- ในวิดีโอนี้ ผมจะทำตัวอย่างหลาย ๆ อันในการหา สมการของเส้นตรงในรูปความชัน-จุดตัดแกน แค่ทวนนิดหน่อย, ว่ามันคือสมการของเส้นตรง ในรูป y เท่ากับ mx บวก b โดย m คือความชัน และ b คือค่าตัดแกน y ลองทำโจทย์พวกนี้กันดู ตรงนี้เขา บอกเราว่าเส้นตรงมีความชันเป็นลบ 5, งั้น m เท่ากับลบ 5 และมันมีค่าตัดแกน y เป็น 6 งั้น b เท่ากับ 6 นี่ตรงไปตรงมาทีเดียว สมการของเส้นตรงนี้คือ y เท่ากับ ลบ 5x บวก 6 ไม่แย่มาก ลองทำอันต่อไปตรงนี้ เส้นตรงมีความชันเป็นลบ 1 และมีจุด 4/5 ลูกน้ำ 0 เขาบอกความชันเรามา ความชันเป็นลบ 1 เราก็รู้ว่าความชันเป็น ลบ 1, แต่เราไม่รู้ชัด ว่าค่าตัดแกน y อยู่ตรงไหนในที่นี่ เรารู้ว่าสมการนี้จะอยู่ในรูป y เท่ากับ ความชันลบ 1x บวก b, เมื่อ b คือค่า ตัดแกน y ทีนี้เราสามารถใช้ข้อมูลพิกัดนี้ ความจริงทีว่่ามันมีจุดนี้อยู่ เราสามารถใช้ ข้อมูลนั้นแก้หา b ได้ ความจริงที่ว่าเส้นตรงมีจุดนี้ หมายความว่า ค่า x เท่ากับ 4/5, y เท่ากับ 0 ต้อง เป็นไปตามสมการนี้ ลองแทนค่าเหล่านั้นลงไป y เท่ากับ 0 เมื่อ x เท่ากับ 4/5 แล้ว 0 เท่ากับลบ 1 คูณ 4/5 บวก b ผมจะเลื่อนลงมาหน่อยนะ ลองดู เราได้ 0 เท่ากับลบ 4/5 บวก b เราก็บวก 4/5 ทั้งสองข้างของสมการได้ เราก็บวก 4/5 ตรงนี้ เราก็บวก 4/5 ข้างนี้ด้วยเช่นกัน สาเหตุที่ผมทำเช่นนี้เพราะมันจะได้หักล้างกับเจ้านั่น แล้วคุณก็ได้ b เท่ากับ 4/5 - แล้วเราก็ได้สมการของเส้นตรงมา y เท่ากับ ลบ 1 คูณ x, ซึ่งผมเขียนเป็นลบ x, บวก b, ซึ่งเท่ากับ 4/5, แค่นั้น แล้วเราก็มีอันนี้ เส้นตรงที่มีจุด 2 ลูกน้ำ 6 กับ 5 ลูกน้ำ 0 เขาไม่ได้บอกความชันหรือค่าตัดแกน y โดยตรง แต่เราสามารถหาทั้งสองค่ได้จาก พิกัดเหล่านี้ สิ่งแรกที่เราทำได้คือหาความชัน เราก็รู้ว่าความชัน m เท่ากับการเปลี่ยนแปลงของ y ส่วน การเปลี่ยนแปลงของ x, ซึ่งเท่ากับ -- การเปลี่ยนแปลงของ y คืออะไร? ลองเริ่มด้วยจ้านี่ตรงนี้ เราก็หา 6 ลบ 0 - ขอผมทำแบบนี้นะ นั่นก็คือ 6 -- ผมอยากใช้สีแยกประเภท -- ลบ 0 งั้น 6 ลบ 0, นั่นคือการเปลี่ยนแปลงของ y การเปลี่ยนแปลงของ x เป็น 2 ลบ 2 ลบ 5 สาเหตุที่ผมใช้สีแบ่งประเภทเพราะผมอยากให้คุณเห็น ว่าผมใช้ค่า y นี้เป็นเทอมแรกก่อน, ผมใช้ 6 บนนี้, แล้ว ผมต้องใช้ x เทอมนี้เป็นตัวแรกเช่นกัน ผมอยากให้คุณเห็นว่านี่คือพิกัด 2 ลูกน้ำ 6 นี่คือพิกัด 5 ลูกน้ำ 0 ผมไม่สามารถสลับที่ 2 กับ 5 ได้ ไม่อย่างงั้นผมจะได้คำตอบติดลบเพิ่ม