1
00:00:00,137 --> 00:00:03,002
ადამიანებმა უკვე ათასწლეულებია ვიცით

2
00:00:03,002 --> 00:00:05,867
უბრალოდ გარემოზე დაკვირვებით,

3
00:00:05,867 --> 00:00:07,667
რომ არსებობს სხვადასხვა ნივთიერებები

4
00:00:07,667 --> 00:00:10,333
და ამ სხვადასხვა ნივთიერებებს 
განსხვავებული თვისებები აქვთ.

5
00:00:10,333 --> 00:00:11,954
და არა მხოლოდ თვისებები;

6
00:00:11,954 --> 00:00:14,745
ზოგი შეიძლება ირეკლავდეს სინათლეს,
ან არ ირეკლავდეს.

7
00:00:14,745 --> 00:00:17,601
ან იყოს რაღაც ფერი, ან ჰქონდეს 
რაღაც ტემპერატურა

8
00:00:17,601 --> 00:00:20,457
იყოს თხევადი, აირადი, ან მყარი.

9
00:00:20,457 --> 00:00:22,108
ჩვენ, ასევე, შეგვიძლია, დავინახოთ,

10
00:00:22,108 --> 00:00:24,867
როგორ ურთიერთქმედებენ ისინი
გარკვეულ პირობებში.

11
00:00:24,867 --> 00:00:27,663
აი, ზოგიერთი ნივთიერების სურათი.

12
00:00:27,663 --> 00:00:31,477
ეს ნახშირბადია გრაფიტის ფორმით.

13
00:00:31,477 --> 00:00:36,069
ეს ტყვიაა; ეს კი - ოქრო.

14
00:00:36,069 --> 00:00:38,719
ფოტოები, რომლებსაც ახლა გაჩვენებთ

15
00:00:38,719 --> 00:00:41,369
ზემოთ მითითებული ვებგვერდიდან არის აღებული.

16
00:00:41,369 --> 00:00:45,453
ყველა ეს ნივთიერება
მყარ ფორმაშია, თუმცა ვიცით, რო...

17
00:00:45,453 --> 00:00:47,395
თითქოს, ჰაერის ნაწილაკებია შიგნით და

18
00:00:47,395 --> 00:00:49,338
თითქოს, ჰაერის ნაწილაკებია შიგნით და

19
00:00:49,338 --> 00:00:52,210
იმის მიხედვით, თუ რა ტიპის ჰაერის 
ნაწილაკებს უყურებთ

20
00:00:52,210 --> 00:00:55,079
ნახშირბადის, ჟანგბადის თუ - აზოტის,

21
00:00:55,079 --> 00:00:57,948
მათ სხვადასხვანაირი თვისებები აქვთ.

22
00:00:57,948 --> 00:00:59,425
შეიძლება, თხევად მდგომარეობაშიც იყვნენ.

23
00:00:59,425 --> 00:01:02,082
თუ ტემპერატურას საკმარისად გაზრდით,

24
00:01:02,082 --> 00:01:05,018
თუ ტემპერატურას საკმარისად გაზრდით,

25
00:01:05,018 --> 00:01:06,503
თხევად მდგომარეობაში მიიღებთ ამ ოქროს.

26
00:01:06,503 --> 00:01:09,841
ან თუ ამ ნახშირბადს დაწვავთ,
აირად მდგომარეობაში გადავა.

27
00:01:09,841 --> 00:01:12,076
ან თუ ამ ნახშირბადს დაწვავთ,
აირად მდგომარეობაში გადავა.

28
00:01:12,076 --> 00:01:13,351
ატმოსფეროში გაათავისუფლებთ.

29
00:01:13,351 --> 00:01:14,702
სტრუქტურას დაუშლით.

30
00:01:14,702 --> 00:01:17,271
ეს ყველაფერი კაცობრიობის ათასწლოვანი
დაკვირვების შედეგად მიღებული ცოდნაა.

31
00:01:17,271 --> 00:01:20,585
ეს ყველაფერი კაცობრიობის ათასწლოვანი
დაკვირვების შედეგად მიღებული ცოდნაა.

32
00:01:20,585 --> 00:01:22,452
ამაზე ფიქრისას ლოგიკურ კითხვამდე მივდივართ.

33
00:01:22,452 --> 00:01:24,226
რომელიც ადრე ფილოსოფიური კითხვა იყო, მაგრამ ახლა მეტნაკლებად შეგვიძლია პასუხის გაცემა.

34
00:01:24,226 --> 00:01:26,405
რომელიც ადრე ფილოსოფიური კითხვა იყო, მაგრამ ახლა მეტნაკლებად შეგვიძლია პასუხის გაცემა.

35
00:01:26,405 --> 00:01:30,898
ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული,

36
00:01:30,898 --> 00:01:33,518
ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული,

37
00:01:33,518 --> 00:01:35,554
ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული,

38
00:01:35,554 --> 00:01:39,867
ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული,

39
00:01:39,867 --> 00:01:43,166
რომელსაც ისევ ნახშირბადის თვისებები ექნება?

40
00:01:43,166 --> 00:01:45,256
და თუ ამ უპატარავეს ნაწილს
კიდევ დავყოფთ, ის დაკარგავს ამ თვისებებს.

41
00:01:45,256 --> 00:01:48,390
და თუ ამ უპატარავეს ნაწილს
კიდევ დავყოფთ, ის დაკარგავს ამ თვისებებს.

42
00:01:48,390 --> 00:01:50,354
ამ კითხვაზე პასუხია "კი, არსებობს".

43
00:01:50,354 --> 00:01:52,200
დავალაგოთ ტერმინოლოგია:

44
00:01:52,200 --> 00:01:56,156
ამ სხვადასხვა სუბსტანციებს,
რომლებსაც კონკრეტული თვისებები აქვთ

45
00:01:56,156 --> 00:01:59,025
კონკრეტულ ტემპერატურებზე და სხვადასხვანაირად შედიან რეაქციაში, ელემენტებს ვუწოდებთ.

