1
00:00:00,708 --> 00:00:03,599
Θέλω να σας εξομολογηθώ κάτι.

2
00:00:03,599 --> 00:00:06,115
Έμαθα να οδηγώ, μόλις προσφάτως.

3
00:00:06,750 --> 00:00:08,292
Δυσκολεύτηκα πολύ,

4
00:00:09,125 --> 00:00:12,224
και ο λόγος δεν ήταν 
η ηλικία του εγκεφάλου μου.

5
00:00:12,224 --> 00:00:15,496
Θυμάστε πώς ήταν όταν μάθατε
να οδηγείτε για πρώτη φορά;

6
00:00:15,500 --> 00:00:18,458
Όταν η κάθε απόφαση ήταν πολύ
συνειδητή και προμελετημένη;

7
00:00:19,208 --> 00:00:22,667
Επέστρεφα στο σπίτι από τα μαθήματά μου 
τελείως εξουθενωμένη πνευματικά.

8
00:00:23,458 --> 00:00:26,133
Ως γνωστική επιστήμονας
γνωρίζω ότι αυτό συμβαίνει

9
00:00:26,133 --> 00:00:30,708
επειδή χρησιμοποιούσα πολύ 
αυτό που λέμε εκτελεστική λειτουργία.

10
00:00:31,375 --> 00:00:36,788
Η εκτελεστική λειτουργία είναι η υπέροχη
ικανότητά μας να ελέγχουμε τις σκέψεις,

11
00:00:36,792 --> 00:00:38,631
τα συναισθήματα και τις ενέργειές μας,

12
00:00:38,631 --> 00:00:40,663
ώστε να επιτύχουμε στόχους,

13
00:00:40,667 --> 00:00:42,250
όπως την εκμάθηση οδήγησης.

14
00:00:43,000 --> 00:00:46,128
Είναι αυτό που χρησιμοποιούμε,
όταν θέλουμε να κόψουμε συνήθειες,

15
00:00:46,128 --> 00:00:48,672
να αναστείλουμε παρορμήσεις
και να προγραμματίζουμε.

16
00:00:49,708 --> 00:00:52,500
Μπορούμε να το δούμε πιο καθαρά, 
όταν κάνουμε λάθη.

17
00:00:53,250 --> 00:00:56,663
Όπως, έχετε ρίξει κατά λάθος
χυμό πορτοκάλι στα δημητριακά;

18
00:00:56,667 --> 00:00:58,766
(Γέλια)

19
00:00:58,766 --> 00:01:00,673
Ή μπήκατε στο Facebook

20
00:01:00,673 --> 00:01:02,949
και ξαφνικά θυμηθήκατε
ότι χάσατε μια συνάντηση;

21
00:01:02,949 --> 00:01:04,193
(Γέλια)

22
00:01:04,193 --> 00:01:05,859
Ή ίσως αυτό είναι πιο οικείο:

23
00:01:05,859 --> 00:01:08,568
σκοπεύατε να ψωνίσετε κάτι
γυρίζοντας από τη δουλειά,

24
00:01:08,568 --> 00:01:11,413
και τελικώς μπήκατε στον αυτόματο
πιλότο και φτάσατε σπίτι;

25
00:01:11,417 --> 00:01:13,651
(Γέλια)

26
00:01:13,651 --> 00:01:16,038
Αυτά συμβαίνουν σε όλους.

27
00:01:16,042 --> 00:01:18,016
Συνήθως το λέμε αφηρημάδα,

28
00:01:18,016 --> 00:01:19,339
αλλά αυτό που συμβαίνει

29
00:01:19,339 --> 00:01:22,458
είναι ότι βιώνουμε ένα σφάλμα
στην εκτελεστική λειτουργία.

30
00:01:23,625 --> 00:01:28,058
Κάνουμε χρήση εκτελεστικής λειτουργίας 
κάθε μέρα παντού στη ζωή μας.

