WEBVTT 00:00:00.137 --> 00:00:03.002 ადამიანებმა უკვე ათასწლეულებია ვიცით 00:00:03.002 --> 00:00:05.867 უბრალოდ გარემოზე დაკვირვებით, 00:00:05.867 --> 00:00:07.667 რომ არსებობს სხვადასხვა ნივთიერებები 00:00:07.667 --> 00:00:10.333 და ამ სხვადასხვა ნივთიერებებს განსხვავებული თვისებები აქვთ. 00:00:10.333 --> 00:00:11.954 და არა მხოლოდ თვისებები; 00:00:11.954 --> 00:00:14.745 ზოგი შეიძლება ირეკლავდეს სინათლეს, ან არ ირეკლავდეს. 00:00:14.745 --> 00:00:17.601 ან იყოს რაღაც ფერი, ან ჰქონდეს რაღაც ტემპერატურა 00:00:17.601 --> 00:00:20.457 იყოს თხევადი, აირადი, ან მყარი. 00:00:20.457 --> 00:00:22.108 ჩვენ, ასევე, შეგვიძლია, დავინახოთ, 00:00:22.108 --> 00:00:24.867 როგორ ურთიერთქმედებენ ისინი გარკვეულ პირობებში. 00:00:24.867 --> 00:00:27.663 აი, ზოგიერთი ნივთიერების სურათი. 00:00:27.663 --> 00:00:31.477 ეს ნახშირბადია გრაფიტის ფორმით. 00:00:31.477 --> 00:00:36.069 ეს ტყვიაა; ეს კი - ოქრო. 00:00:36.069 --> 00:00:38.719 ფოტოები, რომლებსაც ახლა გაჩვენებთ 00:00:38.719 --> 00:00:41.369 ზემოთ მითითებული ვებგვერდიდან არის აღებული. 00:00:41.369 --> 00:00:45.453 ყველა ეს ნივთიერება მყარ ფორმაშია, თუმცა ვიცით, რო... 00:00:45.453 --> 00:00:47.395 თითქოს, ჰაერის ნაწილაკებია შიგნით და 00:00:47.395 --> 00:00:49.338 თითქოს, ჰაერის ნაწილაკებია შიგნით და 00:00:49.338 --> 00:00:52.210 იმის მიხედვით, თუ რა ტიპის ჰაერის ნაწილაკებს უყურებთ 00:00:52.210 --> 00:00:55.079 ნახშირბადის, ჟანგბადის თუ - აზოტის, 00:00:55.079 --> 00:00:57.948 მათ სხვადასხვანაირი თვისებები აქვთ. 00:00:57.948 --> 00:00:59.425 შეიძლება, თხევად მდგომარეობაშიც იყვნენ. 00:00:59.425 --> 00:01:02.082 თუ ტემპერატურას საკმარისად გაზრდით, 00:01:02.082 --> 00:01:05.018 თუ ტემპერატურას საკმარისად გაზრდით, 00:01:05.018 --> 00:01:06.503 თხევად მდგომარეობაში მიიღებთ ამ ოქროს. 00:01:06.503 --> 00:01:09.841 ან თუ ამ ნახშირბადს დაწვავთ, აირად მდგომარეობაში გადავა. 00:01:09.841 --> 00:01:12.076 ან თუ ამ ნახშირბადს დაწვავთ, აირად მდგომარეობაში გადავა. 00:01:12.076 --> 00:01:13.351 ატმოსფეროში გაათავისუფლებთ. 00:01:13.351 --> 00:01:14.702 სტრუქტურას დაუშლით. 00:01:14.702 --> 00:01:17.271 ეს ყველაფერი კაცობრიობის ათასწლოვანი დაკვირვების შედეგად მიღებული ცოდნაა. 00:01:17.271 --> 00:01:20.585 ეს ყველაფერი კაცობრიობის ათასწლოვანი დაკვირვების შედეგად მიღებული ცოდნაა. 00:01:20.585 --> 00:01:22.452 ამაზე ფიქრისას ლოგიკურ კითხვამდე მივდივართ. 00:01:22.452 --> 00:01:24.226 რომელიც ადრე ფილოსოფიური კითხვა იყო, მაგრამ ახლა მეტნაკლებად შეგვიძლია პასუხის გაცემა. 00:01:24.226 --> 00:01:26.405 რომელიც ადრე ფილოსოფიური კითხვა იყო, მაგრამ ახლა მეტნაკლებად შეგვიძლია პასუხის გაცემა. 00:01:26.405 --> 00:01:30.898 ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული, 00:01:30.898 --> 00:01:33.518 ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული, 00:01:33.518 --> 00:01:35.554 ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული, 00:01:35.554 --> 00:01:39.867 ამ ნახშირბადს თუ სულ უფრო და უფრო პატარა ნაწილებად დავჭრით, იარსებებს თუ არა ყველაზე პატარა ერთეული, 00:01:39.867 --> 00:01:43.166 რომელსაც ისევ ნახშირბადის თვისებები ექნება? 00:01:43.166 --> 00:01:45.256 და თუ ამ უპატარავეს ნაწილს კიდევ დავყოფთ, ის დაკარგავს ამ თვისებებს. 00:01:45.256 --> 00:01:48.390 და თუ ამ უპატარავეს ნაწილს კიდევ დავყოფთ, ის დაკარგავს ამ თვისებებს. 00:01:48.390 --> 00:01:50.354 ამ კითხვაზე პასუხია "კი, არსებობს". 00:01:50.354 --> 00:01:52.200 დავალაგოთ ტერმინოლოგია: 00:01:52.200 --> 00:01:56.156 ამ სხვადასხვა სუბსტანციებს, რომლებსაც კონკრეტული თვისებები აქვთ 00:01:56.156 --> 00:01:59.025 კონკრეტულ ტემპერატურებზე და სხვადასხვანაირად შედიან რეაქციაში, ელემენტებს ვუწოდებთ. 00:01:59.025 --> 00:02:01.185 კონკრეტულ ტემპერატურებზე და სხვადასხვანაირად შედიან რეაქციაში, ელემენტებს ვუწოდებთ. 00:02:01.185 --> 00:02:05.291 კონკრეტულ ტემპერატურებზე და სხვადასხვანაირად შედიან რეაქციაში, ელემენტებს ვუწოდებთ. 00:02:05.291 --> 00:02:08.729 ნახშირბადი ელემენტია. 00:02:08.729 --> 00:02:10.400 ოქროც ელემენტია. 00:02:10.400 --> 00:02:14.221 შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ წყალიც ელემენტია. ადრე წყალსაც ელემენტად მიიჩნევდნენ. 