[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.47,0:00:14.36,Default,,0000,0000,0000,,1960'lı yıllarda, Afrikalı aç çocukların\Nmutsuz gözler ve şişik karınlarıyla Dialogue: 0,0:00:14.36,0:00:18.89,Default,,0000,0000,0000,,kameraya baktıkları reklamları\Nizleyerek büyüdüm. Dialogue: 0,0:00:19.29,0:00:27.55,Default,,0000,0000,0000,,Altıncı sınıftayken müzik öğretmenimiz\NBay Collins şu şarkının sözlerini, Dialogue: 0,0:00:27.55,0:00:28.47,Default,,0000,0000,0000,,(Şarkı söylüyor) Dialogue: 0,0:00:28.47,0:00:31.56,Default,,0000,0000,0000,,"Dünyadaki üç milyar insan"dan Dialogue: 0,0:00:31.56,0:00:36.35,Default,,0000,0000,0000,,"Dünyadaki dört milyar insan"\Nşeklinde değiştirmemizi istedi. Dialogue: 0,0:00:36.49,0:00:38.05,Default,,0000,0000,0000,,Çok şaşırmıştım. Dialogue: 0,0:00:38.05,0:00:41.18,Default,,0000,0000,0000,,Dünya nüfusunun bu kadar yüksek\Nolmasına inanamamıştım Dialogue: 0,0:00:41.18,0:00:45.82,Default,,0000,0000,0000,,ve sınıftaki kimsenin bu durumu garip\Nbulmamasına daha da çok şaşırmıştım. Dialogue: 0,0:00:46.80,0:00:49.37,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç gün sonra,\Narkadaşım Suzy Hollander'e Dialogue: 0,0:00:49.37,0:00:53.76,Default,,0000,0000,0000,,bu dünyada baş edilebilecek olandan\Nçok daha fazla insan olduğu için Dialogue: 0,0:00:53.96,0:00:56.16,Default,,0000,0000,0000,,çocuk yapmayacağımı söyledim. Dialogue: 0,0:00:57.07,0:01:00.67,Default,,0000,0000,0000,,Bana baktı ve kendisinin\Nüç çocuk yapacağını söyledi. Dialogue: 0,0:01:01.36,0:01:05.24,Default,,0000,0000,0000,,Bu düşüncemde\Nçok yalnız olduğumu hissetmiştim. Dialogue: 0,0:01:05.40,0:01:09.27,Default,,0000,0000,0000,,Otuz yedi yıl sonra,\Nhâlâ yalnız hissediyorum Dialogue: 0,0:01:09.27,0:01:14.98,Default,,0000,0000,0000,,ve çok az insanın nüfus artışından\Nrahatsız olması hâlâ çok garip geliyor. Dialogue: 0,0:01:15.53,0:01:20.63,Default,,0000,0000,0000,,Bence bunun nedeni insanlık olarak\Nbu konuyu konuşmamakta anlaşmamız, Dialogue: 0,0:01:21.19,0:01:23.56,Default,,0000,0000,0000,,bir şekilde gizlememiz. Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:26.07,Default,,0000,0000,0000,,Ben de buraya bu gizi bozmaya geldim. Dialogue: 0,0:01:28.32,0:01:32.70,Default,,0000,0000,0000,,İlk insan bundan\N200 bin yıl önce ortaya çıktı. Dialogue: 0,0:01:32.98,0:01:40.70,Default,,0000,0000,0000,,O kadar başarılı çoğaldık ki 1850 yılına\Ngeldiğimizde bir milyar insan vardı. Dialogue: 0,0:01:41.62,0:01:47.79,Default,,0000,0000,0000,,Yani nüfusun bir milyara ulaşması için\N200 bin yıl geçmesi gerekti. Dialogue: 0,0:01:48.26,0:01:51.58,Default,,0000,0000,0000,,İkinci milyarın gelmesi yüz yıl sürdü. Dialogue: 0,0:01:52.43,0:01:57.50,Default,,0000,0000,0000,,İlki için 200 bin yıl,\Nikincisi için yüz yıl geçti Dialogue: 0,0:01:58.34,0:02:03.87,Default,,0000,0000,0000,,ve şimdi her on iki yılda,\Nnüfus bir milyar daha artıyor. Dialogue: 0,0:02:04.56,0:02:08.75,Default,,0000,0000,0000,,2011 yılında nüfus 7 milyara ulaştı. Dialogue: 0,0:02:09.77,0:02:16.04,Default,,0000,0000,0000,,Bu sıçrama tarım ve tıptaki gelişmelerle Dialogue: 0,0:02:16.04,0:02:20.49,Default,,0000,0000,0000,,ve bir biyolojik başarı hikâyesi\Ngöstermemiz sebebiyle gerçekleşti. Dialogue: 0,0:02:20.78,0:02:24.19,Default,,0000,0000,0000,,"En