31
00:01:28,058 --> 00:01:29,526
Τα τελευταία 30 χρόνια,

32
00:01:29,526 --> 00:01:33,298
οι ερευνητές ανακάλυψαν
ότι προβλέπει όλα τα καλά πράγματα

33
00:01:33,298 --> 00:01:35,506
στην παιδική ηλικία και μετέπειτα,

34
00:01:35,506 --> 00:01:40,089
όπως κοινωνικές δεξιότητες, ακαδημαϊκή
επιτυχία, ψυχική και σωματική υγεία,

35
00:01:40,089 --> 00:01:42,141
οικονομική επιτυχία, αποταμίευση,

36
00:01:42,141 --> 00:01:44,288
ακόμη και ότι δε θα γίνεις εγκληματίας.

37
00:01:44,292 --> 00:01:46,329
Ακούγεται υπέροχο, έτσι;

38
00:01:46,333 --> 00:01:47,818
Οπότε δεν αποτελεί έκπληξη

39
00:01:47,818 --> 00:01:51,266
που ερευνητές σαν εμένα
ενδιαφέρονται να την καταλάβουν

40
00:01:51,266 --> 00:01:53,458
και να βρουν τρόπους να τη βελτιώσουν.

41
00:01:55,167 --> 00:02:00,333
Όμως, η εκτελεστική λειτουργία έχει γίνει
η καραμέλα της αυτοβελτίωσης.

42
00:02:01,042 --> 00:02:04,433
Οι άνθρωποι νομίζουν ότι μπορούν 
να τη βελτιώσουν με εφαρμογές κινητών

43
00:02:04,433 --> 00:02:05,881
και παιχνίδια υπολογιστών,

44
00:02:05,881 --> 00:02:09,125
ή με συγκεκριμένη εξάσκηση, 
όπως παίζοντας σκάκι.

45
00:02:10,250 --> 00:02:13,339
Οι ερευνητές προσπαθούν 
να την εκπαιδεύσουν στο εργαστήριο

46
00:02:13,339 --> 00:02:16,298
ελπίζοντας να τη βελτιώσουν
καθώς και άλλα σχετικά πράγματα,

47
00:02:16,298 --> 00:02:17,893
όπως την ευφυΐα.

48
00:02:19,333 --> 00:02:22,009
Είμαι εδώ για να σας πω
ότι αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης

49
00:02:22,009 --> 00:02:24,798
της εκτελεστικής λειτουργίας
είναι λανθασμένος.

50
00:02:24,798 --> 00:02:28,391
Η εκπαίδευση του εγκεφάλου 
δεν βελτιώνει την εκτελεστική λειτουργία,

51
00:02:28,391 --> 00:02:31,631
επειδή αφορά στην εξάσκησή της 
με περιορισμένο τρόπο,

52
00:02:31,631 --> 00:02:36,042
έξω από τα πραγματικά πλαίσια
που τη χρησιμοποιούμε στην πράξη.

53
00:02:36,875 --> 00:02:39,756
Μπορείτε να γίνετε άριστοι 
στην εφαρμογή του κινητού σας,

54
00:02:39,756 --> 00:02:43,574
αλλά αυτό δεν θα σας σταματήσει 
από το να βάζετε χυμό στα δημητριακά σας.

55
00:02:43,574 --> 00:02:44,673
(Γέλια)

56
00:02:44,673 --> 00:02:47,204
Αν θέλετε να βελτιώσετε
την εκτελεστική λειτουργία

57
00:02:47,208 --> 00:02:49,463
με ουσιαστικό τρόπο για τη ζωή σας

58
00:02:49,463 --> 00:02:53,167
πρέπει να καταλάβετε
πώς επηρεάζεται από το πλαίσιο.

59
00:02:53,903 --> 00:02:55,714
Επιτρέψτε μου να σας δείξω τι εννοώ.

60
00:02:55,714 --> 00:02:58,079
Χρησιμοποιούμε ένα φοβερό 
τεστ στο εργαστήριο

61
00:02:58,083 --> 00:03:00,429
για τη μέτρηση αυτής 
της λειτουργίας σε παιδιά,

62
00:03:00,429 --> 00:03:02,997
που λέγεται «ταξινόμηση
καρτών με αλλαγή διαστάσεων.»

