[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.20,0:00:06.88,Default,,0000,0000,0000,,W tym filmie chciałbym zająć się różnymi sposobami mierzenia ilości pieniądza w obiegu Dialogue: 0,0:00:06.88,0:00:13.58,Default,,0000,0000,0000,,Zaczniemy od spraw związanych z bankiem centralnym, w USA jest to przypomnę Rezerwa Federalna Dialogue: 0,0:00:13.58,0:00:17.77,Default,,0000,0000,0000,,i powiedzmy, że wydrukowali 4 dolary Dialogue: 0,0:00:17.94,0:00:21.62,Default,,0000,0000,0000,,aby łatwiej było nam sobie to wyobrazić, skupimy sie na nich w formie materialnej Dialogue: 0,0:00:21.62,0:00:25.76,Default,,0000,0000,0000,,bo oczywiście mogli to zrobić także elektronicznie Dialogue: 0,0:00:25.76,0:00:29.12,Default,,0000,0000,0000,,te cztery dolary trafią do obiegu Dialogue: 0,0:00:29.12,0:00:35.20,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ bank kupi za nie na otwartym rynku papiery wartościowe, zwykle bardzo bezpieczne i płynne instrumenty Dialogue: 0,0:00:35.20,0:00:39.20,Default,,0000,0000,0000,,Płynny oznacza, że bardzo łatwo je kupić i sprzedać w dużych ilościach Dialogue: 0,0:00:39.20,0:00:44.27,Default,,0000,0000,0000,,na przykład, rządowe instrumenty skarbowe są płynnym papierem wartościowym lub płynnym aktywem Dialogue: 0,0:00:44.27,0:00:46.53,Default,,0000,0000,0000,,a pudełka po cukierkach nie są płynnym aktywem Dialogue: 0,0:00:46.53,0:00:48.80,Default,,0000,0000,0000,,Gdybym kupił pudełka po cukierkach o wartości milarda dolarów Dialogue: 0,0:00:48.80,0:00:52.33,Default,,0000,0000,0000,,trudno byłoby mi sprzedać jedno, trudno byłoby mi kupić pudełka warte miliard Dialogue: 0,0:00:52.33,0:00:55.53,Default,,0000,0000,0000,,i jeszcze trudniej byłoby mi sprzedać Dialogue: 0,0:00:55.53,0:00:58.60,Default,,0000,0000,0000,,w krótkim czy nawet średnim terminie Dialogue: 0,0:00:58.60,0:01:03.43,Default,,0000,0000,0000,,Bank centralny kupuje, powiedzmy, 1 płynny papier wartościowy za 4 dolary Dialogue: 0,0:01:03.43,0:01:05.66,Default,,0000,0000,0000,,zaznaczmy go tutaj Dialogue: 0,0:01:05.66,0:01:09.61,Default,,0000,0000,0000,,a osoba, od której bank odkupił papier wartościowy, decyduje włożyć otrzymane pieniądze w banku Dialogue: 0,0:01:09.61,0:01:13.07,Default,,0000,0000,0000,,Mogła ona albo zrobić depozyt albo przenaczyć pieniądze Dialogue: 0,0:01:13.07,0:01:15.27,Default,,0000,0000,0000,,które pozyskała ze sprzedaży ppaierów wartościowych na zakupy Dialogue: 0,0:01:15.27,0:01:17.67,Default,,0000,0000,0000,,a osoba, od której kupiła rzeczy, mogła zdeponować pieniądze w banku Dialogue: 0,0:01:17.67,0:01:21.07,Default,,0000,0000,0000,,tak czy inaczy, wyobraźmy sobie, że pieniądze trafiają do banku w formie depozytu Dialogue: 0,0:01:21.07,0:01:27.27,Default,,0000,0000,0000,,tutaj mamy nasz bank, który nazwę bank nr 1 Dialogue: 0,0:01:27.27,0:01:37.11,Default,,0000,0000,0000,,i teraz wszystkie te dolary są przeniesione do PB#1 Dialogue: 0,0:01:37.15,0:01:42.87,Default,,0000,0000,0000,,Rezerwa Federalna czy uogólniając bank centralny już tych pieniędzy nie ma Dialogue: 0,0:01:42.87,0:01:48.80,Default,,0000,0000,0000,,Zostały przeniesione do banku nr 1 [zetrę to wszystko, aby łatwiej było nam śledzić to, co się dzieje] Dialogue: 0,0:01:48.80,0:01:55.20,Default,,0000,0000,0000,,Ale mając depozyt w ba,nku nr 1 osoba chce mieć możliwość