uyumlular hayatta kalır"\Nve biz hayatta kaldık. Dialogue: 0,0:02:24.52,0:02:29.08,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda da bir dini başarı gösterdik,\NTanrı'nın dediği gibi, üredik. Dialogue: 0,0:02:29.08,0:02:30.58,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar) Dialogue: 0,0:02:30.58,0:02:33.94,Default,,0000,0000,0000,,Ancak şimdi durma vakti geldi,\Nyoksa mahvolacağız. Dialogue: 0,0:02:34.60,0:02:38.47,Default,,0000,0000,0000,,Nüfusun ne hızla arttığını size\Nşöyle anlatayım: Dialogue: 0,0:02:38.47,0:02:43.31,Default,,0000,0000,0000,,Bangladeş'te 139 bin insanın\Nölümüne sebep olan bir kasırga yaşandı. Dialogue: 0,0:02:44.14,0:02:49.95,Default,,0000,0000,0000,,Peki Bangladeş'in bu kaybı yeni doğumlar\Nile kapatması ne kadar sürdü? Dialogue: 0,0:02:50.69,0:02:52.59,Default,,0000,0000,0000,,İki buçuk hafta. Dialogue: 0,0:02:53.78,0:02:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Dünya nüfusu yılda sadece yüzde 1 artıyor. Dialogue: 0,0:02:56.94,0:03:02.97,Default,,0000,0000,0000,,Kulağa çok yüksek gelmeyebilir ama yedi\Nmilyarın yüzde biri bir hayli yüksek. Dialogue: 0,0:03:03.40,0:03:09.82,Default,,0000,0000,0000,,Her gün gezegene 220 bin insan\Ndaha ekliyoruz anlamına gelir; Dialogue: 0,0:03:09.82,0:03:11.40,Default,,0000,0000,0000,,her gün. Dialogue: 0,0:03:11.40,0:03:13.84,Default,,0000,0000,0000,,Bu sürdürülemez bir artış. Dialogue: 0,0:03:14.33,0:03:18.26,Default,,0000,0000,0000,,Bir noktada bu artışın durması gerekiyor. Dialogue: 0,0:03:19.16,0:03:21.72,Default,,0000,0000,0000,,Mesele nasıl duracağında. Dialogue: 0,0:03:22.59,0:03:28.04,Default,,0000,0000,0000,,Kıtlık, hastalık ya da kaynak\Nsavaşları yüzünden mi, Dialogue: 0,0:03:28.58,0:03:33.97,Default,,0000,0000,0000,,yoksa daha küçük ailelerimizin\Nolmasını isteyeceğimiz için mi? Dialogue: 0,0:03:34.63,0:03:38.49,Default,,0000,0000,0000,,"Küçük aileler" derken\Ntek çocuklu aileleri kastediyorum. Dialogue: 0,0:03:39.01,0:03:41.45,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların rahatsız olduğu nokta işte bu. Dialogue: 0,0:03:41.45,0:03:43.86,Default,,0000,0000,0000,,Yüksek nüfustan\Nve ilgili konulardan bahsettiğimde Dialogue: 0,0:03:43.86,0:03:47.83,Default,,0000,0000,0000,,insanlar, çocuk yapma haklarını\Nellerinden alacağımdan korkuyorlar. Dialogue: 0,0:03:48.72,0:03:52.73,Default,,0000,0000,0000,,Oysaki amacım insanların haklarını\Nellerinden almak değil, Dialogue: 0,0:03:52.73,0:03:53.73,Default,,0000,0000,0000,,onlara haklar vermek. Dialogue: 0,0:03:53.73,0:03:57.15,Default,,0000,0000,0000,,İnsanları daha az çocuk\Nyapmaya zorlamak işe yaramıyor. Dialogue: 0,0:03:57.83,0:04:07.18,Default,,0000,0000,0000,,En hızlı ve etkili yol, kız çocuklarını\Nokutmak, kadınları kalkındırmak Dialogue: 0,0:04:07.18,0:04:11.49,Default,,0000,0000,0000,,ve herkese doğum kontrolü hakkında\Ndoğru eğitimi vermek. Dialogue: 0,0:04:11.85,0:04:13.42,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar iyi şeyler. Dialogue: 0,0:04:14.05,0:04:18.55,Default,,0000,0000,0000,,Kültürel olarak da tek çocuklu ailelerin\Nfaydalarından bahsetmeliyiz ki, Dialogue: 0,0:04:18.55,0:04:21.34,Default,,0000,0000,0000,,aileler daha az çocuk yapmayı\Ntercih etsinler. Dialogue: 0,0:04:21.87,0:04:23.40,Default,,0000,0000,0000,,Bize