00:02:14.221 --> 00:02:17.892 ახლა უკვე ვიცით, რომ წყალი უფრო ფუნდამენტური ელემენტებისგან შედგება: წყალბადისა და ჟანგბადისგან. 00:02:17.892 --> 00:02:20.405 ახლა უკვე ვიცით, რომ წყალი უფრო ფუნდამენტური ელემენტებისგან შედგება: წყალბადისა და ჟანგბადისგან. 00:02:20.405 --> 00:02:25.014 ყველა ელემენტი აქ არის ჩამოთვლილი, პერიოდულ სისტემაში. 00:02:25.014 --> 00:02:27.758 ყველა ელემენტი აქ არის ჩამოთვლილი, პერიოდულ სისტემაში. 00:02:27.758 --> 00:02:29.374 C არის ნახშირბადი-- მხოლოდ იმათ შევეხები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბუნებაში, მაგრამ 00:02:29.374 --> 00:02:30.400 C არის ნახშირბადი-- მხოლოდ იმათ შევეხები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბუნებაში, მაგრამ 00:02:30.400 --> 00:02:32.379 C არის ნახშირბადი-- მხოლოდ იმათ შევეხები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბუნებაში, მაგრამ 00:02:32.379 --> 00:02:35.502 დროთა განმავლობაში ყველა კარგად გეცოდინებათ. 00:02:35.502 --> 00:02:39.148 ეს ჟანგბადია, ეს აზოტი, ეს სილიკონი. 00:02:39.148 --> 00:02:42.867 Au ოქროა, ეს კი - ტყვია. 00:02:42.867 --> 00:02:51.995 ამ ყველა ელემენტის საბაზისო ერთეულია ატომი. 00:02:51.995 --> 00:02:54.559 ანუ, თუ სულ პატარა ნაწილებად დავყოფთ, საბოლოოდ ნახშირბადის ატომამდე მივაღწევთ. 00:02:54.559 --> 00:02:57.079 ანუ, თუ სულ პატარა ნაწილებად დავყოფთ, საბოლოოდ ნახშირბადის ატომამდე მივაღწევთ. 00:02:57.079 --> 00:02:59.415 ანუ, თუ სულ პატარა ნაწილებად დავყოფთ, საბოლოოდ ნახშირბადის ატომამდე მივაღწევთ. 00:02:59.415 --> 00:03:00.755 აქაც თუ იმავეს ვიზამთ, ბოლოს ოქროს ატომამდე მივალთ. 00:03:00.755 --> 00:03:02.536 აქაც თუ იმავეს ვიზამთ, ბოლოს ოქროს ატომამდე მივალთ. 00:03:02.536 --> 00:03:03.991 აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა. 00:03:03.991 --> 00:03:05.856 აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა. 00:03:05.856 --> 00:03:07.758 აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა. 00:03:07.758 --> 00:03:09.185 აქაც იმავეს თუ ვიზამთ, კი მივალთ ნაწილაკამდე, რომელსაც ტყვიის ატომი ერქმევა. 00:03:09.185 --> 00:03:11.239 თუ ამას კიდევ დავყოფთ, მაშინ ტყვიას ვეღარ ვუწოდებთ. 00:03:11.239 --> 00:03:13.597 თუ ამას კიდევ დავყოფთ, მაშინ ტყვიას ვეღარ ვუწოდებთ. 00:03:13.597 --> 00:03:17.043 აღარ ექნება ტყვიის თვისებები. 00:03:17.043 --> 00:03:18.330 მინდა, რომ კარგად წარმოიდგინოთ-- ყოველთვის მიჭირს ამის წარმოდგენა-- 00:03:18.330 --> 00:03:21.193 მინდა, რომ კარგად წარმოიდგინოთ-- ყოველთვის მიჭირს ამის წარმოდგენა-- 00:03:21.193 --> 00:03:24.040 ატომი ძალიან პატარაა. 00:03:24.040 --> 00:03:25.901 წარმოუდგენლად პატარაა. 00:03:25.901 --> 00:03:27.555 მაგალითად, განვიხილოთ ნახშირბადი. 00:03:27.555 --> 00:03:29.379 ჩემი თმაც შედგება ნახშირბადისგან, 00:03:29.379 --> 00:03:31.882 ჩემი უმეტესი ნაწილი ნახშირბადისგან შედგება. 00:03:31.882 --> 00:03:35.912 ცოცხალი სამყაროს უმეტესი ნაწილი ნახშირბადისგან შედგება. 00:03:35.912 --> 00:03:40.533 ჩემს თმას თუ ავიღებთ-- რომელიც ძირითადად ნახშირბადისგან შედგება-- 00:03:40.533 --> 00:03:42.231 ჩემს თმას თუ ავიღებთ-- რომელიც ძირითადად ნახშირბადისგან შედგება-- 00:03:42.231 --> 00:03:43.989 ჩემს თმას თუ ავიღებთ-- რომელიც ძირითადად ნახშირბადისგან შედგება-- 00:03:43.989 --> 00:03:45.565 ჩემი თმა ყვითელი არ არის, მაგრამ შავთან კარგ კონტრასტს ქმნის. 00:03:45.565 --> 00:03:46.766 ჩემი თმა ყვითელი არ არის, მაგრამ შავთან კარგ კონტრასტს ქმნის. 00:03:46.766 --> 00:03:47.950 შავი თმა მაქვს, მაგრამ ამ ფონზე ვერ დაინახავდით. 00:03:47.950 --> 00:03:49.713 შავი თმა მაქვს, მაგრამ ამ ფონზე ვერ დაინახავდით. 00:03:49.713 --> 00:03:51.970 რამდენი ნახშირბადის ატომის სისქის იქნება ჩემი თმა? 00:03:51.970 --> 00:03:55.200 რამდენი ნახშირბადის ატომის სისქის იქნება ჩემი თმა? 00:03:55.200 --> 00:03:58.467 ჩემი თმის ჭრილს თუ ავიღებთ, არა სიგრძე, არამედ სიგანე გვაინტერესებს, 00:03:58.467 --> 00:04:00.361 ჩემი თმის ჭრილს თუ ავიღებთ, არა სიგრძე, არამედ სიგანე გვაინტერესებს, 00:04:00.361 --> 00:04:03.255 რამდენი ნახშირბადის ატომის სისქის იქნება? 00:04:03.255 --> 00:04:07.049 შეგიძლიათ, გამოიცნოთ. უკვე გითხარით, რომ ძალიან პატარაა ატომი. იქნებ, 1000 ნახშირბადის ატომია 00:04:07.049 --> 00:04:09.150 შეგიძლიათ, გამოიცნოთ. უკვე გითხარით, რომ ძალიან პატარაა ატომი. იქნებ, 1000 ნახშირბადის ატომია 00:04:09.150 --> 00:04:10.484 შეგიძლიათ, გამოიცნოთ. უკვე გითხარით, რომ ძალიან პატარაა ატომი. იქნებ, 1000 ნახშირბადის ატომია 00:04:10.484 --> 00:04:11.788 ან 10000, ან 100000. 