyesi olduğum aşiret, İslam karşıtı
davranışları yaydığımızı

131
00:06:11,610 --> 00:06:14,084
söyleyerek bize karşı duruş sergiledi.

132
00:06:14,084 --> 00:06:18,368
Bu cemiyetlerde yüzyıllardır süre gelmiş
geleneklere kafa tutuyorduk.

133
00:06:18,565 --> 00:06:21,385
Babamın isimsiz mektuplar aldığını
hatırlıyorum;

134
00:06:21,419 --> 00:06:26,853
"Kızın namuslu çevrelerde batı kültürünü
yayıyor." diyorlardı.

135
00:06:26,866 --> 00:06:29,214
Bir keresinde arabamız taşlandı.

136
00:06:29,285 --> 00:06:33,931
Bir gün ofise gittim ve metal tabelamızı
bir çok defa ağır bir cisimle


137
00:06:33,931 --> 00:06:37,018
vurulmuş gibi, bükülüp kırılmış olarak
buldum.

138
00:06:37,040 --> 00:06:38,950
İşler o kadar kötüye gitti ki,

139
00:06:38,950 --> 00:06:41,556
bir çok şekilde saklanmak zorunda kaldım.

140
00:06:41,556 --> 00:06:43,178
Arabanın camlarını kaldırdım,

141
00:06:43,178 --> 00:06:45,393
yüzümü peçe ile örttüm,

142
00:06:45,393 --> 00:06:48,393
toplum içindeyken konuşmadım.

143
00:06:48,393 --> 00:06:53,059
Ama nihayetinde, hayatım tehdit altında 
kalınca durum daha da kötüleşti,

144
00:06:53,059 --> 00:06:54,949
orayı terk edip Karaçi'ye

145
00:06:54,949 --> 00:06:56,467
dönmek zorunda kaldım

146
00:06:56,467 --> 00:06:58,287
ve faaliyetlerimiz durdu.

147
00:06:58,287 --> 00:07:01,236
Karaçi'de, 18 yaşımdayken

148
00:07:01,515 --> 00:07:05,522
bunun hayatımın en büyük başarısızlığı
olduğunu düşündüm.

149
00:07:06,062 --> 00:07:07,759
Yıkılmıştım.

150
00:07:07,759 --> 00:07:09,039
Bir ergen olarak,

151
00:07:09,039 --> 00:07:11,536
olan biten her şey için
kendimi suçluyordum.

152
00:07:11,536 --> 00:07:13,741
İyice düşündüğümüzde anladık ki;

153
00:07:13,741 --> 00:07:19,686
olanlar aslında ben ve
ekibimin hatasıydı.

154
00:07:19,686 --> 00:07:21,863
Mücadelemizin büyük bir başarısızlığa

155
00:07:21,863 --> 00:07:24,393
uğramasının iki önemli sebebi vardı.

156
00:07:24,393 --> 00:07:25,879
Bunlardan ilki,

157
00:07:25,879 --> 00:07:29,319
toplumun temel değerlerine 
karşı geliyorduk.

158
00:07:29,319 --> 00:07:31,239
(Temel Değerler)

159
00:07:31,239 --> 00:07:33,149
Onlar için son derece önemli bir şeye

160
00:07:33,149 --> 00:07:34,446
hayır diyor,

161
00:07:34,446 --> 00:07:36,627
ahlak kurallarına kafa tutuyor,

162
00:07:36,627 --> 00:07:39,208
ve bu sırada onları derinden sarsıyorduk.

163
00:07:39,208 --> 00:07:40,558
İkinci sebebe gelince,

164
00:07:40,558 --> 00:07:41,938
ki bunu öğrenmek benim için

165
00:07:41,938 --> 00:07:43,994
son derece önemli ve şaşırtıcı oldu;

166
00:07:43,994 --> 00:07:46,679
kendileri için mücadele vermesi
gereken asıl kahramanları

167
00:07:46,679 --> 00:07:48,359
mücadeleye dahil etmiyorduk.

