[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:05.64,Default,,0000,0000,0000,,Giờ đây, ước tính chính xác nhất thời điểm xảy ra Big Bang
Dialogue: 0,0:00:05.64,0:00:08.66,Default,,0000,0000,0000,,và một lần nữa, tôi ko thích cái từ đó lắm, vì càm giác như nó ngụ ý
Dialogue: 0,0:00:08.66,0:00:12.56,Default,,0000,0000,0000,,về một vụ nổ, nhưng thật ra nó là về sự giãn nở của không gian
Dialogue: 0,0:00:12.56,0:00:16.07,Default,,0000,0000,0000,,-khi không gian nở ra từ một điểm kỳ dị
Dialogue: 0,0:00:16.07,0:00:18.92,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ước lượng chính xác nhất thời điểm xảy ra
Dialogue: 0,0:00:18.92,0:00:25.27,Default,,0000,0000,0000,,là 13.7 tỉ năm trước, và dù ta đã quen với các con số
Dialogue: 0,0:00:25.27,0:00:28.58,Default,,0000,0000,0000,,hàng tỷ, nhất là khi ta vói về
Dialogue: 0,0:00:28.58,0:00:31.87,Default,,0000,0000,0000,,số tiền lớn, đây là một khoảng thời gian
Dialogue: 0,0:00:31.87,0:00:34.58,Default,,0000,0000,0000,,ko thể tin được. Có vẻ như nó là một con số dễ xử lý, nhưng
Dialogue: 0,0:00:34.58,0:00:37.84,Default,,0000,0000,0000,,thực ra thì ko. Và trong các video sau, tôi sẽ nói về
Dialogue: 0,0:00:37.84,0:00:39.93,Default,,0000,0000,0000,,những thang tthời gian, để bạn có thể thực sự nhận ra
Dialogue: 0,0:00:39.93,0:00:42.93,Default,,0000,0000,0000,,nó dài đến thế nào, hay thâm chí ngưỡng mộ, ngưỡng mộ
Dialogue: 0,0:00:42.93,0:00:47.27,Default,,0000,0000,0000,,rằng chúng ta không thể tưởng tượng nổi 13.7 tỉ năm dài đến thế nào
Dialogue: 0,0:00:47.27,0:00:50.60,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi muốn nhấn mạnh rằng đây là
Dialogue: 0,0:00:50.60,0:00:53.52,Default,,0000,0000,0000,,ước tính chính xác nhất cho tới hiện tại. Dù vậy thì trong cả những năm tôi sống, dù
Dialogue: 0,0:00:53.52,0:00:56.40,Default,,0000,0000,0000,,trong đời tôi khi tôi biết về Big Bang và
Dialogue: 0,0:00:56.40,0:00:58.60,Default,,0000,0000,0000,,chú ý đến cái ước tính này,
Dialogue: 0,0:00:58.60,0:01:00.44,Default,,0000,0000,0000,,con số này đã hơi xê dịch, vì vậy tôi nghĩ rằng
Dialogue: 0,0:01:00.44,0:01:03.18,Default,,0000,0000,0000,,trong tương lại, con số này có thể trở nên chính xác hơn
Dialogue: 0,0:01:03.18,0:01:05.27,Default,,0000,0000,0000,,hoặc thay đổi chút ít.
Dialogue: 0,0:01:05.27,0:01:07.78,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đây là dự đoán gần nhất. Rồi, như vậy, tôi muốn
Dialogue: 0,0:01:07.78,0:01:10.27,Default,,0000,0000,0000,,nghĩ xem nó cho ta biết gì về kích thước
Dialogue: 0,0:01:10.27,0:01:13.37,Default,,0000,0000,0000,,của vũ trụ quan sát được
Dialogue: 0,0:01:15.64,0:01:23.55,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, nếu sữ giãn nở bắt đầu 13.7 tỉ năm trước
Dialogue: 0,0:01:23.55,0:01:28.33,Default,,0000,0000,0000,,tất cả những gì ta biết về vũ trụ 3 chiều bắt đầu
Dialogue: 0,0:01:28.33,0:01:29.93,Default,,0000,0000,0000,,từ một điểm
Dialogue: 0,0:01:29.93,0:01:33.92,Default,,0000,0000,0000,,quãng đường lớn nhất mà một phôton đi được
Dialogue: 0,0:01:33.92,0:01:35.27,Default,,0000,0000,0000,,chạm đến chúng ta ngay bây giờ
Dialogue: 0,0:01:35.27,0:01:37.59,Default,,0000,0000,0000,,(vậy, mắt ở đây)
Dialogue: 0,0:01:37.59,0:01:39.92,Default,,0000,0000,0000,,(vậy, coi như mắt tôi ở ngay đây)
Dialogue: 0,0:01:39.92,0:01:42.52,Default,,0000,0000,0000,,(đó là lông mi)
Dialogue: 0,0:01:42.52,0:01:44.28,Default,,0000,0000,0000,,lớn nhất - một vài photon ánh sáng
Dialogue: 0,0:01:44.28,0:01:47.95,Default,,0000,0000,0000,,đã đến mắt tôi, hoặc có thể
Dialogue: 0,0:01:47.95,0:01:50.40,Default,,0000,0000,0000,,nó đến thấy kính một kính viễn vọng
