သင်ပုန်းရဲ့ ဝဲဘက်မှာ
ဘာအရောင်ကို မြင်ကြသလဲ။
(ပရိသတ်) အပြာရောင်ပါ။
ကောင်းပြီ။ သင်ပုန်းရဲ့ ယာဘက်မှာ
ဘာအရောင်ကို မြင်ကြသလဲ။
(ပရိသတ်) အပြာ၊ အပြာနုပါ။
(ရယ်သံများ)
ကောင်းပြီ။ ဒါက အပြာရင့်နဲ့
အပြာနုလို့ ဆိုကြပါစို့။
လူတိုင်း သဘောတူကြလား။
(ပရိသတ်) သဘောတူတယ်။
ကောင်းပြီ၊ ဒီတော့ ဒါတွေကို
ယေဘုယျ ဘယ်ဟာမျိုးလို့ ခေါ်ကြမလဲ။
(ပရိသတ်) အပြာရောင်ပါ။
ကောင်းပါပြီ။ ကဲ ဒီမှာ ရုရှားဘာသာစကား
ပြောတဲ့လူတွေရှိလား။
ရှိတယ်လား။
ကောင်းလိုက်တာ၊ လက်တစ်ချို့ မြင်ရတယ်။
ကောင်းပြီ။ ဒီတော့ ဝဲဘက်က အရောင်ကို
ရုရှားလို ဘာလို့ ခေါ်မလဲ။
Cиний
ဒီတော့ ယာဘက်က အရောင်ကျတော့ရော။
(ပရိသတ်) Голубой.
အင်း၊ ကဲ ဒါတွေကို ပေါင်းပြီး
ဘာလို့ ခေါ်ကြမလဲ။
(ရယ်သံများ)
သင်တို့ကို လှည့်ကွက်မိသွားတာပါ၊ ဘာလို့ဆို
ဒါတွေကို ရုရှားမှာ ပေါင်းခေါ်မရလို့ပါ။
ရုရှားစကားမှာ "အပြာ"လို့ပဲ ပြောလို့မရဘူး။
အပြာရင့်ကို "синий" လို့ပြောရင်ပြော
ဒါမှမဟုတ်ရင်
အပြာနုကို голубой လို့ ပြောဖို့လိုတယ်။
အာမေးနီးယန်းစကား ပြောသူတွေလည်း
နှစ်ယောက်၊ သုံးယောက်ရှိတာသိတယ်။
ဒီတော့ ကျွန်မ ဝါကျတစ်ကြောင်းပေးမယ်။
ဒါကို အာမေးနီးယန်းလို ဘာသာပြန်ပါ။
"ငါ့မှာ ဦးလေးတစ်ယောက်ရှိတယ်။"
(ပရိသတ်တစ်ဦး) Ես քեռի ունեմ.
ကြည့်ပါ၊အခု Nana ပြောတာက "Ես քեռի ունեմ."
ဒါပေမဲ့ သူ မမှန်ပါဘူး။
(ရယ်သံများ)
"ငါ့မှာ ဦးလေးတစ်ယောက်ရှိတယ်" ဆိုတာက
"အမေ့ဘက်က(သို့) အဖေ့ဘက်က ဦးလေး
တစ်ယောက်ရှိတယ်"လို့ ဆိုလိုနိုင်လို့ပါ။
Nana ပြောတာက "ငါ့မှာ အမေ့ဘက်က
ဦးလေးတစ်ယောက်ရှိတယ်" ဆိုတာပါ။
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ ပြောနိုင်တာက
"Ես հորեղբայր ունեմ" ပါ။
"ငါမှာ အဖေဘက်က ဦးလေးတစ်ယောက်
ရှိတယ်"လို ဆိုလိုမှာဖြစ်ပြီး
ဒါက မှန်ကန်တဲ့ ဘာသာပြန်ဆိုချက်
တစ်ခုလည်းဖြစ်မယ်။
ဒီတော့ အာမေးနီးယန်းဟာ ရုရှားက
"အပြာ"ဆိုရုံပဲ ပြောခွင့်မပေးသလိုဘဲ
အားမေးနီးယန်းက "ဦးလေး"
ဆိုရုံပဲ ပြောခွင့်မပေးဘူး။
ဘယ်ဦးလေးအကြောင်း ပြောနေလဲဆိုတာကို
သတ်မှတ်ဖို့လိုပါတယ်။
ဘာသာစကားတွေမှာ
ဒီခြားနားချက်တွေရှိပေမဲ့
J.K. Rowling ရဲ့ "Harry Potter" ကို
အာမေးနီးယန်းလို ဖတ်နေစဉ်မှာ
စာအုပ်ထဲမှာ ဘာဆက်ဖြစ်မယ်ဆိုတာကို
ယေဘုယျအနေနဲ့ နားလည်တယ်။
ဘာသာပြန်တစ်ခုဆိုတာတောင်၊
ဘာသာစကားတွေမှာ ဒီခြားနားချက်တွေ
ရှိနေတယ်ဆိုတာတောင်ပါ။
အင်္ဂလိပ် လူမျိုးတွေ ဖတ်သလိုပဲ
တူညီတဲ့ စာအုပ်၊ တူညီလုနီးပါး
စာအုပ်ကို ကျွန်မ ဖတ်တာပါ။
