WEBVTT

00:00:00.708 --> 00:00:03.599
Θέλω να σας εξομολογηθώ κάτι.

00:00:03.599 --> 00:00:06.115
Έμαθα να οδηγώ, μόλις προσφάτως.

00:00:06.750 --> 00:00:08.292
Δυσκολεύτηκα πολύ,

00:00:09.125 --> 00:00:12.224
και ο λόγος δεν ήταν 
η ηλικία του εγκεφάλου μου.

00:00:12.224 --> 00:00:15.496
Θυμάστε πώς ήταν όταν μάθατε
να οδηγείτε για πρώτη φορά;

00:00:15.500 --> 00:00:18.458
Όταν η κάθε απόφαση ήταν πολύ
συνειδητή και προμελετημένη;

00:00:19.208 --> 00:00:22.667
Επέστρεφα στο σπίτι από τα μαθήματά μου 
τελείως εξουθενωμένη πνευματικά.

00:00:23.458 --> 00:00:26.133
Ως γνωστική επιστήμονας
γνωρίζω ότι αυτό συμβαίνει

00:00:26.133 --> 00:00:30.708
επειδή χρησιμοποιούσα πολύ 
αυτό που λέμε εκτελεστική λειτουργία.

00:00:31.375 --> 00:00:36.788
Η εκτελεστική λειτουργία είναι η υπέροχη
ικανότητά μας να ελέγχουμε τις σκέψεις,

00:00:36.792 --> 00:00:38.631
τα συναισθήματα και τις ενέργειές μας,

00:00:38.631 --> 00:00:40.663
ώστε να επιτύχουμε στόχους,

00:00:40.667 --> 00:00:42.250
όπως την εκμάθηση οδήγησης.

00:00:43.000 --> 00:00:46.128
Είναι αυτό που χρησιμοποιούμε,
όταν θέλουμε να κόψουμε συνήθειες,

00:00:46.128 --> 00:00:48.672
να αναστείλουμε παρορμήσεις
και να προγραμματίζουμε.

00:00:49.708 --> 00:00:52.500
Μπορούμε να το δούμε πιο καθαρά, 
όταν κάνουμε λάθη.

00:00:53.250 --> 00:00:56.663
Όπως, έχετε ρίξει κατά λάθος
χυμό πορτοκάλι στα δημητριακά;

NOTE Paragraph

00:00:56.667 --> 00:00:58.766
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:00:58.766 --> 00:01:00.673
Ή μπήκατε στο Facebook

00:01:00.673 --> 00:01:02.949
και ξαφνικά θυμηθήκατε
ότι χάσατε μια συνάντηση;

NOTE Paragraph

00:01:02.949 --> 00:01:04.193
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:01:04.193 --> 00:01:05.859
Ή ίσως αυτό είναι πιο οικείο:

00:01:05.859 --> 00:01:08.568
σκοπεύατε να ψωνίσετε κάτι
γυρίζοντας από τη δουλειά,

00:01:08.568 --> 00:01:11.413
και τελικώς μπήκατε στον αυτόματο
πιλότο και φτάσατε σπίτι;

NOTE Paragraph

00:01:11.417 --> 00:01:13.651
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:01:13.651 --> 00:01:16.038
Αυτά συμβαίνουν σε όλους.

00:01:16.042 --> 00:01:18.016
Συνήθως το λέμε αφηρημάδα,

00:01:18.016 --> 00:01:19.339
αλλά αυτό που συμβαίνει

00:01:19.339 --> 00:01:22.458
είναι ότι βιώνουμε ένα σφάλμα
στην εκτελεστική λειτουργία.

NOTE Paragraph

00:01:23.625 --> 00:01:28.058
Κάνουμε χρήση εκτελεστικής λειτουργίας 
κάθε μέρα παντού στη ζωή μας.