63
00:03:04,000 --> 00:03:07,454
Τα παιδιά πρέπει να ταξινομήσουν 
κάρτες με έναν τρόπο --

64
00:03:07,458 --> 00:03:09,016
όπως, σύμφωνα με το σχήμα --

65
00:03:09,016 --> 00:03:11,788
συνέχεια, μέχρι να τους γίνει συνήθεια.

66
00:03:11,792 --> 00:03:14,006
Τότε, τους ζητείται να αλλάξουν

67
00:03:14,006 --> 00:03:16,891
και να ταξινομήσουν τις κάρτες αλλιώς,

68
00:03:16,891 --> 00:03:18,338
όπως, σύμφωνα με το χρώμα.

69
00:03:19,083 --> 00:03:22,329
Τα πολύ μικρά παιδιά ζορίζονται με αυτό.

70
00:03:22,333 --> 00:03:25,974
Τα τρίχρονα και τετράχρονα συνεχίζουν
να ταξινομούν τις κάρτες όπως πριν,

71
00:03:25,974 --> 00:03:29,333
όσες φορές και να τους θυμίσεις 
τι πρέπει να κάνουν.

72
00:03:30,125 --> 00:03:32,793
(Βίντεο) Γυναίκα: Βάλε 
το μπλε εδώ, και το κόκκινο εδώ.

73
00:03:32,793 --> 00:03:34,583
Να ένα μπλε.

74
00:03:35,083 --> 00:03:37,391
Εντάξει, τώρα θα παίξουμε άλλο παιχνίδι.

75
00:03:37,391 --> 00:03:39,445
Όχι πια το παιχνίδι με τα χρώματα,

76
00:03:39,445 --> 00:03:41,212
τώρα θα παίξουμε εκείνο των σχημάτων,

77
00:03:41,212 --> 00:03:43,599
και σ' αυτό το παιχνίδι
βάζουμε όλα τα αστέρια εδώ,

78
00:03:43,599 --> 00:03:46,229
και όλα τα φορτηγά εδώ, εντάξει;

79
00:03:46,229 --> 00:03:48,203
Τα αστέρια εδώ, τα φορτηγά εδώ.

80
00:03:48,203 --> 00:03:49,748
Πού πηγαίνουν τα αστέρια;

81
00:03:50,667 --> 00:03:52,266
Πού πηγαίνουν τα φορτηγά;

82
00:03:52,266 --> 00:03:53,558
Τέλεια.

83
00:03:53,558 --> 00:03:55,891
Εντάξει, τα αστέρια εδώ, τα φορτηγά εδώ.

84
00:03:55,891 --> 00:03:57,345
Ορίστε, ένα φορτηγό.

85
00:03:58,542 --> 00:04:00,381
(Γέλια)

86
00:04:00,381 --> 00:04:02,683
Τα αστέρια εδώ, τα φορτηγά εδώ.

87
00:04:02,683 --> 00:04:04,267
Ορίστε, ένα αστέρι.

88
00:04:05,208 --> 00:04:07,569
(Γέλια)

89
00:04:07,583 --> 00:04:09,506
ΣΝ: Είναι συναρπαστικό

90
00:04:09,506 --> 00:04:13,515
και είναι φανερό όταν δεν μπορεί να κάνει 
χρήση της εκτελεστικής λειτουργίας.

91
00:04:13,515 --> 00:04:15,817
Αλλά προσέξτε: θα μπορούσαμε
να την εκπαιδεύσουμε

92
00:04:15,817 --> 00:04:18,022
σε αυτή την δραστηριότητα
και άλλες παρόμοιες,

93
00:04:18,022 --> 00:04:21,176
και τελικά θα βελτιωνόταν,
αλλά αυτό σημαίνει ότι θα βελτιωνόταν

94
00:04:21,176 --> 00:04:24,288
η εκτελεστική λειτουργία 
και εκτός του εργαστηρίου;

95
00:04:24,292 --> 00:04:27,756
Όχι, γιατί στον έξω κόσμο 
θα χρειαστεί την εκτελεστική λειτουργία

96
00:04:27,756 --> 00:04:31,246
για να κάνει πολλά περισσότερα 
από εναλλαγή ανάμεσα σε σχήμα και χρώμα.