သင်တို့ တွေးနေမိလောက်တာက ကျွန်မ
ဘာကြောင့် ဒီပေတံကို ကိုင်ထားတာလဲပေါ့။
ကောင်းပြီ၊ အကြောင်းပြချက်က ဘာသာပြန်မှုက
တိုင်းတာမှုနဲ့ တူပါတယ်။
ဒီတော့ တစ်ခုခုကိ သင်တိုင်းတာတဲ့အခါ
၂၀ စင်တီမိတာ ဆိုကြပါစို့။
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့အများစုက
ဒါဟာ ၂၀ မဟုတ်တာ သိကြတယ်။
ဒါက ၂၀ အပေါင်း(သို့) အနုတ် ၀.၀၀၅ ပါ။
ဟုတ်တယ်လေ။
ဓာတုဗေဒ၊ ရူပဗေဒ၊ ဒဿမတန်းပေါ့။
(ရယ်သံများ)
ဒီတော့ ဒါက ဘာသာပြန်တာနဲ့
အတော့ကို ဆင်တူတယ်။
"Harry Potter" ကို ဖတ်တော့ ကျွန်မလည်းပဲ
တူညီတဲ့ ၂၀ စင်တီမီတာကို မြင်နေပေမဲ့
ဒါက နည်းနည်းလေး မရောခဲ့ဘူး။
ဘာသာစကားတွေဟာ
ခြားနားတဲ့ အကြောင်းတစ်ခု ရှိလို့ပါ။
တစ်ခုခု မပျောက်ဆုံးဘဲ ဒါတွေကြားက
စိတ်ကူးတွေကို ရွှေ့လို့ကို မရတာပါ။
ဒီတော့ ကျွန်မ ၀.၀၀၅ ပျောက်ပေမဲ့
အသေစားပါ၊ တကယ့်ကို အရေးမပါတာပါ။
ဒါပေမဲ့ ၀.၀၀၅ သာမဟုတ်ဘဲ
တစ် စင်တီမီတာ(သို့)
ဖြစ်လောက်တာက
၁၀ ဖြစ်တဲ့နေရာမှာ ကိစ္စတစ်ခုရှိလား။
ကောင်းပြီ၊ ဟောဒီက လူဟာ ကောင်လေး
(သို့) ကောင်းမလေးတစ်ယောက်လို့ သင်ထင်လား။
(ပရိသတ်) ကောင်မလေးပါ။
ဟုတ်တယ်၊ သင်တို့အများစု
"ကောင်မလေး"လို့ ပြောတယ်၊ မှန်ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့
သူက Harper Lee ရဲ့ To Kill a Mockingbird
က တကယ့် အဓိက ဇာတ်ကောင်ဖြစ်ပြီး
ကျွန်မ ဒီစာအုပ်ကို ဖတ်နေတုန်းက
တကယ့်ကို ဘာမှန်းမသိတာကြီးပါ။
စာမျက်နှာ ၆၀ လောက် ရောက်မှပဲ
အဓိက ဇာတ်ကောင်ရဲ့ လိင်ကို နားလည်နိုင်တယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ စာရေးသူက
သဲလွန်စတွေသာ ပေးနေခဲ့ပြီး
စာရေးသူဟာ ဒီလိုမျိုး စာကိုးတွေနဲ့တောင်
ကျွန်မကို စိတ်ရှုပ်နေစေတာပါ။
"ငါ ကျိန်ရဲတယ်၊ Scout တစ်ခါတစ်လေ နင်
ပြုမူတာက မိန်းကလေးနဲ့တူတယ်၊ ရှက်စရာကြီး။"
"နင်ပြုမူတာက မိန်းကလေးတစ်ယောက်နဲ့
အတော်တူတယ်၊ ရှက်စရာကြီး"လို့ ပြောတဲ့အခါ
အဲဒီလူဟာ မိန်ကလေးတစ်ယောက်လို
မပြုမူသင့်ဘူးလို့ ကျွန်မတို့ နားလည်တာလေ။
(သို့) Scout ပြောနေတာက "တစ်ခါ သူ့ကို ငါ
ရိုက်နှက်ခဲ့ပေမဲ့ သူက အေးဆေးဆေးဆေးပါ"တဲ့။
အသေရိုက်နှက်တာနဲ့ မိန်းကလေးတွေလား။
၁၉၆၀ လား။ တကယ့််ကို တခြားစီနော်။
(ရယ်သံများ)
ဒီတော့ ဘာကြောင့် စာရေးသူက
ကျွန်မကို စိတ်ရှုပ်အောင် လုပ်တာလဲဆိုပြီး
တွေးမိတာက
"ငါ့အင်္ဂလိပ်စာ ညံ့လွန်းတာဖြစ်မယ်။
ဒီစာအုပ်ကို မှန်ကန်စွာ
နားမလည်တာဖြစ်မယ်။"