แล้วเราจะได้อะไร? นี่เท่ากับ 6 ลบ 0 ได้ 6 2 ลบ 5 ได้ ลบ 3 นี่เลยเป็นลบ 6 ส่วน 3, ซึ่งก็เท่ากับ ลบ 2 นั่นก็คือความชันเรา ถึงตอนนี้เราก็รู้ว่าเส้นตรงนี้ต้องมี y เท่ากับ ความชัน -- ผมจะใช้สีส้มนะ -- ลบ 2 คูณ x บวกค่าตัดแกน y ทีนี้เราก็สามารถทำแบบเดียวกับโจทย์ที่แล้วได้ เราสามารถใช้จุดใดจุดหนึ่งเพื่อแก้หา b ได้ เราใช้จุดไหนก็ได้ ทั้งคู่อยู่บนเส้นตรง ทั้งคู่เลยต้องเป็นไป ตามสมการนี้ ผมจะใช้ 5 ลูกน้ำ 0 แล้วกันเพราะมันดี เวลาแทน 0 ลงไป เลขจะได้ง่ายน้อย งั้นลองแทนค่า 5 ลูกน้ำ 0 ตรงนี้ เมื่อ y เท่ากับ 0 แล้ว x เท่ากับ 5 งั้น y เท่ากับ 0 เมื่อคุณมีลบ 2 คูณ 5, เมื่อ x เท่ากับ 5 บวก b คุณจะได้ 0 เท่ากับ -10 บวก b หากคุณบวก 10 ทั้งสองข้างของสมการ, ลองบวก 10 ทั้งสองข้างดู, ทั้งสองจะตัดกัน คุณจะได้ b เท่ากับ 10 บวก 0 หรือ 10 คุณก็ได้ b เท่ากับ 10 ตอนนี้เรารู้สมการของเส้นตรงแล้ว สมการคือ y -- ขอผมใช้สีใหม่นะ -- y เท่ากับ ลบ 2x บวก b บวก 10 เราก็จบแล้ว ลองทำแบบนี้อีก - เอาล่ะ, เสนตรงมีจุด 3 ลูกน้ำ 5 กับ ลบ 3 ลูกน้ำ 0 แบบเดียวกับข้อที่แล้ว, เราจะเริ่มต้นหา ความชันก่อน โดยเราเรียกมันว่า m มันก็เหมือนกับระยะขึ้นส่วนระยะนอน, ซึ่งก็ เหมือนกับการเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x หากคุณทำสำหรับการบ้าน, คุณไม่ต้อง เขียนทั้งหมดนี่ก็ได้ ผมแค่อยากแน่ใจว่าคุณเข้าใจว่า ทุกอย่างนั้นเหมือนกัน แล้วการเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x เป็นเท่าไหร่? นี่จะเท่ากับ, ลองเริ่มที่ด้านนี้ก่อน แค่ ให้คุณเห็นว่าผมจะเลือกจุดไหนก็ได้ สมมุติว่าผมเลือก 0 ลบ 5 แบบนั้นแล้วกัน ผมกำลังใช้พิกัดนี้ก่อน ผมมองมันเหมือน จุดปลาย จำไว้ว่าตอนผมเรียนนี่ครั้งแรก ผมมัก ชอบให้ x เป็นตัวเศษ ผิดนะ, คุณต้องใช้ y เป็นตัวเศษ แล้วนั่นคือพิกัดตัวที่สอง มันจะได้ ส่วน ลบ 3 ลบ 3 - นี่คือพิกัด ลบ 3, 0 นี่ก็คือพิกัด 3, 5 เราลบมัน แล้วเราได้อะไร? นี่จะเท่ากับ -- ผมจะใช้สี กลางๆ นะ -- นี่จะเท่ากับตัวเศษ ได้ ลบ 5 ส่วนลบ 3 ลบ 3 ได้ ลบ 6 แล้วเครื่องหมายลบตัดกัน คุณจะได้ 5/6 เราเลยรู้ว่าสมการจะอยู่ในรูป y เท่ากับ 5/6 x บวก b เราก็สามารถแทนพิกัดหนึ่งในนี้เพื่อหา b ได้ ลองทำดู ผมมักเลือกอันที่มี 0 อยู่ด้วย งั้น y เท่ากับ 0 เมื่อ x เป็นลบ 3 บวก b ที่ผมทำก็แค่แทน ลบ 3 ให้ x, และ 0 ลงใน y ผมรู้ว่าผมทำได้เพราะมันอยู่บนเส้นตรงนั้น