1
00:00:00,000 --> 00:00:05,642
ამჟამად, საუკეთესო მიახლოება იმისა თუ 
როდის მოხდა დიდი აფეთქება-

2
00:00:05,642 --> 00:00:08,661
(მართალია დიდად ეს ტერმინი არ მომწონს
რადგან ის თავისმხრივ

3
00:00:08,661 --> 00:00:12,562
გულისხმობს, რომ გარკვეული სახის აფეთქება
მოხდა, მაგრამ სინამდვილეში ის აღწერს

4
00:00:12,562 --> 00:00:16,067
იმ მომენტს, როდესაც სამყარომ გაფართოება 
დაიწყო "სინგულარობის" წერტილიდან)

5
00:00:16,067 --> 00:00:18,924
მაგრამ დაახლოებით დიდი აფეთქება მოხდა

6
00:00:18,924 --> 00:00:25,267
13.7 მილიარდი წლის წინ, და მიუხედავად 
იმისა, რომ ჩვენ შეჩვეულნი ვართ

7
00:00:25,267 --> 00:00:28,584
რიცხვებში მილიარდების გამოყენებას, 
განსაკუთრებით როცა

8
00:00:28,584 --> 00:00:31,867
დიდი ოდენობის ფულზე ვსაუბრობთ, ეს 
წარმოუდგენელად დიდი

9
00:00:31,867 --> 00:00:34,575
დროის მონაკვეთია. თითქოს ადვილად 
გასაგებია

10
00:00:34,575 --> 00:00:37,841
მაგრამ, სინამდვილეში ასე არაა. მომავალ 
ვიდეოებში ვაპირებ

11
00:00:37,841 --> 00:00:39,933
ვილაპარაკო დროის მასშტაბებზე, რათა 
რეალურად

12
00:00:39,933 --> 00:00:42,934
აღიქვათ რამხელა დროა 13.7 მილიარდი წელი 
ან აღიქვათ, რომ

13
00:00:42,934 --> 00:00:47,267
ვერ აღიქვამთ მას.

14
00:00:47,267 --> 00:00:50,600
მინდა ხაზი გავუსვა იმას, რომ ეს არის

15
00:00:50,600 --> 00:00:53,522
ახლანდელი ყველაზე ზუსტი მიახლოება. ჩემი 
ცხოვრების

16
00:00:53,522 --> 00:00:56,402
განმავლობაშც კი, მას შემდეგ რაც
ვიცი დიდი აფეთქების შესახებ

17
00:00:56,402 --> 00:00:58,600
და ვაქცევ ყურადღებას თუ რა არის
საუკეთესო

18
00:00:58,600 --> 00:01:00,442
შეფასება, ეს რიცხვი რამდენჯერმე

19
00:01:00,442 --> 00:01:03,181
შეიცვალა, ამიტომ ვფიქრობ ეს დრო მომავალში 
უფრო ზუსტი

20
00:01:03,181 --> 00:01:05,271
იქნება დაკიდევ შეიცვლება.

21
00:01:05,271 --> 00:01:07,779
მაგრამ ახლა ეს ჩვენი ყველაზე ზუსტი
მიახლოებაა.

22
00:01:07,779 --> 00:01:10,267
ახლა კი დავფიქრდეთ იმაზე, თუ რას 
გვეუბნება ეს ციფრი

23
00:01:10,267 --> 00:01:13,373
ხილული სამყაროს ზომაზე.

24
00:01:15,635 --> 00:01:23,548
თუ გაფართოება 13.7 მილიარდი წლის წინ 
დაიწყო...

25
00:01:23,548 --> 00:01:28,333
და ყველაფერი არსებული ჩვენს 
სამგანზომილებიან სამყაროში

26
00:01:28,333 --> 00:01:29,933
იყო ერთ წერტილში მოქცეული

27
00:01:29,933 --> 00:01:33,925
ყველაზე მეტი დრო რაც სინათლის 
ფოტონს, რომელიც ახლა ჩვენ გვწვდება,

28
00:01:33,925 --> 00:01:35,271
შესაძლოა გაეტარებინა

29
00:01:35,271 --> 00:01:37,593
მოძრაობაში (ჩემი თვალი)

30
00:01:37,593 --> 00:01:39,915
(ვთქვათ ეს ჩემი თვალია)

31
00:01:39,915 --> 00:01:42,516
(ესე, ეს ჩემი წამწამები)

32
00:01:42,516 --> 00:01:44,281
ყველაზე ხანგრძლივი დრო რაც ფოტონს,

33
00:01:44,281 --> 00:01:47,950
რომელიც ახლა ჩემს თვალთანაა

34
00:01:47,950 --> 00:01:50,400
ან ტელესკოპის ლინზას უახლოვდება

35
00:01:50,400 --> 00:01:53,718
შეეძლო მოძრაობაში გაეტარებინა

36
00:01:53,718 --> 00:01:55,902
არის 13.7 მილიარდი წელი.

