WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:05.642
ამჟამად, საუკეთესო მიახლოება იმისა თუ 
როდის მოხდა დიდი აფეთქება-

00:00:05.642 --> 00:00:08.661
(მართალია დიდად ეს ტერმინი არ მომწონს
რადგან ის თავისმხრივ

00:00:08.661 --> 00:00:12.562
გულისხმობს, რომ გარკვეული სახის აფეთქება
მოხდა, მაგრამ სინამდვილეში ის აღწერს

00:00:12.562 --> 00:00:16.067
იმ მომენტს, როდესაც სამყარომ გაფართოება 
დაიწყო "სინგულარობის" წერტილიდან)

00:00:16.067 --> 00:00:18.924
მაგრამ დაახლოებით დიდი აფეთქება მოხდა

00:00:18.924 --> 00:00:25.267
13.7 მილიარდი წლის წინ, და მიუხედავად 
იმისა, რომ ჩვენ შეჩვეულნი ვართ

00:00:25.267 --> 00:00:28.584
რიცხვებში მილიარდების გამოყენებას, 
განსაკუთრებით როცა

00:00:28.584 --> 00:00:31.867
დიდი ოდენობის ფულზე ვსაუბრობთ, ეს 
წარმოუდგენელად დიდი

00:00:31.867 --> 00:00:34.575
დროის მონაკვეთია. თითქოს ადვილად 
გასაგებია

00:00:34.575 --> 00:00:37.841
მაგრამ, სინამდვილეში ასე არაა. მომავალ 
ვიდეოებში ვაპირებ

00:00:37.841 --> 00:00:39.933
ვილაპარაკო დროის მასშტაბებზე, რათა 
რეალურად

00:00:39.933 --> 00:00:42.934
აღიქვათ რამხელა დროა 13.7 მილიარდი წელი 
ან აღიქვათ, რომ

00:00:42.934 --> 00:00:47.267
ვერ აღიქვამთ მას.

00:00:47.267 --> 00:00:50.600
მინდა ხაზი გავუსვა იმას, რომ ეს არის

00:00:50.600 --> 00:00:53.522
ახლანდელი ყველაზე ზუსტი მიახლოება. ჩემი 
ცხოვრების

00:00:53.522 --> 00:00:56.402
განმავლობაშც კი, მას შემდეგ რაც
ვიცი დიდი აფეთქების შესახებ

00:00:56.402 --> 00:00:58.600
და ვაქცევ ყურადღებას თუ რა არის
საუკეთესო

00:00:58.600 --> 00:01:00.442
შეფასება, ეს რიცხვი რამდენჯერმე

00:01:00.442 --> 00:01:03.181
შეიცვალა, ამიტომ ვფიქრობ ეს დრო მომავალში 
უფრო ზუსტი

00:01:03.181 --> 00:01:05.271
იქნება დაკიდევ შეიცვლება.

00:01:05.271 --> 00:01:07.779
მაგრამ ახლა ეს ჩვენი ყველაზე ზუსტი
მიახლოებაა.

00:01:07.779 --> 00:01:10.267
ახლა კი დავფიქრდეთ იმაზე, თუ რას 
გვეუბნება ეს ციფრი

00:01:10.267 --> 00:01:13.373
ხილული სამყაროს ზომაზე.

00:01:15.635 --> 00:01:23.548
თუ გაფართოება 13.7 მილიარდი წლის წინ 
დაიწყო...

00:01:23.548 --> 00:01:28.333
და ყველაფერი არსებული ჩვენს 
სამგანზომილებიან სამყაროში

00:01:28.333 --> 00:01:29.933
იყო ერთ წერტილში მოქცეული

00:01:29.933 --> 00:01:33.925
ყველაზე მეტი დრო რაც სინათლის 
ფოტონს, რომელიც ახლა ჩვენ გვწვდება,

00:01:33.925 --> 00:01:35.271
შესაძლოა გაეტარებინა

00:01:35.271 --> 00:01:37.593
მოძრაობაში (ჩემი თვალი)

00:01:37.593 --> 00:01:39.915
(ვთქვათ ეს ჩემი თვალია)

00:01:39.915 --> 00:01:42.516
(ესე, ეს ჩემი წამწამები)

00:01:42.516 --> 00:01:44.281
ყველაზე ხანგრძლივი დრო რაც ფოტონს,

00:01:44.281 --> 00:01:47.950
რომელიც ახლა ჩემს თვალთანაა

00:01:47.950 --> 00:01:50.400
ან ტელესკოპის ლინზას უახლოვდება

00:01:50.400 --> 00:01:53.718
შეეძლო მოძრაობაში გაეტარებინა

00:01:53.718 --> 00:01:55.902
არის 13.7 მილიარდი წელი.