168
00:07:48,359 --> 00:07:49,605
(Asıl Kahramanlar)

169
00:07:49,605 --> 00:07:53,381
Köylerdeki kadınların sokaklarda onlar
için mücadele ettiğimizden haberleri yoktu

170
00:07:53,381 --> 00:07:54,783
Ne zaman geri dönsem

171
00:07:54,783 --> 00:07:57,940
kuzenlerimi ve arkadaşlarımı
yüzlerinde yara izleriyle bulurdum

172
00:07:57,940 --> 00:07:59,844
ve "Ne oldu ?" diye sorduğumda

173
00:07:59,854 --> 00:08:01,867
"Kocalarımız bizi dövüyor." derlerdi.

174
00:08:01,867 --> 00:08:04,306
Ama biz sokaklarda sizin için çalışıyoruz!

175
00:08:04,306 --> 00:08:05,756
Kuralları değiştiriyoruz,

176
00:08:05,756 --> 00:08:09,565
nasıl olur da hayatları bundan etkilenmez?

177
00:08:09,565 --> 00:08:13,737
Sonra, bizim için oldukça şaşırtıcı bir
şeyi fark ettik.

178
00:08:14,148 --> 00:08:16,931
Kabileler ya da kırsal toplumlar,


179
00:08:16,931 --> 00:08:21,667
her zaman ülkenin genel kurallarına 
tabii olmayabiliyordu.

180
00:08:21,667 --> 00:08:26,059
Bu çok kötüydü, yani bu konuda 
gerçekten bir şey yapamaz mıydık ?

181
00:08:26,059 --> 00:08:29,896
Resmi politikalar
ve gerçek hayat konusunda,

182
00:08:29,927 --> 00:08:32,767
arada uçurumlar olduğunu fark ettik.

183
00:08:32,767 --> 00:08:35,921
O yüzden bu defa değişik bir şey
yapmaya karar verdik.

184
00:08:35,921 --> 00:08:37,807
Strateji ile ilerleyecek,

185
00:08:37,807 --> 00:08:39,480
geri dönecek ve özür dileyecektik.

186
00:08:40,734 --> 00:08:42,210
Evet, özür dileyecektik.

187
00:08:42,324 --> 00:08:43,989
Cemiyetlerimize geri döndük ve

188
00:08:44,005 --> 00:08:47,065
"Yaptıklarımızdan çok utanç duyuyoruz.

189
00:08:47,072 --> 00:08:51,536
Özür dilemek ve
kendimizi affettirmeye geldik.

190
00:08:51,536 --> 00:08:53,276
Bunu nasıl yapacağız ?

191
00:08:53,276 --> 00:08:56,402
Üç temel kültürel değerinizi
tanıtacağız." dedik

192
00:08:56,402 --> 00:08:59,703
Biliyorduk ki bunlar
müzik, dil ve nakış sanatıydı.

193
00:08:59,703 --> 00:09:01,743
Bize kimse inanmadı.

194
00:09:01,743 --> 00:09:04,143
Kimse bizimle iş birliği yapmak istemedi.

195
00:09:04,163 --> 00:09:05,650
Onlara,

196
00:09:05,650 --> 00:09:10,136
hikayelerini, masallarını ve efsanelerini
bir kitapçık haline getirerek dillerini,

197
00:09:10,136 --> 00:09:17,055
ve kabilede söylenen şarkıları ve davul
ritimlerini CD haline getirip

198
00:09:17,055 --> 00:09:22,573
müziklerini ve son olarak da,

199
00:09:22,573 --> 00:09:25,207
ki bu benim favorim,

200
00:09:25,207 --> 00:09:29,321
köyde kadınların her gün nakış yapmak için
geldiği bir merkez açarak

201
00:09:29,321 --> 00:09:31,211
nakış işlerini tanıtacağımızı

202
00:09:31,211 --> 00:09:32,244
onaylatmak birçok

203
00:09:32,244 --> 00:09:33,247
tartışma ve

204
00:09:33,247 --> 00:09:34,550
ikna çabası gerektirdi.

205
00:09:34,550 --> 00:09:36,155
Böylece başladı.

206
00:09:36,155 --> 00:09:39,743
Bir köyle çalışmaya başladık ve 
ilk merkezimizi kurduk.