37
00:02:06,502 --> 00:02:09,498
როდესაც ვნახეთხილული სამყაროს

38
00:02:09,498 --> 00:02:11,267
გამოსახულება

39
00:02:11,267 --> 00:02:12,841
(2 თუ 3 ვიდეოს წინ)

40
00:02:12,841 --> 00:02:15,117
ეს იყო ჩემს მიერ დახატული წრე.

41
00:02:15,117 --> 00:02:17,764
გამოსახულება იყო წრე.

42
00:02:17,764 --> 00:02:21,108
როდესაც ვხედავთ სინათლეს, რომელიც მოდის

43
00:02:21,108 --> 00:02:23,771
ამ შორეული ობიექტებიდან, ის მოდის აი აქ

44
00:02:23,771 --> 00:02:26,200
ჩვენ აქ ვართ. გამოსახულებაში აქ არის

45
00:02:26,200 --> 00:02:28,863
ის შორეული ობიექტი

46
00:02:28,863 --> 00:02:32,532
და მისგან წამოსული სინათლე მოდის ჩვენთან.

47
00:02:32,532 --> 00:02:38,656
სინათლეს აქ მოსასვლელად 13.7 მილიარდი
წელი დასჭირდა.

48
00:02:42,656 --> 00:02:45,489
ახლა, ვიყოყმანებ რაღაცის გაკეთებაზე,

49
00:02:45,489 --> 00:02:47,533
რადგან ვსაუბრობთ უზარმაზარ დროისა და

50
00:02:47,533 --> 00:02:51,533
სივრცის მონაკვეთებზე, რომლის მანძილზეც

51
00:02:51,533 --> 00:02:55,380
თვითონ კოსმოსი ფართოვდება, დავინახავთ, 
რომ

52
00:02:55,380 --> 00:03:00,691
ვერ იტყვი, რომ ეს ობიქტი

53
00:03:00,691 --> 00:03:02,744
დაშორებულია

54
00:03:02,759 --> 00:03:03,906
მაინცდამაინც 13.7

55
00:03:03,967 --> 00:03:04,744
მილიარდი

56
00:03:04,744 --> 00:03:13,538
სინათლის წლით. ვამახვილებ 
ყურადღებას- ეს ასე არაა!!!

57
00:03:13,538 --> 00:03:16,125
თუ ვსაუბრობთ უფრო პატარა დროის მონაკვეთზე

58
00:03:16,125 --> 00:03:18,043
ან პატარა მანძილებზე

59
00:03:18,043 --> 00:03:19,892
ასე მიახლოება შეიძლება.

60
00:03:19,892 --> 00:03:21,868
ამ შემთხვევაში სამყაროს გაფართოება

61
00:03:21,868 --> 00:03:24,285
ბევრს არაფერს ცვლის.

62
00:03:24,285 --> 00:03:26,854
ახლა უფრო გასაგებად ვიტყვი.

63
00:03:26,854 --> 00:03:28,709
ვსაუბრობ აი იმ ობიექტზე,

64
00:03:28,709 --> 00:03:31,867
მაგრამ ასევე შეგვიძლია სივრცის იმ 
კოორდინატის განხილვა.

65
00:03:31,867 --> 00:03:34,127
და იმ კოორდინატის ( უნდა ვამბობდე

66
00:03:34,127 --> 00:03:35,722
იმ კოორდინატის დროსა და სივრცეში

67
00:03:35,722 --> 00:03:37,533
რადგან მას ჩვენ განვიხილავთ კონკრეტულ

68
00:03:37,533 --> 00:03:43,121
მომენტში. მაგრამ ეს კოორდინატი არ არის
13.7 მილიარდი სინათლის წლით დაშორებული

69
00:03:43,121 --> 00:03:44,700
ამ ახლანდელი კოორდინატისგან.

70
00:03:44,700 --> 00:03:46,464
და აქ რამდენიმე მიზეზზე უნდა

71
00:03:46,464 --> 00:03:47,533
დავფიქრდეთ. პირველ

72
00:03:47,533 --> 00:03:51,533
რიგში, სინათლე გამოიცა 13.7 მილიარდი წლის
წინ.

73
00:03:51,533 --> 00:03:55,845
სინათლის გამოცემისას ჩვენ ბევრად უფრო 
ახლოს ვიყავით.

74
00:03:55,845 --> 00:03:57,842
ეს კოორდინატი ბევრად ახლოს იყო ამასთან.

75
00:03:57,842 --> 00:03:59,189
ახლა სადაც ვართ კოსმოსში

76
00:03:59,189 --> 00:04:01,371
ბევრად ახლოს იყო სამყაროს იმ წერტილთან.