00:02:06.502 --> 00:02:09.498
როდესაც ვნახეთხილული სამყაროს

00:02:09.498 --> 00:02:11.267
გამოსახულება

00:02:11.267 --> 00:02:12.841
(2 თუ 3 ვიდეოს წინ)

00:02:12.841 --> 00:02:15.117
ეს იყო ჩემს მიერ დახატული წრე.

00:02:15.117 --> 00:02:17.764
გამოსახულება იყო წრე.

00:02:17.764 --> 00:02:21.108
როდესაც ვხედავთ სინათლეს, რომელიც მოდის

00:02:21.108 --> 00:02:23.771
ამ შორეული ობიექტებიდან, ის მოდის აი აქ

00:02:23.771 --> 00:02:26.200
ჩვენ აქ ვართ. გამოსახულებაში აქ არის

00:02:26.200 --> 00:02:28.863
ის შორეული ობიექტი

00:02:28.863 --> 00:02:32.532
და მისგან წამოსული სინათლე მოდის ჩვენთან.

00:02:32.532 --> 00:02:38.656
სინათლეს აქ მოსასვლელად 13.7 მილიარდი
წელი დასჭირდა.

00:02:42.656 --> 00:02:45.489
ახლა, ვიყოყმანებ რაღაცის გაკეთებაზე,

00:02:45.489 --> 00:02:47.533
რადგან ვსაუბრობთ უზარმაზარ დროისა და

00:02:47.533 --> 00:02:51.533
სივრცის მონაკვეთებზე, რომლის მანძილზეც

00:02:51.533 --> 00:02:55.380
თვითონ კოსმოსი ფართოვდება, დავინახავთ, 
რომ

00:02:55.380 --> 00:03:00.691
ვერ იტყვი, რომ ეს ობიქტი

00:03:00.691 --> 00:03:02.744
დაშორებულია

00:03:02.759 --> 00:03:03.906
მაინცდამაინც 13.7

00:03:03.967 --> 00:03:04.744
მილიარდი

00:03:04.744 --> 00:03:13.538
სინათლის წლით. ვამახვილებ 
ყურადღებას- ეს ასე არაა!!!

00:03:13.538 --> 00:03:16.125
თუ ვსაუბრობთ უფრო პატარა დროის მონაკვეთზე

00:03:16.125 --> 00:03:18.043
ან პატარა მანძილებზე

00:03:18.043 --> 00:03:19.892
ასე მიახლოება შეიძლება.

00:03:19.892 --> 00:03:21.868
ამ შემთხვევაში სამყაროს გაფართოება

00:03:21.868 --> 00:03:24.285
ბევრს არაფერს ცვლის.

00:03:24.285 --> 00:03:26.854
ახლა უფრო გასაგებად ვიტყვი.

00:03:26.854 --> 00:03:28.709
ვსაუბრობ აი იმ ობიექტზე,

00:03:28.709 --> 00:03:31.867
მაგრამ ასევე შეგვიძლია სივრცის იმ 
კოორდინატის განხილვა.

00:03:31.867 --> 00:03:34.127
და იმ კოორდინატის ( უნდა ვამბობდე

00:03:34.127 --> 00:03:35.722
იმ კოორდინატის დროსა და სივრცეში

00:03:35.722 --> 00:03:37.533
რადგან მას ჩვენ განვიხილავთ კონკრეტულ

00:03:37.533 --> 00:03:43.121
მომენტში. მაგრამ ეს კოორდინატი არ არის
13.7 მილიარდი სინათლის წლით დაშორებული

00:03:43.121 --> 00:03:44.700
ამ ახლანდელი კოორდინატისგან.

00:03:44.700 --> 00:03:46.464
და აქ რამდენიმე მიზეზზე უნდა

00:03:46.464 --> 00:03:47.533
დავფიქრდეთ. პირველ

00:03:47.533 --> 00:03:51.533
რიგში, სინათლე გამოიცა 13.7 მილიარდი წლის
წინ.

00:03:51.533 --> 00:03:55.845
სინათლის გამოცემისას ჩვენ ბევრად უფრო 
ახლოს ვიყავით.

00:03:55.845 --> 00:03:57.842
ეს კოორდინატი ბევრად ახლოს იყო ამასთან.

00:03:57.842 --> 00:03:59.189
ახლა სადაც ვართ კოსმოსში

00:03:59.189 --> 00:04:01.371
ბევრად ახლოს იყო სამყაროს იმ წერტილთან.