00:04:11.788 --> 00:04:14.249 არა! 1 მილიონი ნახშირბადის ატომის ტოლია საშუალოდ ადამიანის თმის ღერის სიგანე. 00:04:14.249 --> 00:04:17.439 არა! 1 მილიონი ნახშირბადის ატომის ტოლია საშუალოდ ადამიანის თმის ღერის სიგანე. 00:04:17.439 --> 00:04:20.933 არა! 1 მილიონი ნახშირბადის ატომის ტოლია საშუალოდ ადამიანის თმის ღერის სიგანე. 00:04:20.933 --> 00:04:22.585 ცხადია, რომ დაახლოებით, ზუსტად 1 მილიონი არავის დაუთვლია. 00:04:22.585 --> 00:04:24.585 ცხადია, რომ დაახლოებით, ზუსტად 1 მილიონი არავის დაუთვლია. 00:04:24.585 --> 00:04:26.585 მაგრამ ამ მაგალითით ცხადი ხდება, თუ რამდენად პატარაა ატომი. 00:04:26.585 --> 00:04:28.585 მოიძრეთ თმა და წარმოიდგინეთ 00:04:28.585 --> 00:04:30.585 რამდენად პატარა უნდა იყოს რაღაც, რომ მილიონი ცალი მოთავსდეს თმის ღერის გასწვრივ. 00:04:30.585 --> 00:04:32.585 რამდენად პატარა უნდა იყოს რაღაც, რომ მილიონი ცალი მოთავსდეს თმის ღერის გასწვრივ. 00:04:32.585 --> 00:04:34.585 რამდენად პატარა უნდა იყოს რაღაც, რომ მილიონი ცალი მოთავსდეს თმის ღერის გასწვრივ. 00:04:34.585 --> 00:04:36.585 არა თმის სიგრძეზე, არამედ სიგანეზე. 00:04:36.585 --> 00:04:38.585 თმის სიგანის დანახვაც კი რთულია. 00:04:38.585 --> 00:04:40.585 მასზე კი მილიონი ნახშირბადის ატომი თავსდება. 00:04:40.585 --> 00:04:42.585 მასზე კი მილიონი ნახშირბადის ატომი თავსდება. 00:04:42.585 --> 00:04:44.585 ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა. 00:04:44.585 --> 00:04:46.585 ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა. 00:04:46.585 --> 00:04:48.585 ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა. 00:04:48.585 --> 00:04:50.585 ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა. 00:04:50.585 --> 00:04:52.585 ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა. 00:04:52.585 --> 00:04:54.585 ვიცით, რომ არსებობს ნახშირბადის და ზოგადად ყველა ელემენტის ყველაზე საბაზისო საშენი მასალა. 00:04:54.585 --> 00:04:56.585 ეს საბაზისო მასალა ერთმანეთთან კავშირშია. 00:04:56.585 --> 00:04:58.585 ეს საბაზისო მასალა ერთმანეთთან კავშირშია. 00:04:58.585 --> 00:05:00.585 ნახშირბადის ატომი კიდევ უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება. 00:05:00.585 --> 00:05:02.585 ნახშირბადის ატომი კიდევ უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება. 00:05:02.585 --> 00:05:04.585 ოქროს ატომი კიდევ უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება. 00:05:04.585 --> 00:05:06.585 ნახშირბადის ატომი კიდევ უფრო ბაზისური ნაწილაკებისგან შედგება. 00:05:06.585 --> 00:05:08.585 ისინი სწორედ ამ ფუნდამენტური ნაწილაკების განლაგებით განისაზღვრებიან. 00:05:08.585 --> 00:05:10.585 ისინი სწორედ ამ ფუნდამენტური ნაწილაკების განლაგებით განისაზღვრებიან. 00:05:10.585 --> 00:05:12.585 ისინი სწორედ ამ ფუნდამენტური ნაწილაკების განლაგებით განისაზღვრებიან. 00:05:12.585 --> 00:05:14.585 თუ ამ ნაწილაკების რაოდენობას შეცვლით, ელემენტის თვისებებიც შეიცვლება. 00:05:14.585 --> 00:05:16.585 თუ ამ ნაწილაკების რაოდენობას შეცვლით, ელემენტის თვისებებიც შეიცვლება. 00:05:16.585 --> 00:05:18.585 თუ ამ ნაწილაკების რაოდენობას შეცვლით, ელემენტის თვისებებიც შეიცვლება. 00:05:18.585 --> 00:05:20.585 ისიც, თუ როგორ შედიან ისინი რეაქციაში და ზოგადად, თვითონ ელემენტიც. 00:05:20.585 --> 00:05:22.585 ისიც, თუ როგორ შედიან ისინი რეაქციაში და ზოგადად, თვითონ ელემენტიც. 00:05:22.585 --> 00:05:24.585 უკეთ რომ გავიგოთ, ეს ფუნდამენტური ელემენტები განვიხილოთ. 00:05:24.585 --> 00:05:26.585 უკეთ რომ გავიგოთ, ეს ფუნდამენტური ელემენტები განვიხილოთ. 00:05:26.585 --> 00:05:28.585 უკეთ რომ გავიგოთ, ეს ფუნდამენტური ელემენტები განვიხილოთ. 00:05:28.585 --> 00:05:30.585 ერთ-ერთი ასეთი ფუნდამენტური ნაწილაკია პროტონი. 00:05:30.585 --> 00:05:32.585 ერთ-ერთი ასეთი ფუნდამენტური ნაწილაკია პროტონი. 00:05:32.585 --> 00:05:34.585 პროტონი არის განმსაზღვრელი-- 00:05:34.585 --> 00:05:36.585 პროტონების რაოდენობა ბირთვში-- ბირთვზე ვილაპარაკებთ ცოტა ხანში-- 00:05:36.585 --> 00:05:38.585 პროტონების რაოდენობა ბირთვში-- ბირთვზე ვილაპარაკებთ ცოტა ხანში-- 00:05:38.585 --> 00:05:40.585 პროტონების რაოდენობა ბირთვში-- ბირთვზე ვილაპარაკებთ ცოტა ხანში-- 00:05:40.585 --> 00:05:42.585 განსაზღვრავს ელემენტს. 