77
00:04:01,371 --> 00:04:05,933
კიდევ ერთი დასაფიქრებელი რამ ისაა, რომ -
(დავხატავ)

78
00:04:05,933 --> 00:04:12,017
ვთქვათ წავიდეთ 300 000 წლით წინ

79
00:04:12,017 --> 00:04:16,867
თავდაპირველი სინგულარობის წერტილიდან
გაფართოებისგან .

80
00:04:16,867 --> 00:04:19,867
ახლა სამყაროს ისტორიის

81
00:04:19,867 --> 00:04:22,177
მესამასიათასე წელში ვართ.

82
00:04:22,177 --> 00:04:28,214
შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ, რომ სამყაროს 
დაბადებიდან

83
00:04:28,214 --> 00:04:32,267
300 000 წელია გასული.

84
00:04:32,267 --> 00:04:34,315
ვთქვათ რომ ამ წერტილში -ამ წერტილშ

85
00:04:34,315 --> 00:04:37,455
მნიშვნელოვნად ჯერ არაფერი

86
00:04:37,455 --> 00:04:39,034
შეცვლილა ამ დროისთვის.

87
00:04:39,034 --> 00:04:41,249
ამაზე მოგვიანებით ვისაუბრებთ, როდესაც

88
00:04:41,249 --> 00:04:43,678
შევეხებით კომოსური მიკროტალღური ფონის 
გამოსხივებას,

89
00:04:43,678 --> 00:04:45,015
მაგრამ სამყაროს ამ წერტილში

90
00:04:45,015 --> 00:04:48,067
იყო წყალბადის თითქმის ერთგვაროვანი

91
00:04:48,067 --> 00:04:51,109
გავარვარებული პლაზმა.

92
00:04:51,109 --> 00:04:52,966
და ის ასხივებდა მიკროტალღურ რადიაციას,

93
00:04:52,966 --> 00:04:54,777
რომელზეზ მომავალ ვიდეოშ

94
00:04:54,777 --> 00:04:56,082
დავილაპარაკებთ.

95
00:04:56,082 --> 00:05:00,397
ახლა უბრალოდ დავფიქრდეთ ადრეულ სამყაროში
არსებულ ორ წერტილზე .

96
00:05:00,397 --> 00:05:03,467
ვთქვათ ამ ადრეულ სამყაროში გაქვს ეს 
წერტილი

97
00:05:03,467 --> 00:05:04,808
და ის კოორდინატი,

98
00:05:04,808 --> 00:05:08,495
რომელზეც ახლა ვართ.

99
00:05:10,202 --> 00:05:12,767
ეს ცენტრი არ იქნება.

100
00:05:12,767 --> 00:05:14,746
თუ ეს ცენტრი არაა, წარმოსადგენად

101
00:05:14,746 --> 00:05:15,938
უფრო ადვილი იქნება.

102
00:05:15,938 --> 00:05:18,462
ვთქვათ ამ ადრეულ სამყაროში

103
00:05:18,462 --> 00:05:21,310
მხოლოდ შეგეძლო პატარა სახაზავების 
მყისიერად აღება და

104
00:05:21,310 --> 00:05:22,800
ამის გაზომვა,

105
00:05:22,800 --> 00:05:26,180
ამ მანძილს გაზომავდი როგორც

106
00:05:26,703 --> 00:05:29,449
30 მილიონ სინათლის წელიწადს.

107
00:05:35,187 --> 00:05:37,800
ვთქვათ ამ წერტილში

108
00:05:37,800 --> 00:05:40,799
ეს ობიექტი (ფერი:მაგენტა)

109
00:05:40,799 --> 00:05:43,000
გამოსცემს ფოტონს სავარაუდოდ
მიკროტალღური

110
00:05:43,000 --> 00:05:45,880
გამოსხივების სიხშირის დიაპაზონში.

111
00:05:45,880 --> 00:05:48,462
დავინახავთ, რომ ამ დიაპაზონში ასხივებს.

112
00:05:48,462 --> 00:05:50,134
მაგრამ, ასხივებს ფოტონს.

113
00:05:50,134 --> 00:05:51,996
ეს ფოტონი კი სინათლის სიჩქარით მოძრაობს

114
00:05:51,996 --> 00:05:53,062
ეს არის სინათლე.

115
00:05:53,062 --> 00:05:54,536
ფოტონი კი ამბობს -

116
00:05:54,536 --> 00:05:56,902
"მხოლოდ 30 მილიონი სინათლის წელი მაქვს 
გასავლელი"

117
00:05:56,902 --> 00:05:58,354
"ეს არც ისე ცუდია. იქამდე

118
00:05:58,354 --> 00:06:00,252
მივალ 30 მილიონ წელში."

119
00:06:00,252 --> 00:06:02,585
ახლა გავაკეთებ ცალკე.

