1
00:00:01,000 --> 00:00:03,000
Roy Gould: Bir yıldan az bir süre içinde,

2
00:00:03,000 --> 00:00:06,000
dünya Uluslararası Astronomi Yılını kutlayacak.

3
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
ki bu Galileo'nun teleskop vasıtasıyla

4
00:00:08,000 --> 00:00:12,000
gecenin derinliklerine ilk göz atışının 400. yıldönümü oluyor.

5
00:00:12,000 --> 00:00:15,000
Ayrıca, bir kaç ay içerisinde dünya,

6
00:00:15,000 --> 00:00:20,000
Galileo'nun dörtyüzyıl önce yaptığı gibi, evrene bakış açımıza

7
00:00:20,000 --> 00:00:23,000
çok büyük bir etki yapacak olan,

8
00:00:23,000 --> 00:00:27,000
Microsoft Araştırma Merkezi'nin yeni icadının hizmete girişini kutlayacak.

9
00:00:28,000 --> 00:00:31,000
WorldWide Telescope (Evrensel Teleskop) olarak adlandırılan bu teleskobu,

10
00:00:31,000 --> 00:00:36,000
sizlerin ilgisine sunma imkanını bana verdiği için TED'e ve Microsoft'a teşekkür etmek istiyorum.

11
00:00:36,000 --> 00:00:39,000
Ve sizlere eğer fırsatınız olursa,

12
00:00:39,000 --> 00:00:42,000
aşağıdaki TED Laboratuvar'larına göz atmanız konusunda ısrar ediyorum.

13
00:00:43,000 --> 00:00:47,000
Evrensel Teleskop uzaydaki ve Dünya'daki

14
00:00:49,000 --> 00:00:54,000
en büyük teleskoplardan, en iyi görüntüleri alıyor,

15
00:00:54,000 --> 00:00:58,000
ve onları evrenin bütünsel(holistik) bir görünümünü yaratmak için

16
00:00:58,000 --> 00:01:03,000
kusursuz biçimde harmanlıyor(örüyor).

17
00:01:06,000 --> 00:01:08,000
Bu bizim astronomi yapış yöntemimizi değiştirecek,

18
00:01:08,000 --> 00:01:11,000
Bu bizim astronomi öğretiş yöntemimizi değiştirecek,

19
00:01:11,000 --> 00:01:13,000
ve bence en önemlisi,

20
00:01:13,000 --> 00:01:16,000
bu bizim evrende, kendimize bakış açımızı değiştirecek.

21
00:01:17,000 --> 00:01:20,000
Eğer bu TED konferansını büyükbabalarımızın zamanında yapıyor olsaydık,

22
00:01:20,000 --> 00:01:22,000
bu o kadar büyük bir iddia olmayabilirdi.

23
00:01:23,000 --> 00:01:26,000
Örneğin 1920'de, içki içmek yasaktı;

24
00:01:26,000 --> 00:01:29,000
eğer bir kadın olsaydınız, oy kullanmanız yasaktı.

25
00:01:29,000 --> 00:01:34,000
Ve eğer bir yaz gecesinde, başınızı kaldırıp Samanyoluna baksaydınız,

26
00:01:34,000 --> 00:01:38,000
gördüğünüzün tüm evren olduğunu düşünecektiniz.

27
00:01:38,000 --> 00:01:42,000
Aslında, o zamanlar Harvard'ın gözlemevinin başkanı,

28
00:01:42,000 --> 00:01:44,000
tüm evrenin Samanyolu'ndan ibaret olduğunu

29
00:01:44,000 --> 00:01:47,000
iddia eder, inatla savunurdu.

30
00:01:47,000 --> 00:01:49,000
Harvard yanılıyordu, büyük başarı(!).

31
00:01:49,000 --> 00:01:53,000
Elbette, bugün biliyoruz ki galaksimizin ötesine uzanan galaksiler var.

32
00:01:53,000 --> 00:01:57,000
Bugün evrenin görülebilir sınırlarına kadar görebiliyoruz,

33
00:01:57,000 --> 00:01:59,000
zamanda geriye doğru,

34
00:01:59,000 --> 00:02:02,000
neredeyse Büyük Patlama'nın kendisine kadar.

35
00:02:02,000 --> 00:02:06,000
Işığın tüm tayflarını görebiliyoruz,

36
00:02:06,000 --> 00:02:09,000
önceleri görünmez olan dünyaları aydınlatıyoruz.