00:04:01.371 --> 00:04:05.933
კიდევ ერთი დასაფიქრებელი რამ ისაა, რომ -
(დავხატავ)

00:04:05.933 --> 00:04:12.017
ვთქვათ წავიდეთ 300 000 წლით წინ

00:04:12.017 --> 00:04:16.867
თავდაპირველი სინგულარობის წერტილიდან
გაფართოებისგან .

00:04:16.867 --> 00:04:19.867
ახლა სამყაროს ისტორიის

00:04:19.867 --> 00:04:22.177
მესამასიათასე წელში ვართ.

00:04:22.177 --> 00:04:28.214
შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ, რომ სამყაროს 
დაბადებიდან

00:04:28.214 --> 00:04:32.267
300 000 წელია გასული.

00:04:32.267 --> 00:04:34.315
ვთქვათ რომ ამ წერტილში -ამ წერტილშ

00:04:34.315 --> 00:04:37.455
მნიშვნელოვნად ჯერ არაფერი

00:04:37.455 --> 00:04:39.034
შეცვლილა ამ დროისთვის.

00:04:39.034 --> 00:04:41.249
ამაზე მოგვიანებით ვისაუბრებთ, როდესაც

00:04:41.249 --> 00:04:43.678
შევეხებით კომოსური მიკროტალღური ფონის 
გამოსხივებას,

00:04:43.678 --> 00:04:45.015
მაგრამ სამყაროს ამ წერტილში

00:04:45.015 --> 00:04:48.067
იყო წყალბადის თითქმის ერთგვაროვანი

00:04:48.067 --> 00:04:51.109
გავარვარებული პლაზმა.

00:04:51.109 --> 00:04:52.966
და ის ასხივებდა მიკროტალღურ რადიაციას,

00:04:52.966 --> 00:04:54.777
რომელზეზ მომავალ ვიდეოშ

00:04:54.777 --> 00:04:56.082
დავილაპარაკებთ.

00:04:56.082 --> 00:05:00.397
ახლა უბრალოდ დავფიქრდეთ ადრეულ სამყაროში
არსებულ ორ წერტილზე .

00:05:00.397 --> 00:05:03.467
ვთქვათ ამ ადრეულ სამყაროში გაქვს ეს 
წერტილი

00:05:03.467 --> 00:05:04.808
და ის კოორდინატი,

00:05:04.808 --> 00:05:08.495
რომელზეც ახლა ვართ.

00:05:10.202 --> 00:05:12.767
ეს ცენტრი არ იქნება.

00:05:12.767 --> 00:05:14.746
თუ ეს ცენტრი არაა, წარმოსადგენად

00:05:14.746 --> 00:05:15.938
უფრო ადვილი იქნება.

00:05:15.938 --> 00:05:18.462
ვთქვათ ამ ადრეულ სამყაროში

00:05:18.462 --> 00:05:21.310
მხოლოდ შეგეძლო პატარა სახაზავების 
მყისიერად აღება და

00:05:21.310 --> 00:05:22.800
ამის გაზომვა,

00:05:22.800 --> 00:05:26.180
ამ მანძილს გაზომავდი როგორც

00:05:26.703 --> 00:05:29.449
30 მილიონ სინათლის წელიწადს.

00:05:35.187 --> 00:05:37.800
ვთქვათ ამ წერტილში

00:05:37.800 --> 00:05:40.799
ეს ობიექტი (ფერი:მაგენტა)

00:05:40.799 --> 00:05:43.000
გამოსცემს ფოტონს სავარაუდოდ
მიკროტალღური

00:05:43.000 --> 00:05:45.880
გამოსხივების სიხშირის დიაპაზონში.

00:05:45.880 --> 00:05:48.462
დავინახავთ, რომ ამ დიაპაზონში ასხივებს.

00:05:48.462 --> 00:05:50.134
მაგრამ, ასხივებს ფოტონს.

00:05:50.134 --> 00:05:51.996
ეს ფოტონი კი სინათლის სიჩქარით მოძრაობს

00:05:51.996 --> 00:05:53.062
ეს არის სინათლე.

00:05:53.062 --> 00:05:54.536
ფოტონი კი ამბობს -

00:05:54.536 --> 00:05:56.902
"მხოლოდ 30 მილიონი სინათლის წელი მაქვს 
გასავლელი"

00:05:56.902 --> 00:05:58.354
"ეს არც ისე ცუდია. იქამდე

00:05:58.354 --> 00:06:00.252
მივალ 30 მილიონ წელში."

00:06:00.252 --> 00:06:02.585
ახლა გავაკეთებ ცალკე.