120
00:06:02,585 --> 00:06:04,656
რეალურად საჭირო მათემატიკა ბევრად რთულია,

121
00:06:04,656 --> 00:06:06,435
ვიდრე რასაც გავაკეთებ, მგარამ უბრალოდ

122
00:06:06,435 --> 00:06:08,010
გაჩვენებთ რა ხდება.

123
00:06:08,010 --> 00:06:10,056
ვთქვათ ფოტონი ამბობს,

124
00:06:10,056 --> 00:06:13,069
" 10 მილიონ წელში მე უნდა ვიყო

125
00:06:14,623 --> 00:06:17,274
ამ კოორდინატზე"

126
00:06:17,905 --> 00:06:20,645
მთელი მანძილის მესამედზე.

127
00:06:20,645 --> 00:06:25,800
მაგრამ რა ხდება ამ 10 მილიონი წლის 
განმავლობაში?

128
00:06:25,800 --> 00:06:27,938
10 მილიონი წლის ,

129
00:06:27,938 --> 00:06:30,118
სამყარო ცოტათი გაფართოვდა.

130
00:06:30,118 --> 00:06:32,538
შესაძლოა ბევრად გაფართოვდა.

131
00:06:32,538 --> 00:06:35,498
ახლა დავხატავ გაფართოებულ სამყაროს.

132
00:06:35,498 --> 00:06:37,967
10 მილიონი წლის შემდეგ სამყარო

133
00:06:37,967 --> 00:06:40,654
შესაძლოა ასე გამოიყურებოდეს.

134
00:06:41,054 --> 00:06:43,071
(შესაძლოა ამაზე დიდიც კი იყოს.)

135
00:06:43,071 --> 00:06:45,000
(ასე დავხატავ.)

136
00:06:45,015 --> 00:06:47,132
10 მილიონი წლის შემდეგ სამყარო

137
00:06:47,132 --> 00:06:49,470
შესაძლოა საკმაოდ გაფართოვებულიყო.

138
00:06:49,470 --> 00:06:53,419
ეს არის მომავალში 10 მილიონი წლით წინ 
წასვლა.

139
00:06:53,696 --> 00:06:56,839
თუმცა კოსმოლოგიური მაშწტაბით

140
00:06:56,839 --> 00:07:00,104
ჯერ სამყარო ადრეულ ასაკშია

141
00:07:00,104 --> 00:07:02,550
რადგან ჯამში 13.7 მილიარდ წელზე გვაქვს
საუბარი.

142
00:07:02,550 --> 00:07:06,875
ვთქვათ გავიდა 10 მილიონი წელი.

143
00:07:07,644 --> 00:07:09,363
სამყარო გაფართოვდა.

144
00:07:09,363 --> 00:07:12,062
კოორდინატი რომელზეც ახლა ვართ

145
00:07:12,062 --> 00:07:15,460
გადმოვიდა აი აქ.

146
00:07:15,460 --> 00:07:18,774
კოორდინატი რომლიდანაც ფოტონი
თავდაპირველად გამოიცა

147
00:07:18,774 --> 00:07:21,425
ახლა იქნება

148
00:07:21,425 --> 00:07:23,839
აი აქ.

149
00:07:23,839 --> 00:07:25,604
ამ ფოტონმა თქვა რომ "აი

150
00:07:25,604 --> 00:07:27,479
10 მილიონ სინათლის წელში

151
00:07:27,479 --> 00:07:28,887
ვიქნები აქ"

152
00:07:28,887 --> 00:07:30,454
მე ახლა დაახლოებით ვამბობ

153
00:07:30,454 --> 00:07:32,604
და უბრალოდ მინდა მარტივად მიგახვედროთ.

154
00:07:32,604 --> 00:07:35,600
უხეშად, ის კოორდინატი რომელთანაც ფოტონი

155
00:07:35,600 --> 00:07:37,210
10 მილიონ წელში მივა

156
00:07:37,210 --> 00:07:38,915
არის აქ.

157
00:07:38,915 --> 00:07:39,877
სამყარო გაფართოვდა

158
00:07:39,877 --> 00:07:42,704
ყველა კოორდინატი დაშრდა ერთმანეთს.

159
00:07:42,704 --> 00:07:44,129
აქ რა მოხდა?

160
00:07:44,129 --> 00:07:45,462
სამყარო გაფართოვდა.

161
00:07:45,462 --> 00:07:47,720
მანძილი, რომემლიც აქამდე 30 მილიონი 
სინათლის

162
00:07:47,720 --> 00:07:51,853
წელი იყო, ახლა, უხეშად ვამბობ,

163
00:07:51,853 --> 00:07:56,467
მხოლოდ იმისათვის, რომ გაგაგებინოთ

164
00:07:56,467 --> 00:08:01,946
ინტუიტიურად მიგახვედროთ

165
00:08:01,946 --> 00:08:03,773
რა ხდება-

166
00:08:03,773 --> 00:08:06,333
მანძილი აღარაა 30 მილიონი სინათლის წელი

167
00:08:06,333 --> 00:08:09,215
შესაძლოა 100 მილიონია.