46
00:01:59,025 --> 00:02:01,185
კონკრეტულ ტემპერატურებზე და სხვადასხვანაირად შედიან რეაქციაში, ელემენტებს ვუწოდებთ.

47
00:02:01,185 --> 00:02:05,291
კონკრეტულ ტემპერატურებზე და სხვადასხვანაირად შედიან რეაქციაში, ელემენტებს ვუწოდებთ.

48
00:02:05,291 --> 00:02:08,729
ნახშირბადი ელემენტია.

49
00:02:08,729 --> 00:02:10,400
ოქროც ელემენტია.

50
00:02:10,400 --> 00:02:14,221
შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ წყალიც
ელემენტია. ადრე წყალსაც ელემენტად მიიჩნევდნენ.

51
00:02:14,221 --> 00:02:17,892
ახლა უკვე ვიცით, რომ წყალი უფრო ფუნდამენტური ელემენტებისგან შედგება: წყალბადისა და ჟანგბადისგან.

52
00:02:17,892 --> 00:02:20,405
ახლა უკვე ვიცით, რომ წყალი უფრო ფუნდამენტური ელემენტებისგან შედგება: წყალბადისა და ჟანგბადისგან.

53
00:02:20,405 --> 00:02:25,014
ყველა ელემენტი აქ არის
ჩამოთვლილი, პერიოდულ სისტემაში.

54
00:02:25,014 --> 00:02:27,758
ყველა ელემენტი აქ არის
ჩამოთვლილი, პერიოდულ სისტემაში.

55
00:02:27,758 --> 00:02:29,374
C არის ნახშირბადი-- მხოლოდ იმათ შევეხები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბუნებაში, მაგრამ

56
00:02:29,374 --> 00:02:30,400
C არის ნახშირბადი-- მხოლოდ იმათ შევეხები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბუნებაში, მაგრამ

57
00:02:30,400 --> 00:02:32,379
C არის ნახშირბადი-- მხოლოდ იმათ შევეხები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბუნებაში, მაგრამ

58
00:02:32,379 --> 00:02:35,502
დროთა განმავლობაში ყველა კარგად გეცოდინებათ.

59
00:02:35,502 --> 00:02:39,148
ეს ჟანგბადია, ეს აზოტი, ეს სილიკონი.

60
00:02:39,148 --> 00:02:42,867
Au ოქროა, ეს კი - ტყვია.

61
00:02:42,867 --> 00:02:51,995
ამ ყველა ელემენტის საბაზისო ერთეულია ატომი.

62
00:02:51,995 --> 00:02:54,559
ანუ, თუ სულ პატარა ნაწილებად დავყოფთ, საბოლოოდ ნახშირბადის ატომამდე მივაღწევთ.

63
00:02:54,559 --> 00:02:57,079
ანუ, თუ სულ პატარა ნაწილებად დავყოფთ, საბოლოოდ ნახშირბადის ატომამდე მივაღწევთ.

64
00:02:57,079 --> 00:02:59,415
ანუ, თუ სულ პატარა ნაწილებად დავყოფთ, საბოლოოდ ნახშირბადის ატომამდე მივაღწევთ.

65
00:02:59,415 --> 00:03:00,755
აქაც თუ იმავეს ვიზამთ,
ბოლოს ოქროს ატომამდე მივალთ.

66
00:03:00,755 --> 00:03:02,536
აქაც თუ იმავეს ვიზამთ,
ბოლოს ოქროს ატომამდე მივალთ.

67
00:03:02,536 --> 00:03:03,991
აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ
ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა.

68
00:03:03,991 --> 00:03:05,856
აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ
ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა.

69
00:03:05,856 --> 00:03:07,758
აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ
ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა.

70
00:03:07,758 --> 00:03:09,185
აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ
ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა.

71
00:03:09,185 --> 00:03:11,239
თუ ამას კიდევ დავყოფთ,
მაშინ ტყვიას ვეღარ ვუწოდებთ.

72
00:03:11,239 --> 00:03:13,597
თუ ამას კიდევ დავყოფთ,
მაშინ ტყვიას ვეღარ ვუწოდებთ.

73
00:03:13,597 --> 00:03:17,043
აღარ ექნება ტყვიის თვისებები.

74
00:03:17,043 --> 00:03:18,330
მინდა, რომ კარგად წარმოიდგინოთ--
ყოველთვის მიჭირს ამის წარმოდგენა--

75
00:03:18,330 --> 00:03:21,193
მინდა, რომ კარგად წარმოიდგინოთ--
ყოველთვის მიჭირს ამის წარმოდგენა--

76
00:03:21,193 --> 00:03:24,040
ატომი ძალიან პატარაა.

77
00:03:24,040 --> 00:03:25,901
წარმოუდგენლად პატარაა.

78
00:03:25,901 --> 00:03:27,555
მაგალითად, განვიხილოთ ნახშირბადი.

79
00:03:27,555 --> 00:03:29,379
ჩემი თმაც შედგება ნახშირბადისგან,

80
00:03:29,379 --> 00:03:31,882
ჩემი უმეტესი ნაწილი ნახშირბადისგან შედგება.

81
00:03:31,882 --> 00:03:35,912
ცოცხალი სამყაროს
უმეტესი ნაწილი ნახშირბადისგან შედგება.

82
00:03:35,912 --> 00:03:40,533
ჩემს თმას თუ ავიღებთ--
რომელიც ძირითადად  ნახშირბადისგან შედგება--

83
00:03:40,533 --> 00:03:42,231
ჩემს თმას თუ ავიღებთ--
რომელიც ძირითადად  ნახშირბადისგან შედგება--

84
00:03:42,231 --> 00:03:43,989
ჩემს თმას თუ ავიღებთ--
რომელიც ძირითადად  ნახშირბადისგან შედგება--

85
00:03:43,989 --> 00:03:45,565
ჩემი თმა ყვითელი არ
არის, მაგრამ შავთან კარგ კონტრასტს ქმნის.

86
00:03:45,565 --> 00:03:46,766
ჩემი თმა ყვითელი არ
არის, მაგრამ შავთან კარგ კონტრასტს ქმნის.