natychmiastowej wypłaty 3 dolarów na żądanie Dialogue: 0,0:01:55.20,0:01:57.13,Default,,0000,0000,0000,,i chce móc wystawiać czeki do tej wartości Dialogue: 0,0:01:57.13,0:02:14.20,Default,,0000,0000,0000,,więc wkłada 3 dolary na konto bieżące, żeby mieć taką możliwość Dialogue: 0,0:02:14.20,0:02:16.80,Default,,0000,0000,0000,,i aby mieć nieco wyższe oprocentowanie,a bank daje wyższe oprocentowanie na rachunku oszczędnościowym, Dialogue: 0,0:02:16.80,0:02:20.60,Default,,0000,0000,0000,,bo nie musi utrzymywać rezerw Dialogue: 0,0:02:20.60,0:02:25.60,Default,,0000,0000,0000,,Osoba deponuje 1 dolara na rachunku oszczędnościowym Dialogue: 0,0:02:25.74,0:02:28.16,Default,,0000,0000,0000,,do rachunku oszczędnościowego nie przysługują czeki Dialogue: 0,0:02:28.16,0:02:33.37,Default,,0000,0000,0000,,Wsytępują tutaj szczególne okoliczności, ale dla uproszczenia przyjmijmy, że osoba nie moze wypisywac czeków Dialogue: 0,0:02:33.37,0:02:36.77,Default,,0000,0000,0000,,istnieją takie rachunki z ograniczoną zdolnością wystawiania czeków i tym podobne Dialogue: 0,0:02:36.77,0:02:40.87,Default,,0000,0000,0000,,bank mówi: ok, nie musimy tworzyć rezerw na tego 1 dolara Dialogue: 0,0:02:40.87,0:02:43.06,Default,,0000,0000,0000,,więc możemy go pożyczyć Dialogue: 0,0:02:43.06,0:02:46.80,Default,,0000,0000,0000,,i załóżmy, że osoba, której bank pożycza 1 dolara, natychmiast go deponuje w innym banku Dialogue: 0,0:02:47.04,0:02:52.88,Default,,0000,0000,0000,,mamy tutaj bank nr 2 Dialogue: 0,0:02:53.16,0:03:00.65,Default,,0000,0000,0000,,czyli 1 dolar nie jest już w banku nr 1 [narysuję bank nr 2 tutaj] Dialogue: 0,0:03:05.29,0:03:10.75,Default,,0000,0000,0000,,jest natomiast na rachunku oszczędnościowym w bank nr 2 Dialogue: 0,0:03:10.92,0:03:13.52,Default,,0000,0000,0000,,załóżmy, że z tych 3 dolarów Dialogue: 0,0:03:13.52,0:03:17.65,Default,,0000,0000,0000,,bank musi utworzyć rezerwę Dialogue: 0,0:03:17.65,0:03:19.27,Default,,0000,0000,0000,,bo to się dzieje w systemie rezerw cząstkowych) Dialogue: 0,0:03:19.27,0:03:22.38,Default,,0000,0000,0000,,ale może pożyczyć - w USA można pożyczyć do 90% Dialogue: 0,0:03:22.38,0:03:26.27,Default,,0000,0000,0000,,niech ten bank będzie bardziej konserwatywny i moze pożyczać tylko 2/3 Dialogue: 0,0:03:26.27,0:03:28.60,Default,,0000,0000,0000,,zatem pożyczy 2 z 3 dolarów Dialogue: 0,0:03:28.60,0:03:33.87,Default,,0000,0000,0000,,a w wyniku niezwykłego przypadku osoba, której bank nr 1 pożycza te 2 dolary, zostawia je w depozycie w banku nr 2 Dialogue: 0,0:03:33.87,0:03:46.08,Default,,0000,0000,0000,,czyli kolejne 2 dolary lądują w banku nr 2 i nie ma ich w banku nr 1 Dialogue: 0,0:03:46.08,0:03:49.93,Default,,0000,0000,0000,,chociaż ta osoba (bank nr 1) może nadal wystawiać czeki do wartości 3 dolarów Dialogue: 0,0:03:49.93,0:03:58.60,Default,,0000,0000,0000,,w banku nr 2 te dwa dolary są zdeponowane na rachunku bieżącym Dialogue: 0,0:03:58.60,0:04:01.50,Default,,0000,0000,0000,,i teraz bank nr 2 ma do wyboru kilka opcji Dialogue: 0,0:04:01.50,0:04:03.60,Default,,0000,0000,0000,,Musi utrzymać jakieś rezerwy dla rachunku bieżącego Dialogue: 0,0:04:03.60,0:04:06.54,Default,,0000,0000,0000,,załóżmy, że jest jeszcze bardziej konserwatywny i decyduje się pożyczyć tylko połowę Dialogue: 0,0:04:06.59,0:04:08.41,Default,,0000,0000,0000,,chociaż