97
00:04:31,250 --> 00:04:34,256
Θα χρειαστεί να αλλάξει
από πρόσθεση σε πολλαπλασιασμό

98
00:04:34,256 --> 00:04:36,548
ή από παιχνίδι σε συμμάζεμα

99
00:04:36,548 --> 00:04:40,413
ή από σκέψη για τα αισθήματά της
σε σκέψεις για τη φίλη της.

100
00:04:40,417 --> 00:04:43,433
Η επιτυχία στον πραγματικό 
κόσμο εξαρτάται από πράγματα

101
00:04:43,433 --> 00:04:47,246
όπως πόσο κίνητρο έχεις 
και τι κάνουν οι συνομήλικοί σου.

102
00:04:47,250 --> 00:04:50,381
Επίσης, εξαρτάται από τις στρατηγικές 
που χρησιμοποιείς

103
00:04:50,381 --> 00:04:54,005
με την εκτελεστική λειτουργία
σε μια συγκεκριμένη κατάσταση.

104
00:04:54,667 --> 00:04:58,375
Οπότε αυτό που λέω είναι,
ότι το πλαίσιο σίγουρα μετράει.

105
00:04:59,250 --> 00:05:02,006
Επιτρέψτε μου να σας δώσω 
ένα παράδειγμα της έρευνάς μου.

106
00:05:02,006 --> 00:05:06,413
Έφερα πρόσφατα μερικά παιδιά
για το κλασικό τεστ με τα ζαχαρωτά,

107
00:05:06,417 --> 00:05:08,831
που είναι ένα μέτρο
της αναβολής ικανοποίησης,

108
00:05:08,831 --> 00:05:11,730
που επίσης πιθανώς απαιτεί
πολλή εκτελεστική λειτουργία.

109
00:05:12,438 --> 00:05:14,463
Μπορεί να έχετε ακούσει γι' αυτό το τεστ,

110
00:05:14,463 --> 00:05:16,631
αλλά βασικά, στα παιδιά δίνεται επιλογή.

111
00:05:16,631 --> 00:05:18,954
Μπορούν να πάρουν αμέσως ένα ζαχαρωτό

112
00:05:18,958 --> 00:05:21,401
ή αν μπορούν να περιμένουν
να πάω στο άλλο δωμάτιο

113
00:05:21,401 --> 00:05:22,983
να φέρω κι άλλα ζαχαρωτά,

114
00:05:22,983 --> 00:05:24,708
μπορούν να πάρουν δύο.

115
00:05:25,417 --> 00:05:29,454
Τα περισσότερα παιδιά θέλουν 
πολύ αυτό το δεύτερο ζαχαρωτό,

116
00:05:29,458 --> 00:05:32,714
αλλά η κρίσιμη ερώτηση είναι:
πόσο μπορούν να περιμένουν;

117
00:05:32,714 --> 00:05:33,819
(Γέλια)

118
00:05:33,823 --> 00:05:37,983
Προσέθεσα μια αλλαγή 
για να δω τις συνέπειες του πλαισίου.

119
00:05:38,750 --> 00:05:41,756
Είπα σε κάθε παιδί, ότι ήταν σε μία ομάδα,

120
00:05:41,756 --> 00:05:43,423
όπως η πράσινη ομάδα,

121
00:05:43,423 --> 00:05:46,589
και μάλιστα τους έδωσα 
πράσινη μπλούζα να φορέσουν.

122
00:05:46,589 --> 00:05:50,724
Είπα, «Η ομάδα σας 
περίμενε για δύο ζαχαρωτά

123
00:05:50,724 --> 00:05:53,099
και η άλλη ομάδα, η πορτοκαλί ομάδα,

124
00:05:53,099 --> 00:05:54,371
δεν περίμενε».