168
00:08:10,399 --> 00:08:15,476
ესაა 100 მილიონი სინათლის წელი.

169
00:08:15,476 --> 00:08:17,878
სამყარო ფართოვდება.

170
00:08:17,878 --> 00:08:21,080
სივრცე იშლება.

171
00:08:21,080 --> 00:08:22,952
წარმოიდგინე როგორც ბატუტის

172
00:08:22,952 --> 00:08:25,197
ან ბუშტის ზედაპირი იწელება.

173
00:08:25,197 --> 00:08:28,169
ამიტომ ის კოორდინატი, რომელზეც სინათლეა

174
00:08:28,169 --> 00:08:29,237
10 მილიონ წელში,

175
00:08:29,237 --> 00:08:31,420
(10 მილიონი წელია რაც მოძრაობს)

176
00:08:31,420 --> 00:08:33,867
-მაგრამ გავლილი აქვს ბევრად დიდი მანძილი!

177
00:08:33,867 --> 00:08:39,000
მას გავლილი აქვს-- მანძლი სადღაც 30 
მილიონი

178
00:08:39,000 --> 00:08:42,707
სინათლის წლის ფარგლებში.

179
00:08:42,707 --> 00:08:44,098
აქ გამოთვლა ზუსტი არაა.

180
00:08:44,098 --> 00:08:46,652
ზუსტად არ გამომითვლია.

181
00:08:46,652 --> 00:08:49,903
მაგრამ აზრი ისაა, რომ გავლილია 30 მილიონი
სინათლის წელი.

182
00:08:49,903 --> 00:08:52,503
ისე, არ უნდა გავაკეთო

183
00:08:52,503 --> 00:08:55,243
იგივე დისტანცია, იმიტომ, რომ მანძილი რაც 
გაიარა

184
00:08:55,243 --> 00:08:56,636
და უნდა გაიაროს

185
00:08:56,636 --> 00:08:58,333
გაფართოების გამო

186
00:08:58,333 --> 00:09:01,652
იქნება წრფივი. როდესაც უბრალოდ ჩემთვის 
ვფიქრობ

187
00:09:01,652 --> 00:09:02,999
ასე არ უნდა იყოს.

188
00:09:02,999 --> 00:09:05,000
მაგრამ ამაზე არ გავაკეთებ

189
00:09:05,000 --> 00:09:05,800
განცხადევას.

190
00:09:05,800 --> 00:09:08,067
მაგრამ დისტანცია, რომელიც ფოტონმა დაფარა

191
00:09:08,067 --> 00:09:13,308
ეს მანძილი არის ვთქვათ 20 მილიონი სინათლის
წელი...

192
00:09:13,308 --> 00:09:18,000
რადგან ყოველ გადაადგილებაზე

193
00:09:18,000 --> 00:09:21,800
განვლილი მანძილი იწელება.

194
00:09:21,800 --> 00:09:27,194
ამიტომ, მიუხედავად იმისა, რომ ის 10 
მილიონი წლის მანძილზე მოძრაობდა

195
00:09:27,194 --> 00:09:30,000
დაფარული მანძილი აღარაა მხოლოდ

196
00:09:30,000 --> 00:09:31,652
10 მილიონი სინათილს წელი.

197
00:09:31,652 --> 00:09:33,933
ის ახლა გაიწელა 20 მილიონ სინათლის წელზე.

198
00:09:33,933 --> 00:09:36,067
და დარჩემილი გასავლელი მანძილი აღარაა

199
00:09:36,067 --> 00:09:38,339
მხოლოდ 20 მილიონი სინათლის წელი.

200
00:09:38,339 --> 00:09:40,986
ის ახლა შესაძლოა 80 მილიონი სინათლის წელი
იყოს.

201
00:09:43,940 --> 00:09:46,931
ამიტომ ფოტონი შეიძლება იმედგაცრუებული 
დარჩეს.

202
00:09:46,931 --> 00:09:49,021
შესაძლოა ოპტიმისტურად შეხედვაც.

203
00:09:49,021 --> 00:09:52,179
"ვაა! 20 მილიონი სინათლის წლის დაფარვა 
მოვახერხე

204
00:09:52,179 --> 00:09:53,898
მხოლოდ 10 მილიონ წელში."

205
00:09:53,898 --> 00:09:56,003
"თითქოს სინათლის სიჩქარეზე სწრაფად 
ვმოძრაობ"

206
00:09:56,003 --> 00:09:58,867
რეალურად ეს ასე არაა, რადგან თვითონ

207
00:09:58,867 --> 00:10:00,677
კოორდინატები შორდებიან ერთმანეთს.