00:05:42.585 --> 00:05:44.585 სწორედ ეს განსაზღვრავს ელემენტს. 00:05:44.585 --> 00:05:46.585 პერიოდულ სისტემაში ელემენტები დალაგებულია ატომური რიცხვის მიხედვით. 00:05:46.585 --> 00:05:48.585 პერიოდულ სისტემაში ელემენტები დალაგებულია ატომური რიცხვის მიხედვით. 00:05:48.585 --> 00:05:50.585 პერიოდულ სისტემაში ელემენტები დალაგებულია ატომური რიცხვის მიხედვით. 00:05:50.585 --> 00:05:52.585 ატომური რიცხვი კი წარმოადგენს პროტონების რაოდენობას ელემენტში. 00:05:52.585 --> 00:05:54.585 ატომური რიცხვი კი წარმოადგენს პროტონების რაოდენობას ელემენტში. 00:05:54.585 --> 00:05:56.585 განმარტების მიხედვით, წყალბადს ერთი პროტონი აქვს, 00:05:56.585 --> 00:05:58.585 განმარტების მიხედვით, წყალბადს ერთი პროტონი აქვს, 00:05:58.585 --> 00:06:00.585 ჰელიუმს ორი პროტონი აქვს, ნახშირბადს კი ექვსი. 00:06:00.585 --> 00:06:02.585 ჰელიუმს ორი პროტონი აქვს, ნახშირბადს კი ექვსი. 00:06:02.585 --> 00:06:04.585 შვიდპროტონიანი ნახშირბადი ვერ გვექნება. 00:06:04.585 --> 00:06:06.585 შვიდპროტონიანი ნახშირბადი აზოტი იქნება. 00:06:06.585 --> 00:06:08.585 ნახშირბადი აღარ იქნება. 00:06:08.585 --> 00:06:10.585 ჟანგბადს რვა პროტონი აქვს. 00:06:10.585 --> 00:06:12.585 კიდევ ერთ პროტონს თუ დავამატებთ, ჟანგბადი აღარ იქნება, 00:06:12.585 --> 00:06:14.585 კიდევ ერთ პროტონს თუ დავამატებთ, ჟანგბადი აღარ იქნება, 00:06:14.585 --> 00:06:16.585 ფტორი იქნება. 00:06:16.585 --> 00:06:18.585 პროტონი განსაზღვრავს ელემენტს. 00:06:18.585 --> 00:06:20.585 პროტონი განსაზღვრავს ელემენტს. 00:06:20.585 --> 00:06:22.585 ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა-- ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ-- 00:06:22.585 --> 00:06:24.585 ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა-- ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ-- 00:06:24.585 --> 00:06:26.585 ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა-- ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ-- 00:06:26.585 --> 00:06:28.585 ატომური რიცხვი, ანუ, პროტონების რაოდენობა-- ის რიცხვია, რომელიც ზემოთ წერია, აი, აქ-- 00:06:28.585 --> 00:06:30.585 პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს. 00:06:30.585 --> 00:06:32.585 პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს. 00:06:32.585 --> 00:06:34.585 პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს. 00:06:34.585 --> 00:06:36.585 პროტონების რაოდენობა უდრის ატომურ რიცხვს. 00:06:36.585 --> 00:06:38.585 ამ რიცხვს ზემოთ წერენ, რადგან ის განსაზღვრავს ელემენტის ბუნებას. 00:06:38.585 --> 00:06:40.585 ამ რიცხვს ზემოთ წერენ, რადგან ის განსაზღვრავს ელემენტის ბუნებას. 00:06:40.585 --> 00:06:42.585 ამ რიცხვს ზემოთ წერენ, რადგან ის განსაზღვრავს ელემენტის ბუნებას. 00:06:42.585 --> 00:06:44.585 პროტონის გარდა, ატომი შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან. 00:06:44.585 --> 00:06:46.585 პროტონის გარდა, ატომი შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან. 00:06:46.585 --> 00:06:48.585 პროტონის გარდა, ატომი შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან. 00:06:48.585 --> 00:06:50.585 პროტონის გარდა, ატომი შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან. 00:06:50.585 --> 00:06:52.585 პროტონის გარდა, ატომი შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან. 00:06:52.585 --> 00:06:54.585 პროტონის გარდა, ატომი შედგება ნეიტრონებისა და ელექტრონებისგან. 00:06:54.585 --> 00:06:56.585 შეგვიძლია, გონებაში ატომის მოდელი ავაგოთ. 00:06:56.585 --> 00:06:58.585 შეგვიძლია, გონებაში ატომის მოდელი ავაგოთ. 00:06:58.585 --> 00:07:00.585 ქიმიის სწავლას რომ დავიწყებთ, ვნახავთ, რომ ატომის მოდელი რთულად წარმოსადგენია, მაგრამ 00:07:00.585 --> 00:07:02.585 ქიმიის სწავლას რომ დავიწყებთ, ვნახავთ, რომ ატომის მოდელი რთულად წარმოსადგენია, მაგრამ 00:07:02.585 --> 00:07:04.585 ქიმიის სწავლას რომ დავიწყებთ, ვნახავთ, რომ ატომის მოდელი რთულად წარმოსადგენია, მაგრამ 00:07:04.585 --> 00:07:06.585 შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ, რომ პროტონები და ნეიტრონები ატომის ცენტრს წარმოადგენენ. 