87
00:03:46,766 --> 00:03:47,950
შავი თმა მაქვს, მაგრამ ამ ფონზე ვერ დაინახავდით.

88
00:03:47,950 --> 00:03:49,713
შავი თმა მაქვს, მაგრამ ამ ფონზე ვერ დაინახავდით.

89
00:03:49,713 --> 00:03:51,970
რამდენი ნახშირბადის
ატომის სისქის იქნება ჩემი თმა?

90
00:03:51,970 --> 00:03:55,200
რამდენი ნახშირბადის
ატომის სისქის იქნება ჩემი თმა?

91
00:03:55,200 --> 00:03:58,467
ჩემი თმის ჭრილს თუ ავიღებთ, არა
სიგრძე, არამედ სიგანე გვაინტერესებს,

92
00:03:58,467 --> 00:04:00,361
ჩემი თმის ჭრილს თუ ავიღებთ, არა
სიგრძე, არამედ სიგანე გვაინტერესებს,

93
00:04:00,361 --> 00:04:03,255
რამდენი ნახშირბადის ატომის სისქის იქნება?

94
00:04:03,255 --> 00:04:07,049
შეგიძლიათ, გამოიცნოთ. უკვე გითხარით, რომ ძალიან პატარაა ატომი. იქნებ, 1000 ნახშირბადის ატომია

95
00:04:07,049 --> 00:04:09,150
შეგიძლიათ, გამოიცნოთ. უკვე გითხარით, რომ ძალიან პატარაა ატომი. იქნებ, 1000 ნახშირბადის ატომია

96
00:04:09,150 --> 00:04:10,484
შეგიძლიათ, გამოიცნოთ. უკვე გითხარით, რომ ძალიან პატარაა ატომი. იქნებ, 1000 ნახშირბადის ატომია

97
00:04:10,484 --> 00:04:11,788
ან 10000, ან 100000.

98
00:04:11,788 --> 00:04:14,249
არა! 1 მილიონი ნახშირბადის ატომის ტოლია საშუალოდ ადამიანის თმის ღერის სიგანე.

99
00:04:14,249 --> 00:04:17,439
არა! 1 მილიონი ნახშირბადის ატომის ტოლია საშუალოდ ადამიანის თმის ღერის სიგანე.

100
00:04:17,439 --> 00:04:20,933
არა! 1 მილიონი ნახშირბადის ატომის ტოლია საშუალოდ ადამიანის თმის ღერის სიგანე.

101
00:04:20,933 --> 00:04:22,585
ცხადია, რომ დაახლოებით,
ზუსტად 1 მილიონი არავის დაუთვლია.

102
00:04:22,585 --> 00:04:24,585
ცხადია, რომ დაახლოებით,
ზუსტად 1 მილიონი არავის დაუთვლია.

103
00:04:24,585 --> 00:04:26,585
მაგრამ ამ მაგალითით
ცხადი ხდება, თუ რამდენად პატარაა ატომი.

104
00:04:26,585 --> 00:04:28,585
მოიძრეთ თმა და წარმოიდგინეთ

105
00:04:28,585 --> 00:04:30,585
რამდენად პატარა უნდა იყოს რაღაც, რომ მილიონი ცალი მოთავსდეს თმის ღერის გასწვრივ.

106
00:04:30,585 --> 00:04:32,585
რამდენად პატარა უნდა იყოს რაღაც, რომ მილიონი ცალი მოთავსდეს თმის ღერის გასწვრივ.

107
00:04:32,585 --> 00:04:34,585
რამდენად პატარა უნდა იყოს რაღაც, რომ მილიონი ცალი მოთავსდეს თმის ღერის გასწვრივ.

108
00:04:34,585 --> 00:04:36,585
არა თმის სიგრძეზე, არამედ სიგანეზე.

109
00:04:36,585 --> 00:04:38,585
თმის სიგანის დანახვაც კი რთულია.

110
00:04:38,585 --> 00:04:40,585
მასზე კი მილიონი ნახშირბადის ატომი თავსდება.

111
00:04:40,585 --> 00:04:42,585
მასზე კი მილიონი ნახშირბადის ატომი თავსდება.

112
00:04:42,585 --> 00:04:44,585
ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა.

113
00:04:44,585 --> 00:04:46,585
ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა.

114
00:04:46,585 --> 00:04:48,585
ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა.

115
00:04:48,585 --> 00:04:50,585
ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა.

116
00:04:50,585 --> 00:04:52,585
ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა.

117
00:04:52,585 --> 00:04:54,585
ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა.

118
00:04:54,585 --> 00:04:56,585
ეს საბაზისო მასალა ერთმანეთთან კავშირშია.

119
00:04:56,585 --> 00:04:58,585
ეს საბაზისო მასალა ერთმანეთთან კავშირშია.

120
00:04:58,585 --> 00:05:00,585
ნახშირბადის ატომი კიდევ
უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება.

121
00:05:00,585 --> 00:05:02,585
ნახშირბადის ატომი კიდევ
უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება.

122
00:05:02,585 --> 00:05:04,585
ოქროს ატომი კიდევ
უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება.

123
00:05:04,585 --> 00:05:06,585
ნახშირბადის ატომი კიდევ
უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება.

124
00:05:06,585 --> 00:05:08,585
ისინი სწორედ ამ ფუნდამენტური
ნაწილაკების განლაგებით განისაზღვრებიან.

125
00:05:08,585 --> 00:05:10,585
ისინი სწორედ ამ ფუნდამენტური
ნაწილაკების განლაგებით განისაზღვრებიან.

126
00:05:10,585 --> 00:05:12,585
ისინი სწორედ ამ ფუნდამენტური
ნაწილაკების განლაგებით განისაზღვრებიან.

127
00:05:12,585 --> 00:05:14,585
თუ ამ ნაწილაკების რაოდენობას შეცვლით, ელემენტის თვისებებიც შეიცვლება.

128
00:05:14,585 --> 00:05:16,585
თუ ამ ნაწილაკების რაოდენობას შეცვლით, ელემენტის თვისებებიც შეიცვლება.