นี่เลยต้องเป็นไปตามสมการของเส้นตรง ลองแก้หา b กัน เราก็ได้ 0 เท่ากับ, เอาล่ะ ถ้าเราหารลบ 3 ด้วย 3 มันกลายเป็น 1 หากคุณหาร 6 ด้วย 3, มันกลายเป็น 2 แล้วมันก็กลายเป็น ลบ 5/2 บวก b เราสามารถบวก 5/2 ทั้งสองข้างของสมการ บวก 5/2, บวก 5/2 ผมอยากเปลี่ยนสัญลักษณ์ คุณจะได้ คุ้นกับสัญลักษณ์ทั้งสองแบบ สมการก็กลายเป็น 5/2 เท่ากับ -- นั่นคือ 0 -- เท่ากับ b b เท่ากับ 5/2 ดังนั้นสมการของเส้นตรงเราคือ y เท่ากับ 5/6 x บวก b ซึ่งเราเพิ่งหาไปได้ 5/2, บวก 5/2 แล้วก็เสร็จ ลองทำอีกอัน ผมมีกราฟตรงนี้ ลองหาสมการของกราฟนี้กัน นี่จริงอันนี้, คิดดู, มันง่ายกว่าหน่อย ความชันคืออะไร? ความชันคือการเปลี่ยนแปลงอขง y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x ลองดูกันว่าเกิดอะไรขึ้น เมื่อเราเพิ่ม x, เมื่อเราเพิ่ม x ขึ้น 1 นั่นก็คือ การเปลี่ยนแปลงของ x การเปลี่ยนแปลงของ x เป็น 1 ผมตัดสินใจเปลี่ยน x ไป 1, เพิ่มขึ้น 1 แล้วการเปลี่ยนแปลงของ y เป็นเท่าไหร่? ดูเหมือนว่า y เปลี่ยนไป 4 พอดี มันดูเหมือนว่าเดลต้า y, การเปลี่ยนแปลงของ y เท่ากับ 4 โดยเดลต้า x เท่ากับ 1 ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงของ x, การเปลี่ยนแปลงของ y เป็น 4 เมื่อ การเปลี่ยนแปลงของ x เป็น 1 ดังนั้นความชันเท่ากับ 4 แล้วค่าตัดแกน y เป็นเท่าไหร่? ทีนี้เราก็แค่ดูที่กราฟ มันดูเหมือนว่ามันตัดแกน y ที่ y เท่ากับ ลบ 6, หรือที่จุด 0, ลบ 6 เราเลยรู้ว่า b เท่ากับลบ 6 - เราเลยรู้สมการของเส้นตรงนี้ สมการของเส้นตรงคือ y เท่ากับความชันคูณ x บวกค่าตัดแกน y ผมควรเขียนมันลงไป งั้นลบ 6, นั่นคือบวก ลบ 6 นั่นก็คือ สมการของเส้นตรงเรา ลองทำอีก เขาบอกเราว่า f ของ 1.5 เท่ากับลบ 3, f ของ ลบ 1 เป็น 2 นั่นคืออะไร? ทีนี้, นี่ก็แค่วิธีสวยหรูเพื่อบอกคุณว่าจุด ตอนที่ x เป็น 1.5, ตอนคุณใส่ 1.5 ลงไปในฟังก์ชัน ฟังก์ชันจะให้ค่าเป็นลบ 3 มันเลยบอกเราว่าพิกัด 1.5, ลบ 3 อยู่บนเส้นตรง แล้วนี่บอกเราว่าจุดเมื่อ x เป็นลบ 1, f ของ x เท่ากับ 2 นี่ก็แค่วิธีสวยหรูบอกว่า ทั้งสอง จุดนี้อยู่บนเส้นตรง ไม่มีอะไรใหม่ ผมว่าประเด็นของโจทย์นี้คือให้คุณคุ้นกับ สัญลักษณ์ของฟังก์ชัน เพื่อไม่ให้คุณกลัว หากคุณเห็นอะไรแบบนี้ หากคุณแทนค่าฟังก์ชันที่ 1.5, คุณได้ลบ 3 นั่นคือพิกัดหากคุณคิดว่า y เท่ากับ f ของ x นี่ก็คือพิกัด y มันจะเท่ากับลบ 3 เมื่อ x เท่ากับ 1.5 