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဒါဟာ ဒီအကြောင်းအရာရဲ့
ပဓာဏကျတဲ့ အပိုင်းတစ်ခုလို့ သိရှိခဲ့တယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ စာအုပ် အလယ်လောက်မှာ
ဒီဇာတ်ကောင်ကရဲ့ နာမည်က
Aunt Alexandra လို့ ပါလာလို့ပါ။
ဒါကြောင့် Scout ရဲ့အဒေါ်ဆိုတော့ Scout ကို
ကောင်မလေးတစ်ယောက်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားတာပါ။
ဒီတော့ စာအုပ်ထဲမှာ ပထမ Scout က
သူ့ကိုယ်သူ ကလေးတစ်ယောက်အဖြစ် ဖော်ပြတယ်။
ငါ ကောင်မလေးမဟုတ်၊ ကောင်လေးမဟုတ်၊
ဒါပေမဲ့ ကလေးတစ်ယောက်
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် Aunt Alexandra က
သူ့ကို ကောင်မလေးအဖြစ်
သင်ပေးတော့ (စာအုပ်) အဆုံးမှာ Scout ကို
ဂါဝန်တွေ ဝတ်ထားပြီး သူ့အဒေါ်၊
သူ့သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ကော်ဖီသောက်တာကို
မြင်တွေ့နိုင်တယ်။
ဒီတော့ Scout က သူ့လိင်ကို ဖော်ပြသလို၊
သူ့လိင်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိသလို
စာဖတ်သူဟာ အလားတူ ကြုံရတော့
အဓိက ဇာတ်ကောင်မှာလိုပဲ
ကျွန်မတို့မှာ တူညီတဲ့ ခရီးတစ်ခုရှိတယ်၊
သူနဲ့ ကျွန်မတို့နေတယ်။
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီနမူနာကို ကြည့်ရအောင်။
"Mariam အိမ်ကို သွားခဲ့တယ်"လို့ အင်္ဂလိပ်၊
ရုရှား(သို့) အာမေးနီးယန်းလို ပြောတဲ့အခါ
Mariam ဟာ မိန်းကလလေးနာမည်ဆိုတော့
ကောင်မလေးအကြောင်း ပြောနေတာသိတယ်။
ကောင်းပြီ၊ အခု Mariam ကို "သူမ"
ဆိုတဲ့ နာမ်စားတစ်ခုနဲ့ ပြောင်းလိုက်ရအောင်။
"သူမအိမ်ကိုသွားခဲ့တယ်"၊
ကောင်မလေးဆိုတာသိတယ်။
"Она пошла домой,"
ဒါက ကောင်မလေးဆိုတာ သိတယ်။
ဒါပေမံ့ Նա գնաց տուն လို့ ပြောတဲ့အခါ
ဒါက ယုံမှားသံသယဖြစ်စရာတစ်ခုပါ။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ အာမေးနီးယန်းမှာ
Nana သိလောက်မှာပါ၊
နာမ်စား "նա" က ကောင်လေးတွေရော၊
ကောင်မလေးတွေကိုပါ ကိုယ်စားပြုတယ်။
ဒါပေမဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့ လိင်ကို
ဖုံးကွယ်ချင်ပြီး
Mariam ကို ချစ်စနိုးနာမည်တစ်ခု ပေးမယ်
ဆိုရင်တောင် ဆိုကြပါစို Scout ပေါ့၊
ဒီတော့ "Scout အိမ်ကို သွားခဲ့တယ်"၊
ကောင်းလေးလား၊ ကောင်မလေးလား ကျွန်မ မသိဘူး။
"Մեձաչքանին գնաց տուն"
ကျွန်မ မသိသေးဘူး။
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် "Глазастик пошла домой"
Глазастик пошла домой, пошла домой
