1
00:00:23,060 --> 00:00:31,035
In de buurt van een zwart gat gaan ruimte en tijd zich zeer vreemd gedragen, omdat zwarte gaten waarschijnlijk de meest

2
00:00:31,035 --> 00:00:39,028
gewelddadige plekken in het universum zijn. Deze rivier is een mooie analogie van wat er gebeurt

3
00:00:39,028 --> 00:00:42,075
met ruimte en tijd als je dichter en dichter bij een zwart gat komt.

4
00:00:47,084 --> 00:00:51,007
Hier stroomopwaarts stroomt het water vrij langzaam.

5
00:00:51,007 --> 00:00:54,043
Stel je voor dat het stroomt met 3 km/h

6
00:00:54,043 --> 00:01:00,052
en ik kan tegen 4 km/h zwemmen. Dan kan ik sneller dan de stroom zwemmen en gemakkelijk ontsnappen.

7
00:01:16,000 --> 00:01:19,051
Maar verderop in de richting van de waterval in de verte

8
00:01:19,051 --> 00:01:23,051
stroomt de rivier sneller en sneller.

9
00:01:43,028 --> 00:01:48,064
Stel je voor dat ik aan de rand van de watervallen in de rivier sprong.

10
00:01:48,064 --> 00:01:52,064
Het water stroomt daar veel sneller dan ik kan zwemmen.

11
00:01:52,064 --> 00:01:55,071
Hoe hard ik het ook probeerde,

12
00:01:55,071 --> 00:01:59,056
terug stroomopwaarts zwemmen zou me niet meer lukken.

13
00:01:59,056 --> 00:02:04,048
Ik zou onverbiddelijk naar de rand worden getrokken en in de waterval terechtkomen.

14
00:02:20,075 --> 00:02:23,047
Hetzelfde gebeurt aan de rand van een zwart gat.

15
00:02:23,047 --> 00:02:28,052
De ruimte zelf stroomt er sneller sneller

16
00:02:28,052 --> 00:02:30,000
naar het zwarte gat.

17
00:02:30,000 --> 00:02:36,015
De ruimte waar ik me in bevind stroomt letterlijk over de rand het zwarte gat in.

18
00:02:36,015 --> 00:02:42,091
Op een bijzonder punt, de waarnemingshorizon genoemd, stroomt de ruimte

19
00:02:42,091 --> 00:02:45,096
met de snelheid van het licht in het zwarte gat.

20
00:02:50,080 --> 00:02:57,028
Licht zelf gaat met 300.000 km per seconde niet snel genoeg om te ontsnappen

21
00:02:57,028 --> 00:03:01,028
en duikt zelf het zwarte gat in.

22
00:03:16,015 --> 00:03:22,084
Als je over de waarnemingshorizon in het zwarte gat valt en je gaat voeten eerst, zullen je voeten meer

23
00:03:22,084 --> 00:03:27,015
versnellen dan je hoofd, dus zal je worden uitgerekt

24
00:03:27,015 --> 00:03:31,027
als spaghetti.

25
00:03:37,075 --> 00:03:39,052
In het centrum van het zwarte gat

26
00:03:39,052 --> 00:03:43,077
houdt ons begrip van de wetten van de fysica op.

27
00:03:43,078 --> 00:03:48,012
Onze beste theorie van de ruimte en tijd, Einsteins algemene relativiteitstheorie

28
00:03:48,012 --> 00:03:51,080
zegt dat ruimte en tijd daar oneindig gekromd zijn, dat

29
00:03:51,080 --> 00:03:55,055
de dichtheid in het midden van het gat oneindig wordt.

30
00:03:56,046 --> 00:03:59,091
Die plaats heten we de singulariteit en daar

31
00:03:59,091 --> 00:04:05,015
stopt ons begrip van het heelal.