00:01:28.058 --> 00:01:29.526
Τα τελευταία 30 χρόνια,

00:01:29.526 --> 00:01:33.298
οι ερευνητές ανακάλυψαν
ότι προβλέπει όλα τα καλά πράγματα

00:01:33.298 --> 00:01:35.506
στην παιδική ηλικία και μετέπειτα,

00:01:35.506 --> 00:01:40.089
όπως κοινωνικές δεξιότητες, ακαδημαϊκή
επιτυχία, ψυχική και σωματική υγεία,

00:01:40.089 --> 00:01:42.141
οικονομική επιτυχία, αποταμίευση,

00:01:42.141 --> 00:01:44.288
ακόμη και ότι δε θα γίνεις εγκληματίας.

00:01:44.292 --> 00:01:46.329
Ακούγεται υπέροχο, έτσι;

00:01:46.333 --> 00:01:47.818
Οπότε δεν αποτελεί έκπληξη

00:01:47.818 --> 00:01:51.266
που ερευνητές σαν εμένα
ενδιαφέρονται να την καταλάβουν

00:01:51.266 --> 00:01:53.458
και να βρουν τρόπους να τη βελτιώσουν.

NOTE Paragraph

00:01:55.167 --> 00:02:00.333
Όμως, η εκτελεστική λειτουργία έχει γίνει
η καραμέλα της αυτοβελτίωσης.

00:02:01.042 --> 00:02:04.433
Οι άνθρωποι νομίζουν ότι μπορούν 
να τη βελτιώσουν με εφαρμογές κινητών

00:02:04.433 --> 00:02:05.881
και παιχνίδια υπολογιστών,

00:02:05.881 --> 00:02:09.125
ή με συγκεκριμένη εξάσκηση, 
όπως παίζοντας σκάκι.

00:02:10.250 --> 00:02:13.339
Οι ερευνητές προσπαθούν 
να την εκπαιδεύσουν στο εργαστήριο

00:02:13.339 --> 00:02:16.298
ελπίζοντας να τη βελτιώσουν
καθώς και άλλα σχετικά πράγματα,

00:02:16.298 --> 00:02:17.893
όπως την ευφυΐα.

00:02:19.333 --> 00:02:22.009
Είμαι εδώ για να σας πω
ότι αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης

00:02:22.009 --> 00:02:24.798
της εκτελεστικής λειτουργίας
είναι λανθασμένος.

00:02:24.798 --> 00:02:28.391
Η εκπαίδευση του εγκεφάλου 
δεν βελτιώνει την εκτελεστική λειτουργία,

00:02:28.391 --> 00:02:31.631
επειδή αφορά στην εξάσκησή της 
με περιορισμένο τρόπο,

00:02:31.631 --> 00:02:36.042
έξω από τα πραγματικά πλαίσια
που τη χρησιμοποιούμε στην πράξη.

00:02:36.875 --> 00:02:39.756
Μπορείτε να γίνετε άριστοι 
στην εφαρμογή του κινητού σας,

00:02:39.756 --> 00:02:43.574
αλλά αυτό δεν θα σας σταματήσει 
από το να βάζετε χυμό στα δημητριακά σας.

NOTE Paragraph

00:02:43.574 --> 00:02:44.673
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:02:44.673 --> 00:02:47.204
Αν θέλετε να βελτιώσετε
την εκτελεστική λειτουργία

00:02:47.208 --> 00:02:49.463
με ουσιαστικό τρόπο για τη ζωή σας

00:02:49.463 --> 00:02:53.167
πρέπει να καταλάβετε
πώς επηρεάζεται από το πλαίσιο.

NOTE Paragraph

00:02:53.903 --> 00:02:55.714
Επιτρέψτε μου να σας δείξω τι εννοώ.

00:02:55.714 --> 00:02:58.079
Χρησιμοποιούμε ένα φοβερό 
τεστ στο εργαστήριο

00:02:58.083 --> 00:03:00.429
για τη μέτρηση αυτής 
της λειτουργίας σε παιδιά,

00:03:00.429 --> 00:03:02.997
που λέγεται «ταξινόμηση
καρτών με αλλαγή διαστάσεων.»