207
00:09:40,510 --> 00:09:42,113
Çok güzel bir gündü.

208
00:09:42,133 --> 00:09:43,431
Merkezi açtık.

209
00:09:43,431 --> 00:09:45,896
Kadınlar nakış işlemek için geliyorlar ve

210
00:09:45,896 --> 00:09:48,749
hayatlarını değiştirecek bir
eğitim sürecinden geçiyorlardı.

211
00:09:48,749 --> 00:09:50,539
Haklarını, İslam'ın hakları konusunda

212
00:09:50,539 --> 00:09:52,347
ne buyurduğunu öğreniyorlardı.

213
00:09:52,347 --> 00:09:53,347
Girişimciliklerini geliştiriyor,

214
00:09:53,347 --> 00:09:54,958
nasıl para kazanacaklarını,

215
00:09:54,958 --> 00:09:56,968
parayla nasıl para elde edeceklerini,

216
00:09:56,968 --> 00:09:59,826
yüzyıllardır hayatlarını mahvetmekte olan
geleneklerle

217
00:09:59,826 --> 00:10:02,648
nasıl savaşacaklarını öğreniyorlardı.

218
00:10:02,769 --> 00:10:04,064
Çünkü aslında İslam'a göre

219
00:10:04,145 --> 00:10:07,794
kadınların erkeklerle omuz omuza
olmaları gerekir.

220
00:10:07,794 --> 00:10:09,221
İslamda, kadınlar

221
00:10:09,221 --> 00:10:10,841
bizim hiç bilmediğimiz,

222
00:10:10,841 --> 00:10:12,311
onların hiç bilmediği

223
00:10:12,311 --> 00:10:13,895
kadar yüksek bir konumdaydı

224
00:10:13,895 --> 00:10:14,788
ve onlara

225
00:10:14,788 --> 00:10:16,211
haklarının neler olduğunu,

226
00:10:16,211 --> 00:10:17,681
kendi başlarına bu hakları

227
00:10:17,681 --> 00:10:18,947
nasıl elde edebileceklerini

228
00:10:18,947 --> 00:10:20,174
anlatmamız gerekti

229
00:10:20,174 --> 00:10:21,371
çünkü bunu ancak

230
00:10:21,371 --> 00:10:22,843
kendileri başarabilirdi,
biz değil.

231
00:10:22,843 --> 00:10:25,234
Sonuç olarak ortaya çıkan model buydu.
İnanılmazdı.

232
00:10:25,248 --> 00:10:27,472
Nakış yoluyla geleneklerini tanıtıyorduk.

233
00:10:27,472 --> 00:10:28,702
Kasabaya gidip onları

234
00:10:28,702 --> 00:10:29,999
harekete geçirdik.

235
00:10:29,999 --> 00:10:32,487
30 kadının altı ay boyunca gelip 


236
00:10:32,487 --> 00:10:34,765
geleneksel nakışlarına değer katmayı,

237
00:10:34,765 --> 00:10:36,375
girişimciliği geliştirmeyi,

238
00:10:36,375 --> 00:10:37,763
yaşamsal becerileri,

239
00:10:37,763 --> 00:10:39,583
temel bilgileri ve haklarını,

240
00:10:39,583 --> 00:10:41,733
bu geleneklere nasıl karşı çıkacaklarını,

241
00:10:41,733 --> 00:10:44,393
ve kendileri ve toplum için nasıl liderlik
edeceklerini

242
00:10:44,393 --> 00:10:47,428
öğrendikleri bir merkez açtık.

243
00:10:47,982 --> 00:10:49,534
Altı ay sonra bu kadınları,

244
00:10:49,534 --> 00:10:52,534
kredi veren ve kendi toplulukları içinde

245
00:10:52,534 --> 00:10:55,786
yerel girişimciler haline gelebilecekleri
piyasalarla tanıştırdık.

246
00:10:56,405 --> 00:10:57,865
Zaman içinde bu projeyi

247
00:10:57,865 --> 00:10:59,328
"Sughar" olarak
adlandırdık.