129
00:05:16,585 --> 00:05:18,585
თუ ამ ნაწილაკების რაოდენობას შეცვლით, ელემენტის თვისებებიც შეიცვლება.

130
00:05:18,585 --> 00:05:20,585
ისიც, თუ როგორ შედიან ისინი
რეაქციაში და ზოგადად, თვითონ ელემენტიც.

131
00:05:20,585 --> 00:05:22,585
ისიც, თუ როგორ შედიან ისინი
რეაქციაში და ზოგადად, თვითონ ელემენტიც.

132
00:05:22,585 --> 00:05:24,585
უკეთ რომ გავიგოთ,
ეს ფუნდამენტური ელემენტები განვიხილოთ.

133
00:05:24,585 --> 00:05:26,585
უკეთ რომ გავიგოთ,
ეს ფუნდამენტური ელემენტები განვიხილოთ.

134
00:05:26,585 --> 00:05:28,585
უკეთ რომ გავიგოთ,
ეს ფუნდამენტური ელემენტები განვიხილოთ.

135
00:05:28,585 --> 00:05:30,585
ერთ-ერთი ასეთი
ფუნდამენტური ნაწილაკია პროტონი.

136
00:05:30,585 --> 00:05:32,585
ერთ-ერთი ასეთი
ფუნდამენტური ნაწილაკია პროტონი.

137
00:05:32,585 --> 00:05:34,585
პროტონი არის განმსაზღვრელი--

138
00:05:34,585 --> 00:05:36,585
პროტონების რაოდენობა ბირთვში--
ბირთვზე ვილაპარაკებთ ცოტა ხანში--

139
00:05:36,585 --> 00:05:38,585
პროტონების რაოდენობა ბირთვში--
ბირთვზე ვილაპარაკებთ ცოტა ხანში--

140
00:05:38,585 --> 00:05:40,585
პროტონების რაოდენობა ბირთვში--
ბირთვზე ვილაპარაკებთ ცოტა ხანში--

141
00:05:40,585 --> 00:05:42,585
განსაზღვრავს ელემენტს.

142
00:05:42,585 --> 00:05:44,585
სწორედ ეს განსაზღვრავს ელემენტს.

143
00:05:44,585 --> 00:05:46,585
პერიოდულ სისტემაში ელემენტები
დალაგებულია ატომური რიცხვის მიხედვით.

144
00:05:46,585 --> 00:05:48,585
პერიოდულ სისტემაში ელემენტები
დალაგებულია ატომური რიცხვის მიხედვით.

145
00:05:48,585 --> 00:05:50,585
პერიოდულ სისტემაში ელემენტები
დალაგებულია ატომური რიცხვის მიხედვით.

146
00:05:50,585 --> 00:05:52,585
ატომური რიცხვი კი წარმოადგენს
პროტონების რაოდენობას ელემენტში.

147
00:05:52,585 --> 00:05:54,585
ატომური რიცხვი კი წარმოადგენს
პროტონების რაოდენობას ელემენტში.

148
00:05:54,585 --> 00:05:56,585
განმარტების მიხედვით,
წყალბადს ერთი პროტონი აქვს,

149
00:05:56,585 --> 00:05:58,585
განმარტების მიხედვით,
წყალბადს ერთი პროტონი აქვს,

150
00:05:58,585 --> 00:06:00,585
ჰელიუმს ორი პროტონი აქვს, ნახშირბადს კი ექვსი.

151
00:06:00,585 --> 00:06:02,585
ჰელიუმს ორი პროტონი აქვს, ნახშირბადს კი ექვსი.

152
00:06:02,585 --> 00:06:04,585
შვიდპროტონიანი ნახშირბადი ვერ გვექნება.

153
00:06:04,585 --> 00:06:06,585
შვიდპროტონიანი ნახშირბადი აზოტი იქნება.

154
00:06:06,585 --> 00:06:08,585
ნახშირბადი აღარ იქნება.

155
00:06:08,585 --> 00:06:10,585
ჟანგბადს რვა პროტონი აქვს.

156
00:06:10,585 --> 00:06:12,585
კიდევ ერთ პროტონს
თუ დავამატებთ, ჟანგბადი აღარ იქნება,

157
00:06:12,585 --> 00:06:14,585
კიდევ ერთ პროტონს
თუ დავამატებთ, ჟანგბადი აღარ იქნება,

158
00:06:14,585 --> 00:06:16,585
ფტორი იქნება.

159
00:06:16,585 --> 00:06:18,585
პროტონი განსაზღვრავს ელემენტს.

160
00:06:18,585 --> 00:06:20,585
პროტონი განსაზღვრავს ელემენტს.

161
00:06:20,585 --> 00:06:22,585
ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა--
ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ--

162
00:06:22,585 --> 00:06:24,585
ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა--
ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ--

163
00:06:24,585 --> 00:06:26,585
ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა--
ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ--

164
00:06:26,585 --> 00:06:28,585
ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა--
ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ--

165
00:06:28,585 --> 00:06:30,585
პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს.

166
00:06:30,585 --> 00:06:32,585
პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს.

167
00:06:32,585 --> 00:06:34,585
პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს.

168
00:06:34,585 --> 00:06:36,585
პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს.

169
00:06:36,585 --> 00:06:38,585
ამ რიცხვს ზემოთ წერენ, რადგან
ის განსაზღვრავს ელემენტის ბუნებას.

170
00:06:38,585 --> 00:06:40,585
ამ რიცხვს ზემოთ წერენ, რადგან
ის განსაზღვრავს ელემენტის ბუნებას.

171
00:06:40,585 --> 00:06:42,585
ამ რიცხვს ზემოთ წერენ, რადგან
ის განსაზღვრავს ელემენტის ბუნებას.

172
00:06:42,585 --> 00:06:44,585
პროტონის გარდა, ატომი
შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან.

173
00:06:44,585 --> 00:06:46,585
პროტონის გარდა, ატომი
შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან.

174
00:06:46,585 --> 00:06:48,585
პროტონის გარდა, ატომი
შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან.

175
00:06:48,585 --> 00:06:50,585
პროტონის გარდა, ატომი
შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან.