00:07:06.585 --> 00:07:08.585 შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ, რომ პროტონები და ნეიტრონები ატომის ცენტრს წარმოადგენენ. 00:07:08.585 --> 00:07:10.585 შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ, რომ პროტონები და ნეიტრონები ატომის ცენტრს წარმოადგენენ. 00:07:10.585 --> 00:07:12.585 ისინი ატომის ბირთვშია. 00:07:12.585 --> 00:07:14.585 მაგალითად, ნახშირბადს ექვსი ატომი აქვს. 00:07:14.585 --> 00:07:16.585 ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი. 00:07:16.585 --> 00:07:18.585 ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი. 00:07:18.585 --> 00:07:20.585 ნახშირბად-12-ს, რომელიც ნახშირბადის ერთ-ერთი სახესხვაობაა, აქვს ექვსი ნეიტრონი. 00:07:20.585 --> 00:07:22.585 ნახშირბად-12-ს, რომელიც ნახშირბადის ერთ-ერთი სახესხვაობაა, აქვს ექვსი ნეიტრონი. 00:07:22.585 --> 00:07:24.585 ნახშირბად-12-ს, რომელიც ნახშირბადის ერთ-ერთი სახესხვაობაა, აქვს ექვსი ნეიტრონი. 00:07:24.585 --> 00:07:26.585 შეიძლება, ისეთი ნახშირბადი გვქონდეს, რომელსაც ნეიტრონების განსხვავებული რაოდენობა აქვს. 00:07:26.585 --> 00:07:28.585 შეიძლება, ისეთი ნახშირბადი გვქონდეს, რომელსაც ნეიტრონების განსხვავებული რაოდენობა აქვს. 00:07:28.585 --> 00:07:30.585 შეიძლება, შეიცვალოს ნეიტრონებისა და ელექტრონების რაოდენობა, მაგრამ 00:07:30.585 --> 00:07:32.585 ელემენტი იგივე დარჩეს. 00:07:32.585 --> 00:07:34.585 პროტონები არ უნდა შეიცვალოს. 00:07:34.585 --> 00:07:36.585 პროტონების რაოდენობა თუ შეიცვლება, სხვა ელემენტს მივიღებთ. 00:07:36.585 --> 00:07:38.585 ნახშრბად-12-ის ბირთვს დავხატავ. 00:07:38.585 --> 00:07:40.585 ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი. 00:07:40.585 --> 00:07:42.585 ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი. 00:07:42.585 --> 00:07:44.585 ეს არის ნახშირბად-12-ის ბირთვი. 00:07:44.585 --> 00:07:46.585 ეს არის ნახშირბად-12-ის ბირთვი. 00:07:46.585 --> 00:07:48.585 ზოგჯერ ასეთ ჩანაწერს ნახავთ, ზოგჯერ კი პროტონების რაოდენობასაც დაწერენ. 00:07:48.585 --> 00:07:50.585 ზოგჯერ ასეთ ჩანაწერს ნახავთ, ზოგჯერ კი პროტონების რაოდენობასაც დაწერენ. 00:07:50.585 --> 00:07:52.585 ზოგჯერ ასეთ ჩანაწერს ნახავთ, ზოგჯერ კი პროტონების რაოდენობასაც დაწერენ. 00:07:52.585 --> 00:07:54.585 აქ 12 იმის გამო წერია, რომ-- ექვსი პროტონი დავთვალეთ-- 00:07:54.585 --> 00:07:56.585 აქ 12 იმის გამო წერია, რომ-- ექვსი პროტონი დავთვალეთ-- 00:07:56.585 --> 00:07:58.585 აქ 12 იმის გამო წერია, რომ-- ექვსი პროტონი დავთვალეთ-- 00:07:58.585 --> 00:08:00.585 ეს არის ბირთვში პროტონებისა და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი. 00:08:00.585 --> 00:08:02.585 ეს არის ბირთვში პროტონებისა და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი. 00:08:02.585 --> 00:08:04.585 ეს არის ბირთვში პროტონებისა და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი. 00:08:04.585 --> 00:08:06.585 ეს არის ბირთვში პროტონებისა და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი. 00:08:06.585 --> 00:08:08.585 ეს არის ბირთვში პროტონებისა და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი. 00:08:08.585 --> 00:08:10.585 ეს არის ბირთვში პროტონებისა და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი. 00:08:10.585 --> 00:08:12.585 ეს არის ბირთვში პროტონებისა და ნეიტრონების ჯამური რიცხვი. 00:08:12.585 --> 00:08:14.585 განმარტების მიხედვით, ამ ნახშირბადის ატომური რიცხვია ექვსი. 00:08:14.585 --> 00:08:16.585 შეგვიძლია, აქ გადმოვწეროთ, რომ არ დაგვავიწყდეს. 00:08:16.585 --> 00:08:18.585 შეგვიძლია, აქ გადმოვწეროთ, რომ არ დაგვავიწყდეს. 00:08:18.585 --> 00:08:20.585 ნახშირბადის ატომის ცენტრში ბირთვი გვაქვს. 00:08:20.585 --> 00:08:22.585 ნახშირბადის ატომის ცენტრში ბირთვი გვაქვს. 00:08:22.585 --> 00:08:24.585 ნახშირბად-12-ს ექვსი პროტონი და ექვსი ნეიტრონი აქვს. 00:08:24.585 --> 00:08:26.585 ნახშირბადის კიდევ ერთ ტიპს, ნახშირბად-14-ს, ექვსი პროტონი, მაგრამ რვა ნეიტრონი აქვს. 00:08:26.585 --> 00:08:28.585 ნახშირბადის კიდევ ერთ ტიპს, ნახშირბად-14-ს, ექვსი პროტონი, მაგრამ რვა ნეიტრონი აქვს. 00:08:28.585 --> 00:08:30.585 ნახშირბადის კიდევ ერთ ტიპს, ნახშირბად-14-ს, ექვსი პროტონი, მაგრამ რვა ნეიტრონი აქვს. 00:08:30.585 --> 00:08:32.585 ნეიტრონების რიცხვი შეიძლება შეიცვალოს. 00:08:32.585 --> 00:08:34.585 ეს არის ნახშირბად-12. 