248
00:10:59,868 --> 00:11:04,332
Sughar, Pakistan'da çok ama çok fazla 
dilde kullanılan yerel bir kelime.

249
00:11:04,362 --> 00:11:06,873
Becerikli ve kendine güvenli kadın
anlamına geliyor.

250
00:11:07,242 --> 00:11:12,289
Kadın liderler yaratmak için yapmanız
gereken tek bir şey olduğuna inanıyorum:

251
00:11:12,289 --> 00:11:16,494
lider olmak için gerekli vasıflara sahip
olduklarını onlara gösterin.

252
00:11:16,494 --> 00:11:18,279
Burada gördüğünüz kadınlar,

253
00:11:18,304 --> 00:11:22,297
güçlü yeteneklere ve lider olmak için
gerekli potansiyele sahip.

254
00:11:22,345 --> 00:11:25,263
Tek yapmamız gereken, etraflarını saran
engelleri yok etmekti

255
00:11:25,263 --> 00:11:27,123
ve biz de bunu yapmaya karar verdik.

256
00:11:27,123 --> 00:11:28,557
Ancak daha sonra biz

257
00:11:28,557 --> 00:11:31,531
bir kez daha her şeyin yolunda gittiğini,

258
00:11:31,531 --> 00:11:33,774
harika olduğunu düşünürken

259
00:11:33,774 --> 00:11:35,947
bizi bekleyen sonraki aksaklığı gördük.

260
00:11:35,947 --> 00:11:37,487
Birçok erkek, eşlerindeki

261
00:11:37,487 --> 00:11:39,378
belirgin değişiklikleri farketti.

262
00:11:39,378 --> 00:11:41,580
Daha çok konuşuyor,
kararlar alıyor...

263
00:11:41,580 --> 00:11:43,825
Aman Tanrım, evdeki her şeyi hallediyor.

264
00:11:43,825 --> 00:11:47,878
Merkezlerimize gelmelerine engel oldular,

265
00:11:48,742 --> 00:11:51,900
ve bu sefer düşündük ki,
artık ikinci stratejinin vakti geldi.

266
00:11:52,475 --> 00:11:54,496
Pakistan'daki moda endüstrisinde

267
00:11:54,496 --> 00:11:58,182
neler olduğunu araştırmaya karar verdik.

268
00:11:58,411 --> 00:12:01,603
Görünüşe göre, Pakistan'daki moda
endüstrisi oldukça güçlü

269
00:12:01,603 --> 00:12:03,675
ve her geçen gün büyümekte.

270
00:12:03,675 --> 00:12:07,523
Ancak aşiretlerin sektöre katkısı da,
sektörün aşiretlere katkısı da,

271
00:12:07,523 --> 00:12:09,666
özellikle de kadınlara, çok daha azdı.

272
00:12:09,673 --> 00:12:10,503
Böylelikle,

273
00:12:10,503 --> 00:12:12,596
aşiret kadınlarının kendilerine ait

274
00:12:12,596 --> 00:12:14,310
ilk moda markasını,

275
00:12:14,310 --> 00:12:15,970
Nomads (göçebe) ismini verdiğimiz

276
00:12:15,970 --> 00:12:17,824
markayı yaratmaya karar verdik.

277
00:12:17,824 --> 00:12:19,904
Böylece kadınlar daha fazla kazanmaya,

278
00:12:19,904 --> 00:12:21,936
eve daha fazla destek olmaya başladı

279
00:12:21,936 --> 00:12:23,856
ve eşleri onların merkezlere

280
00:12:23,856 --> 00:12:25,709
gitmelerine engel olmadan önce

281
00:12:25,709 --> 00:12:27,468
bir kez daha düşünmek zorundaydı.

282
00:12:30,624 --> 00:12:33,380
(Alkışlar)

283
00:12:33,380 --> 00:12:35,311
Teşekkürler, teşekkür ederim.

284
00:12:35,954 --> 00:12:40,718
2013'de ilk kez, bir merkez yerine
Sughar Hub'ı faaliyete açtık.