binlerce yıldır, Dialogue: 0,0:04:23.40,0:04:31.04,Default,,0000,0000,0000,,büyük ailelerin mutlu aileler, kardeşsiz\Nçocukların da yalnız olduğu söylendi. Dialogue: 0,0:04:31.39,0:04:38.43,Default,,0000,0000,0000,,Ben ve eşim Ian gibi çiftlere "çocuksuz"\Ndeniyor, çocuk tercih etmemiş değil. Dialogue: 0,0:04:39.06,0:04:47.46,Default,,0000,0000,0000,,Çocuk yapmamayı tercih ettiğim için bana\Nbirçok kez bencil yakıştırması yapıldı. Dialogue: 0,0:04:48.19,0:04:53.11,Default,,0000,0000,0000,,Soyumuzun devamı için üremenin elzem\Nolduğu vakitler bu tavırlar mantıklıydı. Dialogue: 0,0:04:53.34,0:04:54.80,Default,,0000,0000,0000,,Ama ya şimdi? Dialogue: 0,0:04:56.37,0:04:59.80,Default,,0000,0000,0000,,Soyumuzun devamı için\Nüremememiz gerekiyor. Dialogue: 0,0:04:59.80,0:05:04.27,Default,,0000,0000,0000,,Biyolojimizi ve kültürümüzü değiştirip Dialogue: 0,0:05:04.27,0:05:07.28,Default,,0000,0000,0000,,tek çocuklu ailelerin faydalarını\Ngörmemizin vakti geldi. Dialogue: 0,0:05:07.28,0:05:10.54,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü genellikle gördüğümüz şey\Nbunun getirdiği olumsuzluklar oluyor. Dialogue: 0,0:05:10.54,0:05:17.08,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, bir ülkenin nüfusu azaldığında\Nmedya ekonomik kıyamet tellallığı yapıyor. Dialogue: 0,0:05:17.08,0:05:20.41,Default,,0000,0000,0000,,Sebebiyse kapitalizmin\Nsürekli büyümeye ihtiyaç duyması. Dialogue: 0,0:05:20.91,0:05:25.42,Default,,0000,0000,0000,,Kapitalizmin devamı için\Ntüketicilerin daima artması gerekli. Dialogue: 0,0:05:25.42,0:05:30.83,Default,,0000,0000,0000,,Yani evet, nüfus azalırsa\Nekonomik sorunlar yaşanabilir. Dialogue: 0,0:05:31.28,0:05:36.97,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bu sorunlar, BM'nin öngördüğü gibi\N40 yıl içinde nüfusun on milyarı aşması; Dialogue: 0,0:05:36.97,0:05:43.35,Default,,0000,0000,0000,,su, yemek ve petrolün bitmesi sebebiyle\Nyaşanacak sorunlardan daha azdır. Dialogue: 0,0:05:45.32,0:05:47.39,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle düşünüyor olabilirsiniz: Dialogue: 0,0:05:47.39,0:05:52.14,Default,,0000,0000,0000,,"Tamam nüfus meselesi\Nbir sorun gibi duruyor. Dialogue: 0,0:05:52.14,0:05:55.32,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bizler çocuk yapmalıyız. Dialogue: 0,0:05:55.32,0:05:59.50,Default,,0000,0000,0000,,Zekiyiz, eğitimliyiz,\N"TED Talks" izliyoruz Dialogue: 0,0:05:59.50,0:06:05.18,Default,,0000,0000,0000,,ve çocuk yetiştirecek kaynaklara sahibiz,\Nçocuklarımız dünyayı kurtarabilir!" Dialogue: 0,0:06:05.43,0:06:09.04,Default,,0000,0000,0000,,Annem bile, "Ne iyi bir anne olurdun Dialogue: 0,0:06:09.04,0:06:11.88,Default,,0000,0000,0000,,ve çok güzel çocuklar\Nyetiştirirdin" diyor. Dialogue: 0,0:06:11.88,0:06:16.02,Default,,0000,0000,0000,,Çok güzel çocuklar olabilirlerdi gerçekten\Nama aynı zamanda savurgan da olurlardı. Dialogue: 0,0:06:16.02,0:06:17.35,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü Kuzey Amerikalılar, Dialogue: 0,0:06:17.35,0:06:21.62,Default,,0000,0000,0000,,gelişmekte olan ülkelerin vatandaşlarından\N32 kat fazla kaynak tüketiyor. Dialogue: 0,0:06:21.62,0:06:25.85,Default,,0000,0000,0000,,O nedenle bizlerin az çocuk\Nyapması daha da önemli. Dialogue: 