00:06:02.585 --> 00:06:04.656
რეალურად საჭირო მათემატიკა ბევრად რთულია,

00:06:04.656 --> 00:06:06.435
ვიდრე რასაც გავაკეთებ, მგარამ უბრალოდ

00:06:06.435 --> 00:06:08.010
გაჩვენებთ რა ხდება.

00:06:08.010 --> 00:06:10.056
ვთქვათ ფოტონი ამბობს,

00:06:10.056 --> 00:06:13.069
" 10 მილიონ წელში მე უნდა ვიყო

00:06:14.623 --> 00:06:17.274
ამ კოორდინატზე"

00:06:17.905 --> 00:06:20.645
მთელი მანძილის მესამედზე.

00:06:20.645 --> 00:06:25.800
მაგრამ რა ხდება ამ 10 მილიონი წლის 
განმავლობაში?

00:06:25.800 --> 00:06:27.938
10 მილიონი წლის ,

00:06:27.938 --> 00:06:30.118
სამყარო ცოტათი გაფართოვდა.

00:06:30.118 --> 00:06:32.538
შესაძლოა ბევრად გაფართოვდა.

00:06:32.538 --> 00:06:35.498
ახლა დავხატავ გაფართოებულ სამყაროს.

00:06:35.498 --> 00:06:37.967
10 მილიონი წლის შემდეგ სამყარო

00:06:37.967 --> 00:06:40.654
შესაძლოა ასე გამოიყურებოდეს.

00:06:41.054 --> 00:06:43.071
(შესაძლოა ამაზე დიდიც კი იყოს.)

00:06:43.071 --> 00:06:45.000
(ასე დავხატავ.)

00:06:45.015 --> 00:06:47.132
10 მილიონი წლის შემდეგ სამყარო

00:06:47.132 --> 00:06:49.470
შესაძლოა საკმაოდ გაფართოვებულიყო.

00:06:49.470 --> 00:06:53.419
ეს არის მომავალში 10 მილიონი წლით წინ 
წასვლა.

00:06:53.696 --> 00:06:56.839
თუმცა კოსმოლოგიური მაშწტაბით

00:06:56.839 --> 00:07:00.104
ჯერ სამყარო ადრეულ ასაკშია

00:07:00.104 --> 00:07:02.550
რადგან ჯამში 13.7 მილიარდ წელზე გვაქვს
საუბარი.

00:07:02.550 --> 00:07:06.875
ვთქვათ გავიდა 10 მილიონი წელი.

00:07:07.644 --> 00:07:09.363
სამყარო გაფართოვდა.

00:07:09.363 --> 00:07:12.062
კოორდინატი რომელზეც ახლა ვართ

00:07:12.062 --> 00:07:15.460
გადმოვიდა აი აქ.

00:07:15.460 --> 00:07:18.774
კოორდინატი რომლიდანაც ფოტონი
თავდაპირველად გამოიცა

00:07:18.774 --> 00:07:21.425
ახლა იქნება

00:07:21.425 --> 00:07:23.839
აი აქ.

00:07:23.839 --> 00:07:25.604
ამ ფოტონმა თქვა რომ "აი

00:07:25.604 --> 00:07:27.479
10 მილიონ სინათლის წელში

00:07:27.479 --> 00:07:28.887
ვიქნები აქ"

00:07:28.887 --> 00:07:30.454
მე ახლა დაახლოებით ვამბობ

00:07:30.454 --> 00:07:32.604
და უბრალოდ მინდა მარტივად მიგახვედროთ.

00:07:32.604 --> 00:07:35.600
უხეშად, ის კოორდინატი რომელთანაც ფოტონი

00:07:35.600 --> 00:07:37.210
10 მილიონ წელში მივა

00:07:37.210 --> 00:07:38.915
არის აქ.

00:07:38.915 --> 00:07:39.877
სამყარო გაფართოვდა

00:07:39.877 --> 00:07:42.704
ყველა კოორდინატი დაშრდა ერთმანეთს.

00:07:42.704 --> 00:07:44.129
აქ რა მოხდა?

00:07:44.129 --> 00:07:45.462
სამყარო გაფართოვდა.

00:07:45.462 --> 00:07:47.720
მანძილი, რომემლიც აქამდე 30 მილიონი 
სინათლის

00:07:47.720 --> 00:07:51.853
წელი იყო, ახლა, უხეშად ვამბობ,

00:07:51.853 --> 00:07:56.467
მხოლოდ იმისათვის, რომ გაგაგებინოთ

00:07:56.467 --> 00:08:01.946
ინტუიტიურად მიგახვედროთ

00:08:01.946 --> 00:08:03.773
რა ხდება-

00:08:03.773 --> 00:08:06.333
მანძილი აღარაა 30 მილიონი სინათლის წელი

00:08:06.333 --> 00:08:09.215
შესაძლოა 100 მილიონია.