Dialogue: 0,0:01:50.40,0:01:53.72,Default,,0000,0000,0000,,quãng đường dài nhất nó đi được
Dialogue: 0,0:01:53.72,0:01:55.90,Default,,0000,0000,0000,,là 13.7 tỉ năm
Dialogue: 0,0:02:06.50,0:02:09.50,Default,,0000,0000,0000,,Vậy khi ta nhìn vào sự mô tả đó
Dialogue: 0,0:02:09.50,0:02:11.27,Default,,0000,0000,0000,,(tôi nghĩ là 2 hay 3 video trước)
Dialogue: 0,0:02:11.27,0:02:12.84,Default,,0000,0000,0000,,của vũ trụ quan sats được
Dialogue: 0,0:02:12.84,0:02:15.12,Default,,0000,0000,0000,,Tôi vẽ - no là một hình tron
Dialogue: 0,0:02:15.12,0:02:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Mộ hình tròn
Dialogue: 0,0:02:17.76,0:02:21.11,Default,,0000,0000,0000,,Và khi ta thấy ánh sáng từ đây
Dialogue: 0,0:02:21.11,0:02:23.77,Default,,0000,0000,0000,,những vật ở xa, rằng ánh sáng đến với ta ngay đây
Dialogue: 0,0:02:23.77,0:02:26.20,Default,,0000,0000,0000,,đây là chúng ta. Đây là nơi, tôi đoán
Dialogue: 0,0:02:26.20,0:02:28.86,Default,,0000,0000,0000,,theo như mô tả, là vị trị vật ở xa
Dialogue: 0,0:02:28.86,0:02:32.53,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ánh sáng từ vật ở xa vừa mới đến với chúng ta
Dialogue: 0,0:02:32.53,0:02:38.66,Default,,0000,0000,0000,,Và tia sáng đó đã mất 13.7 tỉ năm để đến
Dialogue: 0,0:02:42.66,0:02:45.49,Default,,0000,0000,0000,,Giờ, điều mà tôi lưỡng lự
Dialogue: 0,0:02:45.49,0:02:47.53,Default,,0000,0000,0000,,vì chúng ta đang nói đến một khoảng cách rất lớn
Dialogue: 0,0:02:47.53,0:02:51.53,Default,,0000,0000,0000,,trong một thang thời gian rất lớn... mà qua đó
Dialogue: 0,0:02:51.53,0:02:55.38,Default,,0000,0000,0000,,không gian tự nó giãn nở. Ta sẽ thấy trong video
Dialogue: 0,0:02:55.38,0:03:00.69,Default,,0000,0000,0000,,rằng ta không thể nói vật ở đây
Dialogue: 0,0:03:00.69,0:03:02.74,Default,,0000,0000,0000,,không hẳn
Dialogue: 0,0:03:02.76,0:03:03.91,Default,,0000,0000,0000,,nó KHÔNG
Dialogue: 0,0:03:03.97,0:03:04.74,Default,,0000,0000,0000,,(để tôi viết hoa)
Dialogue: 0,0:03:04.74,0:03:13.54,Default,,0000,0000,0000,,Đây KHÔNG PHẢI là cách nhau 13.7 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:03:13.54,0:03:16.12,Default,,0000,0000,0000,,Nếu ta nói về một thang thời gian nhỏ hơn
Dialogue: 0,0:03:16.12,0:03:18.04,Default,,0000,0000,0000,,hoặc, tôi đoán, một quãng đường nhỏ hơn
Dialogue: 0,0:03:18.04,0:03:19.89,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể ước tính như vậy
Dialogue: 0,0:03:19.89,0:03:21.87,Default,,0000,0000,0000,,Sự giãn nở của vũ trụ chính nó
Dialogue: 0,0:03:21.87,0:03:24.28,Default,,0000,0000,0000,,cũng không khác là bao
Dialogue: 0,0:03:24.28,0:03:26.85,Default,,0000,0000,0000,,Và để tôi làm rõ hơn
Dialogue: 0,0:03:26.85,0:03:28.71,Default,,0000,0000,0000,,Ta đang nói về một vật ở đây
Dialogue: 0,0:03:28.71,0:03:31.87,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ta còn có thể nói về tọa độ trong không gian
Dialogue: 0,0:03:31.87,0:03:34.13,Default,,0000,0000,0000,,Và tọa độ đó (và tôi nên nói,
Dialogue: 0,0:03:34.13,0:03:35.72,Default,,0000,0000,0000,,"Tọa độ trong không-thời gian"
Dialogue: 0,0:03:35.72,0:03:37.53,Default,,0000,0000,0000,,Vì ta cũng đang quan sát nó vào một thừoi điểm
Dialogue: 0,0:03:37.53,0:03:43.12,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tọa độ đó không phải là 13.7 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:03:43.12,0:03:44.70,Default,,0000,0000,0000,,cách tọa độ của chúng ta
Dialogue: 0,0:03:44.70,0:03:46.46,Default,,0000,0000,0000,,Có một số nguyên nhân mà ta cần suy xét
Dialogue: 0,0:03:46.46,0:03:47.53,Default,,0000,0000,0000,,Đầu tiên, hãy nghĩ về nó
Dialogue: 0,0:03:47.53,0:03:51.53,Default,,0000,0000,0000,,Ánh sáng đó đã tỏa ra từ 13.7 tỉ năm trước.