00:08:34.585 --> 00:08:36.585 თუ ნახშირბად-12 ნეიტრალურია-- რამდენიმე წამში აგიხსნით, რა არის ნეიტრალურობა-- 00:08:36.585 --> 00:08:38.585 თუ ნახშირბად-12 ნეიტრალურია-- რამდენიმე წამში აგიხსნით, რა არის ნეიტრალურობა-- 00:08:38.585 --> 00:08:40.585 თუ ნახშირბად-12 ნეიტრალურია-- რამდენიმე წამში აგიხსნით, რა არის ნეიტრალურობა-- 00:08:40.585 --> 00:08:42.585 თუ ის ნეიტრალურია, ექვსი ელექტრონი უნდა ჰქონდეს. 00:08:42.585 --> 00:08:44.585 თუ ის ნეიტრალურია, ექვსი ელექტრონი უნდა ჰქონდეს. 00:08:44.585 --> 00:08:46.585 ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი. 00:08:46.585 --> 00:08:48.585 ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი. 00:08:48.585 --> 00:08:50.585 ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ექვსი. 00:08:50.585 --> 00:08:52.585 ერთ-ერთი გზა ბირთვისა და ელექტრონების ურთიერთობის წარმოსადგენად არის ის, რომ 00:08:52.585 --> 00:08:54.585 ერთ-ერთი გზა ბირთვისა და ელექტრონების ურთიერთობის წარმოსადგენად არის ის, რომ 00:08:54.585 --> 00:08:56.585 ერთ-ერთი გზა ბირთვისა და ელექტრონების ურთიერთობის წარმოსადგენად არის ის, რომ 00:08:56.585 --> 00:08:58.585 წარმოვიდგინოთ, რომ ელექტრონები "ბრუნავენსავით" ბირთვის გარშემო. 00:08:58.585 --> 00:09:00.585 წარმოვიდგინოთ, რომ ელექტრონები "ბრუნავენსავით" ბირთვის გარშემო. 00:09:00.585 --> 00:09:02.585 წარმოვიდგინოთ, რომ ელექტრონები "ბრუნავენსავით" ბირთვის გარშემო. 00:09:02.585 --> 00:09:04.585 ერთი მიდგომაა, რომ წარმოიდგინოთ, თითქოს ბირთვის გარშემო ორბიტაზე მოძრაობენ. 00:09:04.585 --> 00:09:06.585 ერთი მიდგომაა, რომ წარმოიდგინოთ, თითქოს ბირთვის გარშემო ორბიტაზე მოძრაობენ. 00:09:06.585 --> 00:09:08.585 თუმცა ეს აღქმა სწორი არ არის. 00:09:08.585 --> 00:09:10.585 ისინი მზის გარშემო მოძრავი პლანეტებივით არ ბრუნავენ. 00:09:10.585 --> 00:09:12.585 ისინი მზის გარშემო მოძრავი პლანეტებივით არ ბრუნავენ. 00:09:12.585 --> 00:09:14.585 თუმცა დასაწყისისთვის ესეც საკმარისია. 00:09:14.585 --> 00:09:16.585 შეგვიძლია, წარმოვიდგინოთ, რომ ბირთვის გარშემო ხტუნავენ, 00:09:16.585 --> 00:09:18.585 ან "ბზუიან". 00:09:18.585 --> 00:09:20.585 რეალობა კი საკმაოდ უცნაურია. 00:09:20.585 --> 00:09:22.585 რეალობა კი საკმაოდ უცნაურია. 00:09:22.585 --> 00:09:24.585 იმისთვის, რომ გავიგოთ, თუ რას შვება რეალურად ელექტრონი, კვანტური ფიზიკა უნდა ვისწავლოთ. 00:09:24.585 --> 00:09:26.585 იმისთვის, რომ გავიგოთ, თუ რას შვება რეალურად ელექტრონი, კვანტური ფიზიკა უნდა ვისწავლოთ. 00:09:26.585 --> 00:09:28.585 პირველი გონებრივი მოდელი ასეთი უნდა იყოს: 00:09:28.585 --> 00:09:30.585 პირველი გონებრივი მოდელი ასეთი უნდა იყოს: 00:09:30.585 --> 00:09:32.585 ნახშირბად-12-ის ატომის ცენტრში გვაქვს ბირთვი. 00:09:32.585 --> 00:09:34.585 ნახშირბად-12-ის ატომის ცენტრში გვაქვს ბირთვი. 00:09:34.585 --> 00:09:36.585 ნახშირბად-12-ის ატომის ცენტრში გვაქვს ბირთვი. 00:09:36.585 --> 00:09:38.585 ეს ელექტრონები კი ბირთვის გარშემო დახტიან. 00:09:38.585 --> 00:09:40.585 ეს ელექტრონები კი ბირთვის გარშემო დახტიან. 00:09:40.585 --> 00:09:42.585 მიზეზი, რის გამოც ეს ელექტრონები ბირთვისგან შორს არ მიდიან, 00:09:42.585 --> 00:09:44.585 მიზეზი, რის გამოც ეს ელექტრონები ბირთვისგან შორს არ მიდიან, 00:09:44.585 --> 00:09:46.585 მიზეზი, რის გამოც ეს ელექტრონები ბირთვისგან შორს არ მიდიან, 00:09:46.585 --> 00:09:48.585 ბირთვთან ახლოს არიან და ამ ატომის ნაწილს წარმოადგენენ, 00:09:48.585 --> 00:09:50.585 ბირთვთან ახლოს არიან და ამ ატომის ნაწილს წარმოადგენენ, 00:09:50.585 --> 00:09:52.585 არის ის, რომ პროტონებს დადებითი მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი. 00:09:52.585 --> 00:09:54.585 არის ის, რომ პროტონებს დადებითი მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი. 00:09:54.585 --> 00:09:56.585 არის ის, რომ პროტონებს დადებითი მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი. 00:09:56.585 --> 00:09:58.585 არის ის, რომ პროტონებს დადებითი მუხტი აქვთ, ელექტრონებს კი - უარყოფითი. 00:09:58.585 --> 00:10:00.585 ფუნდამენტური ნაწილაკების ერთ-ერთი თვისებაა-- 00:10:00.585 --> 00:10:02.585 ფუნდამენტური ნაწილაკების ერთ-ერთი თვისებაა-- 00:10:02.585 --> 00:10:04.585 რა იგულისხმება მუხტში, გარდა სახელისა? 00:10:04.585 --> 00:10:06.585 რა იგულისხმება მუხტში, გარდა სახელისა? 