00:08:10.399 --> 00:08:15.476
ესაა 100 მილიონი სინათლის წელი.

00:08:15.476 --> 00:08:17.878
სამყარო ფართოვდება.

00:08:17.878 --> 00:08:21.080
სივრცე იშლება.

00:08:21.080 --> 00:08:22.952
წარმოიდგინე როგორც ბატუტის

00:08:22.952 --> 00:08:25.197
ან ბუშტის ზედაპირი იწელება.

00:08:25.197 --> 00:08:28.169
ამიტომ ის კოორდინატი, რომელზეც სინათლეა

00:08:28.169 --> 00:08:29.237
10 მილიონ წელში,

00:08:29.237 --> 00:08:31.420
(10 მილიონი წელია რაც მოძრაობს)

00:08:31.420 --> 00:08:33.867
-მაგრამ გავლილი აქვს ბევრად დიდი მანძილი!

00:08:33.867 --> 00:08:39.000
მას გავლილი აქვს-- მანძლი სადღაც 30 
მილიონი

00:08:39.000 --> 00:08:42.707
სინათლის წლის ფარგლებში.

00:08:42.707 --> 00:08:44.098
აქ გამოთვლა ზუსტი არაა.

00:08:44.098 --> 00:08:46.652
ზუსტად არ გამომითვლია.

00:08:46.652 --> 00:08:49.903
მაგრამ აზრი ისაა, რომ გავლილია 30 მილიონი
სინათლის წელი.

00:08:49.903 --> 00:08:52.503
ისე, არ უნდა გავაკეთო

00:08:52.503 --> 00:08:55.243
იგივე დისტანცია, იმიტომ, რომ მანძილი რაც 
გაიარა

00:08:55.243 --> 00:08:56.636
და უნდა გაიაროს

00:08:56.636 --> 00:08:58.333
გაფართოების გამო

00:08:58.333 --> 00:09:01.652
იქნება წრფივი. როდესაც უბრალოდ ჩემთვის 
ვფიქრობ

00:09:01.652 --> 00:09:02.999
ასე არ უნდა იყოს.

00:09:02.999 --> 00:09:05.000
მაგრამ ამაზე არ გავაკეთებ

00:09:05.000 --> 00:09:05.800
განცხადევას.

00:09:05.800 --> 00:09:08.067
მაგრამ დისტანცია, რომელიც ფოტონმა დაფარა

00:09:08.067 --> 00:09:13.308
ეს მანძილი არის ვთქვათ 20 მილიონი სინათლის
წელი...

00:09:13.308 --> 00:09:18.000
რადგან ყოველ გადაადგილებაზე

00:09:18.000 --> 00:09:21.800
განვლილი მანძილი იწელება.

00:09:21.800 --> 00:09:27.194
ამიტომ, მიუხედავად იმისა, რომ ის 10 
მილიონი წლის მანძილზე მოძრაობდა

00:09:27.194 --> 00:09:30.000
დაფარული მანძილი აღარაა მხოლოდ

00:09:30.000 --> 00:09:31.652
10 მილიონი სინათილს წელი.

00:09:31.652 --> 00:09:33.933
ის ახლა გაიწელა 20 მილიონ სინათლის წელზე.

00:09:33.933 --> 00:09:36.067
და დარჩემილი გასავლელი მანძილი აღარაა

00:09:36.067 --> 00:09:38.339
მხოლოდ 20 მილიონი სინათლის წელი.

00:09:38.339 --> 00:09:40.986
ის ახლა შესაძლოა 80 მილიონი სინათლის წელი
იყოს.

00:09:43.940 --> 00:09:46.931
ამიტომ ფოტონი შეიძლება იმედგაცრუებული 
დარჩეს.

00:09:46.931 --> 00:09:49.021
შესაძლოა ოპტიმისტურად შეხედვაც.

00:09:49.021 --> 00:09:52.179
"ვაა! 20 მილიონი სინათლის წლის დაფარვა 
მოვახერხე

00:09:52.179 --> 00:09:53.898
მხოლოდ 10 მილიონ წელში."

00:09:53.898 --> 00:09:56.003
"თითქოს სინათლის სიჩქარეზე სწრაფად 
ვმოძრაობ"

00:09:56.003 --> 00:09:58.867
რეალურად ეს ასე არაა, რადგან თვითონ

00:09:58.867 --> 00:10:00.677
კოორდინატები შორდებიან ერთმანეთს.