176
00:06:50,585 --> 00:06:52,585
პროტონის გარდა, ატომი
შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან.

177
00:06:52,585 --> 00:06:54,585
პროტონის გარდა, ატომი
შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან.

178
00:06:54,585 --> 00:06:56,585
შეგვიძლია, გონებაში ატომის მოდელი ავაგოთ.

179
00:06:56,585 --> 00:06:58,585
შეგვიძლია, გონებაში ატომის მოდელი ავაგოთ.

180
00:06:58,585 --> 00:07:00,585
ქიმიის სწავლას რომ დავიწყებთ, ვნახავთ, რომ ატომის მოდელი რთულად წარმოსადგენია, მაგრამ

181
00:07:00,585 --> 00:07:02,585
ქიმიის სწავლას რომ დავიწყებთ, ვნახავთ, რომ ატომის მოდელი რთულად წარმოსადგენია, მაგრამ

182
00:07:02,585 --> 00:07:04,585
ქიმიის სწავლას რომ დავიწყებთ, ვნახავთ, რომ ატომის მოდელი რთულად წარმოსადგენია, მაგრამ

183
00:07:04,585 --> 00:07:06,585
შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ, რომ პროტონები და ნეიტრონები ატომის ცენტრს წარმოადგენენ.

184
00:07:06,585 --> 00:07:08,585
შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ, რომ პროტონები და ნეიტრონები ატომის ცენტრს წარმოადგენენ.

185
00:07:08,585 --> 00:07:10,585
შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ, რომ პროტონები და ნეიტრონები ატომის ცენტრს წარმოადგენენ.

186
00:07:10,585 --> 00:07:12,585
ისინი ატომის ბირთვშია.

187
00:07:12,585 --> 00:07:14,585
მაგალითად, ნახშირბადს ექვსი ატომი აქვს.

188
00:07:14,585 --> 00:07:16,585
ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი.

189
00:07:16,585 --> 00:07:18,585
ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი.

190
00:07:18,585 --> 00:07:20,585
ნახშირბად-12-ს, რომელიც ნახშირბადის
ერთ-ერთი სახესხვაობაა, აქვს ექვსი ნეიტრონი.

191
00:07:20,585 --> 00:07:22,585
ნახშირბად-12-ს, რომელიც ნახშირბადის
ერთ-ერთი სახესხვაობაა, აქვს ექვსი ნეიტრონი.

192
00:07:22,585 --> 00:07:24,585
ნახშირბად-12-ს, რომელიც ნახშირბადის
ერთ-ერთი სახესხვაობაა, აქვს ექვსი ნეიტრონი.

193
00:07:24,585 --> 00:07:26,585
შეიძლება, ისეთი ნახშირბადი გვქონდეს, რომელსაც ნეიტრონების განსხვავებული რაოდენობა აქვს.

194
00:07:26,585 --> 00:07:28,585
შეიძლება, ისეთი ნახშირბადი გვქონდეს, რომელსაც ნეიტრონების განსხვავებული რაოდენობა აქვს.

195
00:07:28,585 --> 00:07:30,585
შეიძლება, შეიცვალოს ნეიტრონებისა
და ელექტრონების რაოდენობა, მაგრამ

196
00:07:30,585 --> 00:07:32,585
ელემენტი იგივე დარჩეს.

197
00:07:32,585 --> 00:07:34,585
პროტონები არ უნდა შეიცვალოს.

198
00:07:34,585 --> 00:07:36,585
პროტონების რაოდენობა თუ
შეიცვლება, სხვა ელემენტს მივიღებთ.

199
00:07:36,585 --> 00:07:38,585
ნახშრბად-12-ის ბირთვს დავხატავ.

200
00:07:38,585 --> 00:07:40,585
ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი.

201
00:07:40,585 --> 00:07:42,585
ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი.

202
00:07:42,585 --> 00:07:44,585
ეს არის ნახშირბად-12-ის ბირთვი.

203
00:07:44,585 --> 00:07:46,585
ეს არის ნახშირბად-12-ის ბირთვი.

204
00:07:46,585 --> 00:07:48,585
ზოგჯერ ასეთ ჩანაწერს ნახავთ, ზოგჯერ
კი პროტონების რაოდენობასაც დაწერენ.

205
00:07:48,585 --> 00:07:50,585
ზოგჯერ ასეთ ჩანაწერს ნახავთ, ზოგჯერ
კი პროტონების რაოდენობასაც დაწერენ.

206
00:07:50,585 --> 00:07:52,585
ზოგჯერ ასეთ ჩანაწერს ნახავთ, ზოგჯერ
კი პროტონების რაოდენობასაც დაწერენ.

207
00:07:52,585 --> 00:07:54,585
აქ 12 იმის გამო წერია, რომ--
ექვსი პროტონი დავთვალეთ--

208
00:07:54,585 --> 00:07:56,585
აქ 12 იმის გამო წერია, რომ--
ექვსი პროტონი დავთვალეთ--

209
00:07:56,585 --> 00:07:58,585
აქ 12 იმის გამო წერია, რომ--
ექვსი პროტონი დავთვალეთ--

210
00:07:58,585 --> 00:08:00,585
ეს არის ბირთვში პროტონებისა
და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი.

211
00:08:00,585 --> 00:08:02,585
ეს არის ბირთვში პროტონებისა
და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი.

212
00:08:02,585 --> 00:08:04,585
ეს არის ბირთვში პროტონებისა
და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი.

213
00:08:04,585 --> 00:08:06,585
ეს არის ბირთვში პროტონებისა
და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი.

214
00:08:06,585 --> 00:08:08,585
ეს არის ბირთვში პროტონებისა
და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი.

215
00:08:08,585 --> 00:08:10,585
ეს არის ბირთვში პროტონებისა
და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი.

216
00:08:10,585 --> 00:08:12,585
ეს არის ბირთვში პროტონებისა
და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი.

217
00:08:12,585 --> 00:08:14,585
განმარტების მიხედვით,
ამ ნახშირბადის ატომური რიცხვია ექვსი.