လို့ ပြောတဲ့အခါမှာ ကောင်မလေးဆိုတာ သိတယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရုရှာစားမှာ "သွားသည်"
လို့ပဲ ပြောလို့မရသလို
"သွားခဲ့သည်" လို့ပဲ ပြောလို့ မရလို့ပါ။
ရုရှားစာမှာရှိတဲ့ ကြိယာတိုင်းကိုပါ။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ пошёл" (သို့)
"пошла" တစ်ခုခု ပြောဖို့လိုတာကြောင့်ပါ။
"Пошёл" က ကောင်လေးတွေဖြစ်ပြီး
"пошла" က ကောင်မလေးတွေ ဖြစ်လိမ့်မယ်။
ဒီတော့ ဒီဝါကျကို ရုရှားလို
ဘာသာပြန်ချင်တဲ့အခါ
ကျွန်မဟာ"Я избил его" (သို့)
"Я избилa его လို့ ပြောဖို့လိုတယ်။
ဒါနဲ့ စောင့်ပါဦး။
ဒီတော့ ဒါက ရုရှားလို တစ်စုံတစ်ယောက်ရဲ့
လိင်ကို မဖုံးကွယ်နိုင်ဘူးလို့ ဆိုလိုတာလား။
ဟုတ်ကဲ့၊ ဖုံးကွယ်တာပါ။
ကျွန်မ ရုရှား စာအုပ်ကို ဖတ်နေတုန်း
ဘာစာအုပ်လဲ မှန်းကြည့်ပါလား။
ပထမဆုံး စာမျက်နှာကတည်းက
Scout ရဲ့ လိင်ကို ဖော်ပြခဲ့တယ်။
ဒီတော့ "Scout ရဲ့ လိင် ဖုံးကွယ်ခြင်း"
ကို မသိတဲ့
ကျွန်မရဲ့ ရုရှား သူငယ်ချင်းနဲ့
ဒီစာအုပ်အကြောင်း ကျွန်မ
ဆွေးနွေးရမယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့မှာ
ဒီစာအုပ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး
လုံးဝ ခြားနားတဲ့ နားလည်ခြင်းရှိမှာပါ။
ဒီတော့ ဒါက ၀.၀၀၅ မဟုတ်တော့ဘူး၊
ဧရာမ ခြားနားမှုတစ်ခု ဖြစ်နှင့်ပါပြီ။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျွန်မရဲ့ သူငယ်ချင်းက
ကျွန်မ ရတဲ့ အာဘော်ရဲ့အပိုင်းကို မရလို့ပါ။
ဒါကြောင့် "Harry Potter" ကို
အာမေးနီးယန်းလို ဖတ်တာနဲ့
"To Kill a Mockingbird" ဖတ်တာဟာ
ရုရှားလိုတော့ Убить пересмешника ပါ၊
နည်းနည်း ခြားနားပါတယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ "Harry Potter" မှာလည်း
ခြားနားချက်တွေရှိတာတောင်မှ
ဒါတွေက သိပ်အများကြီး အရေးမပါဘူး။
ဒါပေမဲ့ အင်္ဂလိပ်စာမှာ အာဘော်
တစ်ခုကို ဖော်ပြဖို့ သူ့ကို ပေးတဲ့
အခွင့်အလမ်းရှိတယ်ဆိုတဲ့ဒီထူးခြားမှုကို
အသုံးပြုဖို့ Harper Lee ကဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
ဒီတော့ ဒါကို ရုရှားလို ဖတ်တဲ့အခါ
သူဖော်ပြချင်ခဲ့တဲ့ အာဘော်ကို
သင် တကယ်မရဘူး။
ဒါရဲ့ နောက်ထပ် ဥပမာတစ်ခုက
Emma Donoghue ရဲ့ "Room" ဖြစ်လိမ့်မယ်။
ဒါပေမဲ့ စာအုပ်ထဲကို မသွားခင်
ကျွန်မ ပြောချင်တာတစ်ခုရှိတယ်။
ဥပမာ ဒီပေတံဟာ ရုရှားစာမှာ
ဣတ္ထိလိင်ဖြစ်လိမ့်မယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒါက "линейка" ဖြစ်ပြီး