0,0:06:25.85,0:06:31.96,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, bir Amerikalı\Ngünde ortalama 666 litre su harcarken, Dialogue: 0,0:06:31.96,0:06:37.54,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'da bu oran yaklaşık 19 litre. Dialogue: 0,0:06:38.32,0:06:41.80,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca bu, sadece fakir ülkelerle\Nkarşılaştırılınca çıkan bir sonuç değil. Dialogue: 0,0:06:41.80,0:06:43.01,Default,,0000,0000,0000,,Amerikalılar olarak Dialogue: 0,0:06:43.01,0:06:47.45,Default,,0000,0000,0000,,Fransa, İngiltere ve Japonya'daki\Nenerji tüketimini de ikiye katlıyoruz. Dialogue: 0,0:06:47.45,0:06:51.70,Default,,0000,0000,0000,,Doğurganlık hızı Amerika'dan\Nyüksek olan birçok ülke var Dialogue: 0,0:06:51.70,0:06:57.56,Default,,0000,0000,0000,,ama özellikle bizim bir çocuk yapmaya\Nözen göstermemiz gerek. Dialogue: 0,0:06:59.91,0:07:04.93,Default,,0000,0000,0000,,"Endişelenme Alexandra, teknoloji\Nbizi kurtarır" diyor olabilirsiniz. Dialogue: 0,0:07:05.40,0:07:08.98,Default,,0000,0000,0000,,Evet yeni inovasyonlar\Nve teknolojiler sayesinde Dialogue: 0,0:07:08.98,0:07:13.34,Default,,0000,0000,0000,,birkaç yıl daha\Nkaynaklarımızı koruyabiliriz. Dialogue: 0,0:07:13.34,0:07:18.64,Default,,0000,0000,0000,,İşin sonunda 14 milyar insanı\Nbelkide besleyebiliriz. Dialogue: 0,0:07:19.20,0:07:21.16,Default,,0000,0000,0000,,Fakat hayatları neye benzer? Dialogue: 0,0:07:21.16,0:07:24.07,Default,,0000,0000,0000,,Nüfus artışı belli bir yerde\Ndurmak zorunda kalacak. Dialogue: 0,0:07:24.07,0:07:30.07,Default,,0000,0000,0000,,Daha icat edilmeyen ve işe yarayıp\Nyaramayacağı bile bilinmeyen Dialogue: 0,0:07:30.07,0:07:33.82,Default,,0000,0000,0000,,bir teknolojiyi beklemek yerine,\Nneden şimdi durmasın. Dialogue: 0,0:07:36.09,0:07:38.98,Default,,0000,0000,0000,,Dünyadaki her insanın kaliteli bir\Nhayatının olabilmesi için Dialogue: 0,0:07:39.41,0:07:42.20,Default,,0000,0000,0000,,insan sayısı azalmalı. Dialogue: 0,0:07:42.94,0:07:46.73,Default,,0000,0000,0000,,Dünya nüfusunun iki milyara düşmesi\Ngerektiğine inanıyorum. Dialogue: 0,0:07:46.73,0:07:50.37,Default,,0000,0000,0000,,Şu an yedi milyar insan olduğu için\Nkulağa radikal geliyor olabilir. Dialogue: 0,0:07:51.22,0:07:55.42,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bu dediğim sadece seksen yıl\Nöncesinin nüfusuydu. Dialogue: 0,0:07:56.77,0:08:01.61,Default,,0000,0000,0000,,Haydi gelin "ideal aile"\Nfikrimizi değiştirelim. Dialogue: 0,0:08:01.61,0:08:04.61,Default,,0000,0000,0000,,"Bir güzel bir sayıdır." Dialogue: 0,0:08:04.61,0:08:07.08,Default,,0000,0000,0000,,Gelin aşırı nüfusu\Ntartışmaktan çekinmeyelim. Dialogue: 0,0:08:07.08,0:08:10.40,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü bu, insanların haklarını\Nellerinden almakla ilgili değil; Dialogue: 0,0:08:10.40,0:08:14.54,Default,,0000,0000,0000,,kadınlara, çocuklara ve gelecek nesillere\Nfırsat sağlamakla ilgilidir. Dialogue: 0,0:08:15.29,0:08:18.90,Default,,0000,0000,0000,,Son olarak, gelin çözümün parçası olalım Dialogue: 0,0:08:18.90,0:08:25.38,Default,,0000,0000,0000,,ve bundan böyle\Nbirden fazla çocuk yapmayalım. Dialogue: 0,0:08:25.94,0:08:27.10,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:08:27.10,0:08:28.92,Default,,0000,0000,0000,,(Alkış)