218
00:08:14,585 --> 00:08:16,585
შეგვიძლია, აქ გადმოვწეროთ, რომ არ დაგვავიწყდეს.

219
00:08:16,585 --> 00:08:18,585
შეგვიძლია, აქ გადმოვწეროთ, რომ არ დაგვავიწყდეს.

220
00:08:18,585 --> 00:08:20,585
ნახშირბადის ატომის ცენტრში ბირთვი გვაქვს.

221
00:08:20,585 --> 00:08:22,585
ნახშირბადის ატომის ცენტრში ბირთვი გვაქვს.

222
00:08:22,585 --> 00:08:24,585
ნახშირბად-12-ს ექვსი
პროტონი და ექვსი ნეიტრონი აქვს.

223
00:08:24,585 --> 00:08:26,585
ნახშირბადის კიდევ ერთ ტიპს, ნახშირბად-14-ს,
ექვსი პროტონი, მაგრამ რვა ნეიტრონი აქვს.

224
00:08:26,585 --> 00:08:28,585
ნახშირბადის კიდევ ერთ ტიპს, ნახშირბად-14-ს,
ექვსი პროტონი, მაგრამ რვა ნეიტრონი აქვს.

225
00:08:28,585 --> 00:08:30,585
ნახშირბადის კიდევ ერთ ტიპს, ნახშირბად-14-ს,
ექვსი პროტონი, მაგრამ რვა ნეიტრონი აქვს.

226
00:08:30,585 --> 00:08:32,585
ნეიტრონების რიცხვი შეიძლება შეიცვალოს.

227
00:08:32,585 --> 00:08:34,585
ეს არის ნახშირბად-12.

228
00:08:34,585 --> 00:08:36,585
თუ ნახშირბად-12 ნეიტრალურია-- რამდენიმე
წამში აგიხსნით, რა არის ნეიტრალურობა--

229
00:08:36,585 --> 00:08:38,585
თუ ნახშირბად-12 ნეიტრალურია-- რამდენიმე
წამში აგიხსნით, რა არის ნეიტრალურობა--

230
00:08:38,585 --> 00:08:40,585
თუ ნახშირბად-12 ნეიტრალურია-- რამდენიმე
წამში აგიხსნით, რა არის ნეიტრალურობა--

231
00:08:40,585 --> 00:08:42,585
თუ ის ნეიტრალურია,
ექვსი ელექტრონი უნდა ჰქონდეს.

232
00:08:42,585 --> 00:08:44,585
თუ ის ნეიტრალურია,
ექვსი ელექტრონი უნდა ჰქონდეს.

233
00:08:44,585 --> 00:08:46,585
ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი.

234
00:08:46,585 --> 00:08:48,585
ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი.

235
00:08:48,585 --> 00:08:50,585
ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი.

236
00:08:50,585 --> 00:08:52,585
ერთ-ერთი გზა ბირთვისა და ელექტრონების ურთიერთობის წარმოსადგენად არის ის, რომ

237
00:08:52,585 --> 00:08:54,585
ერთ-ერთი გზა ბირთვისა და ელექტრონების ურთიერთობის წარმოსადგენად არის ის, რომ

238
00:08:54,585 --> 00:08:56,585
ერთ-ერთი გზა ბირთვისა და ელექტრონების ურთიერთობის წარმოსადგენად არის ის, რომ

239
00:08:56,585 --> 00:08:58,585
წარმოვიდგინოთ, რომ
ელექტრონები "ბრუნავენსავით" ბირთვის გარშემო.

240
00:08:58,585 --> 00:09:00,585
წარმოვიდგინოთ, რომ
ელექტრონები "ბრუნავენსავით" ბირთვის გარშემო.

241
00:09:00,585 --> 00:09:02,585
წარმოვიდგინოთ, რომ
ელექტრონები "ბრუნავენსავით" ბირთვის გარშემო.

242
00:09:02,585 --> 00:09:04,585
ერთი მიდგომაა, რომ წარმოიდგინოთ, თითქოს ბირთვის გარშემო ორბიტაზე მოძრაობენ.

243
00:09:04,585 --> 00:09:06,585
ერთი მიდგომაა, რომ წარმოიდგინოთ, თითქოს ბირთვის გარშემო ორბიტაზე მოძრაობენ.

244
00:09:06,585 --> 00:09:08,585
თუმცა ეს აღქმა სწორი არ არის.

245
00:09:08,585 --> 00:09:10,585
ისინი მზის გარშემო
მოძრავი პლანეტებივით არ ბრუნავენ.

246
00:09:10,585 --> 00:09:12,585
ისინი მზის გარშემო
მოძრავი პლანეტებივით არ ბრუნავენ.

247
00:09:12,585 --> 00:09:14,585
თუმცა დასაწყისისთვის ესეც საკმარისია.

248
00:09:14,585 --> 00:09:16,585
შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ,
რომ ბირთვის გარშემო ხტუნავენ,

249
00:09:16,585 --> 00:09:18,585
ან "ბზუიან".

250
00:09:18,585 --> 00:09:20,585
რეალობა კი საკმაოდ უცნაურია.

251
00:09:20,585 --> 00:09:22,585
რეალობა კი საკმაოდ უცნაურია.

252
00:09:22,585 --> 00:09:24,585
იმისთვის, რომ გავიგოთ, თუ რას შვება რეალურად ელექტრონი, კვანტური ფიზიკა უნდა ვისწავლოთ.

253
00:09:24,585 --> 00:09:26,585
იმისთვის, რომ გავიგოთ, თუ რას შვება რეალურად ელექტრონი, კვანტური ფიზიკა უნდა ვისწავლოთ.

254
00:09:26,585 --> 00:09:28,585
პირველი გონებრივი მოდელი ასეთი უნდა იყოს:

255
00:09:28,585 --> 00:09:30,585
პირველი გონებრივი მოდელი ასეთი უნდა იყოს:

256
00:09:30,585 --> 00:09:32,585
ნახშირბად-12-ის
ატომის ცენტრში გვაქვს ბირთვი.

