1
00:00:00,000 --> 00:00:01,440
კეთილი იყოს თქვენი დაბრუნება.

2
00:00:01,440 --> 00:00:03,950
ახლა კიდევ რამდენიმე ამოცანას ამოვხსნი 
იმპლსზე.

3
00:00:03,950 --> 00:00:07,060
პირველ ამოცანაში გვყავს მოციგურავე და ის

4
00:00:07,060 --> 00:00:08,630
საციგურაო მოედანზეა.

5
00:00:08,630 --> 00:00:10,360
და მას ბურთი უჭირავს.

6
00:00:10,360 --> 00:00:14,740
და ეს ბურთი---დავხატავ-- არის

7
00:00:14,740 --> 00:00:15,990
0.15 კილოგრამიანი.

8
00:00:18,610 --> 00:00:20,580
და ის მას ისვრის.

9
00:00:20,580 --> 00:00:23,640
ვთქვათ, რომ ის მას თავის პირდაპირ ისვრის,
მიუხედავად იმისა,

10
00:00:23,640 --> 00:00:25,200
რომ ჩვენ გვიყურებს.

11
00:00:25,200 --> 00:00:27,230
თავისი ტანისთვის პირდაპირ არის.

12
00:00:27,230 --> 00:00:32,790
და ისვრის ზუსტად პირდაპირ.

13
00:00:32,790 --> 00:00:35,075
ვიცი, რომ რაღაცის სროლა ზუსტად პირდაპირ

14
00:00:35,075 --> 00:00:38,490
რთულია, მაგრამ ჩავთვალოთ, რომ შეუძლია.

15
00:00:38,490 --> 00:00:41,510
ისვრის ზუსტად პირდაპირ სიჩქარით, რადგან

16
00:00:41,510 --> 00:00:44,280
მიმართულებასაც ვუთითებთ, ეს ნიშნავს, რომ

17
00:00:44,280 --> 00:00:48,000
ეს სიჩქარე ვექტორულია და არა სკალარული,
რადგან სკალარულს მხოლოდ რიცხვითი

18
00:00:48,000 --> 00:00:51,200
მნიშვნელობა აქვს ვექტორულს კი რიცხვითი 
მნიშვნელობა და მიმართულება.

19
00:00:51,200 --> 00:00:58,160
ის ბურთს ისვრის 35მ/წმ-შია და ბურთი

20
00:00:58,160 --> 00:01:03,160
0.15 კილოგრამია

21
00:01:03,160 --> 00:01:08,560
ამოცანა გვეუბნება, რომ კომბინირებული მასა-
მისი და ბურთის ერთად

22
00:01:08,560 --> 00:01:17,520
50 კილოგრამია.

23
00:01:17,520 --> 00:01:20,130
თავიდან, სანამ ის რამეს გააკეთებს, 
ორივე უძრავადაა,

24
00:01:20,130 --> 00:01:22,990
მერე კი ის ისვრის ბურთს და კითხვაა, 
ბურთის სროლის შემდეგ

25
00:01:22,990 --> 00:01:25,000
რა არის მოციგურავის უკუგდების სიჩქარე?

26
00:01:25,000 --> 00:01:28,930
ანუ ბურთის სროლით რამდენად უკან

27
00:01:28,930 --> 00:01:30,230
უბიძგებს საკუთარ თავს.

28
00:01:30,230 --> 00:01:33,060
რა არის მისი სიჩქარე უკანა მიმართულებით?

29
00:01:33,060 --> 00:01:36,340
და თუ არ იცით ტერმინი უკუგდება, ეს ხშირად 
გამოიყენება, როდესაც...

30
00:01:36,340 --> 00:01:39,600
არ მინდა ვიფიქროთ ძალადობრივ რაღაცეებზე,
მაგრამ

31
00:01:39,600 --> 00:01:42,250
როდესაც თოფს ისვრი

32
00:01:42,250 --> 00:01:44,830
შენი მხარი განიცდის უკუგდებას, რადგან 
ისევ და ისევ

33
00:01:44,830 --> 00:01:45,900
იმპულსი ინახება.

34
00:01:45,900 --> 00:01:48,270
გარკვეული ოდენობის იმპულსი მიდის

35
00:01:48,270 --> 00:01:51,020
იმ ტყვიაზე, რომელიც ძალიან მსუბუქი და 
სწრაფია.