208
00:10:00,677 --> 00:10:03,231
ისინი ფართოვდებიან და ფოტონი უბრალოდ
მოძრაობს

209
00:10:03,231 --> 00:10:05,925
სინათლის სიჩქარით. მაგრამ მანძლი, რომელიც
იფარება

210
00:10:05,925 --> 00:10:08,267
10 მილიონ წელში მეტია

211
00:10:08,267 --> 00:10:10,847
10 მილიონ სინათლის წელზე.

212
00:10:10,847 --> 00:10:12,519
ის 20 მილიონი სინათლის წელია.

213
00:10:12,519 --> 00:10:15,677
ამიტომ, უბრალოდ დროს და მანძილს ვერ 
გაამრავლებ

214
00:10:15,677 --> 00:10:17,163
ამ კოსმოლოგიურ მასშტაბებზე.

215
00:10:17,163 --> 00:10:19,671
განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც თვითონ

216
00:10:19,671 --> 00:10:23,525
კოორდინატები სცილდებიან ერთმანეთს.

217
00:10:23,525 --> 00:10:28,333
მაგრამ ალბათ ხვდებით ეს ყველაფერი საითკენ 
მიდის.

218
00:10:28,333 --> 00:10:30,863
ახლა ფოტონი ამბობს "აა"

219
00:10:30,863 --> 00:10:35,321
"შემდეგ 40 მილიონ წელში

220
00:10:35,321 --> 00:10:40,012
შეიძლება აქ მივიდე"

221
00:10:40,012 --> 00:10:42,984
მაგრამ რეალურად, შემდეგ 40 მილიონ წელში

222
00:10:42,984 --> 00:10:48,092
ის შესაძლოა მოვიდეს აქამდე,

223
00:10:48,092 --> 00:10:50,507
რადგან ეს მანძილი 80 მილიონი სინათლის 
წელია.

224
00:10:50,507 --> 00:10:54,269
რეალურად 40 მილიონი წლის შემდეგ,

225
00:10:54,269 --> 00:10:55,989
ანუ გადის 40 მილიონი წელი...

226
00:10:55,989 --> 00:10:58,049
და სამყარო კიდე უფრო მეტად

227
00:10:58,049 --> 00:11:00,000
გაფართოვდა.

228
00:11:00,000 --> 00:11:01,840
მთლიან ბუშტს არ დავხატავ,

229
00:11:01,840 --> 00:11:04,285
მაგრამ ადგილი საიდანაც ეს ფოტონი გამოიცა

230
00:11:04,285 --> 00:11:06,575
შესაძლოა იყოს აქ,

231
00:11:06,575 --> 00:11:12,292
ჩვენი ამჟამინდელი პოზიცია არის აქ,

232
00:11:12,292 --> 00:11:16,678
ადგილი სადაც სინათლე 10 მილიონ წელში
მივიდა

233
00:11:16,678 --> 00:11:18,456
არის აქ,

234
00:11:18,456 --> 00:11:23,431
და ადგილი სადაც სინათლე 40 მილიონი წლის 
მერეა

235
00:11:23,431 --> 00:11:26,131
შესაძლოა იყოს აქ.

236
00:11:26,131 --> 00:11:31,456
ამგვარად, მანძილი ამ ორ წერტილს შორის:

237
00:11:31,456 --> 00:11:33,852
როცა დავიწყეთ იყო 10 მილიონი სინათლის
წელი,

238
00:11:33,852 --> 00:11:36,003
მერე გახდა 20 მილიონი სინათლის წელი

239
00:11:36,003 --> 00:11:38,944
ახლა შესაძლოა იყოს -არ ვიცი

240
00:11:38,944 --> 00:11:41,777
შესაძლოა მილიარდი სინათლის წელი.

241
00:11:41,777 --> 00:11:45,395
შესაძლოა ეს მანძილი,

242
00:11:45,395 --> 00:11:47,348
უბრალოდ ვიგონებ რიცხვებს,

243
00:11:47,348 --> 00:11:49,716
მართალია შესაძლოა ზედმეტად დიდი იყოს...

244
00:11:49,716 --> 00:11:52,869
შესაძლოა 100 მილიონი სინათლის წელი იყოს.

245
00:11:54,269 --> 00:11:59,322
ეს მაინძილი კი, არ ვიცი

246
00:12:00,122 --> 00:12:01,858
500 მილიონი სინათლის წელი.

247
00:12:01,858 --> 00:12:05,925
და ახლა შესაძლოა მთლიანად ამ ორ წერტილს
შორის მილიარდი სინათლის წელიწადი იყოს.

248
00:12:05,925 --> 00:12:08,729
ფოტონს შეიძლება იმედი გაუცრუვდეს.