ဒါက "а" နဲ့ ဆုံးရင်
ဣတ္ထိလိင်(သို့) "я"နဲ့လည်း ဆုံးနိုင်တယ်။
ဒါက ရုရှားစာအလုပ်လုပ်ပုံပါ။
စပိန်စာက အလားတူ လုပ်ဆောင်တယ်။
ဂျာမန်စာ အလားတူ လုပ်တယ်။
ဒီဘာသာစကားတွေမှာ "သဒ္ဒါဆိုင်ရာ လိင်"
လို့ခေါ်တာ တစ်ခုရှိတယ်။
ဒီစာအုပ် Emma Donoghue ရဲ့ "Room" မှာ
အမေတစ်ယောက်နဲ့ သူ့သားဟာ အခန်းတစ်
ခန်းထဲမှာ ငါးနှစ်ကြာ ပိတ်မိနေခဲ့ပြီး
သူ့သားဟာ အခန်းရဲ့အပြင်က ကမ္ဘာကို
လုံးဝ မမြင်ဖူးဘူးဖူးဆိုတော့
သူဟာ နည်းနည်း ထူးဆန်းနေမယ်လို့
တွေးတာက ယုတ္တိရှိတယ်။
ဒီထူးဆန်းမှုကို
စာအုပ်မှာ ဘယ်လို ဖော်ပြလဲ။
ကောင်းပြီ၊
သူ့ဝန်းကျင်က အရာဝတ္ထုအားလုံးမှာ
လိင်တွေရှိတယ်လို့ သူတွေးတယ်။
ဒီတော့ ဒီကော်ဇော်ကြမ်းက "၎င်း" မဟုတ်ဘဲ
"သူမ" ဖြစ်လိမ့်မယ်။
သူ့မှာ ရုရှားစိတ်တစ်ခု ရှိပေမဲ့
အင်္ဂလိပ်တွေအတွက် တကယ် ထူးဆန်းနေတယ်။
ဘာလို့လဲဆို "ကော်ဇော်၊ သူမ"
လို့ အင်္ဂလိပ်လို ပြောတဲ့အခါ
"ကော်ဇော်"ကို လူအသွင်ပြုလို့ပါ။
သူက "ကျွန်တော် နှစ်နှစ်ကတည်း ဝင်္ကပါ
လုပ်နေခဲ့ကြတယ်။
သူမက ဥမင်တွေမှာ စုပြီး တွဲကပ်ထားတဲ့
အိမ်သာသုံးစက္ကူလိပ်တွေ အတွင်းမှာ
ပြည့်နေတာ" လို့ ပြောတဲ့အခါ
အခု ဝင်္ကပါက သူမပါ။
ကောင်းပြီ၊ ဒါကို ရုရှားလို
ကြိုးစား ဘာသာပြန်ရအောင်။
ပထမဆုံးအနေနဲ့ "лабиринт" က
"т" စာလုံးနဲ့ ဆုံးတော့ "သူ" ဖြစ်လိမ့်မယ်။
ဒါပေမဲ့ တကယ် အရေးပါတာက ဒါမဟုတ်ဘူး။
"သူ"(သို့) "သူမ"လို ဝင်္ကပါလို့ တွေးမိရင်
ဒါက အရေးမပါဘူးလို့ သင်ငြင်းခုန်နိုင်တယ်။
အရေးကြီးတာက ရုရှားစကားမှာ
лабиринт ကို "သူ"လို့ ပြောဖို့
လုံးဝ သဘာဝကျတာက
ဒါက လူတွေ ပြောကြတာမို့ပါ။
ဒီတော့ အရေးကြီးတာက Emma Donoghue ရဲ့
စာအုပ်ထဲက အင်္ဂလိပ်စာမှာ ထူးတယ်လို့မြင်တာက
ရုရှားစကားမှာ လုံးဝ သာမန် အရာ
တစ်ခုအဖြစ် မြင်တာပါ။
ဒါကြောင့် ဒါကို Roman Jakobson
ပြောခဲ့တဲ့ ဒီအရာနဲ့ ဆက်စပ်ချင်တယ်။
"ဘာသာစကားတွေဟာ သူတို့ ဖော်ပြရမယ့်
အရာမှာ အခြေခံအားဖြင့် ခြားနားကြပြီး
သူတို့ဖော်ပြနိုင်လောက်တာမှာ မဟုတ်ပါ။"
ဒီတော့ ရုရှားစကားမှာ လူပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့
လိင်ကို ကျွန်မ ဖော်ပြရမယ်။
အာမေးနီးယန်းမှာတော့
ဦးလေးဘက်ကို ဖော်ပြရမှာပါ။
ဒါကို ဖုန်းကွယ်လို့ကို မရတာပါ။
ဒီတော့ အခု ကျွန်မမှာ သင်တို့အတွက်
မေးခွန်းတစ်ခုရှိတယ်။
ဒါက ဒါကိုစာအုပ်တစ်အုပ်တည်းလို့
ခေါ်ရနိုင်ပါ့မလား။
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
(လက်ခုပ်သံများ)