00:10:06.585 --> 00:10:08.585 რა იგულისხმება მუხტში, გარდა სახელისა? 00:10:08.585 --> 00:10:10.585 ელექტრომაგნიტურ ძალებზე ლაპარაკის დროს, ერთი რამ ცხადია — საპირისპირო მუხტები მიიზიდავენ. 00:10:10.585 --> 00:10:12.585 ელექტრომაგნიტურ ძალებზე ლაპარაკის დროს, ერთი რამ ცხადია — საპირისპირო მუხტები მიიზიდავენ. 00:10:12.585 --> 00:10:14.585 ელექტრომაგნიტურ ძალებზე ლაპარაკის დროს, ერთი რამ ცხადია — საპირისპირო მუხტები მიიზიდავენ. 00:10:14.585 --> 00:10:16.585 პროტონები და ელექტრონები ერთმანეთს მიიზიდავენ განსხვავებული მუხტების გამო. 00:10:16.585 --> 00:10:18.585 პროტონები და ელექტრონები ერთმანეთს მიიზიდავენ განსხვავებული მუხტების გამო. 00:10:18.585 --> 00:10:20.585 პროტონები და ელექტრონები ერთმანეთს მიიზიდავენ განსხვავებული მუხტების გამო. 00:10:20.585 --> 00:10:22.585 ნეიტრონები ნეიტრალურია. 00:10:22.585 --> 00:10:24.585 ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ. 00:10:24.585 --> 00:10:26.585 ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ. 00:10:26.585 --> 00:10:28.585 ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ. 00:10:28.585 --> 00:10:30.585 ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ. 00:10:30.585 --> 00:10:32.585 ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ. 00:10:32.585 --> 00:10:34.585 ბირთვში უბრალოდ სხედან, თუმცა ზოგი ელემენტის ზოგიერთი ატომის რაღაც თვისებებს განსაზღვრავენ. 00:10:34.585 --> 00:10:36.585 მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა. 00:10:36.585 --> 00:10:38.585 მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა. 00:10:38.585 --> 00:10:40.585 მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა. 00:10:40.585 --> 00:10:42.585 მიზეზი, რის გამოც ელექტრონები ბირთვიდან შორს არ მიდის, ბირთვისკენ მიზიდულობაა. 00:10:42.585 --> 00:10:44.585 მათ, ასევე, საოცრად დიდი სიჩქარე აქვთ. 00:10:44.585 --> 00:10:46.585 მათ, ასევე, საოცრად დიდი სიჩქარე აქვთ. 00:10:46.585 --> 00:10:48.585 ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ. 00:10:48.585 --> 00:10:50.585 ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ. 00:10:50.585 --> 00:10:52.585 ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ, როცა ელექტრონის რაობაზე ვიწყებთ ლაპარაკს. 00:10:52.585 --> 00:10:54.585 ისევ ფიზიკის უცნაურ ნაწილთან მივდივართ, როცა ელექტრონის რაობაზე ვიწყებთ ლაპარაკს. 00:10:54.585 --> 00:10:56.585 იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს. 00:10:56.585 --> 00:10:58.585 იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს. 00:10:58.585 --> 00:11:00.585 იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს. 00:11:00.585 --> 00:11:02.585 იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს. 00:11:02.585 --> 00:11:04.585 იმდენს დახტის, რომ ბირთვში არ ჩავარდეს. 00:11:04.585 --> 00:11:06.585 ეს ნახშირბად-12 განისაზღვრება პროტონების რაოდენობით. 00:11:06.585 --> 00:11:08.585 ეს ნახშირბად-12 განისაზღვრება პროტონების რაოდენობით. 00:11:08.585 --> 00:11:10.585 ჟანგბადი განისაზღვრება რვა პროტონის არსებობით. 00:11:10.585 --> 00:11:12.585 ჟანგბადი განისაზღვრება რვა პროტონის არსებობით. 00:11:12.585 --> 00:11:14.585 ელექტრონებს სხვა ელექტრონებთან ურთიერთობა შეუძლიათ. 00:11:14.585 --> 00:11:16.585 ელექტრონებს სხვა ელექტრონებთან ურთიერთობა შეუძლიათ. 00:11:16.585 --> 00:11:18.585 ან სხვა ატომებმა შეიძლება მოიტაცონ. 00:11:18.585 --> 00:11:20.585 ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს 00:11:20.585 --> 00:11:22.585 ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს 00:11:22.585 --> 00:11:24.585 ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს 00:11:24.585 --> 00:11:26.585 ქიმიის დიდი ნაწილი იმაზეა დაფუძნებული, თუ რამდენი ელექტრონი აქვს ატომს 00:11:26.585 --> 00:11:28.585 ან ელემენტს. 00:11:28.585 --> 00:11:30.585 და როგორაა ეს ელექტრონები კონფიგურირებული. 00:11:30.585 --> 00:11:32.585 და როგორია სხვა ელემენტების ელექტრონების კონფიგურაცია. 00:11:32.585 --> 00:11:34.585 და როგორია სხვა ელემენტების ელექტრონების კონფიგურაცია. 00:11:34.585 --> 00:11:36.585 ანდაც იმავე ელემენტის სხვა ატომები. 