Dialogue: 0,0:03:51.53,0:03:55.84,Default,,0000,0000,0000,,Khí ánh sáng đó phát ra,chúng ta ở rất gần tọa độ đó
Dialogue: 0,0:03:55.84,0:03:57.84,Default,,0000,0000,0000,,Tọa độ của ta từng ở gần tọa độ của vật kia
Dialogue: 0,0:03:57.84,0:03:59.19,Default,,0000,0000,0000,,Vị trí của chúng ta trong vũ trụ hiện tại
Dialogue: 0,0:03:59.19,0:04:01.37,Default,,0000,0000,0000,,ở gần điểm của vật đó trong vũ trụ hơn
Dialogue: 0,0:04:01.37,0:04:05.93,Default,,0000,0000,0000,,Điều khác để suy xét, khi nó - để tôi vẽ hẳn ra
Dialogue: 0,0:04:05.93,0:04:12.02,Default,,0000,0000,0000,,Vậy coi như - ta đi đến thời điểm 300 000 năm
Dialogue: 0,0:04:12.02,0:04:16.87,Default,,0000,0000,0000,,sau khi xảy ra sự giãn nở của kỳ dị
Dialogue: 0,0:04:16.87,0:04:19.87,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, ta đi tới thời điểm 300 000 năm
Dialogue: 0,0:04:19.87,0:04:22.18,Default,,0000,0000,0000,,của lịch sử vũ trụ
Dialogue: 0,0:04:22.18,0:04:28.21,Default,,0000,0000,0000,,Vậy đây là gần như 300 000 năm tuổi
Dialogue: 0,0:04:28.21,0:04:32.27,Default,,0000,0000,0000,,của ... cuộc đời vũ trụ, coi như vậy đi
Dialogue: 0,0:04:32.27,0:04:34.32,Default,,0000,0000,0000,,Và coi như là ở điểm này - đầu tiên
Dialogue: 0,0:04:34.32,0:04:37.46,Default,,0000,0000,0000,,ở điểm này, moi thứ gấn như không phân biệt
Dialogue: 0,0:04:37.46,0:04:39.03,Default,,0000,0000,0000,,một cách có ý nghĩa
Dialogue: 0,0:04:39.03,0:04:41.25,Default,,0000,0000,0000,,Ta sẽ nói nhiều hơn về chuyện này khí ta nói về
Dialogue: 0,0:04:41.25,0:04:43.68,Default,,0000,0000,0000,,bức xạ nền vi ba vũ trụ
Dialogue: 0,0:04:43.68,0:04:45.02,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ở thời điểm này của vũ trụ
Dialogue: 0,0:04:45.02,0:04:48.07,Default,,0000,0000,0000,,nó gần như là một dạng đồng nhất
Dialogue: 0,0:04:48.07,0:04:51.11,Default,,0000,0000,0000,,plasma nóng trắng của hidro
Dialogue: 0,0:04:51.11,0:04:52.97,Default,,0000,0000,0000,,Và ta sẽ nói về - nó tỏa ra
Dialogue: 0,0:04:52.97,0:04:54.78,Default,,0000,0000,0000,,bức xạ vi sóng, và ta sẽ tìm hiểu thêm
Dialogue: 0,0:04:54.78,0:04:56.08,Default,,0000,0000,0000,,ở các video sau
Dialogue: 0,0:04:56.08,0:05:00.40,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hãy nghĩ về 2 điểm của vũ trụ non trẻ
Dialogue: 0,0:05:00.40,0:05:03.47,Default,,0000,0000,0000,,Vậy đây là vũ trụ khi còn sớm, coi như ta có điểm này
Dialogue: 0,0:05:03.47,0:05:04.81,Default,,0000,0000,0000,,và bạn có
Dialogue: 0,0:05:04.81,0:05:08.50,Default,,0000,0000,0000,,tọa độ vị trí của chúng ta
Dialogue: 0,0:05:10.20,0:05:12.77,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ ko đặt vào trung tâm
Dialogue: 0,0:05:12.77,0:05:14.75,Default,,0000,0000,0000,,Vì tôi nghĩ vậy sẽ dễ tưởng tượng hơn
Dialogue: 0,0:05:14.75,0:05:15.94,Default,,0000,0000,0000,,nếu ko phải là tủng tâm
Dialogue: 0,0:05:15.94,0:05:18.46,Default,,0000,0000,0000,,Và hãy coi như ở thừoi điểm ban đầu này của vũ trụ
Dialogue: 0,0:05:18.46,0:05:21.31,Default,,0000,0000,0000,,néu bạn lấy ra một cái thước kẻ
Dialogue: 0,0:05:21.31,0:05:22.80,Default,,0000,0000,0000,,vag ngay lập tức đo
Dialogue: 0,0:05:22.80,0:05:26.18,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ tìm được khoảng cách
Dialogue: 0,0:05:26.70,0:05:29.45,Default,,0000,0000,0000,,là 30 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:05:35.19,0:05:37.80,Default,,0000,0000,0000,,Và hãy coi như ở ngay điểm đó
Dialogue: 0,0:05:37.80,0:05:40.80,Default,,0000,0000,0000,,vật (màu đỏ magenta) ngay đây
Dialogue: 0,0:05:40.80,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,phát ra một photon. Có thể nẳm trong dài tần số
Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:45.88,Default,,0000,0000,0000,,vi sóng, ta sẽ thấy là
Dialogue: 0,0:05:45.88,0:05:48.46,Default,,0000,0000,0000,,đó là khoảng mà nó phát ra
Dialogue: 0,0:05:48.46,0:05:50.13,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng, nói chung là một photon
Dialogue: 0,0:05:50.13,0:05:51.100,Default,,0000,0000,0000,,Và photon đó di chuyển với vận tốc ánh sáng
Dialogue: 0,0:05:51.100,0:05:53.06,Default,,0000,0000,0000,,Nó LÀ ánh sáng!
Dialogue: 0,0:05:53.06,0:05:54.54,Default,,0000,0000,0000,,Và rồi, thằng photon nói, "Ồ, cậu biết đấy..."