00:03:04.000 --> 00:03:07.454
Τα παιδιά πρέπει να ταξινομήσουν 
κάρτες με έναν τρόπο --

00:03:07.458 --> 00:03:09.016
όπως, σύμφωνα με το σχήμα --

00:03:09.016 --> 00:03:11.788
συνέχεια, μέχρι να τους γίνει συνήθεια.

00:03:11.792 --> 00:03:14.006
Τότε, τους ζητείται να αλλάξουν

00:03:14.006 --> 00:03:16.891
και να ταξινομήσουν τις κάρτες αλλιώς,

00:03:16.891 --> 00:03:18.338
όπως, σύμφωνα με το χρώμα.

00:03:19.083 --> 00:03:22.329
Τα πολύ μικρά παιδιά ζορίζονται με αυτό.

00:03:22.333 --> 00:03:25.974
Τα τρίχρονα και τετράχρονα συνεχίζουν
να ταξινομούν τις κάρτες όπως πριν,

00:03:25.974 --> 00:03:29.333
όσες φορές και να τους θυμίσεις 
τι πρέπει να κάνουν.

NOTE Paragraph

00:03:30.125 --> 00:03:32.793
(Βίντεο) Γυναίκα: Βάλε 
το μπλε εδώ, και το κόκκινο εδώ.

00:03:32.793 --> 00:03:34.583
Να ένα μπλε.

NOTE Paragraph

00:03:35.083 --> 00:03:37.391
Εντάξει, τώρα θα παίξουμε άλλο παιχνίδι.

00:03:37.391 --> 00:03:39.445
Όχι πια το παιχνίδι με τα χρώματα,

00:03:39.445 --> 00:03:41.212
τώρα θα παίξουμε εκείνο των σχημάτων,

00:03:41.212 --> 00:03:43.599
και σ' αυτό το παιχνίδι
βάζουμε όλα τα αστέρια εδώ,

00:03:43.599 --> 00:03:46.229
και όλα τα φορτηγά εδώ, εντάξει;

00:03:46.229 --> 00:03:48.203
Τα αστέρια εδώ, τα φορτηγά εδώ.

NOTE Paragraph

00:03:48.203 --> 00:03:49.748
Πού πηγαίνουν τα αστέρια;

NOTE Paragraph

00:03:50.667 --> 00:03:52.266
Πού πηγαίνουν τα φορτηγά;

NOTE Paragraph

00:03:52.266 --> 00:03:53.558
Τέλεια.

NOTE Paragraph

00:03:53.558 --> 00:03:55.891
Εντάξει, τα αστέρια εδώ, τα φορτηγά εδώ.

00:03:55.891 --> 00:03:57.345
Ορίστε, ένα φορτηγό.

NOTE Paragraph

00:03:58.542 --> 00:04:00.381
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:04:00.381 --> 00:04:02.683
Τα αστέρια εδώ, τα φορτηγά εδώ.

00:04:02.683 --> 00:04:04.267
Ορίστε, ένα αστέρι.

NOTE Paragraph

00:04:05.208 --> 00:04:07.569
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:04:07.583 --> 00:04:09.506
ΣΝ: Είναι συναρπαστικό

00:04:09.506 --> 00:04:13.515
και είναι φανερό όταν δεν μπορεί να κάνει 
χρήση της εκτελεστικής λειτουργίας.

00:04:13.515 --> 00:04:15.817
Αλλά προσέξτε: θα μπορούσαμε
να την εκπαιδεύσουμε

00:04:15.817 --> 00:04:18.022
σε αυτή την δραστηριότητα
και άλλες παρόμοιες,

00:04:18.022 --> 00:04:21.176
και τελικά θα βελτιωνόταν,
αλλά αυτό σημαίνει ότι θα βελτιωνόταν

00:04:21.176 --> 00:04:24.288
η εκτελεστική λειτουργία 
και εκτός του εργαστηρίου;

00:04:24.292 --> 00:04:27.756
Όχι, γιατί στον έξω κόσμο 
θα χρειαστεί την εκτελεστική λειτουργία

00:04:27.756 --> 00:04:31.246
για να κάνει πολλά περισσότερα 
από εναλλαγή ανάμεσα σε σχήμα και χρώμα.