00:11:36.585 --> 00:11:38.585 შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან. 00:11:38.585 --> 00:11:40.585 შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან. 00:11:40.585 --> 00:11:42.585 შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან. 00:11:42.585 --> 00:11:44.585 შეგვიძლია, ვივარაუდოთ, რა რეაქციაში შევა ელემენტის ერთი ატომი ამ ელემენტის სხვა ატომთან. 00:11:44.585 --> 00:11:46.585 ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს 00:11:46.585 --> 00:11:48.585 ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს 00:11:48.585 --> 00:11:50.585 ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს 00:11:50.585 --> 00:11:52.585 ან ერთი ელემენტის ატომი როგორ მიიზიდავს ან განიზიდავს სხვა ელემენტის ატომს 00:11:52.585 --> 00:11:54.585 შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი. 00:11:54.585 --> 00:11:56.585 შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი. 00:11:56.585 --> 00:11:58.585 შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი. 00:11:58.585 --> 00:12:00.585 შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი. 00:12:00.585 --> 00:12:02.585 შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი. 00:12:02.585 --> 00:12:04.585 შეიძლება, რომ რომელიღაც ატომმა ამ ნახშირბადის ატომს წაართვას ელექტრონი. 00:12:04.585 --> 00:12:06.585 ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი. 00:12:06.585 --> 00:12:08.585 ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი. 00:12:08.585 --> 00:12:10.585 ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი. 00:12:10.585 --> 00:12:12.585 ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი. 00:12:12.585 --> 00:12:14.585 ვნახავთ, რომ ზოგიერთი ელემენტის ნეიტრალური ატომი მეტად აფინურია ელექტრონებისადმი. 00:12:14.585 --> 00:12:16.585 ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი. 00:12:16.585 --> 00:12:18.585 ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი. 00:12:18.585 --> 00:12:20.585 ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი. 00:12:20.585 --> 00:12:22.585 ამ ნახშირბადს ელექტრონს თუ წაართმევენ, მას მეტი პროტონი ექნება, ვიდრე ელექტრონი. 00:12:22.585 --> 00:12:24.585 ხუთი ელექტრონი და ექვსი პროტონი ექნება. 00:12:24.585 --> 00:12:26.585 შესაბამისად, დადებითად იქნება დამუხტული. 00:12:26.585 --> 00:12:28.585 შესაბამისად, დადებითად იქნება დამუხტული. 00:12:28.585 --> 00:12:30.585 ნახშირბად-12-ის საწყის ვარიანტში ექვსი ელექტრონი და ექვსი პროტონი გვქონდა. 00:12:30.585 --> 00:12:32.585 ნახშირბად-12-ის საწყის ვარიანტში ექვსი ელექტრონი და ექვსი პროტონი გვქონდა. 00:12:32.585 --> 00:12:34.585 ნახშირბად-12-ის საწყის ვარიანტში ექვსი ელექტრონი და ექვსი პროტონი გვქონდა. 00:12:34.585 --> 00:12:36.585 თუ ელექტრონს დავკარგავ, ხუთი ცალი დამრჩება. 00:12:36.585 --> 00:12:38.585 და დადებითი მუხტი გვექნება. 00:12:38.585 --> 00:12:40.585 ქიმიის ვიდეოებში ბევრს ვილაპარაკებთ ამ საკითხებზე. 00:12:40.585 --> 00:12:42.585 ქიმიის ვიდეოებში ბევრს ვილაპარაკებთ ამ საკითხებზე. 00:12:42.585 --> 00:12:44.585 იმედია, უკვე დაინტერესდით. 00:12:44.585 --> 00:12:46.585 იმედია, უკვე დაინტერესდით. 00:12:46.585 --> 00:12:48.585 უკვე მივუახლოვდით ისეთ ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია. 00:12:48.585 --> 00:12:50.585 უკვე მივუახლოვდით ისეთ ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია. 00:12:50.585 --> 00:12:52.585 უკვე მივუახლოვდით ისეთ ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია. 00:12:52.585 --> 00:12:54.585 უკვე მივუახლოვდით ისეთ ფუნდამენტურ საკითხს, როგორიც ატომია. 00:12:54.585 --> 00:12:56.585 ეს ფუნდამენტური მასალა კიდევ უფრო ფუნდამენტური ნაწილებისგან შედგება. 00:12:56.585 --> 00:12:58.585 ეს ფუნდამენტური მასალა კიდევ უფრო ფუნდამენტური ნაწილებისგან შედგება. 00:12:58.585 --> 00:13:00.585 ამ ყველაფრის ცვლილება იწვევს ატომის თვისებების ცვლილებას ან 00:13:00.585 --> 00:13:02.585 ამ ყველაფრის ცვლილება იწვევს ატომის თვისებების ცვლილებას ან 00:13:02.585 --> 00:13:04.585 ამ ყველაფრის ცვლილება იწვევს ატომის თვისებების ცვლილებას ან 00:13:04.585 --> 00:13:06.585 ერთი ატომიდან მეორეზე გადასვლას. 00:13:06.585 --> 00:13:08.585 ერთი ატომიდან მეორეზე გადასვლას. 00:13:08.585 --> 00:13:10.585 ერთი ატომიდან მეორეზე გადასვლას.