249
00:12:08,729 --> 00:12:10,896
რაც უფრო დიდ მანძილს ფარაცს, უკან იყურება,

250
00:12:10,896 --> 00:12:15,933
და ამბობს "ვაა, მხოლოდ 50 მილიონ წელში
600 მილიონი სინათლის წელი დავფარე"

251
00:12:15,933 --> 00:12:17,071
"ეს საკმაოდ კარგია"

252
00:12:17,071 --> 00:12:18,604
მაგრამ იმედგაცრუებულია, რადგან

253
00:12:18,604 --> 00:12:22,922
ეგონა, რომ 30 მილიონი სინათლის წელი უნდა 
დაეფარა,

254
00:12:22,922 --> 00:12:24,890
მაგრამ ეს მანძილი იწელება და იწელება.

255
00:12:24,890 --> 00:12:26,591
რადგან თვითონ კოსმოსი იწელება.

256
00:12:26,591 --> 00:12:30,167
რეალურად, ვუბრუნდებით საწყის იდეას,

257
00:12:30,167 --> 00:12:36,251
ფოტონი, რომელიც ახლა გვიახლოვდება და

258
00:12:36,251 --> 00:12:41,916
ვთქვათ 13.4 მილიარდი წელია მოძრაობს

259
00:12:41,916 --> 00:12:46,839
და მხოლოდ ახლა გვიახლოვდება, 
სწრაფად გავიყვანოთ 13.4 მილიარდი წელი

260
00:12:46,839 --> 00:12:49,858
ამ წერტილიდან რათა მივიდეთ დღევანდელ 
დღემდე.

261
00:12:49,858 --> 00:12:55,467
თუ აქ დავხატავ მთელს ხილულ სამყაროს

262
00:12:55,467 --> 00:13:00,267
ეს წერტილი იქნება საიდანაც სინათლე გამოიცა

263
00:13:00,267 --> 00:13:05,618
ჩვენ კი ვართ აი აქ და...

264
00:13:05,618 --> 00:13:08,600
ამას ნათელს მოვფენ. ვხატავ მთელს ხილულ
სამყაროს

265
00:13:08,600 --> 00:13:11,731
ჩვენი წერტილი ცენტრი უნდა იყოს, რადგან
თუ რამე განსაკუთრებულად

266
00:13:11,731 --> 00:13:16,733
უცნაური არაა, ყველა მიმართულებით თანაბარ
მანძლს ვხედავთ.

267
00:13:16,733 --> 00:13:19,766
ამიტომ ჩვენ პოზიციას ცენტრად დავხატავ.

268
00:13:19,766 --> 00:13:23,748
ასე რომ, ეს არის მთლიანი ხილული სამყარო.
ეს ფოტონი გამოცემული იყო აქედან

269
00:13:23,748 --> 00:13:29,703
13.4 მილიარდი წლის წინ, დიდი აფეთქებიდან 
300 000 წლის შემდეგ.

270
00:13:29,703 --> 00:13:31,579
და ახლა გვიახლოვდება.

271
00:13:33,795 --> 00:13:45,067
მართალია ფოტონი 13.7 მილიარდი წლის
მანძილზე მოძრაობდა

272
00:13:46,267 --> 00:13:52,538
მაგრამ უცნაური ის არის, რომ ეს ობიექტი,
რადგანაც მას ვშორდებოდით გაფართოებისას

273
00:13:52,538 --> 00:13:55,647
ეს ობიექტი, საუკეთესო შეფასებით

274
00:13:56,755 --> 00:14:03,031
46 მილიარდი სინათლის წლითაა დაშორებული 
ჩვენგან.

275
00:14:07,877 --> 00:14:10,093
მინდა კარგად გაგაგებინოთ:

276
00:14:10,093 --> 00:14:13,217
ობიექტი ახლა 46 მილიარდი სინათლის წლითაა 
დაშორებული ჩვენგან.

277
00:14:13,217 --> 00:14:16,133
ამიტომ, როდესაც მასეზე დასაკვირვებლად 
მხოლოდ სინათლეს იყენებ,

278
00:14:16,133 --> 00:14:20,880
სინათლის წლების მიხედვით სინათლე 13.7 
მილიარდი წლის მანძილზე მოძრაობდა

279
00:14:20,880 --> 00:14:26,595
ეს დაახლოებით ერთადერთი გზაა სინათლესთან
და მანძილთან მიმართებაში საფიქრალად,

280
00:14:26,595 --> 00:14:29,286
ამიტომ შესაძლოა 13.4 (იცინის) 
(ათწილადს ვცვლი)

281
00:14:29,286 --> 00:14:32,013
შესაძლოა 13.4 მილიარდი სინათლის წლის 
მანძილი იყოს.

282
00:14:32,013 --> 00:14:34,231
მაგრამ რეალურად, დღეს რომ გქონდეს სახაზავი

283
00:14:34,231 --> 00:14:35,934
რომელიც სინათლის წლებში ზომავს

284
00:14:35,934 --> 00:14:39,025
ეს მანძილი ისეა გაწელილი

285
00:14:39,025 --> 00:14:41,446
რომ გაიზომებოდა როგორც 46 მილიარდი 
სინათლის წელი.