36
00:01:51,020 --> 00:01:54,940
მაგრამ რადგან იმპულსი ინახება, შენი მხარი 
საპირისპირო მიმართულებით

37
00:01:54,940 --> 00:01:55,780
იძენს სიჩქარეს.

38
00:01:55,780 --> 00:01:57,250
ამაზე სხვა ამოცანას გავაკეტებ

39
00:01:57,250 --> 00:01:58,960
ახლა ამ ამოცანას დავუბრუნდეთ.

40
00:01:58,960 --> 00:02:02,410
როგორც უკვე ვთქვი, იმპულსი ინახება.

41
00:02:02,410 --> 00:02:05,760
რა არის იმპულსი ამოცანის დასაწყისში,

42
00:02:05,760 --> 00:02:08,289
საწყისი იმპულსი?

43
00:02:08,289 --> 00:02:09,690
სხვა ფრად გვაკეთებ.

44
00:02:09,690 --> 00:02:11,730
ეს არის საწყისი იმპულსი.

45
00:02:11,730 --> 00:02:18,060
საწყისი მასა არის 50კგ, არა? რადგან

46
00:02:18,060 --> 00:02:22,110
ის და ბურთი ერთად 50კგ-ია, გამრავლებული 
სიჩქარეზე.

47
00:02:22,110 --> 00:02:23,810
სიჩქრე 0-ია.

48
00:02:23,810 --> 00:02:29,800
დასაწყისში სისტეის სიჩქარე 0-ია.

49
00:02:29,800 --> 00:02:34,060
ანუ იმპულსიც 0-ია.

50
00:02:34,060 --> 00:02:37,430
P საწყისი 0-ია.

51
00:02:37,430 --> 00:02:41,560
რადგან ჯამში 0 იმპულსით ვიწყებთ,
საბოლოო ჯამური

52
00:02:41,560 --> 00:02:42,880
იმპულსიც 0 უნდა იყოს.

53
00:02:42,880 --> 00:02:44,030
მოგვიანებით რა არის

54
00:02:44,030 --> 00:02:47,730
იმპულსი? გვაქვს ბურთი, რომელიც მოძრაობს 
35მ/წმ სიჩქარით და ბურთის მასა

55
00:02:47,730 --> 00:02:58,040
0.15კგ-ია. დროებით ერთეულებს არ მივაქცევ
ყურადგღებას ადგილი, რომ

56
00:02:58,040 --> 00:02:59,710
დავზოგო.

57
00:02:59,710 --> 00:03:01,930
გამრავლებული ბურთის სიჩქარეზე.

58
00:03:01,930 --> 00:03:05,060
გამრავლებული 35მ/წმ-ზე.

59
00:03:05,060 --> 00:03:08,930
ეს არის ბურთის იმპულსს დამატებული

60
00:03:08,930 --> 00:03:10,020
მოციგურავის იმპულსი.

61
00:03:10,020 --> 00:03:12,060
რა არის მისი მასა?

62
00:03:12,060 --> 00:03:14,440
მისი მასა იქნება 50-ს გამოკლებული ეს.

63
00:03:14,440 --> 00:03:21,550
დიდად არ აქვს მნიშვნელობა მაგრამ ვთქვათ 
არის 49---

64
00:03:21,550 --> 00:03:25,330
რა არის--- 49.85კგ.

65
00:03:25,330 --> 00:03:28,180
გამრავლებული მის ახალ სიჩქარეზე. 
გამრავლებული

66
00:03:28,180 --> 00:03:29,040
სიჩქარეზე.

67
00:03:29,040 --> 00:03:31,410
ამას დავუძახოთ მოციგურავის სიჩქარე.

68
00:03:31,410 --> 00:03:34,890
ახლა გამოვიტან ჩემს სანდო კალკულატორს.

69
00:03:37,910 --> 00:03:40,640
აბა ვნახოთ

70
00:03:40,640 --> 00:03:50,780
0.15 * 35 = 5.25

71
00:03:50,780 --> 00:03:56,260
ეს ტოლია 5.25-ის

72
00:03:56,260 --> 00:04:02,350
პლიუს 49.85 გამრავლებული მოციგურავის 
სიჩქარეზე.