125
00:05:54,375 --> 00:05:55,871
Ή είπα το αντίθετο:

126
00:05:55,875 --> 00:05:57,964
«Η ομάδα σας δεν περίμενε 
για δύο ζαχαρωτά,

127
00:05:57,964 --> 00:06:00,048
αλλά η άλλη ομάδα περίμενε».

128
00:06:00,048 --> 00:06:02,381
Μετά άφησα το παιδί μόνο στο δωμάτιο

129
00:06:02,381 --> 00:06:05,208
και παρακολουθούσα 
από κάμερα να δω πόσο περίμενε.

130
00:06:05,792 --> 00:06:09,151
(Γέλια)

131
00:06:09,875 --> 00:06:13,673
Αυτό που ανακάλυψα ήταν 
ότι τα παιδιά που πίστευαν

132
00:06:13,673 --> 00:06:15,839
ότι η ομάδα τους περίμενε 
για δύο ζαχαρωτά

133
00:06:15,839 --> 00:06:18,817
ήταν περισσότερο πιθανό
να περιμένουν και τα ίδια.

134
00:06:20,042 --> 00:06:24,496
Άρα επηρεάζονταν από μία ομάδα 
συνομιλήκων που δεν είχαν δει ποτέ.

135
00:06:24,500 --> 00:06:25,913
(Γέλια)

136
00:06:25,917 --> 00:06:27,621
Καλό, έτσι;

137
00:06:27,625 --> 00:06:30,246
Με αυτό το αποτέλεσμα ακόμη δεν ήξερα

138
00:06:30,250 --> 00:06:34,750
αν απλώς αντέγραφαν την ομάδα τους
ή αν συνέβαινε κάτι βαθύτερο από αυτό.

139
00:06:35,333 --> 00:06:37,038
Οπότε έφερα κι άλλα παιδιά

140
00:06:37,042 --> 00:06:42,089
και μετά από το τεστ με τα ζαχαρωτά
τους έδειξα φωτογραφίες με ζεύγη παιδιών

141
00:06:42,089 --> 00:06:45,798
και τους είπα, «Ένα από αυτά τα παιδιά
θέλει να παίρνει πράγματα αμέσως,

142
00:06:45,798 --> 00:06:47,788
όπως μπισκότα και αυτοκόλλητα.

143
00:06:47,792 --> 00:06:49,329
Το άλλο θέλει να περιμένει

144
00:06:49,333 --> 00:06:51,829
για να αποκτήσει πιο πολλά 
από αυτά τα πράγματα».

145
00:06:51,833 --> 00:06:53,121
Τότε, τα ρώτησα,

146
00:06:53,125 --> 00:06:55,348
«Ποιο από τα παιδιά σου αρέσει πιο πολύ

147
00:06:55,348 --> 00:06:57,083
και με ποιο θέλεις να παίξεις;»

148
00:06:57,833 --> 00:07:01,704
Βρήκα ότι τα παιδιά που πίστευαν
ότι η δική τους ομάδα περίμενε,

149
00:07:01,708 --> 00:07:05,125
έτεινε να προτιμά παιδιά στα οποία
άρεσε να περιμένουν για πράγματα.

150
00:07:05,958 --> 00:07:10,083
Η γνώση αυτού που έκανε η ομάδα τους,
τους έκανε να εκτιμούν την αναμονή.

151
00:07:10,958 --> 00:07:15,076
Και όχι μόνο αυτό, τα παιδιά πιθανώς
χρησιμοποιούσαν την εκτελεστική λειτουργία

152
00:07:15,083 --> 00:07:18,193
για να επινοήσουν στρατηγικές
για να μπορέσουν να περιμένουν,

153
00:07:18,193 --> 00:07:21,673
όπως να κάθονται στα χέρια τους
ή να μην κοιτάζουν το ζαχαρωτό

154
00:07:21,673 --> 00:07:24,788
ή να τραγουδάνε για να ξεχαστούν.