00:10:00.677 --> 00:10:03.231
ისინი ფართოვდებიან და ფოტონი უბრალოდ
მოძრაობს

00:10:03.231 --> 00:10:05.925
სინათლის სიჩქარით. მაგრამ მანძლი, რომელიც
იფარება

00:10:05.925 --> 00:10:08.267
10 მილიონ წელში მეტია

00:10:08.267 --> 00:10:10.847
10 მილიონ სინათლის წელზე.

00:10:10.847 --> 00:10:12.519
ის 20 მილიონი სინათლის წელია.

00:10:12.519 --> 00:10:15.677
ამიტომ, უბრალოდ დროს და მანძილს ვერ 
გაამრავლებ

00:10:15.677 --> 00:10:17.163
ამ კოსმოლოგიურ მასშტაბებზე.

00:10:17.163 --> 00:10:19.671
განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც თვითონ

00:10:19.671 --> 00:10:23.525
კოორდინატები სცილდებიან ერთმანეთს.

00:10:23.525 --> 00:10:28.333
მაგრამ ალბათ ხვდებით ეს ყველაფერი საითკენ 
მიდის.

00:10:28.333 --> 00:10:30.863
ახლა ფოტონი ამბობს "აა"

00:10:30.863 --> 00:10:35.321
"შემდეგ 40 მილიონ წელში

00:10:35.321 --> 00:10:40.012
შეიძლება აქ მივიდე"

00:10:40.012 --> 00:10:42.984
მაგრამ რეალურად, შემდეგ 40 მილიონ წელში

00:10:42.984 --> 00:10:48.092
ის შესაძლოა მოვიდეს აქამდე,

00:10:48.092 --> 00:10:50.507
რადგან ეს მანძილი 80 მილიონი სინათლის 
წელია.

00:10:50.507 --> 00:10:54.269
რეალურად 40 მილიონი წლის შემდეგ,

00:10:54.269 --> 00:10:55.989
ანუ გადის 40 მილიონი წელი...

00:10:55.989 --> 00:10:58.049
და სამყარო კიდე უფრო მეტად

00:10:58.049 --> 00:11:00.000
გაფართოვდა.

00:11:00.000 --> 00:11:01.840
მთლიან ბუშტს არ დავხატავ,

00:11:01.840 --> 00:11:04.285
მაგრამ ადგილი საიდანაც ეს ფოტონი გამოიცა

00:11:04.285 --> 00:11:06.575
შესაძლოა იყოს აქ,

00:11:06.575 --> 00:11:12.292
ჩვენი ამჟამინდელი პოზიცია არის აქ,

00:11:12.292 --> 00:11:16.678
ადგილი სადაც სინათლე 10 მილიონ წელში
მივიდა

00:11:16.678 --> 00:11:18.456
არის აქ,

00:11:18.456 --> 00:11:23.431
და ადგილი სადაც სინათლე 40 მილიონი წლის 
მერეა

00:11:23.431 --> 00:11:26.131
შესაძლოა იყოს აქ.

00:11:26.131 --> 00:11:31.456
ამგვარად, მანძილი ამ ორ წერტილს შორის:

00:11:31.456 --> 00:11:33.852
როცა დავიწყეთ იყო 10 მილიონი სინათლის
წელი,

00:11:33.852 --> 00:11:36.003
მერე გახდა 20 მილიონი სინათლის წელი

00:11:36.003 --> 00:11:38.944
ახლა შესაძლოა იყოს -არ ვიცი

00:11:38.944 --> 00:11:41.777
შესაძლოა მილიარდი სინათლის წელი.

00:11:41.777 --> 00:11:45.395
შესაძლოა ეს მანძილი,

00:11:45.395 --> 00:11:47.348
უბრალოდ ვიგონებ რიცხვებს,

00:11:47.348 --> 00:11:49.716
მართალია შესაძლოა ზედმეტად დიდი იყოს...

00:11:49.716 --> 00:11:52.869
შესაძლოა 100 მილიონი სინათლის წელი იყოს.

00:11:54.269 --> 00:11:59.322
ეს მაინძილი კი, არ ვიცი

00:12:00.122 --> 00:12:01.858
500 მილიონი სინათლის წელი.

00:12:01.858 --> 00:12:05.925
და ახლა შესაძლოა მთლიანად ამ ორ წერტილს
შორის მილიარდი სინათლის წელიწადი იყოს.

00:12:05.925 --> 00:12:08.729
ფოტონს შეიძლება იმედი გაუცრუვდეს.