เอาล่ะ ผมพูดไปหลายทีแล้ว ลองหาความชันของเส้นตรงนี้ดีกว่า ความชันซึ่งก็คือ การเปลี่ยนแปลงของ y ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x เท่ากับ ลองเริ่มที่ 2 ลบเจ้านี่, ลบ 3 -- พวกนี้ คือค่า y -- ทั้งหมดนั่น ส่วน, ลบ 1 ลบเจ้านี่ ขอผมเขียนแบบนี้นะ ลบ 1 ลบ เจ้านี่, ลบ 1.5 ผมทำใช้สีเพราะผมอยากให้คุณเห็นว่าลบ 1 กับ 2 ทั้งคู่มาจากนี่, นั่นคือสาเหตุที่ผมใช้ ทั้งคู่ก่อน ถ้าผมใช้พวกนี้ก่อน, ผมจะต้องใช้ ทั้ง x และ y ก่อน ถ้าผมใช้ 2 ก่อน, ผมก็ ต้องใช้ลบ 1 ก่อนด้วย นั่นคือสาเหตุที่ผมใช้ สีแบ่งประเภทไว้ นี่เลยเท่ากับ 2 ลบ ลบ 3 นั่นก็เหมือนกับ 2 บวก 3 ได้เป็น 5 - ลบ 1 ลบ 1.5 ได้ ลบ 2.5 - 5 หารด้วย 2.5 เท่ากับ 2 ดังนั้นความชันของเส้นตรงนี้เป็นลบ 6 ที่จริงผมจะทำไว้ข้างๆ ให้คุณเห็นว่ามันไม่เกี่่ยว ว่าผมจะใช้ลำดับยังไง ถ้าผมใช้พิกัดนี่ก่อน, แล้วผมต้องใช้ พิกัดนี้ก่อน ลองทำอีกแบบนึง ถ้าผมทำ แบบ ลบ 3 ลบ 2 ส่วน 1.5 ลบ ลบ 1, นี่ควรได้ ลบ 2 ส่วน 1.5 ลบ ลบ 1 - นี่ควรให้คำตอบเดียวกัน นี่เท่ากับอะไร? ลบ 3 ลบ 2 ได้ ลบ 5 ส่วน 1.5 ลบ ลบ 1 นั่นคือ 1.5 บวก 1 นั่นคือส่วน 2.5 เหมือนเดิม, นี่เท่ากับลบ 2 ผมแค่อยากให้คุณเห็น, ว่าไม่่ว่าคุณจะเลือก จุดไหนเป็นจุดเริ่มต้นหรือจุดปลายก็เหมือนกัน ตราบใด ที่คุณใช้เหมือนเดิม หากนี่เป็นค่า y ตั้งต้น, นี่ก็ต้องเป็นค่า x ตั้งต้น หากนี่คือค่า y ปลาย, นี่ก็ต้องเป็น ค่า x ปลายด้วย แต่ช่างเถอะ, เรารู้ว่าความชันเป็นลบ 2 เรารู้ว่าสมการคือ y เท่ากับลบ 2x บวก ค่าตัดแกน y ลองใช้พิกัดหนึ่งในนี้ ผมใช้อันนี้เพราะมันไม่มีทศนิยมอยู่ เราก็รู้ว่า y เท่ากับ 2 งั้น y เท่ากับ 2 เมื่อ x เท่ากับลบ 1 - แน่นอนว่าคุณมีบวก b ด้วย 2 ก็เท่ากับลบ 2 คูณลบ 1 ได้ 2 บวก b ถ้าคุณลบ 2 จากทั้งสองข้างของสมการ, ลบ 2, ลบ 2, คุณก็ลบมันออกจากทั้งสองข้างของ สมการนี้, คุณก็จะได้ 0 ทางซ้ายมือ เท่ากับ b งั้ัน b เท่ากับ 0 ดังนั้ัสมการของเส้นตรงนี้คือ y เท่ากับลบ 2x - ที่จริงผมอยากเขียนมันในรูปของฟังก์ชัน, มันจะได้ว่า f ของ x เท่ากับลบ 2x ผมถือว่า y เท่ากับ f ของ x แต่นี่ก็แค่สมการ เขาไม่เคยพูดถึง y ตรงนี้ คุณเลยเขียนเป็น f ของ x เท่ากับลบ 2x ตรงนี้ดีกว่า แต่ละพิกัดแทนพิกัด ของ x กับ f ของ x - คุณก็มองนิยามของความชันเป็นการเปลี่ยนแปลง ของ f ของ x ส่วนการเปลี่ยนแปลงของ x พวกนี้คือวิธีการมองสิ่งเดียวกันหมด -