00:04:31.250 --> 00:04:34.256
Θα χρειαστεί να αλλάξει
από πρόσθεση σε πολλαπλασιασμό

00:04:34.256 --> 00:04:36.548
ή από παιχνίδι σε συμμάζεμα

00:04:36.548 --> 00:04:40.413
ή από σκέψη για τα αισθήματά της
σε σκέψεις για τη φίλη της.

00:04:40.417 --> 00:04:43.433
Η επιτυχία στον πραγματικό 
κόσμο εξαρτάται από πράγματα

00:04:43.433 --> 00:04:47.246
όπως πόσο κίνητρο έχεις 
και τι κάνουν οι συνομήλικοί σου.

00:04:47.250 --> 00:04:50.381
Επίσης, εξαρτάται από τις στρατηγικές 
που χρησιμοποιείς

00:04:50.381 --> 00:04:54.005
με την εκτελεστική λειτουργία
σε μια συγκεκριμένη κατάσταση.

00:04:54.667 --> 00:04:58.375
Οπότε αυτό που λέω είναι,
ότι το πλαίσιο σίγουρα μετράει.

NOTE Paragraph

00:04:59.250 --> 00:05:02.006
Επιτρέψτε μου να σας δώσω 
ένα παράδειγμα της έρευνάς μου.

00:05:02.006 --> 00:05:06.413
Έφερα πρόσφατα μερικά παιδιά
για το κλασικό τεστ με τα ζαχαρωτά,

00:05:06.417 --> 00:05:08.831
που είναι ένα μέτρο
της αναβολής ικανοποίησης,

00:05:08.831 --> 00:05:11.730
που επίσης πιθανώς απαιτεί
πολλή εκτελεστική λειτουργία.

00:05:12.438 --> 00:05:14.463
Μπορεί να έχετε ακούσει γι' αυτό το τεστ,

00:05:14.463 --> 00:05:16.631
αλλά βασικά, στα παιδιά δίνεται επιλογή.

00:05:16.631 --> 00:05:18.954
Μπορούν να πάρουν αμέσως ένα ζαχαρωτό

00:05:18.958 --> 00:05:21.401
ή αν μπορούν να περιμένουν
να πάω στο άλλο δωμάτιο

00:05:21.401 --> 00:05:22.983
να φέρω κι άλλα ζαχαρωτά,

00:05:22.983 --> 00:05:24.708
μπορούν να πάρουν δύο.

00:05:25.417 --> 00:05:29.454
Τα περισσότερα παιδιά θέλουν 
πολύ αυτό το δεύτερο ζαχαρωτό,

00:05:29.458 --> 00:05:32.714
αλλά η κρίσιμη ερώτηση είναι:
πόσο μπορούν να περιμένουν;

NOTE Paragraph

00:05:32.714 --> 00:05:33.819
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:05:33.823 --> 00:05:37.983
Προσέθεσα μια αλλαγή 
για να δω τις συνέπειες του πλαισίου.

00:05:38.750 --> 00:05:41.756
Είπα σε κάθε παιδί, ότι ήταν σε μία ομάδα,

00:05:41.756 --> 00:05:43.423
όπως η πράσινη ομάδα,

00:05:43.423 --> 00:05:46.589
και μάλιστα τους έδωσα 
πράσινη μπλούζα να φορέσουν.

00:05:46.589 --> 00:05:50.724
Είπα, «Η ομάδα σας 
περίμενε για δύο ζαχαρωτά

00:05:50.724 --> 00:05:53.099
και η άλλη ομάδα, η πορτοκαλί ομάδα,

00:05:53.099 --> 00:05:54.371
δεν περίμενε».