00:12:08.729 --> 00:12:10.896
რაც უფრო დიდ მანძილს ფარაცს, უკან იყურება,

00:12:10.896 --> 00:12:15.933
და ამბობს "ვაა, მხოლოდ 50 მილიონ წელში
600 მილიონი სინათლის წელი დავფარე"

00:12:15.933 --> 00:12:17.071
"ეს საკმაოდ კარგია"

00:12:17.071 --> 00:12:18.604
მაგრამ იმედგაცრუებულია, რადგან

00:12:18.604 --> 00:12:22.922
ეგონა, რომ 30 მილიონი სინათლის წელი უნდა 
დაეფარა,

00:12:22.922 --> 00:12:24.890
მაგრამ ეს მანძილი იწელება და იწელება.

00:12:24.890 --> 00:12:26.591
რადგან თვითონ კოსმოსი იწელება.

00:12:26.591 --> 00:12:30.167
რეალურად, ვუბრუნდებით საწყის იდეას,

00:12:30.167 --> 00:12:36.251
ფოტონი, რომელიც ახლა გვიახლოვდება და

00:12:36.251 --> 00:12:41.916
ვთქვათ 13.4 მილიარდი წელია მოძრაობს

00:12:41.916 --> 00:12:46.839
და მხოლოდ ახლა გვიახლოვდება, 
სწრაფად გავიყვანოთ 13.4 მილიარდი წელი

00:12:46.839 --> 00:12:49.858
ამ წერტილიდან რათა მივიდეთ დღევანდელ 
დღემდე.

00:12:49.858 --> 00:12:55.467
თუ აქ დავხატავ მთელს ხილულ სამყაროს

00:12:55.467 --> 00:13:00.267
ეს წერტილი იქნება საიდანაც სინათლე გამოიცა

00:13:00.267 --> 00:13:05.618
ჩვენ კი ვართ აი აქ და...

00:13:05.618 --> 00:13:08.600
ამას ნათელს მოვფენ. ვხატავ მთელს ხილულ
სამყაროს

00:13:08.600 --> 00:13:11.731
ჩვენი წერტილი ცენტრი უნდა იყოს, რადგან
თუ რამე განსაკუთრებულად

00:13:11.731 --> 00:13:16.733
უცნაური არაა, ყველა მიმართულებით თანაბარ
მანძლს ვხედავთ.

00:13:16.733 --> 00:13:19.766
ამიტომ ჩვენ პოზიციას ცენტრად დავხატავ.

00:13:19.766 --> 00:13:23.748
ასე რომ, ეს არის მთლიანი ხილული სამყარო.
ეს ფოტონი გამოცემული იყო აქედან

00:13:23.748 --> 00:13:29.703
13.4 მილიარდი წლის წინ, დიდი აფეთქებიდან 
300 000 წლის შემდეგ.

00:13:29.703 --> 00:13:31.579
და ახლა გვიახლოვდება.

00:13:33.795 --> 00:13:45.067
მართალია ფოტონი 13.7 მილიარდი წლის
მანძილზე მოძრაობდა

00:13:46.267 --> 00:13:52.538
მაგრამ უცნაური ის არის, რომ ეს ობიექტი,
რადგანაც მას ვშორდებოდით გაფართოებისას

00:13:52.538 --> 00:13:55.647
ეს ობიექტი, საუკეთესო შეფასებით

00:13:56.755 --> 00:14:03.031
46 მილიარდი სინათლის წლითაა დაშორებული 
ჩვენგან.

00:14:07.877 --> 00:14:10.093
მინდა კარგად გაგაგებინოთ:

00:14:10.093 --> 00:14:13.217
ობიექტი ახლა 46 მილიარდი სინათლის წლითაა 
დაშორებული ჩვენგან.

00:14:13.217 --> 00:14:16.133
ამიტომ, როდესაც მასეზე დასაკვირვებლად 
მხოლოდ სინათლეს იყენებ,

00:14:16.133 --> 00:14:20.880
სინათლის წლების მიხედვით სინათლე 13.7 
მილიარდი წლის მანძილზე მოძრაობდა

00:14:20.880 --> 00:14:26.595
ეს დაახლოებით ერთადერთი გზაა სინათლესთან
და მანძილთან მიმართებაში საფიქრალად,

00:14:26.595 --> 00:14:29.286
ამიტომ შესაძლოა 13.4 (იცინის) 
(ათწილადს ვცვლი)

00:14:29.286 --> 00:14:32.013
შესაძლოა 13.4 მილიარდი სინათლის წლის 
მანძილი იყოს.

00:14:32.013 --> 00:14:34.231
მაგრამ რეალურად, დღეს რომ გქონდეს სახაზავი

00:14:34.231 --> 00:14:35.934
რომელიც სინათლის წლებში ზომავს

00:14:35.934 --> 00:14:39.025
ეს მანძილი ისეა გაწელილი

00:14:39.025 --> 00:14:41.446
რომ გაიზომებოდა როგორც 46 მილიარდი 
სინათლის წელი.

