WEBVTT

00:00:06.954 --> 00:00:08.984
Čovek u ritama, po imenu Estragon,

00:00:08.984 --> 00:00:12.924
sedi blizu drveta u sumrak
i muči se da skine čizmu.

00:00:12.924 --> 00:00:14.954
Uskoro mu se pridružuje prijatelj Vladimir

00:00:14.954 --> 00:00:16.864
koji podseća svog unezverenog prijatelja

00:00:16.864 --> 00:00:20.724
da moraju da tu sačekaju
nekoga po imenu Godo.

00:00:20.724 --> 00:00:23.964
Time započinje uznemirujući ciklus
u kome dvojica raspravljaju

00:00:23.964 --> 00:00:27.074
kada će Godo da stigne, zašto čekaju

00:00:27.074 --> 00:00:29.794
i da li su uopšte kod pravog drveta.

NOTE Paragraph

00:00:29.794 --> 00:00:32.994
Drama „Čekajući Godoa“
nadalje postaje sve čudnija -

00:00:32.994 --> 00:00:35.684
međutim, smatra se predstavom
koja je izmenila

00:00:35.684 --> 00:00:37.744
naličje savremene drame.

00:00:37.744 --> 00:00:42.163
Napisao ju je Semjuel Beket
između 1949. i 1955. godine,

00:00:42.163 --> 00:00:45.923
a ona postavlja prosto,
ali uzbudljivo pitanje:

00:00:45.923 --> 00:00:48.799
šta bi likovi trebalo da urade?

NOTE Paragraph

00:00:50.133 --> 00:00:53.153
Estragon: Ne radimo ništa. Bezbednije je.

NOTE Paragraph

00:00:53.153 --> 00:00:56.663
Vladimir: Sačekajmo
i vidimo šta će on da kaže.

NOTE Paragraph

00:00:56.663 --> 00:00:57.993
Estragon: Ko?

NOTE Paragraph

00:00:57.993 --> 00:00:59.663
Vladimir: Godo.

NOTE Paragraph

00:00:59.663 --> 00:01:01.693
Estragon: Dobra ideja.

NOTE Paragraph

00:01:01.693 --> 00:01:04.333
Slični šifrovani dijalozi
i rasprave koje se vrte u krug

00:01:04.333 --> 00:01:07.393
su glavne karakteristike
pozorišta apsurda,

00:01:07.393 --> 00:01:10.413
pokreta koji se pojavio
nakon Drugog svetskog rata

00:01:10.413 --> 00:01:11.853
i u kom su se zatekli umetnici

00:01:11.853 --> 00:01:15.183
koji su se borili
da nađu smisao u uništenju.

00:01:15.183 --> 00:01:19.343
Pisci apsurda su dekonstruisali
radnju, likove i jezik

00:01:19.343 --> 00:01:22.063
kako bi doveli u pitanje
njihovo značenje i da bi podelili

00:01:22.063 --> 00:01:25.823
svoju duboku nesigurnost na sceni.

NOTE Paragraph

00:01:25.823 --> 00:01:27.613
Iako ovo može da zvuči turobno,

00:01:27.613 --> 00:01:30.933
apsurd stapa bespomoćnost sa humorom.

00:01:30.933 --> 00:01:34.003
Ovo se odražava u Beketovom
jedinstvenom pristupu žanru

00:01:34.003 --> 00:01:35.493
u knjizi „Čekajući Godoa“,

00:01:35.493 --> 00:01:39.633
koju je označio
kao „tragikomediju u dva čina“.

00:01:39.633 --> 00:01:41.863
Likovi su tragično zarobljeni

00:01:41.863 --> 00:01:44.183
u egzistencijalnoj zagoneci:

00:01:44.183 --> 00:01:48.393
čekaju uzalud na nepoznatu ličnost
da im da smisao postojanja,

00:01:48.393 --> 00:01:52.583
ali njihov jedini smisao postojanja
potiče iz samog čina čekanja.

00:01:52.583 --> 00:01:55.263
Dok čekaju, padaju u dosadu,

00:01:55.263 --> 00:01:59.519
izražavaju religijsku bojazan
i razmatraju samoubistvo.

NOTE Paragraph

00:02:00.253 --> 00:02:03.683
Međutim, komično je da njihov usud
sadrži britak humor,

00:02:03.683 --> 00:02:06.643
koji se ispoljava
u njihovom jeziku i pokretima.

00:02:06.643 --> 00:02:09.733
Njihove interakcije su ispunjene
bizarnim igrama reči,

00:02:09.733 --> 00:02:11.613
ponavljanjima i dvostrukim značenjima,

00:02:11.613 --> 00:02:14.723
kao i klovnovskim ponašanjem,
pevanjem, plesanjem

00:02:14.725 --> 00:02:17.595
i mahnitim razmenama šešira.

00:02:17.595 --> 00:02:19.825
Često je nejasno da li bi publika trebalo

00:02:19.825 --> 00:02:21.975
da se smeje ili plače -

00:02:21.975 --> 00:02:25.046
i da li je Beket uopšte razlikovao ta dva.