285
00:12:41,584 --> 00:12:43,878
TripAdvisor ile iş birliği yaptık

286
00:12:43,878 --> 00:12:47,481
ve köyün ortasında betondan 
bir salon binası yapıp

287
00:12:47,481 --> 00:12:50,957
bir çok kuruluşu orada çalışmaları
için davet ettik.

288
00:12:51,033 --> 00:12:52,433
Bu platformu kar amacı gütmeyen

289
00:12:52,433 --> 00:12:53,974
kuruluşlar için tesis ettik.

290
00:12:53,974 --> 00:12:55,234
Böylece Sughar'ın

291
00:12:55,234 --> 00:12:56,810
üzerinde çalışmadığı 
diğer konulara değinip

292
00:12:56,810 --> 00:12:58,797
üzerlerinde çalışabilirlerdi

293
00:12:58,797 --> 00:13:02,122
ki bu konular burayı eğitim vermek için,
çiftçilik okulu olarak,

294
00:13:02,122 --> 00:13:04,326
hatta pazar yeri olarak kullanmaları için,

295
00:13:04,326 --> 00:13:05,326
ya da her ne yapmak istiyorlarsa

296
00:13:05,326 --> 00:13:06,536
onu yapmaları için ideal

297
00:13:06,536 --> 00:13:08,117
bir yer haline getirecekti ve

298
00:13:08,117 --> 00:13:09,538
çok iyi iş çıkarıyorlar.

299
00:13:09,538 --> 00:13:12,004
Şu ana dek, Pakistan'ın 24 köyünden


300
00:13:12,004 --> 00:13:14,559
900 kadına destek olabildik.

301
00:13:15,451 --> 00:13:20,014
(alkışlar)

302
00:13:21,512 --> 00:13:23,580
Ancak istediğim aslında bu değil.

303
00:13:26,844 --> 00:13:30,219
Hayalim gelecek 10 yılda bir milyon
kadına ulaşmak

304
00:13:31,262 --> 00:13:33,320
ve bunun gerçekleştirebilmek için

305
00:13:33,320 --> 00:13:35,526
bu yıl A.B.D.'de Sughar Vakfı'nı kurduk.

306
00:13:35,896 --> 00:13:38,024
Vakıf, bu fikrin yayılması,

307
00:13:38,024 --> 00:13:40,002
hatta Pakistan'daki kadınların

308
00:13:40,002 --> 00:13:43,392
potansiyelini ortaya çıkaracak
daha yenilikçi yöntemlerin bulunması için

309
00:13:43,392 --> 00:13:45,130
yalnızca Sughar'a değil,

310
00:13:45,130 --> 00:13:46,868
bizimle aynı fikri paylaşan

311
00:13:46,868 --> 00:13:48,328
diğer bir çok kuruluşa da

312
00:13:48,328 --> 00:13:49,657
fon sağlayacak.

313
00:13:49,657 --> 00:13:51,105
Çok teşekkür ederim.

314
00:13:51,105 --> 00:13:54,802
(Alkışlar)

315
00:13:54,802 --> 00:13:56,276
Teşekkürler, teşekkür ederim.

316
00:13:56,276 --> 00:13:58,906
(Alkışlar)

317
00:13:58,906 --> 00:14:02,613
Chris Anderson: Khalida, doğa üstü
bir gücün varmış gibisin.

318
00:14:02,627 --> 00:14:07,351
Demek istediğim, bu anlattıkların kulağa
bir çok açıdan inanılmaz geliyor.

319
00:14:07,362 --> 00:14:11,234
O denli genç birinin bu kadar güç
ve maharetle

320
00:14:11,251 --> 00:14:13,616
bunca şeyi başarmış olması inanılmaz.

321
00:14:13,816 --> 00:14:15,543
Bu durumda bir sorum var:

322
00:14:15,543 --> 00:14:18,965
Bir milyon kadına ulaşıp onlara güç vermek
harikulade bir hayal.

323
00:14:20,615 --> 00:14:23,991
Mevcut başarının ne kadarı sana,

324
00:14:23,991 --> 00:14:26,658
bu harika şahsiyete bağlı?

325
00:14:27,194 --> 00:14:30,373
Nasıl bir paylaşım var?