286
00:14:41,446 --> 00:14:43,824
უბრალოდ მინიშნებისთვის, როდესაც კოსმოსური

287
00:14:43,824 --> 00:14:45,600
მიკროტალღური ფონის გამოსხივებაზე

288
00:14:45,600 --> 00:14:48,477
ვლაპარაკობთ, როგორი იქნება ეს წერტილი 
კოსმოსში?

289
00:14:48,477 --> 00:14:50,990
ის რაც 46 მილიარდი სინათლის წლის მანძილძეა

290
00:14:50,990 --> 00:14:54,225
მაგრამ ფოტონს 13.7 მილიარდი წელი დასჭირდა
ჩვენამდე მოსაღწევად.

291
00:14:54,225 --> 00:14:55,710
როგორი იქნება ეს?

292
00:14:55,710 --> 00:14:59,867
როცა ვამბობთ როგორი იქნება, ეს ეყრდნობა

293
00:14:59,867 --> 00:15:02,304
იმ ფოტონებს რომლებიც ჩვენამდე აღწევს.

294
00:15:02,304 --> 00:15:05,067
ეს ფოტონები 13.4 მილიარდი წლის წინ
წამოვიდნენ.

295
00:15:05,067 --> 00:15:08,016
ამიტომ ეს ფოტონები გამოიცემიან

296
00:15:08,016 --> 00:15:11,128
იმ პრიმიტიული სტრუქტურიდან, გავარვარებული

297
00:15:11,128 --> 00:15:14,913
წყალბადის პლაზმის ბურუსიდან.

298
00:15:15,452 --> 00:15:18,651
ანუ რას დავინახავთ ამ პლაზმის
ბურუსში

299
00:15:18,651 --> 00:15:23,836
-დავინახავთ რაღაც

300
00:15:24,036 --> 00:15:26,125
თეთრ ცხელ პლაზმას,

301
00:15:27,402 --> 00:15:32,384
რომელიც ჯერ სტაბილურ ატომებად არ არის 
დიფერენცირებული და მითუმეტეს არა

302
00:15:32,384 --> 00:15:36,269
ვარსკვლავებად. დავინახავთ ამ გავარვარებულ 
პლაზმას.

303
00:15:36,269 --> 00:15:40,133
რეალურად, წერტილი სივრცეში, რომელიც 46
მილიარდი წლის მოშორებითაა დღევანდელიდან

304
00:15:40,133 --> 00:15:46,800
სავარაუდოდ დიფერენცირებულია სტაბილურ
ატომებად, ვარსკვლავებად და გალაქტიკებად.

305
00:15:46,800 --> 00:15:52,134
გულახდილად, თუ ის ადამიანები,(თუ იქ ახლა 
არის ცივილიზაცი) სხედან და

306
00:15:52,134 --> 00:15:53,933
უყურეენ ჩვენი სივრცული კოორდინატიდან

307
00:15:53,933 --> 00:15:56,400
გაშვებულ ფოტონებს,

308
00:15:56,400 --> 00:15:58,729
ისინი ჩვენ ვერ დაგვინახავენ. 
დაგვინახავენ ჩვენ

309
00:15:58,729 --> 00:16:02,305
13.4 მილიარდი წლის წინ. დაინახავენ

310
00:16:02,305 --> 00:16:06,809
კოსმოსის ჩვენი მონაკვეთის
ძალიან პრიმიტიულ სახეს

311
00:16:06,809 --> 00:16:09,642
როცა მართლა მარტო ცხელი პლაზმა იყო.

312
00:16:09,642 --> 00:16:12,475
ამაზე მომდევნო ვიდეოში დავილაპარაკებთ,
მაგრამ დაფიქრდით.

313
00:16:12,475 --> 00:16:15,447
ნებისმიერი ფოტონი, რომელიც იმ პერიოდიდან
მოდის

314
00:16:15,447 --> 00:16:17,769
ნებისმიერი მიმართულებიდან და მოდის

315
00:16:17,769 --> 00:16:20,973
13.4 მილიარდი წელია

316
00:16:20,973 --> 00:16:23,800
იქნება იმ პრიმიტიული ფაზიდან ან

317
00:16:23,800 --> 00:16:27,986
წამოსული იქნება იმ დროიდან როდესაც
სამყარო იყო

318
00:16:27,986 --> 00:16:30,401
პრიმიტიულ ფაზაში როცა მხოლოდ გავარვარებული

319
00:16:30,401 --> 00:16:32,800
პლაზმისგა, არადიფერენცირებული მასისგან 
შედგებოდა.

320
00:16:32,800 --> 00:16:34,488
იმედია, ეს გაგაგებინებთ საიდან

321
00:16:34,488 --> 00:16:38,919
მომდინარეობს კოსმოსური მიკროტალღური ფონის
გამოსხივება