37
00:02:10,000 --> 00:02:14,000
Doğanın bir şekilde, tam doğru rakamlarda,

38
00:02:14,000 --> 00:02:18,000
ve doğru boyutlardaki yıldızları, büyümeleri için yarattığı

39
00:02:18,000 --> 00:02:22,000
yıldızların yetiştiği muazzam yerleri görebiliyoruz.

40
00:02:22,000 --> 00:02:26,000
Yabancı dünyaları görüyoruz, yabancı güneş sistemlerini --

41
00:02:26,000 --> 00:02:29,000
şu an 300 ve sayıları gün geçtikçe artıyor. --

42
00:02:29,000 --> 00:02:31,000
Ve onlar bizim gibi değiller.

43
00:02:33,000 --> 00:02:36,000
Galaksimizin kalbindeki kara delikleri görüyoruz,

44
00:02:36,000 --> 00:02:39,000
Samanyolunda ve evrenin başka yerlerinde,

45
00:02:39,000 --> 00:02:42,000
zamanın kendisinin durduğu yerler.

46
00:02:42,000 --> 00:02:48,000
Fakat şimdiye kadar, evrene bakış açımız kopuk ve dağınıktı.

47
00:02:48,000 --> 00:02:52,000
Ve doğanın bize anlatacağı pekçok fevkalade hikaye,

48
00:02:52,000 --> 00:02:55,000
bu çatlaklarda kayboldu. Ve bu değişiyor.

49
00:02:55,000 --> 00:02:57,000
Astronomi ve eğitimle uğraşan meslektaşlarımın ve benim,

50
00:02:57,000 --> 00:03:01,000
Evrensel Teleskop hakkında neden bu kadar heycanlandığımızı,

51
00:03:01,000 --> 00:03:04,000
ve bunun gerçekten devrim niteliğinde olduğuna inandığımızı,

52
00:03:04,000 --> 00:03:06,000
kısaca üç sebeple açıklamak istiyorum.

53
00:03:06,000 --> 00:03:11,000
İlk olarak, bizlere evreni tecrübe etme imkanı veriyor.

54
00:03:11,000 --> 00:03:14,000
Evrensel Teleskop, bana göre, evrenin istediğiniz yerine

55
00:03:14,000 --> 00:03:18,000
gitme imkanı veren, bir tür uçan halıdır.

56
00:03:19,000 --> 00:03:25,000
İkincisi, evreni gezerken gökbilimciler rehberiniz olabilir.

57
00:03:25,000 --> 00:03:30,000
Ve burada sadece size ne görmekte olduğunuzu anlatacak, uzmanlardan bahsetmiyorum,

58
00:03:30,000 --> 00:03:36,000
evrenin kuytu köşeleri ve çeşitli ücra sığınaklarına tutkulu olan,

59
00:03:36,000 --> 00:03:38,000
ve kendi coşkularını sizlerle paylaşabilecek,

60
00:03:38,000 --> 00:03:40,000
ve evreni davetkar bir yer yapabilecek gökbilimcilerden bahsediyorum.

61
00:03:40,000 --> 00:03:44,000
Ve son olarak, kendi turlarınızı yaratabilirsiniz:

62
00:03:44,000 --> 00:03:47,000
onları arkadaşlarınızla paylaşabilir, arkadaşlarınızla turlar yaratabilirsiniz.

63
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
Ve benim en heycanlandığım bölüm,

64
00:03:49,000 --> 00:03:53,000
çünkü bence, özümüzde hepimiz birer öykücüyüz.

65
00:03:53,000 --> 00:03:55,000
Ve öyküler anlatırken,

66
00:03:55,000 --> 00:03:59,000
her birimiz evreni kendi açımızdan anlayacağız.

67
00:03:59,000 --> 00:04:02,000
Kendimize ait bir evrenimiz olacak.

68
00:04:02,000 --> 00:04:07,000
Bence zamanla öykücü topluluklarının geliştiğini ve çoğaldığını göreceğiz.