Dialogue: 0,0:05:54.54,0:05:56.90,Default,,0000,0000,0000,,"Tôi chỉ có 30 triệu năm ánh sáng để đi"
Dialogue: 0,0:05:56.90,0:05:58.35,Default,,0000,0000,0000,,"Không quá tệ. Tôi sẽ đến nơi"
Dialogue: 0,0:05:58.35,0:06:00.25,Default,,0000,0000,0000,,"trong 30 triệu năm"
Dialogue: 0,0:06:00.25,0:06:02.58,Default,,0000,0000,0000,,Và như vậy - và tôi sẽ riêng ra
Dialogue: 0,0:06:02.58,0:06:04.66,Default,,0000,0000,0000,,Các phép toán thực sự phức tạp hơn những gì ta làm ở đây nhiều
Dialogue: 0,0:06:04.66,0:06:06.44,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tôi chỉ muốn cho các bạn thấy ý tưởng
Dialogue: 0,0:06:06.44,0:06:08.01,Default,,0000,0000,0000,,việc gì đang diễn ra
Dialogue: 0,0:06:08.01,0:06:10.06,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, coi như, photon nói
Dialogue: 0,0:06:10.06,0:06:13.07,Default,,0000,0000,0000,,bạn biết đấy, "khoảng 10 triệu năm nữa là tôi sẽ"
Dialogue: 0,0:06:14.62,0:06:17.27,Default,,0000,0000,0000,,"đến tọa độ này"
Dialogue: 0,0:06:17.90,0:06:20.64,Default,,0000,0000,0000,,"tôi nên ở cách khoảng 1/3 quãng đuwòng"
Dialogue: 0,0:06:20.64,0:06:25.80,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chuyện gì đã xảy ra trong suốt 10 năm đó?
Dialogue: 0,0:06:25.80,0:06:27.94,Default,,0000,0000,0000,,Thì, qua 10 triệu năm
Dialogue: 0,0:06:27.94,0:06:30.12,Default,,0000,0000,0000,,vũ trụ đã giãn nở thêm chút
Dialogue: 0,0:06:30.12,0:06:32.54,Default,,0000,0000,0000,,Vũ trụ đã giãn nở, có lẽ khá nhiều
Dialogue: 0,0:06:32.54,0:06:35.50,Default,,0000,0000,0000,,Vậy để tôi vẽ vũ trụ giãn nở
Dialogue: 0,0:06:35.50,0:06:37.97,Default,,0000,0000,0000,,Sau 10 triều năm, vũ trụ...
Dialogue: 0,0:06:37.97,0:06:40.65,Default,,0000,0000,0000,,... trông thế này
Dialogue: 0,0:06:41.05,0:06:43.07,Default,,0000,0000,0000,,(Thật ra, nó có thể lớn hơn)
Dialogue: 0,0:06:43.07,0:06:45.00,Default,,0000,0000,0000,,(Để tôi vẽ thế này)
Dialogue: 0,0:06:45.02,0:06:47.13,Default,,0000,0000,0000,,Sau 10 triệu năm
Dialogue: 0,0:06:47.13,0:06:49.47,Default,,0000,0000,0000,,vũ trụ đã giãn nở thêm một chút
Dialogue: 0,0:06:49.47,0:06:53.42,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, đây là 10 triệu năm đến tương lai
Dialogue: 0,0:06:53.70,0:06:56.84,Default,,0000,0000,0000,,Vẫn theo thang thời gian vũ trụ
Dialogue: 0,0:06:56.84,0:07:00.10,Default,,0000,0000,0000,,vẫn chỉ là thơi điểm vũ trụ sơ sinh
Dialogue: 0,0:07:00.10,0:07:02.55,Default,,0000,0000,0000,,vì ta đang nói tới 13.7 tỉ năm ở đây
Dialogue: 0,0:07:02.55,0:07:06.88,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, coi như 10 triệu năm trôi qua
Dialogue: 0,0:07:07.64,0:07:09.36,Default,,0000,0000,0000,,Vũ trụ đã giãn nở
Dialogue: 0,0:07:09.36,0:07:12.06,Default,,0000,0000,0000,,Tọa độ mà ta chỉ lần trước
Dialogue: 0,0:07:12.06,0:07:15.46,Default,,0000,0000,0000,,đã ra tới tận đây
Dialogue: 0,0:07:15.46,0:07:18.77,Default,,0000,0000,0000,,Tọa độ mà photon đó đã tứng ở
Dialogue: 0,0:07:18.77,0:07:21.42,Default,,0000,0000,0000,,khi nó bị phát ra giờ
Dialogue: 0,0:07:21.42,0:07:23.84,Default,,0000,0000,0000,,ngồi tận đây
Dialogue: 0,0:07:23.84,0:07:25.60,Default,,0000,0000,0000,,Và photon đó nói. "Ok."