00:05:54.375 --> 00:05:55.871
Ή είπα το αντίθετο:

00:05:55.875 --> 00:05:57.964
«Η ομάδα σας δεν περίμενε 
για δύο ζαχαρωτά,

00:05:57.964 --> 00:06:00.048
αλλά η άλλη ομάδα περίμενε».

00:06:00.048 --> 00:06:02.381
Μετά άφησα το παιδί μόνο στο δωμάτιο

00:06:02.381 --> 00:06:05.208
και παρακολουθούσα 
από κάμερα να δω πόσο περίμενε.

NOTE Paragraph

00:06:05.792 --> 00:06:09.151
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:06:09.875 --> 00:06:13.673
Αυτό που ανακάλυψα ήταν 
ότι τα παιδιά που πίστευαν

00:06:13.673 --> 00:06:15.839
ότι η ομάδα τους περίμενε 
για δύο ζαχαρωτά

00:06:15.839 --> 00:06:18.817
ήταν περισσότερο πιθανό
να περιμένουν και τα ίδια.

00:06:20.042 --> 00:06:24.496
Άρα επηρεάζονταν από μία ομάδα 
συνομιλήκων που δεν είχαν δει ποτέ.

NOTE Paragraph

00:06:24.500 --> 00:06:25.913
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:06:25.917 --> 00:06:27.621
Καλό, έτσι;

00:06:27.625 --> 00:06:30.246
Με αυτό το αποτέλεσμα ακόμη δεν ήξερα

00:06:30.250 --> 00:06:34.750
αν απλώς αντέγραφαν την ομάδα τους
ή αν συνέβαινε κάτι βαθύτερο από αυτό.

00:06:35.333 --> 00:06:37.038
Οπότε έφερα κι άλλα παιδιά

00:06:37.042 --> 00:06:42.089
και μετά από το τεστ με τα ζαχαρωτά
τους έδειξα φωτογραφίες με ζεύγη παιδιών

00:06:42.089 --> 00:06:45.798
και τους είπα, «Ένα από αυτά τα παιδιά
θέλει να παίρνει πράγματα αμέσως,

00:06:45.798 --> 00:06:47.788
όπως μπισκότα και αυτοκόλλητα.

00:06:47.792 --> 00:06:49.329
Το άλλο θέλει να περιμένει

00:06:49.333 --> 00:06:51.829
για να αποκτήσει πιο πολλά 
από αυτά τα πράγματα».

00:06:51.833 --> 00:06:53.121
Τότε, τα ρώτησα,

00:06:53.125 --> 00:06:55.348
«Ποιο από τα παιδιά σου αρέσει πιο πολύ

00:06:55.348 --> 00:06:57.083
και με ποιο θέλεις να παίξεις;»

00:06:57.833 --> 00:07:01.704
Βρήκα ότι τα παιδιά που πίστευαν
ότι η δική τους ομάδα περίμενε,

00:07:01.708 --> 00:07:05.125
έτεινε να προτιμά παιδιά στα οποία
άρεσε να περιμένουν για πράγματα.

00:07:05.958 --> 00:07:10.083
Η γνώση αυτού που έκανε η ομάδα τους,
τους έκανε να εκτιμούν την αναμονή.

00:07:10.958 --> 00:07:15.076
Και όχι μόνο αυτό, τα παιδιά πιθανώς
χρησιμοποιούσαν την εκτελεστική λειτουργία

00:07:15.083 --> 00:07:18.193
για να επινοήσουν στρατηγικές
για να μπορέσουν να περιμένουν,

00:07:18.193 --> 00:07:21.673
όπως να κάθονται στα χέρια τους
ή να μην κοιτάζουν το ζαχαρωτό

00:07:21.673 --> 00:07:24.788
ή να τραγουδάνε για να ξεχαστούν.