mógłby 90% Dialogue: 0,0:04:08.42,0:04:11.98,Default,,0000,0000,0000,,i pożycza 1 dolara Dialogue: 0,0:04:11.100,0:04:18.07,Default,,0000,0000,0000,,a osoba, której pożycza, wkłada pieniądze do portfela Dialogue: 0,0:04:18.07,0:04:20.73,Default,,0000,0000,0000,,Bank może także pożyczyć całą wartość oszczędności Dialogue: 0,0:04:20.73,0:04:29.07,Default,,0000,0000,0000,,i powiedzmy, że osoba, której bank pożycza 1 dolara oszczędności, także chowa pieniądze do portfela Dialogue: 0,0:04:29.07,0:04:33.35,Default,,0000,0000,0000,,Zauważmy, że początkowe 4 dolary ciągle są tutaj ... Dialogue: 0,0:04:33.35,0:04:38.18,Default,,0000,0000,0000,,żeby było jasne, ta osoba z banku nr 1 może wystawiać czeki do wysokości 3 dolarów Dialogue: 0,0:04:38.18,0:04:54.13,Default,,0000,0000,0000,,a ta druga osoba (bank nr 2) może wystawiać czeki do wartości 2 dolarów Dialogue: 0,0:04:54.13,0:04:57.46,Default,,0000,0000,0000,,Teraz zajmijmy się różnymi formami pieniądza, które mamy tutaj Dialogue: 0,0:04:57.46,0:05:02.87,Default,,0000,0000,0000,,Możemy myśleć o pieniądzu w bardzo wąskim pojęciu, czyli że, to coś, co wydrukował bank centralny Dialogue: 0,0:05:02.87,0:05:08.53,Default,,0000,0000,0000,,lub stworzone elektronicznie (jak elektronicznie utrzmywane rezerwy w banku podległym) Dialogue: 0,0:05:08.53,0:05:13.13,Default,,0000,0000,0000,,ale upraszczając mozecie myślec o pieniądzu jako materialnej walucie drukowanej przez bank centralny - jest pieniądz bazowy Dialogue: 0,0:05:13.13,0:05:17.76,Default,,0000,0000,0000,,dlatego często mówi sie o nim jako o bazie monetarnej Dialogue: 0,0:05:17.76,0:05:21.96,Default,,0000,0000,0000,,w USA (i innych krajach) często jest to to samo co M0 Dialogue: 0,0:05:21.96,0:05:23.78,Default,,0000,0000,0000,,aczkolwiek występują niewielkie różnice pomiędzy krajami Dialogue: 0,0:05:23.78,0:05:27.85,Default,,0000,0000,0000,,w tym przykładzie 4 dolary zostały wydrukowane i dostały się do obiegu Dialogue: 0,0:05:27.85,0:05:31.87,Default,,0000,0000,0000,,i mamy 4 dolary pieniądza bazowego Dialogue: 0,0:05:31.87,0:05:35.73,Default,,0000,0000,0000,,jest to oczywiste, ponieważ pieniądze zostały wydane na zakup papierów wartościowych i znalazły się w obiegu Dialogue: 0,0:05:35.73,0:05:39.33,Default,,0000,0000,0000,,i 4 dolary mogły zostać wykorzystane do zakupów Dialogue: 0,0:05:39.33,0:05:42.40,Default,,0000,0000,0000,,mogły być wykorzystywane do przeprowadzania transakcji Dialogue: 0,0:05:42.40,0:05:47.74,Default,,0000,0000,0000,,I nie są to wszystkie możliwości wykorzystania pieniędzy w tym małym świecie stworzonym przez nas Dialogue: 0,0:05:47.74,0:05:53.25,Default,,0000,0000,0000,,Mamy 4 dolary, ale banki mogą także wystawiać czeki Dialogue: 0,0:05:53.25,0:05:55.78,Default,,0000,0000,0000,,czyli mamy nieco szerszą definicję pieniądza Dialogue: 0,0:05:55.78,0:05:57.51,Default,,0000,0000,0000,,i określamy ten zbiór M1 Dialogue: 0,0:05:57.57,0:06:00.13,Default,,0000,0000,0000,,możemy podchodzić do tego pojęcia na kilka sposóbów Dialogue: 0,0:06:00.13,0:06:04.19,Default,,0000,0000,0000,,możecie rozumieć je jako wszystkie środki płatnicze znajdujące się ludzkich kieszeniach Dialogue: 0,0:06:04.19,0:06:07.62,Default,,0000,0000,0000,,plus cała zdolność do wypisywania czeków, wtedy Dialogue: 0,0:06:07.63,0:06:13.23,Default,,0000,0000,0000,,mamy te 2 dolary plus 5 dolarów stąd Dialogue: 0,0:06:13.23,0:06:18.02,Default,,0000,0000,0000,,czyli mamy 2 dolary w formie materialnej, znajdujące się portfelu (nie w rezerwach banku) Dialogue: 0,0:06:18.02,0:06:27.13,Default,,0000,0000,0000,,plus 5 dolarów zdolności czekowej, w efekcie otryzmjemy 7 dolarów Dialogue: 0,0:06:27.13,0:06:40.73,Default,,0000,0000,0000,,Można określić to jako M0 powiększone o depozyty, których właściciele moga sie posługiwać czekami [napiszę tutaj czeki] Dialogue: 0,0:06:40.73,0:06:42.72,Default,,0000,0000,0000,,ale wtedy liczymy podwójnie Dialogue: 0,0:06:42.72,0:06:46.58,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ w M0 znajdują sie też rezerwy w depozytach których właściciele mogą sie posługiwać czekami Dialogue: 0,0:06:46.58,0:06:50.56,Default,,0000,0000,0000,,albo mogę powiedzieć, że niektóre z depozytów, których właściciele mogą sie posługiwać czekami, są utrzymywane jako rezerwy dla M0 Dialogue: 0,0:06:50.56,0:06:57.47,Default,,0000,0000,0000,,dlatego należy odjąć rezerwy bankowe Dialogue: 0,0:06:57.47,0:06:59.54,Default,,0000,0000,0000,,i wtedy otrzymujemy 4 dolary Dialogue: 0,0:06:59.54,0:07:05.03,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ nie chcemy podwójnie liczyć i mamy M0 w wysokości 4 dolarów Dialogue: 0,0:07:05.04,0:07:07.29,Default,,0000,0000,0000,,[napiszę to na biało] Dialogue: 0,0:07:07.29,0:07:11.44,Default,,0000,0000,0000,,M0 wynosi 4 dolary Dialogue: 0,0:07:11.44,0:07:15.15,Default,,0000,0000,0000,,Depozyty, których właściciele mogą sie posługiwać czekami, to 5 dolarów Dialogue: 0,0:07:15.15,0:07:18.31,Default,,0000,0000,0000,,[napiszę to na różowo] Dialogue: 0,0:07:18.31,0:07:19.80,Default,,0000,0000,0000,,dodać 5 dolarów Dialogue: 0,0:07:19.80,0:07:22.78,Default,,0000,0000,0000,,i teraz odejmujemy rezerwy Dialogue: 0,0:07:22.78,0:07:27.55,Default,,0000,0000,0000,,nasza wartość rezerw wynosi 2 dolary, czyli odjąć 2 Dialogue: 0,0:07:27.57,0:07:31.54,Default,,0000,0000,0000,,i mamy z powrotem 7 dolarów Dialogue: 0,0:07:31.54,0:07:34.87,Default,,0000,0000,0000,,Najważniejsze, żeby nie liczyć podwójnie Dialogue: 0,0:07:34.87,0:07:42.31,Default,,0000,0000,0000,,Nie liczymy podwójnie części depozytów, których właściciele mogą poslugiwać się czekami i części M0 Dialogue: 0,0:07:42.31,0:07:45.80,Default,,0000,0000,0000,,nie wykorzystujemy tego podwójnie Dialogue: 0,0:07:45.80,0:07:50.11,Default,,0000,0000,0000,,Jest zarazem baza monetarna i depozyty, których właściciele mogą sie posługiwać czekami, dlatego nie potrzebujemy tego liczyć dwa razy Dialogue: 0,0:07:50.11,0:07:55.28,Default,,0000,0000,0000,,Najprostszym sposobem myślenia o tym jest: co można wykorzystać w tej węższej definicji do ułatwienia transakcji? Dialogue: 0,0:07:55.46,0:08:00.16,Default,,0000,0000,0000,,Te 2 dolary w kieszeniach ludzi i zdolność wystawiania czeków do wysokości 5 dolarów Dialogue: 0,0:08:00.16,0:08:02.48,Default,,0000,0000,0000,,[mamy to tutaj] Dialogue: 0,0:08:02.57,0:08:06.48,Default,,0000,0000,0000,,i jeśli chcemy użyć jeszcze węższej niż ta definicji, dochodzimy do zbioru, który się nazywa M2 Dialogue: 0,0:08:07.33,0:08:12.100,Default,,0000,0000,0000,,Co można natychmiast wykorzystać, aby przeprowadzić transakcje? Dialogue: 0,0:08:12.100,0:08:20.20,Default,,0000,0000,0000,,będzie to nasze 7 dolarów z