Dialogue: 0,0:07:25.60,0:07:27.48,Default,,0000,0000,0000,,"Sau 10 triệu năm ánh sáng tôi sẽ đến"
Dialogue: 0,0:07:27.48,0:07:28.89,Default,,0000,0000,0000,,"được đây"
Dialogue: 0,0:07:28.89,0:07:30.45,Default,,0000,0000,0000,,Và, tôi đang ước lượng và tôi làm vậy
Dialogue: 0,0:07:30.45,0:07:32.60,Default,,0000,0000,0000,,một cách riêng - Tôi chỉ muốn cho các bạn thấy ý tưởng
Dialogue: 0,0:07:32.60,0:07:35.60,Default,,0000,0000,0000,,Vậy tọa độ dó, gần như nới mà photon
Dialogue: 0,0:07:35.60,0:07:37.21,Default,,0000,0000,0000,,tới trong khoảng 10 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:07:37.21,0:07:38.92,Default,,0000,0000,0000,,sẽ ở khoảng đây
Dialogue: 0,0:07:38.92,0:07:39.88,Default,,0000,0000,0000,,Toàn bộ vũ trụ đã giãn nở
Dialogue: 0,0:07:39.88,0:07:42.70,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả các tọa độ đã cách xa nhau
Dialogue: 0,0:07:42.70,0:07:44.13,Default,,0000,0000,0000,,Chuyện gì vữa xảy ra vậy
Dialogue: 0,0:07:44.13,0:07:45.46,Default,,0000,0000,0000,,Vũ trụ nở ra
Dialogue: 0,0:07:45.46,0:07:47.72,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng cách mà truwóc đây là 30 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:07:47.72,0:07:51.85,Default,,0000,0000,0000,,giờ đây - tôi sẽ đưa một con số ước tính
Dialogue: 0,0:07:51.85,0:07:56.47,Default,,0000,0000,0000,,nó thật ra - chỉ là để cho bạn thấy
Dialogue: 0,0:07:56.47,0:08:01.95,Default,,0000,0000,0000,,ý tưởng tại sao... cho bạn thấy trực quan
Dialogue: 0,0:08:01.95,0:08:03.77,Default,,0000,0000,0000,,chuyện gì đang diễn ra
Dialogue: 0,0:08:03.77,0:08:06.33,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng cách giờ không còn là 30 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:08:06.33,0:08:09.22,Default,,0000,0000,0000,,Có thể nó là 100 triệu
Dialogue: 0,0:08:10.40,0:08:15.48,Default,,0000,0000,0000,,Vậy giờ nó là 100 triệu năm ánh sáng đi
Dialogue: 0,0:08:15.48,0:08:17.88,Default,,0000,0000,0000,,Vũ trụ đang giãn ra
Dialogue: 0,0:08:17.88,0:08:21.08,Default,,0000,0000,0000,,Không gian đang tỏa đi khắp nơi
Dialogue: 0,0:08:21.08,0:08:22.95,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể tưởng tuonwgj nó như một bản nhảy
Dialogue: 0,0:08:22.95,0:08:25.20,Default,,0000,0000,0000,,hay bề mặt quả bóng bay - bị căngmỏng ra
Dialogue: 0,0:08:25.20,0:08:28.17,Default,,0000,0000,0000,,Vậy tọa độ của nơi ánh sáng từngđến
Dialogue: 0,0:08:28.17,0:08:29.24,Default,,0000,0000,0000,,sau 10 triệu năm
Dialogue: 0,0:08:29.24,0:08:31.42,Default,,0000,0000,0000,,nó đã đi được 10 triệu năm
Dialogue: 0,0:08:31.42,0:08:33.87,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nó đã đi được quãng đường lớn hơn!
Dialogue: 0,0:08:33.87,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Giờ nó đã đi - khoảng cách đó là
Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:42.71,Default,,0000,0000,0000,,theo tỉ lệ của 30 triệu năm ánh sang
Dialogue: 0,0:08:42.71,0:08:44.10,Default,,0000,0000,0000,,Phép toán không chinh xác
Dialogue: 0,0:08:44.10,0:08:46.65,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không dùng phếp tính toán này đề ra con số đó cả
Dialogue: 0,0:08:46.65,0:08:49.90,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điểm ở đây - nó đã đi 30 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:08:49.90,0:08:52.50,Default,,0000,0000,0000,,Và thật ra, tôi ko nên làm vậy
Dialogue: 0,0:08:52.50,0:08:55.24,Default,,0000,0000,0000,,cùng tỉ lệ, quãng đường nó đã đi
Dialogue: 0,0:08:55.24,0:08:56.64,Default,,0000,0000,0000,,và quãng đường nó phải đi
Dialogue: 0,0:08:56.64,0:08:58.33,Default,,0000,0000,0000,,bởi sự giãn ra, nó sẽ không hẳn
Dialogue: 0,0:08:58.33,0:09:01.65,Default,,0000,0000,0000,,hoàn toàn tuyến tính. Ít nhất, khi tôi nghĩ
Dialogue: 0,0:09:01.65,0:09:02.100,Default,,0000,0000,0000,,trong đầy, nó không nen vậy. Tôi nghĩ thế
Dialogue: 0,0:09:02.100,0:09:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tôi sẽ không đưa ra phát biểu
Dialogue: 0,0:09:05.00,0:09:05.80,Default,,0000,0000,0000,,về nó
Dialogue: 0,0:09:05.80,0:09:08.07,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng quãng đường mà nó đi - có lẽ
Dialogue: 0,0:09:08.07,0:09:13.31,Default,,0000,0000,0000,,quãng đường ở đây giờ là 20 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:09:13.31,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,... vì mỗi lần nó di chuyển được một đoạn đường
Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:21.80,Default,,0000,0000,0000,,quãng đường mà nó đã đi cũng căng ra
Dialogue: 0,0:09:21.80,0:09:27.19,Default,,0000,0000,0000,,Nên dù nó đã đi được 10 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:09:27.19,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,không gian mà nó đi ko còn là
Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:31.65,Default,,0000,0000,0000,,10 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:09:31.65,0:09:33.93,Default,,0000,0000,0000,,Giờ nó đã nở thánh 20 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:09:33.93,0:09:36.07,Default,,0000,0000,0000,,Và quãng đường còn lại nó phải đi
Dialogue: 0,0:09:36.07,0:09:38.34,Default,,0000,0000,0000,,ko còn là 20 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:09:38.34,0:09:40.99,Default,,0000,0000,0000,,mà giờ nó là 80 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:09:43.94,0:09:46.93,Default,,0000,0000,0000,,Và như vậy, photon này có thể hoảng sợ
Dialogue: 0,0:09:46.93,0:09:49.02,Default,,0000,0000,0000,,Có một cách lạc quan hơn để nhìn nhận, rằng là
Dialogue: 0,0:09:49.02,0:09:52.18,Default,,0000,0000,0000,,"Fuck yeah! Bố đi được hẳn 20 triệu năm ánh sáng"
Dialogue: 0,0:09:52.18,0:09:53.90,Default,,0000,0000,0000,,"chỉ trong 10 triệu năm"
Dialogue: 0,0:09:53.90,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,"ta đã vượt qua giới hạn vận tốc ánh sáng của vũ trụ \m/"
Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.87,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng rất tiếc cho anh, vì tọa độ không gian chính nó
Dialogue: 0,0:09:58.87,0:10:00.68,Default,,0000,0000,0000,,cũng giãn ra
Dialogue: 0,0:10:00.68,0:10:03.23,Default,,0000,0000,0000,,Chúng trở nên mỏng. Vậy nên photon chỉ di chuyển
Dialogue: 0,0:10:03.23,0:10:05.92,Default,,0000,0000,0000,,ở vận tốc ánh sáng. Nhưng khoảng cách mà nó đi được
Dialogue: 0,0:10:05.92,0:10:08.27,Default,,0000,0000,0000,,trong 10 triệu năm thì đúng là
Dialogue: 0,0:10:08.27,0:10:10.85,Default,,0000,0000,0000,,hơn 10 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:10:10.85,0:10:12.52,Default,,0000,0000,0000,,Nó là 20 triệu năm ánh sáng.