73
00:04:02,350 --> 00:04:04,550
და ეს რათქმა უნდა ტოლია 0-ის, რადგან
საწყისი

74
00:04:04,550 --> 00:04:05,930
სიჩქარე 0 იყო.

75
00:04:05,930 --> 00:04:10,000
ახლა, არ ვიცი, გამოვაკლოთ 5.25 ორივე 
მხარეს

76
00:04:10,000 --> 00:04:18,200
და განოტოლება ასეთია- მინუს 5.25= 49.85
გამრავლებული

77
00:04:18,200 --> 00:04:20,279
მოციგურავის სიჩქარეზე.

78
00:04:20,279 --> 00:04:23,480
ვამბობთ, რომ ბურთის იმპულსია

79
00:04:23,480 --> 00:04:25,380
5.25

80
00:04:25,380 --> 00:04:29,480
და რადგანაც ჯამურად სისტემის იმპულსი 0 
უნდა იყოს

81
00:04:29,480 --> 00:04:32,660
მაშინ მოციგურავის იმპულსი 5.25 უნდა

82
00:04:32,660 --> 00:04:35,960
იყოს საწინააღმდეგო მიმართულებით, ანუ

83
00:04:35,960 --> 00:04:39,230
მისი იმპულსი მინუს 5.25-ია.

84
00:04:39,230 --> 00:04:41,480
და მისი სიჩქარის დასადგენად უბრალოდ
მის იმპულსს

85
00:04:41,480 --> 00:04:43,780
გავყოფთ მასაზე.

86
00:04:43,780 --> 00:04:48,380
ორივე მხარეს გავყოფთ 49.85-ზე და მივიღებთ

87
00:04:48,380 --> 00:04:49,695
მოციგურავის სიჩქარეს.

88
00:04:49,695 --> 00:04:50,725
ვნახოთ.

89
00:04:50,725 --> 00:05:01,520
ეს უარყოფითი რიცხვი გავყოთ 49.85-ზე

90
00:05:01,520 --> 00:05:05,370
უდრის მინუს 0.105

91
00:05:05,370 --> 00:05:15,520
ანუ მინუს 0.105 მ/წმ-ში

92
00:05:15,520 --> 00:05:16,270
ეს საინტერესოა.

93
00:05:16,270 --> 00:05:20,370
როდესაც ბურთს ისვრის 35 მ/წმ-ით

94
00:05:20,370 --> 00:05:24,670
რაც საკმაოდ სწრაფია, ის დაახლოებით 
10სმ-ით

95
00:05:24,670 --> 00:05:28,440
დაიხევს უკან, დაახლოებით 10სმ/წმ-ით.

96
00:05:28,440 --> 00:05:30,530
ის ბევრად ნელა დაიხევს უკან, მაგრამ

97
00:05:30,530 --> 00:05:31,740
მაინც დაიხევს უკან.

98
00:05:31,740 --> 00:05:34,350
და თუდაუფიქრდებით ეს მამოძრავეელი ძალის
ერთ-ერთი ფორმაა

99
00:05:34,350 --> 00:05:35,790
ასე მუშაობს რაკეტა.

100
00:05:35,790 --> 00:05:40,120
ის ამოტყორცნის რამეს, რასაც ნაკლები მასა 
აქვს, მაგრამ

101
00:05:40,120 --> 00:05:44,500
ძალიან სქრაფია. და რადგანაც იმპულსი 
ინახება

102
00:05:44,500 --> 00:05:47,740
ეს რაკეტას საწინააღმდეგო მიმართულებით
უბიძგებს.

103
00:05:47,740 --> 00:05:51,550
ახლა ვნახოთ თუ სხვა ამოცანის დამატება
შეგვიძია.

104
00:05:51,550 --> 00:05:54,600
ანდა, ალბათ უკეთესია ეს ამოცანა დავტოვოთ

105
00:05:54,600 --> 00:05:56,760
ასე და სხვა ამოცანისთვის მეტი დრო გვექნება

106
00:05:56,760 --> 00:05:58,515
რომელიც შედარებით უფრო რთული იქნება.

107
00:05:58,515 --> 00:05:59,765
მალე გნახავთ.