326
00:14:30,718 --> 00:14:34,913
Khalida Brohi: Sanırım benim işim
ilham vermek,

327
00:14:34,913 --> 00:14:36,763
hayalimi paylaşmak.

328
00:14:36,763 --> 00:14:38,643
Nasıl gerçekleştireceklerini öğretemem,

329
00:14:38,643 --> 00:14:40,326
çünkü bunun birçok farklı yolu var.

330
00:14:40,326 --> 00:14:42,602
Biz yalnızca üç farklı yolu deneyimledik.

331
00:14:42,776 --> 00:14:45,764
Kadınların potansiyelini açığa çıkarmanın
yüzlerce yolu var.

332
00:14:45,764 --> 00:14:48,528
Ben yalnızca ilham veririm, 
işim bu.

333
00:14:48,528 --> 00:14:51,553
Bunu yapmayı sürdüreceğim.
Sughar büyümeye devam edecek.

334
00:14:51,553 --> 00:14:54,164
İki köye daha ulaşmayı hedefliyoruz ve

335
00:14:54,164 --> 00:14:57,244
yakında inanıyorum ki Pakistan'dan dışarı,

336
00:14:57,244 --> 00:15:00,214
Güney Asya ve daha ötesine
açılıyor olacağız.

337
00:15:00,214 --> 00:15:03,602
CA: Konuşmanız sırasında ekibinizden
bahsetmeniz çok hoşuma gitti.

338
00:15:03,602 --> 00:15:06,066
Yani, o zamanlar hepiniz on sekizdiniz.

339
00:15:06,066 --> 00:15:07,540
Nasıl bir ekipti bu?

340
00:15:07,540 --> 00:15:09,239
Okul arkadaşları, değil mi?

341
00:15:09,239 --> 00:15:12,111
KB: Düşünüyorum da...

342
00:15:12,111 --> 00:15:17,357
Buradaki hiç kimse, köyde benim büyük anne
olacak kadar yaşlı olduğuma inanır mı ?

343
00:15:17,357 --> 00:15:19,459
Annem 9 yaşında evlenmişti

344
00:15:19,509 --> 00:15:22,763
ve ben, köyümdeki hiç bir şey yapmayan

345
00:15:22,763 --> 00:15:26,847
ve bekar olan yaşça en büyük kadınım.

346
00:15:27,347 --> 00:15:30,733
CA: Bir dakika, hiç bir şey yapmayan mı?

347
00:15:30,733 --> 00:15:32,084
KB: Evet.
CA: Haklısın.

348
00:15:32,084 --> 00:15:33,474
KB: İnsanlar genellikle

349
00:15:33,474 --> 00:15:35,318
benim için üzülüyorlar.

350
00:15:35,318 --> 00:15:39,379
CA: Peki bu dönemde Baloçistan'da
ne kadar zaman geçiriyorsun?

351
00:15:39,379 --> 00:15:41,205
KB: Ben orada yaşıyorum.

352
00:15:41,205 --> 00:15:43,851
Hala Karaçi ve Baloçistan
arasında yaşıyoruz.

353
00:15:43,899 --> 00:15:46,158
Tüm kardeşlerim okula gidiyorlar.

354
00:15:46,182 --> 00:15:49,291
Hala 8 kardeşin en büyüğüyüm.

355
00:15:49,291 --> 00:15:53,391
CA: Fakat yapıyor olduğun şey oradaki
bazı insanlar için tehdit oluşturuyor.

356
00:15:54,522 --> 00:15:57,819
Güvenliği nasıl sağlıyorsun, kendini 
güvende hissediyor musun?

357
00:15:57,845 --> 00:15:59,834
Problem oluyor mu?

358
00:16:00,066 --> 00:16:03,674
KB: Bu soruyla daha önce de bir çok kez
karşılaştım,

359
00:16:03,837 --> 00:16:06,677
bu konuda şöyle hissediyorum:

360
00:16:06,817 --> 00:16:10,157
korku gelip gidiyor.

361
00:16:10,567 --> 00:16:14,209
Ancak bundan daha farklı
şekilde hissettiğim bir korku var.