Dialogue: 0,0:10:12.52,0:10:15.68,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên, bạn ko thể chỉ nhân theo thời gian
Dialogue: 0,0:10:15.68,0:10:17.16,Default,,0000,0000,0000,,ở thang vũ trụ này
Dialogue: 0,0:10:17.16,0:10:19.67,Default,,0000,0000,0000,,Nhất là khi các tọa độ chính nó
Dialogue: 0,0:10:19.67,0:10:23.52,Default,,0000,0000,0000,,bị di chuyển cách xa nhau
Dialogue: 0,0:10:23.52,0:10:28.33,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tôi nghĩ bạn thấy chuyện gì đang xảy ra
Dialogue: 0,0:10:28.33,0:10:30.86,Default,,0000,0000,0000,,Giờ photon sẽ nói "Oh"
Dialogue: 0,0:10:30.86,0:10:35.32,Default,,0000,0000,0000,,"Hết 40 triệu năm nữa"
Dialogue: 0,0:10:35.32,0:10:40.01,Default,,0000,0000,0000,,"có lẽ tôi sẽ đến được đây"
Dialogue: 0,0:10:40.01,0:10:42.98,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thật ra là sau 40 triệu năm đó
Dialogue: 0,0:10:42.98,0:10:48.09,Default,,0000,0000,0000,,nó có thể đến hẳn tận đây
Dialogue: 0,0:10:48.09,0:10:50.51,Default,,0000,0000,0000,,vì đây là 80 triệu năm ánh sáng.
Dialogue: 0,0:10:50.51,0:10:54.27,Default,,0000,0000,0000,,Sự thực là, sau 40 triệu năm
Dialogue: 0,0:10:54.27,0:10:55.99,Default,,0000,0000,0000,,vậy, 40 triệu năm trôi qua trong nháy mắt
Dialogue: 0,0:10:55.99,0:10:58.05,Default,,0000,0000,0000,,Bông nhiên, vũ trụ giãn nở
Dialogue: 0,0:10:58.05,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,còn hơn trước!
Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:01.84,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ ko vẽ cả quả bong bóng
Dialogue: 0,0:11:01.84,0:11:04.28,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng cái nơi mà photon đã xuất phát
Dialogue: 0,0:11:04.28,0:11:06.58,Default,,0000,0000,0000,,có thể ở đây
Dialogue: 0,0:11:06.58,0:11:12.29,Default,,0000,0000,0000,,và giờ vị trí cúa chúng ta là ở đây
Dialogue: 0,0:11:12.29,0:11:16.68,Default,,0000,0000,0000,,nơi ánh sáng trới sau 10 triệu năm
Dialogue: 0,0:11:16.68,0:11:18.46,Default,,0000,0000,0000,,ở tận đây
Dialogue: 0,0:11:18.46,0:11:23.43,Default,,0000,0000,0000,,và giờ nơi mà tia sáng ở sau 40 triệu năm
Dialogue: 0,0:11:23.43,0:11:26.13,Default,,0000,0000,0000,,có thể ở đây
Dialogue: 0,0:11:26.13,0:11:31.46,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, khoảng cách giữa 2 điểm
Dialogue: 0,0:11:31.46,0:11:33.85,Default,,0000,0000,0000,,khi ta bắt đầu, nó khoảng 10 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:11:33.85,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,và rồi nó thành 20 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:38.94,Default,,0000,0000,0000,,có thể giờ nó theo thứ tựtỉ lệ - tôi ko chắc
Dialogue: 0,0:11:38.94,0:11:41.78,Default,,0000,0000,0000,,có thể là tới 1 tỉ năm ánh sáng!
Dialogue: 0,0:11:41.78,0:11:45.40,Default,,0000,0000,0000,,Và có thể khoảng cách ở tận đây
Dialogue: 0,0:11:45.40,0:11:47.35,Default,,0000,0000,0000,,và tôi chỉ bịa ra các con số
Dialogue: 0,0:11:47.35,0:11:49.72,Default,,0000,0000,0000,,thực ra, có lẽ nó hơi lớn...