NOTE Paragraph

00:07:24.792 --> 00:07:26.417
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:07:27.500 --> 00:07:31.659
Αυτό που δείχνουν όλα αυτά
είναι πόσο μετράει το πλαίσιο.

00:07:32.089 --> 00:07:35.663
Δεν σημαίνει ότι αυτά τα παιδιά είχαν 
καλή εκτελεστική λειτουργία ή κακή,

00:07:35.667 --> 00:07:38.667
είναι ότι το πλαίσιο τα βοήθησε
να κάνουν καλύτερη χρήση.

NOTE Paragraph

00:07:40.417 --> 00:07:43.542
Τι σημαίνει αυτό για εσάς
και για τα παιδιά σας;

00:07:44.500 --> 00:07:47.163
Ας πούμε ότι θέλετε να μάθετε Ισπανικά.

00:07:47.167 --> 00:07:48.913
Μπορείτε να αλλάξετε το πλαίσιό σας

00:07:48.917 --> 00:07:52.201
και να βρεθείτε ανάμεσα σε άλλα άτομα
που επίσης θέλουν να μάθουν

00:07:52.875 --> 00:07:55.923
και ακόμη καλύτερα αν είναι 
άνθρωποι που σας αρέσουν.

00:07:55.923 --> 00:07:59.333
Έτσι, θα έχετε μεγαλύτερο κίνητρο
για τη χρήση εκτελεστικής λειτουργίας.

00:08:00.167 --> 00:08:04.464
Ή ας πούμε ότι θέλετε να βοηθήσετε 
το παιδί σας με τις ασκήσεις μαθηματικών.

00:08:04.464 --> 00:08:07.631
Μπορείτε να της διδάξετε στρατηγικές
της εκτελεστικής λειτουργίας

00:08:07.631 --> 00:08:09.599
μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο,

00:08:09.599 --> 00:08:12.756
όπως απομακρύνοντας το κινητό της 
πριν αρχίσει τη μελέτη

00:08:12.756 --> 00:08:16.333
ή σχεδιάζοντας μια ανταμοιβή
μετά από μελέτη μίας ώρας.

NOTE Paragraph

00:08:17.083 --> 00:08:20.371
Δεν θέλω να το κάνω να ακουστεί,
ότι το πλαίσιο είναι το παν.

00:08:20.375 --> 00:08:25.031
Η εκτελεστική λειτουργία είναι περίπλοκη
και διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες.

00:08:25.375 --> 00:08:26.933
Αλλά αυτό που θέλω να θυμάστε

00:08:26.933 --> 00:08:29.464
είναι πως αν θέλετε να βελτιώσετε
αυτή την λειτουργία

00:08:29.464 --> 00:08:31.829
σε κάποιο τομέα της ζωής σας,

00:08:31.833 --> 00:08:34.006
μην ψάχνετε για γρήγορες λύσεις.

00:08:34.006 --> 00:08:35.288
Σκεφτείτε το πλαίσιο

00:08:35.292 --> 00:08:38.336
και πώς θα κάνετε τους στόχους σας
να μετράνε πιο πολύ για σας,

00:08:38.336 --> 00:08:39.996
πώς θα κάνετε χρήση στρατηγικών,

00:08:39.996 --> 00:08:42.435
που θα σας βοηθήσουν την δεδομένη στιγμή.

00:08:43.332 --> 00:08:48.346
Οι αρχαίοι Έλληνες το είπαν καλύτερα
όταν είπαν, «Γνώρισε τον εαυτό σου».

00:08:48.750 --> 00:08:53.099
Το κλειδί σ' αυτό είναι να γνωρίζετε πώς 
το πλαίσιο διαμορφώνει τη συμπεριφορά σας

00:08:53.099 --> 00:08:56.913
και πώς θα χρησιμοποιήσετε αυτή την γνώση
για να αλλάξετε προς το καλύτερο.

NOTE Paragraph

00:08:56.917 --> 00:08:58.214
Σας ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:08:58.214 --> 00:09:01.333
(Χειροκρότημα)