69
00:04:07,000 --> 00:04:12,000
Sizlere Evrensel Teleskop'tan sorumlu insanı tanıştırmadan önce,

70
00:04:12,000 --> 00:04:14,000
Sizleri şu kısa düşünceyle bırakmak istiyorum;

71
00:04:14,000 --> 00:04:18,000
İnsanlara, "Gece göğü size kendinizi nasıl hissettiriyor?" diye sorduğumda,

72
00:04:18,000 --> 00:04:22,000
genellikle,"Ah, küçücük. Kendimi küçücük ve önemsiz hissediyorum." diyorlar.

73
00:04:22,000 --> 00:04:25,000
Aslında, bakışlarımız evreni dolduruyor

74
00:04:25,000 --> 00:04:29,000
Ve Evrensel Teleskop'un yaratıcıları sayesinde,

75
00:04:30,000 --> 00:04:34,000
artık evren ile bir diyaloga başlayabiliriz.

76
00:04:34,000 --> 00:04:37,000
Umarım Evrensel Teleskop sizleri,

77
00:04:37,000 --> 00:04:42,000
küçük olsak bile, gerçekten, inanılmaz biçimde önemli olduğumuza ikna edecektir.

78
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
Teşekkürler.

79
00:04:44,000 --> 00:04:49,000
(Alkışlar)

80
00:04:49,000 --> 00:04:52,000
Sizlere Microsoft'tan Curtis Wong'u

81
00:04:52,000 --> 00:04:55,000
takdim etmek benim için çok büyük bir onurdur.

82
00:04:56,000 --> 00:04:58,000
Curtis Wong: Teşekkürler,Roy.

83
00:05:01,000 --> 00:05:04,000
Evet, burada gördüğünüz harika bir sunum,

84
00:05:04,000 --> 00:05:06,000
fakat bu sadece turlardan birisi.

85
00:05:06,000 --> 00:05:09,000
Ve bu tur yakın zamanda oluşturulanlardan birisi.

86
00:05:09,000 --> 00:05:11,000
Ve turların tümü tamamen interaktif,

87
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
eğer bir yere gitmek istersem --

88
00:05:13,000 --> 00:05:16,000
bir turu izlerken, yolda istediğiniz yerde duraklayabilir,

89
00:05:16,000 --> 00:05:18,000
başka bilgiler edinebilirsiniz.

90
00:05:18,000 --> 00:05:20,000
Burada nereye gitmek isteyeceğinize dair internet ve

91
00:05:20,000 --> 00:05:22,000
diğer pek çok kaynak bulunmakta.

92
00:05:22,000 --> 00:05:25,000
Yakınlaşabilir, tamamen geri çekilebilirsiniz--

93
00:05:25,000 --> 00:05:27,000
tüm kaynaklar burada, ellerinizin altında.

94
00:05:27,000 --> 00:05:34,000
Microsoft --bu projeyi-- Evrensel Teleskop'u meslektaşlarımızdan,

95
00:05:34,000 --> 00:05:37,000
Jim Gray'e adamıştır. Onun yaptığı pek çok iş sayesinde

96
00:05:37,000 --> 00:05:40,000
bu proje gerçek anlamda hayata geçebildi.

97
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
Bu bizim küçük takımımız için zevk için yapılan bir iş,

98
00:05:43,000 --> 00:05:47,000
ve umarız ki bu çocuklara evreni keşfetme ve öğrenme açısından ilham verir.

99
00:05:47,000 --> 00:05:49,000
Her yaştaki çocuğa, bizim gibi.

100
00:05:49,000 --> 00:05:52,000
Ve Evrensel Teleskop bu bahar hazır olacak.

101
00:05:52,000 --> 00:05:57,000
Ücretsiz indirilebilecek. Teşekkürler Craig Mundie.

102
00:05:57,000 --> 00:06:01,000
yeni bir site olan Worldwidetelescope.org sitesinden indirilebilecek.

103
00:06:01,000 --> 00:06:03,000
adresinden indirilebilecek.

104
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
Ve son olarak bugün gördüğünüz sunum,

105
00:06:06,000 --> 00:06:10,000
içeriğin yüzde birinden bile daha az bir bölümüdür.

106
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
TED Laboratuvar'ında altı yaşındaki Benjamin

107
00:06:12,000 --> 00:06:14,000
tarafından yaratılmış, sizleri hayran bırakacak

108
00:06:14,000 --> 00:06:16,000
bir turumuz var.

109
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
Orada görüşmek üzere. Teşekkür ederim.

110
00:06:20,000 --> 00:06:23,000
(Alkışlar)