Dialogue: 0,0:11:49.72,0:11:52.87,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ giờ nó chỉ là khoảng 100 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:11:54.27,0:11:59.32,Default,,0000,0000,0000,,Và giờ, khoảng cách náy, tôi ko biết
Dialogue: 0,0:12:00.12,0:12:01.86,Default,,0000,0000,0000,,500 triệu năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:12:01.86,0:12:05.92,Default,,0000,0000,0000,,Và có thể tổng khoảng cách gữa 2 điểm là 1 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:12:05.92,0:12:08.73,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, như bạn thấy đấy, photon có thể hoảng sợ
Dialogue: 0,0:12:08.73,0:12:10.90,Default,,0000,0000,0000,,Khi nó càng đi được nhiều, nó nhìn lại
Dialogue: 0,0:12:10.90,0:12:15.93,Default,,0000,0000,0000,,và nói, "Wow, trong 50 triệu năm, tôi đa đi được những 600 triệu năm ánh sáng"
Dialogue: 0,0:12:15.93,0:12:17.07,Default,,0000,0000,0000,,"Thật tuyệt"
Dialogue: 0,0:12:17.07,0:12:18.60,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nó hoảng sợ, vì thực ra
Dialogue: 0,0:12:18.60,0:12:22.92,Default,,0000,0000,0000,,quãng đường nó nghĩ nó phải đi - 30 triệu năm ánh sáng -
Dialogue: 0,0:12:22.92,0:12:24.89,Default,,0000,0000,0000,,cũng tiếp tục giãn ra
Dialogue: 0,0:12:24.89,0:12:26.59,Default,,0000,0000,0000,,vì không gian cũng giãn ra
Dialogue: 0,0:12:26.59,0:12:30.17,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thực tế là, quay về ý tưởn ban đầy
Dialogue: 0,0:12:30.17,0:12:36.25,Default,,0000,0000,0000,,thằng photon đang có gặp chúng ta
Dialogue: 0,0:12:36.25,0:12:41.92,Default,,0000,0000,0000,,ci như là đã đi, 13.4 tỉ năm
Dialogue: 0,0:12:41.92,0:12:46.84,Default,,0000,0000,0000,,giờ nó đã tới với chúng ta, để ttôi tua lại 13.4 tỉ năm
Dialogue: 0,0:12:46.84,0:12:49.86,Default,,0000,0000,0000,,từ điểm này cho tới hiện tại
Dialogue: 0,0:12:49.86,0:12:55.47,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nếu tôi vẽ toàn bộ vũ trụ quan sát được
Dialogue: 0,0:12:55.47,0:13:00.27,Default,,0000,0000,0000,,điểm ở đây có lẽ là điểm mà nó được phát ra
Dialogue: 0,0:13:00.27,0:13:05.62,Default,,0000,0000,0000,,Ta đang ngồi ngay đây. Và thực ra...
Dialogue: 0,0:13:05.62,0:13:08.60,Default,,0000,0000,0000,,Để tôi làm rõ hơn. Nếu tôi vẽ toàn bộ vũ trụ quan sát được
Dialogue: 0,0:13:08.60,0:13:11.73,Default,,0000,0000,0000,,trung tâm nên là nơi ta đứng, vìchúng ta quan sảt được những khoảng cách như nhau về mọi phía
Dialogue: 0,0:13:11.73,0:13:16.73,Default,,0000,0000,0000,,- nếu ko có gì lạ xảy ra, ta có thể quan sát cũng một khoảng cách từ mọi phía
Dialogue: 0,0:13:16.73,0:13:19.77,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, thực ra, có lẽ ta nên đưa mình vào trung tâm
Dialogue: 0,0:13:19.77,0:13:23.75,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, đây là toàn bộ vũ trụ quan sát được. Và photon vừa được phát ra từ đây
Dialogue: 0,0:13:23.75,0:13:29.70,Default,,0000,0000,0000,,13.4 tỉ năm trước. Vậy là khoảng 300 000 năm sau Big Bang
Dialogue: 0,0:13:29.70,0:13:31.58,Default,,0000,0000,0000,,Và nó đã đến với chúng ta
Dialogue: 0,0:13:33.80,0:13:45.07,Default,,0000,0000,0000,,Đúng là photon này đã đi suốt 13.7 tỉ năm
Dialogue: 0,0:13:46.27,0:13:52.54,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng, điều điên rỗ là ở chỗ, cái vật thể, vì chúng ta đang giãn cách xa nhau
Dialogue: 0,0:13:52.54,0:13:55.65,Default,,0000,0000,0000,,cái vật thể bây giờ, theo ước lượng chính xác nhất
Dialogue: 0,0:13:56.76,0:14:03.03,Default,,0000,0000,0000,,cách ta 46 tỉ năm ánh sáng.
Dialogue: 0,0:14:07.88,0:14:10.09,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi muôn nói thật rõ ràng
Dialogue: 0,0:14:10.09,0:14:13.22,Default,,0000,0000,0000,,Vật GIỜ ĐÂY cách ta 46 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:14:13.22,0:14:16.13,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nếu như ta chỉ dùng ánh sáng để quan sát, coi như
Dialogue: 0,0:14:16.13,0:14:20.88,Default,,0000,0000,0000,,ta chỉ dựa vào năm ánh sáng, tia sáng này đã đi 13.7 tỉ năm ánh sáng để đến với chúng ta
Dialogue: 0,0:14:20.88,0:14:26.60,Default,,0000,0000,0000,,đó là cách duy nhất, theo ánh sáng, để nghĩ về khoảng cách này, vậy có lẽ nó vào khoảng 13.4
Dialogue: 0,0:14:26.60,0:14:29.29,Default,,0000,0000,0000,,(tôi cứ bị chuyển nhầm dấu)
Dialogue: 0,0:14:29.29,0:14:32.01,Default,,0000,0000,0000,,nhưng [có lẽ] nó cách ta 13.4 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:14:32.01,0:14:34.23,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thực ra, nếu bạn dùng thuuwóc đo vào thời điểm này
Dialogue: 0,0:14:34.23,0:14:35.93,Default,,0000,0000,0000,,và, bạn biết đấy, thuwóc đo năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:14:35.93,0:14:39.02,Default,,0000,0000,0000,,thứ này, không gian đã giãn nở rất nhiều
Dialogue: 0,0:14:39.02,0:14:41.45,Default,,0000,0000,0000,,nên giờ nó cách ta những 46 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:14:41.45,0:14:43.82,Default,,0000,0000,0000,,Và để gợi ý cho bạn khi ta nói về
Dialogue: 0,0:14:43.82,0:14:45.60,Default,,0000,0000,0000,,bức xạ nền vũ trụ
Dialogue: 0,0:14:45.60,0:14:48.48,Default,,0000,0000,0000,,điểm này trong vũ trụ trông như thế nào?