155
00:07:24,792 --> 00:07:26,417
(Γέλια)

156
00:07:27,500 --> 00:07:31,659
Αυτό που δείχνουν όλα αυτά
είναι πόσο μετράει το πλαίσιο.

157
00:07:32,089 --> 00:07:35,663
Δεν σημαίνει ότι αυτά τα παιδιά είχαν 
καλή εκτελεστική λειτουργία ή κακή,

158
00:07:35,667 --> 00:07:38,667
είναι ότι το πλαίσιο τα βοήθησε
να κάνουν καλύτερη χρήση.

159
00:07:40,417 --> 00:07:43,542
Τι σημαίνει αυτό για εσάς
και για τα παιδιά σας;

160
00:07:44,500 --> 00:07:47,163
Ας πούμε ότι θέλετε να μάθετε Ισπανικά.

161
00:07:47,167 --> 00:07:48,913
Μπορείτε να αλλάξετε το πλαίσιό σας

162
00:07:48,917 --> 00:07:52,201
και να βρεθείτε ανάμεσα σε άλλα άτομα
που επίσης θέλουν να μάθουν

163
00:07:52,875 --> 00:07:55,923
και ακόμη καλύτερα αν είναι 
άνθρωποι που σας αρέσουν.

164
00:07:55,923 --> 00:07:59,333
Έτσι, θα έχετε μεγαλύτερο κίνητρο
για τη χρήση εκτελεστικής λειτουργίας.

165
00:08:00,167 --> 00:08:04,464
Ή ας πούμε ότι θέλετε να βοηθήσετε 
το παιδί σας με τις ασκήσεις μαθηματικών.

166
00:08:04,464 --> 00:08:07,631
Μπορείτε να της διδάξετε στρατηγικές
της εκτελεστικής λειτουργίας

167
00:08:07,631 --> 00:08:09,599
μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο,

168
00:08:09,599 --> 00:08:12,756
όπως απομακρύνοντας το κινητό της 
πριν αρχίσει τη μελέτη

169
00:08:12,756 --> 00:08:16,333
ή σχεδιάζοντας μια ανταμοιβή
μετά από μελέτη μίας ώρας.

170
00:08:17,083 --> 00:08:20,371
Δεν θέλω να το κάνω να ακουστεί,
ότι το πλαίσιο είναι το παν.

171
00:08:20,375 --> 00:08:25,031
Η εκτελεστική λειτουργία είναι περίπλοκη
και διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες.

172
00:08:25,375 --> 00:08:26,933
Αλλά αυτό που θέλω να θυμάστε

173
00:08:26,933 --> 00:08:29,464
είναι πως αν θέλετε να βελτιώσετε
αυτή την λειτουργία

174
00:08:29,464 --> 00:08:31,829
σε κάποιο τομέα της ζωής σας,

175
00:08:31,833 --> 00:08:34,006
μην ψάχνετε για γρήγορες λύσεις.

176
00:08:34,006 --> 00:08:35,288
Σκεφτείτε το πλαίσιο

177
00:08:35,292 --> 00:08:38,336
και πώς θα κάνετε τους στόχους σας
να μετράνε πιο πολύ για σας,

178
00:08:38,336 --> 00:08:39,996
πώς θα κάνετε χρήση στρατηγικών,

179
00:08:39,996 --> 00:08:42,435
που θα σας βοηθήσουν την δεδομένη στιγμή.

180
00:08:43,332 --> 00:08:48,346
Οι αρχαίοι Έλληνες το είπαν καλύτερα
όταν είπαν, «Γνώρισε τον εαυτό σου».

181
00:08:48,750 --> 00:08:53,099
Το κλειδί σ' αυτό είναι να γνωρίζετε πώς 
το πλαίσιο διαμορφώνει τη συμπεριφορά σας

182
00:08:53,099 --> 00:08:56,913
και πώς θα χρησιμοποιήσετε αυτή την γνώση
για να αλλάξετε προς το καλύτερο.

183
00:08:56,917 --> 00:08:58,214
Σας ευχαριστώ.

184
00:08:58,214 --> 00:09:01,333
(Χειροκρότημα)