257
00:09:32,585 --> 00:09:34,585
ნახშირბად-12-ის
ატომის ცენტრში გვაქვს ბირთვი.

258
00:09:34,585 --> 00:09:36,585
ნახშირბად-12-ის
ატომის ცენტრში გვაქვს ბირთვი.

259
00:09:36,585 --> 00:09:38,585
ეს ელექტრონები კი ბირთვის გარშემო დახტიან.

260
00:09:38,585 --> 00:09:40,585
ეს ელექტრონები კი ბირთვის გარშემო დახტიან.

261
00:09:40,585 --> 00:09:42,585
მიზეზი, რის გამოც ეს
ელექტრონები ბირთვისგან შორს არ მიდიან,

262
00:09:42,585 --> 00:09:44,585
მიზეზი, რის გამოც ეს
ელექტრონები ბირთვისგან შორს არ მიდიან,

263
00:09:44,585 --> 00:09:46,585
მიზეზი, რის გამოც ეს
ელექტრონები ბირთვისგან შორს არ მიდიან,

264
00:09:46,585 --> 00:09:48,585
ბირთვთან ახლოს არიან და ამ ატომის ნაწილს წარმოადგენენ,

265
00:09:48,585 --> 00:09:50,585
ბირთვთან ახლოს არიან და ამ ატომის ნაწილს წარმოადგენენ,

266
00:09:50,585 --> 00:09:52,585
არის ის, რომ პროტონებს დადებითი
მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი.

267
00:09:52,585 --> 00:09:54,585
არის ის, რომ პროტონებს დადებითი
მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი.

268
00:09:54,585 --> 00:09:56,585
არის ის, რომ პროტონებს დადებითი
მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი.

269
00:09:56,585 --> 00:09:58,585
არის ის, რომ პროტონებს დადებითი
მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი.

270
00:09:58,585 --> 00:10:00,585
ფუნდამენტური ნაწილაკების ერთ-ერთი თვისებაა--

271
00:10:00,585 --> 00:10:02,585
ფუნდამენტური ნაწილაკების ერთ-ერთი თვისებაა--

272
00:10:02,585 --> 00:10:04,585
რა იგულისხმება მუხტში, გარდა სახელისა?

273
00:10:04,585 --> 00:10:06,585
რა იგულისხმება მუხტში, გარდა სახელისა?

274
00:10:06,585 --> 00:10:08,585
რა იგულისხმება მუხტში, გარდა სახელისა?

275
00:10:08,585 --> 00:10:10,585
ელექტრომაგნიტურ ძალებზე ლაპარაკის დროს, ერთი რამ ცხადია — საპირისპირო მუხტები მიიზიდავენ.

276
00:10:10,585 --> 00:10:12,585
ელექტრომაგნიტურ ძალებზე ლაპარაკის დროს, ერთი რამ ცხადია — საპირისპირო მუხტები მიიზიდავენ.

277
00:10:12,585 --> 00:10:14,585
ელექტრომაგნიტურ ძალებზე ლაპარაკის დროს, ერთი რამ ცხადია — საპირისპირო მუხტები მიიზიდავენ.

278
00:10:14,585 --> 00:10:16,585
პროტონები და ელექტრონები ერთმანეთს
მიიზიდავენ განსხვავებული მუხტების გამო.

279
00:10:16,585 --> 00:10:18,585
პროტონები და ელექტრონები ერთმანეთს
მიიზიდავენ განსხვავებული მუხტების გამო.

280
00:10:18,585 --> 00:10:20,585
პროტონები და ელექტრონები ერთმანეთს
მიიზიდავენ განსხვავებული მუხტების გამო.

281
00:10:20,585 --> 00:10:22,585
ნეიტრონები ნეიტრალურია.

282
00:10:22,585 --> 00:10:24,585
ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ.

283
00:10:24,585 --> 00:10:26,585
ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ.

284
00:10:26,585 --> 00:10:28,585
ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ.

285
00:10:28,585 --> 00:10:30,585
ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ.

286
00:10:30,585 --> 00:10:32,585
ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ.

287
00:10:32,585 --> 00:10:34,585
ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ.

288
00:10:34,585 --> 00:10:36,585
მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა.

289
00:10:36,585 --> 00:10:38,585
მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა.

290
00:10:38,585 --> 00:10:40,585
მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა.

291
00:10:40,585 --> 00:10:42,585
მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა.

292
00:10:42,585 --> 00:10:44,585
მათ, ასევე, საოცრად დიდი სიჩქარე აქვთ.

293
00:10:44,585 --> 00:10:46,585
მათ, ასევე, საოცრად დიდი სიჩქარე აქვთ.

294
00:10:46,585 --> 00:10:48,585
ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ.

295
00:10:48,585 --> 00:10:50,585
ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ.

296
00:10:50,585 --> 00:10:52,585
ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ, როცა ელექტრონის რაობაზე ვიწყებთ ლაპარაკს.

297
00:10:52,585 --> 00:10:54,585
ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ, როცა ელექტრონის რაობაზე ვიწყებთ ლაპარაკს.

298
00:10:54,585 --> 00:10:56,585
იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს.

299
00:10:56,585 --> 00:10:58,585
იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს.

300
00:10:58,585 --> 00:11:00,585
იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს.

301
00:11:00,585 --> 00:11:02,585
იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს.

302
00:11:02,585 --> 00:11:04,585
იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს.

303
00:11:04,585 --> 00:11:06,585
ეს ნახშირბად-12
განისაზღვრება პროტონების რაოდენობით.

304
00:11:06,585 --> 00:11:08,585
ეს ნახშირბად-12
განისაზღვრება პროტონების რაოდენობით.

305
00:11:08,585 --> 00:11:10,585
ჟანგბადი განისაზღვრება რვა პროტონის არსებობით.

306
00:11:10,585 --> 00:11:12,585
ჟანგბადი განისაზღვრება რვა პროტონის არსებობით.

307
00:11:12,585 --> 00:11:14,585
ელექტრონებს სხვა
ელექტრონებთან ურთიერთობა შეუძლიათ.