Dialogue: 0,0:14:48.48,0:14:50.99,Default,,0000,0000,0000,,Thứ này mà cách chúng ta 46 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:14:50.99,0:14:54.22,Default,,0000,0000,0000,,nhưng photon của nó chỉ mất 13.4 tỉ năm để tới với chúng ta
Dialogue: 0,0:14:54.22,0:14:55.71,Default,,0000,0000,0000,,Trông nó sẽ thế nào?
Dialogue: 0,0:14:55.71,0:14:59.87,Default,,0000,0000,0000,,Khi ta nói "trông", đó là dựa trên
Dialogue: 0,0:14:59.87,0:15:02.30,Default,,0000,0000,0000,,các photon đến với chúng ta bây giờ
Dialogue: 0,0:15:02.30,0:15:05.07,Default,,0000,0000,0000,,Những photon đi từ 13.4 tỉ năm trước.
Dialogue: 0,0:15:05.07,0:15:08.02,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, những photôn là những photon được phát ra
Dialogue: 0,0:15:08.02,0:15:11.13,Default,,0000,0000,0000,,từ những cấu trúc nguyên thủy, từ cái nới
Dialogue: 0,0:15:11.13,0:15:14.91,Default,,0000,0000,0000,,bụi hydro plasma nóng trắng
Dialogue: 0,0:15:15.45,0:15:18.65,Default,,0000,0000,0000,,Vậy những gì ta sẽ thấy là bụi mù nóng trắng
Dialogue: 0,0:15:18.65,0:15:23.84,Default,,0000,0000,0000,,- vậy là ta sẽ thấy loại
Dialogue: 0,0:15:24.04,0:15:26.12,Default,,0000,0000,0000,,plasma nóng trắng
Dialogue: 0,0:15:27.40,0:15:32.38,Default,,0000,0000,0000,,KHông thể phân biệt được., không tách biệt thành những nguyên tử bền vững, không giống những ngôi sao và thiên hà
Dialogue: 0,0:15:32.38,0:15:36.27,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nóng trắng - ta sẽ được thấy thứ plasma nóng trắng này
Dialogue: 0,0:15:36.27,0:15:40.13,Default,,0000,0000,0000,,Sự thực là giờ đây cái điểm cách ta 46 tỉ năm ánh sáng
Dialogue: 0,0:15:40.13,0:15:46.80,Default,,0000,0000,0000,,có lẽ đã tách biệt thành những nguyên tử thành ngôi sao, hành tinh và các thiên hà
Dialogue: 0,0:15:46.80,0:15:52.13,Default,,0000,0000,0000,,Và thực sự, néu người đó - nếu ở đó có một nền văn minh, và họ đang ngồi đó
Dialogue: 0,0:15:52.13,0:15:53.93,Default,,0000,0000,0000,,và họ đang quan sát photon phát ra
Dialogue: 0,0:15:53.93,0:15:56.40,Default,,0000,0000,0000,,từ tọa độ của chúng ta, vị trí chúng ta hiện tại
Dialogue: 0,0:15:56.40,0:15:58.73,Default,,0000,0000,0000,,Họ sẽ ko nhìn thấy ta. Họ sẽ thấy
Dialogue: 0,0:15:58.73,0:16:02.30,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta từ 13.4 tỉ nắm trước. Họ sẽ thấy
Dialogue: 0,0:16:02.30,0:16:06.81,Default,,0000,0000,0000,,những siêu sao nguyên thủyở vùng không gian
Dialogue: 0,0:16:06.81,0:16:09.64,Default,,0000,0000,0000,,khi mà nó vẫn chỉ là plasma nóng trắng
Dialogue: 0,0:16:09.64,0:16:12.48,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng ta sẽ nói thêm về vấn đề này ở video tiếp theo, nhưng hãy nghĩ về nó.
Dialogue: 0,0:16:12.48,0:16:15.45,Default,,0000,0000,0000,,Mọi photon bắt đầu từ thời điểm đó
Dialogue: 0,0:16:15.45,0:16:17.77,Default,,0000,0000,0000,,theo mọi hướng, đã di chuyển
Dialogue: 0,0:16:17.77,0:16:20.97,Default,,0000,0000,0000,,suốt 13.4 tỉ năm, theo mọi hướng
Dialogue: 0,0:16:20.97,0:16:23.80,Default,,0000,0000,0000,,sẽ đến từ cái trạng thái ban sơ ấy, hoặc
Dialogue: 0,0:16:23.80,0:16:27.99,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ được phát ra khi vũ trụ
Dialogue: 0,0:16:27.99,0:16:30.40,Default,,0000,0000,0000,,ở trạng thái nguyên thủy, khi mà nó vẫn chỉ là nóng trắng
Dialogue: 0,0:16:30.40,0:16:32.80,Default,,0000,0000,0000,,plasma, khối lượng ko phân biệt được.
Dialogue: 0,0:16:32.80,0:16:34.49,Default,,0000,0000,0000,,Và hi vọng rằng, điều đó sẽ cho bạn cảm nhận về
Dialogue: 0,0:16:34.49,0:16:38.92,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà bức xạ nền vũ trụ hình thành.