«Հակադրությունների խաղը»

Նվիրվում է Պատրիսիա Մեյշին

Այսօր ես և իմ աշակերտները խաղում էինք 
հակադրությունների խաղը:

Գրատախտակին գրեցի
Էմիլի Դիքինսոնի հետևյալ ցիտատը.

«Իմ կյանքն ասես
մի լիցքավորված ատրճանակ լիներ»:

Հետո մի պահ դադար տվեցի, որ նրանք
կարողանան ասել բառերի հականիշները:

Իմ - քո,

կյանք - մահ,

լինել - չլինել,

մի - բազմաթիվ,

լիցքավորված - դատարկ,

ատրճանակ…

Ատրճանակ:

Մի ակնթարթ, 
կայծակի լույսի ու ձայնի միջև դադարի նման,

աշակերտները սևեռուն ինձ նայեցին,

որին հաջորդեց պատասխանների տարափը.

-	Ծաղիկ, - ասաց մեկը:

-Չէ, գիրք, - ասաց մյուսը:

- Հիմարություն, - բացականչեց երրորդը, – 
ատրճանակի հակառակը բարձն է,

կամ, ասենք գրկախառնությունը:

Բայց ոչ գիրքը, հնարավոր չէ՝ գիրքը լինի:

Այդ պահին բոլորը հավաքեցին իրենց մտքերն

ու հանկարծ սկսեցին բղավել՝ 
մեկը մյուսին հերթ չտալով:

Հնարավոր չէր ընդհանուր հայտարարի գալ.

ամեն աշակերտի համար 
իր պատասխանը վերջնական էր.

-Երգ է, աղոթք, ավելի ճիշտ՝ խոստում, 
ամուսնական մատանու պես, և հետո՝ երեխա:

Կամ ո՞վ է ծնունդ ընդունողը,
ինչպե՞ս են անվանում նրան:

- Մանկաբարձուհի՞:
- Հա՛, հա՛, մանկաբարձուհի:

- Չէ՛, սխալ է:

Դու այնքան սխալ ես,
որ էլ երբեք ճիշտ չես լինի:

Շշուկ է, աստղ է։

Ասես մեկի ձեռքին սիրո խոսքերն ասես, հետո 
ականջին դիպչես հակառակն անելու փոխարեն:

- Գժվե՞լ ես:

Ոնց որ Հիմարաստանի նախագահը լինես:

Իսկը քեզ համար է, ե՞րբ են ընտրություններդ:

- Փափուկ արջուկ է, 
թուր և ընտիր, կատարյալ դեղձ:

- Վերադառնանք առաջինին:

Ծաղիկ է, մի սպիտակ վարդ:

Երբ զանգը հնչեց, վերցրի ջնջոցը, 
որ գրատախտակը մաքրեմ,

բայց մի աղջիկ խլեց այն ձեռքիցս:

- Ոչինչ դեռ որոշված չէ, - ասաց, - 
մենք դեռ չենք ավարտել:

Ես բոլոր պատասխանները թողեցի գրատախտակին:

Հաջորդ օրը նրանցից ոմանք 
իրար հետ չէին խոսում. խմբերի էին բաժանվել՝

ծաղկի խումբ, փիսիկի խումբ:

Երկու տղաներ էլ 
իրենց կոչում էին «Ձնագնդեր»:

Մյուսները հավատարիմ էին մնացել
խաղի նախնական գաղափարին,

այն է՝ բանաստեղծության պես մի բան գրել:

- Ադամանդ է: Պար է:

Ատրճանակի հակառակը 
ֆրանսիական մի թանգարան է:

Լուսինն է, հայելի է,

զանգի ձայնն է ու այն լսողը:

Վեճը նոր թափ առավ, 
նորից աղմուկ, և ահա՝ ևս մեկ խումբ:

Առաջին անգամ ես համարձակվեցի
ուղղորդել նրանց:

-	Միգուցե բոլորդ ճիշտ եք,- ասացի:

Դե, միգուցե:

- Միգուցե այն ամենն է՝ ինչ ասացինք,
և մնացածը, որ դեռ չենք ասել:

Բառերն են, ու բառերի համար 
թողնված դատարկ տեղերը:

Սկսեցին իրար նայել:

Ամեն ինչն է այս սենյակի մեջ

ու սենյակից դուրս, 
փողոցով մեկ ու երկնքում:

Ամենքն են՝ դպրոցում ու առևտրի կենտրոնում,

և հիվանդանոցում ու փոստային գրասենյակում
իրենց հերթին սպասող բոլոր մարդիկ։

Ու, դե հա, ծաղիկ էլ է, բոլոր ծաղիկները,
մի ամբողջ ծաղկանոց:

Ատրճանակի հակառակն այն է, 
ինչին այն ուղղում ես:

- Մի՛ գրեք դա գրատախտակին, - 
ասացին նրանք:

- Պարզապես ասեք՝ «բանաստեղծություն»:

Քո մահը կարտացոլվի բազմաթիվ 
«պարպված» բանաստեղծություններում: