WEBVTT

00:00:00.242 --> 00:00:02.171
"Maríó!"

00:00:03.049 --> 00:00:04.810
"Ó! Hjálp!"

00:00:25.151 --> 00:00:30.082
Velkomin í þáttaröðina okkar þar sem við skoðum
hlutverk og birtingarmyndir kvenna í tölvuleikjum

00:00:30.082 --> 00:00:36.447
Í þáttunum könnum við þau minni, frásagnartól
og munstur sem oftast tengjast konum í tölvuleikjum

00:00:36.447 --> 00:00:39.410
á kerfisbundinn hátt
með heildarmyndina í huga.

00:00:39.410 --> 00:00:43.079
Í þáttaröðinni verða margir vinsælir leikir og
ástsælar sögupersónur rýndar á gagnrýninn hátt.

00:00:43.079 --> 00:00:46.463
en munið, að það er bæði mögulegt,
og jafnvel nauðsynlegt,

00:00:46.463 --> 00:00:52.672
að hafa ánægju af listformi, en vera um leið
gagnrýninn á galla þess og neikvæðar hliðar.

00:00:52.672 --> 00:00:56.917
En komun okkur að efninu,
og sökkvum okkur í að kanna Dömu i drama.

00:00:58.134 --> 00:01:01.259
Við skulum byrja á sögunni um
leikinn sem enginn fékk að spila.

00:01:01.259 --> 00:01:08.665
Árið 1999, vann fyrirtækið 'Rare' að gerð frumsamins
leiks fyrir Nintendo 64, sem hét Dinosaur Planet

00:01:08.665 --> 00:01:14.193
Í leiknum átti önnur af spilanlegu aðalpersónunum
að vera 16 ára hetja að nafni Krystal.

00:01:14.193 --> 00:01:19.326
Hún þurfti að ferðast um tímann, berjast við 
forsöguleg skrímsli með galdrastafnum sínum

00:01:19.326 --> 00:01:24.408
og bjarga heiminum. Hún var sterk,
hún gat allt og hún var hetja.

00:01:24.408 --> 00:01:27.109
"Og hver ert þú, dýrastelpa?"

00:01:27.109 --> 00:01:28.860
"Ég heiti Krystal"

00:01:40.214 --> 00:01:41.820
Ansi svalt, ekki satt?

00:01:41.820 --> 00:01:44.904
Eða það hefði verið það.
Leikurinn var nefnilega aldrei gefinn út.

00:01:44.920 --> 00:01:49.720
Þegar þróun verkefnisins var alveg að ljúka,
grínaðist frægi leikjahönnuðurinn, Shigeru Miyamoto

00:01:49.720 --> 00:01:54.766
með að honum finndist að þetta ætti frekar að
verða þriðji leikurinn í Star Fox leikjaseríunni sinni.

00:01:54.766 --> 00:01:57.451
Sem var einmitt það sem hann og Nintendo
gerðu á næstu tveimur árum.

00:01:57.451 --> 00:02:03.462
Þeir endurskrifuðu og -hönnuðu leikinn og gáfu hann út
sem Star Fox Adventures fyrir Game Cube árið 2002

00:02:03.462 --> 00:02:08.961
Í þessari endurbættu útgáfu, hafði Krystal sem átti
að verða aðalpersóna, umbreyst í Dömu í drama

00:02:08.961 --> 00:02:12.502
og situr nær allan leikinn föst í kristalsfangelsi

00:02:12.502 --> 00:02:15.699
og bíður eftir að vera bjargað
af nýju aðal hetjunni, Fox McCloud.

00:02:15.699 --> 00:02:19.259
Hasarsenunum í leiknum, sem voru
upprunalega samdar fyrir Krystal

00:02:19.259 --> 00:02:21.802
var breytt þannig að Fox kom í staðinn.

00:02:21.802 --> 00:02:25.317
Krystal var klædd í efnisminni og kynferðislegri fatnað.

00:02:26.470 --> 00:02:29.102
"Vá! Hún er falleg!!"

00:02:35.796 --> 00:02:38.072
"Hvað er ég að gera?"

00:02:38.072 --> 00:02:43.516
Og, já. Þarna er spiluð hallærisleg saxafóntónlist
til að það sé alveg á tæru

00:02:43.516 --> 00:02:47.824
að hún er núna girnileg, jafnvel
meðan hún er meðvitundarlaus.

00:02:47.824 --> 00:02:56.003
Til að kóróna allt saman, notar Fox núna galdrastafinn
hennar í baráttu sinni til að bjarga henni.

00:02:56.003 --> 00:02:59.173
Sagan um það hvernig Krystal breyttist úr
aðal hetjunni í sínu eigin magnaða ævintýri

00:02:59.173 --> 00:03:01.516
í framtakslaust fórnarlamb í leik einhvers annars

00:03:01.516 --> 00:03:05.735
sýnir hvernig Dömu í drama minnið
gerir kvenpersónur valdalausar

00:03:05.735 --> 00:03:09.237
og sviptir þær tækifærinu á að vera
hetjur upp á sitt einsdæmi

00:03:10.222 --> 00:03:14.947
Á ensku kallast Dama í drama 'Damsel in distress',
sem er á frönsku 'demoiselle en détresse'.

00:03:14.947 --> 00:03:17.358
'Demoiselle' þýðir bara 'ung kona'

00:03:17.358 --> 00:03:23.778
en 'détresse' má þýða sem, hræðsla eða örvænting
þess sem er yfirgefinn, hjálparlaus eða í hættu.

00:03:23.778 --> 00:03:27.142
Sem minni, er Dama í drama frásagnartól

00:03:27.142 --> 00:03:30.149
þar sem kvenpersóna er sett í háskalegar aðstæður

00:03:30.149 --> 00:03:34.628
sem hún sleppur ekki úr að sjálfsdáðum
og þarf að vera bjargað af karlpersónu,

00:03:34.628 --> 00:03:38.910
og er oftast helsta hvatning eða markmið
aðalpersónunnar í sögunni.

00:03:38.910 --> 00:03:42.231
Í tölvuleikjum er þetta oftast gert með mannráni

00:03:42.231 --> 00:03:46.483
en daman getur líka verið fryst
eða andsetin, til dæmis.

00:03:46.483 --> 00:03:51.490
Oft er Daman fjölskyldumeðlimur 
hetjunnar eða hann ástfanginn af henni -

00:03:51.490 --> 00:03:56.673
prinsessur, eiginkonur, kærustur 
og systur eru gjarnan notaðar.

00:03:57.458 --> 00:04:01.985
Vissulega er Dama í drama nokkrum 
þúsundum ára eldri en tölvuleikir.

00:04:01.985 --> 00:04:06.578
Minnið er hægt að rekja til forngrísku
goðsagnarinnar um Perseus.

00:04:06.578 --> 00:04:10.536
Í goðsögninni er sæskrímsli í þann 
mund að gleypa Andrómedu