ABIGAIL DEVILLE:
“Si pa gen lit, pa gen pwogrè.”
“Sila k ap pale an favè libète poutan
k ap devalorize ajitasyon,”
“se moun ki vle rekòlte
san yo pa simen anyen,”
“yo vle lapli san loraj ak kout zeklè.”
“Yo vle oseyan an san pil dlo li yo
k ap gwonde byen fò.”
Frederick Douglass, 4 dawou 1857.
[Abigail DeVille: "Limyè libète"]
[Madison Square Park]
Anvan sa, m te jwenn sitasyon
Frederick Douglass la,
epi se te mwen sèlman
ki t ap panse ak yon fason pou
mete vit sa ki te pase pandan sezon ete sa
nan kontèks.
M panse se te imaj li te pentire yo.
M te la ap panse ak vag
k ap monte desann yo,
ansanm ak pil moun ki kwochte
youn ak lòt,
ki pètèt t ap fè manifestasyon
kont lanmò,
pandan pandemi sa a,
pou goumen tout bon vre
pou nenpòt sa nasyon sa pretann
fondman li chita oswa baze.
Se yon komemorasyon manifestasyon
ak mouvman Black Lives Matter
ansanm ak lavi moun po nwa yo
sou kontinan sa pandan 400 lane.
Pandan m t ap mete bra yo,
nan panse ak jan tout bagay
ta kapab tèlman diferan,
te gen opòtinite ak moman
moun pa t pwofite,
regilyèman nan listwa Nouyòk epi nan
listwa nasyon an an gwo:
moman pou pwogrè
oswa moman kote pètèt
jwèt la ta pral egal ego
M te gen yon pwofesè ki te vrèman sipèb
nan katriyèm ane,
li te rele Madam Hammond.
Li te estwodinè.
Li te fè listwa a vin vivan pou nou.
Li te fè nou tande diskou “I Have A Dream”
Martin Luther King nan sou vinil,
epi w te kapab tande si yon zepeng
te tonbe nan klas la.
M sonje m te kenbe men pi bon zanmi m nan
anba tab la pandan tout tan
pawòl li yo te touche m anpil
ansanm ak pouvwa pawòl li yo.
Tout bon vre, li te plante yon grenn
pou panse ak jan nou tout se patisipan
nan listwa.
Ap gade Estati Libète a ak flanbo a
nan men l nan pak la,
M te di “Oke, m ka sispann gade kounya.”
"Se sa."
“Se ak sa sèlman m ap panse”
“se de sa sèlman m vle pale.”
Flanbo a ak men Estati Libète a
te nan pak sa pandan sis (6) lane
depi 1876 rive nan 1882
pandan yo t ap eseye ranmase kòb
pou pyedestal
pou Estati Libète a.
M renmen echafo.
Yo toujou la nan lavil Nouyòk.
Bagay yo toujou te konstwi
epi vin kraze ankò.
Lide libète a anba konstriksyon
ak rekonstriksyon san rete
jenerasyon sou jenerasyon.
Panse ak klòch yo
ki se yon lòt senbòl libète,
men ki fèmen anndan flanbo sa,
epi li pa menm ka fè yon bri.
Se sa ki se gaz flanbo a tou,
epi dife ble se dife pi cho
ki ta ka genyen.
Lasosyete te eseye separe nou
oswa kategorize nou daprè kò
oswa kote nou rete
oswa klas ekonomik, edikasyon, tout bagay.
Epi kijan nou tout kapab
mete men nou ansanm
epi afime yon bagay.
M panse nan fè sa,
nan yon sans, se te kòmsi,
yon priyè oswa lespwa
pou yon bagay nan lavni
pou rale non nan tan pase yo
vin nan tan prezan.
Epi annaprè pou kontinye chit la
pou pase baton an pou onore koperasyon an.