362
00:16:14,417 --> 00:16:19,323
Eğer öldürülürsem beni çok
seven bu insanlara ne olacak?

363
00:16:19,405 --> 00:16:23,589
Annem geceleri geç saatlere kadar 
eve dönmemi bekliyor.

364
00:16:23,589 --> 00:16:24,979
Kız kardeşlerim benden

365
00:16:24,979 --> 00:16:26,607
bir çok şey öğrenmek istiyorlar

366
00:16:26,607 --> 00:16:30,157
ve topluluğumuzda benimle konuşmak,
bana farkı şeyler sormak isteyen

367
00:16:30,157 --> 00:16:31,888
bir çok kız var.

368
00:16:32,010 --> 00:16:34,473
Ayrıca yakın zamanda nişanlandım.

369
00:16:34,702 --> 00:16:36,854
(Alkışlar)
(Kahkahalar)

370
00:16:37,028 --> 00:16:38,281
CA: Nişanlınız burada mı?

371
00:16:38,731 --> 00:16:40,544
Ayağa kalkmalısınız.

372
00:16:40,874 --> 00:16:47,697
(Alkışlar)

373
00:16:47,770 --> 00:16:52,178
KB: Görücü usulü evlilikten kaçtım ve 
kendi eşimi kendim seçtim,

374
00:16:52,178 --> 00:16:54,348
dünyanın öbür ucundan, 
Los Angeles'dan.

375
00:16:54,405 --> 00:16:55,971
Tamamen farklı bir dünya,

376
00:16:55,971 --> 00:16:57,841
tüm bir yıl boyunca

377
00:16:57,841 --> 00:16:59,341
mücadele etmem gerekti.

378
00:16:59,341 --> 00:17:01,191
Bu apayrı bir hikaye.
(Kahkahalar)

379
00:17:01,191 --> 00:17:04,013
Ancak sanırım bu korktuğum
yegane şey...

380
00:17:04,013 --> 00:17:09,671
ve annem karanlıkta beklerken gelecek 
kimsenin olmamasını istemiyorum.

381
00:17:10,034 --> 00:17:12,025
CA: Bu durumda, size yardımcı olmak

382
00:17:12,025 --> 00:17:14,052
isteyen insanlar belki bu getirdiğiniz,

383
00:17:14,052 --> 00:17:17,663
Baloçistan'da işlenmiş giysilerden

384
00:17:17,663 --> 00:17:21,008
satın alabilirler, öyle değil mi?

385
00:17:21,008 --> 00:17:22,008
KB: Evet

386
00:17:22,008 --> 00:17:24,021
CA: Ya da vakıfla ilişkide bulunabilirler.

387
00:17:24,050 --> 00:17:26,250
KB: Kesinlikle. Bulabildiğimiz kadar çok

388
00:17:26,250 --> 00:17:27,402
insana ihtiyacımız var

389
00:17:27,402 --> 00:17:30,393
çünkü şu an Vakıf başlangıç aşamasında
olduğundan

390
00:17:30,393 --> 00:17:32,352
işletme konusunda,

391
00:17:32,352 --> 00:17:36,011
nasıl fon yaratacağım ve daha fazla
kuruluşa nasıl ulaşacağım konularında


392
00:17:36,011 --> 00:17:39,782
özellikle de benim için oldukça yeni olan
e-ticaret hakkında

393
00:17:39,782 --> 00:17:41,417
birçok şey öğrenmeye çalışıyorum.

394
00:17:41,417 --> 00:17:43,725
Ben modaya ayak uyduran
biri değilim, inanın bana.

395
00:17:44,011 --> 00:17:46,952
CA: Seni burada görmek harikaydı.

396
00:17:47,170 --> 00:17:50,535
CA: Lütfen böyle cesur ve 
akıllı olmaya devam et

397
00:17:50,535 --> 00:17:51,990
ve lütfen kendine dikkat et.

398
00:17:51,990 --> 00:17:53,340
KB: Çok teşekkür ederim.

399
00:17:53,340 --> 00:17:55,007
CA: Biz teşekkür ederiz Khalida.

400
00:17:55,007 --> 00:17:59,207
(Alkışlar)