M1 plus to, co można łatwo zamienić na M1 Dialogue: 0,0:08:20.20,0:08:23.65,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład ten rachunek oszczędnościowy można łatwo zamienić na rachunek, którego właściciel ma zdolność do wystawiania czeków Dialogue: 0,0:08:23.65,0:08:28.07,Default,,0000,0000,0000,,Zajmie to najwyżej kilka dni (mogą być pewne ograniczenia) Dialogue: 0,0:08:28.07,0:08:32.33,Default,,0000,0000,0000,,taka zamiana wpłynie na nieco na poziom rezerw banku, ale pozwoli Dialogue: 0,0:08:32.33,0:08:36.87,Default,,0000,0000,0000,,właścicielowi rachunku na wypisywanie większej liczby czeków Dialogue: 0,0:08:36.87,0:08:41.67,Default,,0000,0000,0000,,M2 obejmuje M1 plus to wszystko, co łatwo zamienić na M1 Dialogue: 0,0:08:41.67,0:08:48.20,Default,,0000,0000,0000,,czyli obejmie rachunki oszczędnościowe, rachunki środków lokowanych na rynku pieniężnym (nie będę tutaj wchodził w szczegóły) Dialogue: 0,0:08:48.20,0:08:51.80,Default,,0000,0000,0000,,są to podobne rachunki, dostajesz większe oprocentowanie, ale jest więcej ograniczeń Dialogue: 0,0:08:51.80,0:08:56.14,Default,,0000,0000,0000,,w dostępie do tego typu rachunków, natomiast nietrudno zamienić je na rachunki, których właściciele mogą sie posługiwać czekami Dialogue: 0,0:08:56.14,0:09:00.49,Default,,0000,0000,0000,,oraz rachunki terminowe o niewielkiej wartości Dialogue: 0,0:09:00.49,0:09:04.32,Default,,0000,0000,0000,,żeby nam było łatwiej, będą to rachunki oszczędnościowe Dialogue: 0,0:09:04.32,0:09:16.15,Default,,0000,0000,0000,,czyli nasze 7 dolarów z M1 plus 2 dolary na rachunku oszczędnościowym tutaj Dialogue: 0,0:09:16.29,0:09:17.100,Default,,0000,0000,0000,,Teraz kilka zdań, aby naszkicować Wam obraz Dialogue: 0,0:09:17.100,0:09:20.80,Default,,0000,0000,0000,,kiedy ktoś mówi o podaży pieniądza, musicie go zapytać, co konkretnie ma na myśli Dialogue: 0,0:09:20.80,0:09:24.42,Default,,0000,0000,0000,,Najpewniej odnosi się do M1 Dialogue: 0,0:09:24.42,0:09:27.98,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ to środki bezpośrednio używane do przeprowadzania transakcji Dialogue: 0,0:09:27.98,0:09:32.06,Default,,0000,0000,0000,,Zdolność do wystawiania czeków czy gotówka w czyimś portfelu Dialogue: 0,0:09:32.06,0:09:34.39,Default,,0000,0000,0000,,ale może sie odnosić także do bazy monetarnej Dialogue: 0,0:09:34.39,0:09:38.86,Default,,0000,0000,0000,,M0, tzw. wąski pieniądz to, zwłaszcza w USA, określenia tej samej rzeczy Dialogue: 0,0:09:38.90,0:09:40.89,Default,,0000,0000,0000,,Może też mieć na myśli coś szerszego Dialogue: 0,0:09:40.89,0:09:46.27,Default,,0000,0000,0000,,są definicje szersze niż M2, chociaż zaprzestano już raportowania podaży pieniadza M3 Dialogue: 0,0:09:46.27,0:09:50.80,Default,,0000,0000,0000,,ale zbiór M3 obejmowałby rzeczy, które wykraczają poza definicję prawdziwego pieniądza Dialogue: 0,0:09:50.80,0:09:54.53,Default,,0000,0000,0000,,czy rachunków, których właściciele mają zdolność posługiwania się czekami, ale są one mocno płynne Dialogue: 0,0:09:54.53,0:09:56.80,Default,,0000,0000,0000,,dlatego obejmują inne typy aktywów Dialogue: 0,0:09:56.80,0:10:01.13,Default,,0000,0000,0000,,ale Fed zaprzestał podawania M3 niedawno Dialogue: 0,0:10:01.13,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,czyli do tych wszystkich zbiorów mogą być odniesienia.