NOTE Paragraph

00:02:25.855 --> 00:02:27.915
Rođen u Dablinu,
Beket je studirao engleski,

00:02:27.915 --> 00:02:30.895
francuski i italijanski jezik
pre nego što se preselio u Pariz,

00:02:30.895 --> 00:02:33.605
gde je proveo veći deo života
pišući pozorišne komade,

00:02:33.605 --> 00:02:35.705
kao i poeziju i prozu.

00:02:35.705 --> 00:02:38.605
Iako je Beket celog života
bio zaljubljen u jezik,

00:02:38.605 --> 00:02:43.035
ostavljao je i prostora za tišinu,
uvršćavajući prekide,

00:02:43.035 --> 00:02:46.885
pauze i trenutke praznine u svoja dela.

00:02:47.685 --> 00:02:50.115
Ključne osobine njegovog stila

00:02:50.115 --> 00:02:53.155
su neujednačen tempo i crni humor,

00:02:53.155 --> 00:02:56.405
koji su postali popularni
u pozorištu apsurda.

00:02:56.405 --> 00:02:58.885
Takođe je negovao tajanstvenost u pojavi

00:02:58.885 --> 00:03:02.235
i odbijao je da potvrdi ili opovrgne
bilo kakva nagađanja

00:03:02.235 --> 00:03:04.355
o značenju svojih dela.

00:03:04.355 --> 00:03:06.175
Zbog ovoga je publika nagađala

00:03:06.175 --> 00:03:09.395
i time povećavala svoju opčinjenost
njegovim nadrealnim svetovima

00:03:09.395 --> 00:03:11.580
i zagonetnim likovima.

NOTE Paragraph

00:03:12.317 --> 00:03:14.517
Zbog odsustva bilo kakvog jasnog značenja,

00:03:14.517 --> 00:03:17.737
Godo je beskrajno otvoren za tumačenja.

00:03:17.737 --> 00:03:20.907
Kritičari su ponudili
bezbrojna čitanja drame,

00:03:20.907 --> 00:03:24.557
što je kao rezultat imalo
ciklus dvosmislenosti i spekulacija

00:03:24.557 --> 00:03:27.627
koje odražavaju i zaplet same drame.

00:03:27.627 --> 00:03:31.297
Drama je tumačena
kao alegorija na Hladni rat,

00:03:31.297 --> 00:03:33.217
francuski pokret otpora

00:03:33.217 --> 00:03:36.227
i britansku kolonizaciju Irske.

NOTE Paragraph

00:03:36.227 --> 00:03:38.317
Dinamika između dvojice protagonista

00:03:38.317 --> 00:03:40.467
je takođe pokrenula intenzivne debate.

00:03:40.467 --> 00:03:43.147
Tumačeni su kao preživeli iz apokalipse,

00:03:43.147 --> 00:03:46.347
ostareli par, dva impotentna prijatelja,

00:03:46.347 --> 00:03:50.644
pa čak i kao personifikacije
Frojdovog ega i ida.

00:03:51.697 --> 00:03:54.737
Čuvena je Beketova izjava
da jedino u šta može da bude siguran

00:03:54.737 --> 00:03:56.707
je da Vladimir i Estragon

00:03:56.707 --> 00:03:59.390
„nose polucilindre“.

00:03:59.667 --> 00:04:02.567
Baš kao nagađanja kritike
i sumanuta radnja drame,

00:04:02.567 --> 00:04:04.915
jezik likova se često vrti u krug

00:04:04.915 --> 00:04:08.705
dok se njih dvojica
prepiru i šegače, gube tok misli

00:04:08.705 --> 00:04:11.419
i nastavljaju tačno gde su stali.

NOTE Paragraph

00:04:11.875 --> 00:04:15.215
Vladimir: Možda bismo
mogli početi ispočetka.

NOTE Paragraph

00:04:15.215 --> 00:04:16.885
Estragon: To bi trebalo da je lako.

NOTE Paragraph

00:04:16.885 --> 00:04:19.182
Vladimir: Početak je težak.

NOTE Paragraph

00:04:19.775 --> 00:04:21.815
Estragon: Možeš da počneš odakle god.

NOTE Paragraph

00:04:21.815 --> 00:04:24.494
Vladimir: Da, ali moraš da odlučiš.

NOTE Paragraph

00:04:25.235 --> 00:04:28.275
Beket nas podseća da,
baš kao i naši svakidašnji životi,

00:04:28.275 --> 00:04:31.038
život na sceni nema uvek smisla.

00:04:31.545 --> 00:04:34.925
On može da istražuje
i stvarnost i iluzije,

00:04:34.925 --> 00:04:37.285
poznato i neobično.

00:04:37.285 --> 00:04:41.145
I iako je uredno pripovedanje
i dalje privlačno,

00:04:41.145 --> 00:04:45.575
najbolje pozorište nas navodi
na razmišljanje - i čekanje.