00:14:41.446 --> 00:14:43.824
უბრალოდ მინიშნებისთვის, როდესაც კოსმოსური

00:14:43.824 --> 00:14:45.600
მიკროტალღური ფონის გამოსხივებაზე

00:14:45.600 --> 00:14:48.477
ვლაპარაკობთ, როგორი იქნება ეს წერტილი 
კოსმოსში?

00:14:48.477 --> 00:14:50.990
ის რაც 46 მილიარდი სინათლის წლის მანძილძეა

00:14:50.990 --> 00:14:54.225
მაგრამ ფოტონს 13.7 მილიარდი წელი დასჭირდა
ჩვენამდე მოსაღწევად.

00:14:54.225 --> 00:14:55.710
როგორი იქნება ეს?

00:14:55.710 --> 00:14:59.867
როცა ვამბობთ როგორი იქნება, ეს ეყრდნობა

00:14:59.867 --> 00:15:02.304
იმ ფოტონებს რომლებიც ჩვენამდე აღწევს.

00:15:02.304 --> 00:15:05.067
ეს ფოტონები 13.4 მილიარდი წლის წინ
წამოვიდნენ.

00:15:05.067 --> 00:15:08.016
ამიტომ ეს ფოტონები გამოიცემიან

00:15:08.016 --> 00:15:11.128
იმ პრიმიტიული სტრუქტურიდან, გავარვარებული

00:15:11.128 --> 00:15:14.913
წყალბადის პლაზმის ბურუსიდან.

00:15:15.452 --> 00:15:18.651
ანუ რას დავინახავთ ამ პლაზმის
ბურუსში

00:15:18.651 --> 00:15:23.836
-დავინახავთ რაღაც

00:15:24.036 --> 00:15:26.125
თეთრ ცხელ პლაზმას,

00:15:27.402 --> 00:15:32.384
რომელიც ჯერ სტაბილურ ატომებად არ არის 
დიფერენცირებული და მითუმეტეს არა

00:15:32.384 --> 00:15:36.269
ვარსკვლავებად. დავინახავთ ამ გავარვარებულ 
პლაზმას.

00:15:36.269 --> 00:15:40.133
რეალურად, წერტილი სივრცეში, რომელიც 46
მილიარდი წლის მოშორებითაა დღევანდელიდან

00:15:40.133 --> 00:15:46.800
სავარაუდოდ დიფერენცირებულია სტაბილურ
ატომებად, ვარსკვლავებად და გალაქტიკებად.

00:15:46.800 --> 00:15:52.134
გულახდილად, თუ ის ადამიანები,(თუ იქ ახლა 
არის ცივილიზაცი) სხედან და

00:15:52.134 --> 00:15:53.933
უყურეენ ჩვენი სივრცული კოორდინატიდან

00:15:53.933 --> 00:15:56.400
გაშვებულ ფოტონებს,

00:15:56.400 --> 00:15:58.729
ისინი ჩვენ ვერ დაგვინახავენ. 
დაგვინახავენ ჩვენ

00:15:58.729 --> 00:16:02.305
13.4 მილიარდი წლის წინ. დაინახავენ

00:16:02.305 --> 00:16:06.809
კოსმოსის ჩვენი მონაკვეთის
ძალიან პრიმიტიულ სახეს

00:16:06.809 --> 00:16:09.642
როცა მართლა მარტო ცხელი პლაზმა იყო.

00:16:09.642 --> 00:16:12.475
ამაზე მომდევნო ვიდეოში დავილაპარაკებთ,
მაგრამ დაფიქრდით.

00:16:12.475 --> 00:16:15.447
ნებისმიერი ფოტონი, რომელიც იმ პერიოდიდან
მოდის

00:16:15.447 --> 00:16:17.769
ნებისმიერი მიმართულებიდან და მოდის

00:16:17.769 --> 00:16:20.973
13.4 მილიარდი წელია

00:16:20.973 --> 00:16:23.800
იქნება იმ პრიმიტიული ფაზიდან ან

00:16:23.800 --> 00:16:27.986
წამოსული იქნება იმ დროიდან როდესაც
სამყარო იყო

00:16:27.986 --> 00:16:30.401
პრიმიტიულ ფაზაში როცა მხოლოდ გავარვარებული

00:16:30.401 --> 00:16:32.800
პლაზმისგა, არადიფერენცირებული მასისგან 
შედგებოდა.

00:16:32.800 --> 00:16:34.488
იმედია, ეს გაგაგებინებთ საიდან

00:16:34.488 --> 00:16:38.919
მომდინარეობს კოსმოსური მიკროტალღური ფონის
გამოსხივება