308
00:11:14,585 --> 00:11:16,585
ელექტრონებს სხვა
ელექტრონებთან ურთიერთობა შეუძლიათ.

309
00:11:16,585 --> 00:11:18,585
ან სხვა ატომებმა შეიძლება მოიტაცონ.

310
00:11:18,585 --> 00:11:20,585
ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა
დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს

311
00:11:20,585 --> 00:11:22,585
ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა
დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს

312
00:11:22,585 --> 00:11:24,585
ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა
დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს

313
00:11:24,585 --> 00:11:26,585
ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა
დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს

314
00:11:26,585 --> 00:11:28,585
ან ელემენტს.

315
00:11:28,585 --> 00:11:30,585
და როგორაა ეს ელექტრონები კონფიგურირებული.

316
00:11:30,585 --> 00:11:32,585
და როგორია სხვა
ელემენტების ელექტრონების კონფიგურაცია.

317
00:11:32,585 --> 00:11:34,585
და როგორია სხვა
ელემენტების ელექტრონების კონფიგურაცია.

318
00:11:34,585 --> 00:11:36,585
ანდაც იმავე ელემენტის სხვა ატომები.

319
00:11:36,585 --> 00:11:38,585
შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან.

320
00:11:38,585 --> 00:11:40,585
შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან.

321
00:11:40,585 --> 00:11:42,585
შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან.

322
00:11:42,585 --> 00:11:44,585
შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან.

323
00:11:44,585 --> 00:11:46,585
ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს

324
00:11:46,585 --> 00:11:48,585
ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს

325
00:11:48,585 --> 00:11:50,585
ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს

326
00:11:50,585 --> 00:11:52,585
ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს

327
00:11:52,585 --> 00:11:54,585
შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა
ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი.

328
00:11:54,585 --> 00:11:56,585
შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა
ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი.

329
00:11:56,585 --> 00:11:58,585
შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა
ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი.

330
00:11:58,585 --> 00:12:00,585
შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა
ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი.

331
00:12:00,585 --> 00:12:02,585
შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა
ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი.

332
00:12:02,585 --> 00:12:04,585
შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა
ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი.

333
00:12:04,585 --> 00:12:06,585
ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი.

334
00:12:06,585 --> 00:12:08,585
ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი.

335
00:12:08,585 --> 00:12:10,585
ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი.

336
00:12:10,585 --> 00:12:12,585
ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი.

337
00:12:12,585 --> 00:12:14,585
ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი.

338
00:12:14,585 --> 00:12:16,585
ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას
მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი.

339
00:12:16,585 --> 00:12:18,585
ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას
მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი.

340
00:12:18,585 --> 00:12:20,585
ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას
მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი.

341
00:12:20,585 --> 00:12:22,585
ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას
მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი.

342
00:12:22,585 --> 00:12:24,585
ხუთი ელექტრონი და ექვსი პროტონი ექნება.

343
00:12:24,585 --> 00:12:26,585
შესაბამისად, დადებითად იქნება დამუხტული.

344
00:12:26,585 --> 00:12:28,585
შესაბამისად, დადებითად იქნება დამუხტული.

345
00:12:28,585 --> 00:12:30,585
ნახშირბად-12-ის საწყის ვარიანტში ექვსი
ელექტრონი და ექვსი პროტონი გვქონდა.

346
00:12:30,585 --> 00:12:32,585
ნახშირბად-12-ის საწყის ვარიანტში ექვსი
ელექტრონი და ექვსი პროტონი გვქონდა.

347
00:12:32,585 --> 00:12:34,585
ნახშირბად-12-ის საწყის ვარიანტში ექვსი
ელექტრონი და ექვსი პროტონი გვქონდა.

348
00:12:34,585 --> 00:12:36,585
თუ ელექტრონს დავკარგავ, ხუთი ცალი დამრჩება.

349
00:12:36,585 --> 00:12:38,585
და დადებითი მუხტი გვექნება.

350
00:12:38,585 --> 00:12:40,585
ქიმიის ვიდეოებში ბევრს
ვილაპარაკებთ ამ საკითხებზე.

351
00:12:40,585 --> 00:12:42,585
ქიმიის ვიდეოებში ბევრს
ვილაპარაკებთ ამ საკითხებზე.

352
00:12:42,585 --> 00:12:44,585
იმედია, უკვე დაინტერესდით.

353
00:12:44,585 --> 00:12:46,585
იმედია, უკვე დაინტერესდით.

354
00:12:46,585 --> 00:12:48,585
უკვე მივუახლოვდით ისეთ
ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია.

355
00:12:48,585 --> 00:12:50,585
უკვე მივუახლოვდით ისეთ
ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია.

356
00:12:50,585 --> 00:12:52,585
უკვე მივუახლოვდით ისეთ
ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია.

357
00:12:52,585 --> 00:12:54,585
უკვე მივუახლოვდით ისეთ
ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია.

358
00:12:54,585 --> 00:12:56,585
ეს ფუნდამენტური მასალა კიდევ უფრო ფუნდამენტური ნაწილებისგან შედგება.

359
00:12:56,585 --> 00:12:58,585
ეს ფუნდამენტური მასალა კიდევ უფრო ფუნდამენტური ნაწილებისგან შედგება.

360
00:12:58,585 --> 00:13:00,585
ამ ყველაფრის ცვლილება
იწვევს ატომის  თვისებების ცვლილებას ან

361
00:13:00,585 --> 00:13:02,585
ამ ყველაფრის ცვლილება
იწვევს ატომის  თვისებების ცვლილებას ან

362
00:13:02,585 --> 00:13:04,585
ამ ყველაფრის ცვლილება
იწვევს ატომის  თვისებების ცვლილებას ან

363
00:13:04,585 --> 00:13:06,585
ერთი ატომიდან მეორეზე გადასვლას.

364
00:13:06,585 --> 00:13:08,585
ერთი ატომიდან მეორეზე გადასვლას.

365
00:13:08,585 --> 00:13:10,585
ერთი ატომიდან მეორეზე გადასვლას.