< Return to Video

Trigonometrik Fonksiyonlarda Birim Çember Kullanımı

  • 0:01 - 0:03
    Şimdi biraz birim çember çalışacağız.
  • 0:03 - 0:08
    ve konuyu biraz daha açacağız,
  • 0:08 - 0:11
    klasik SOH-KAH-ÖY fonksiyonlarını anlayacağız.
  • 0:11 - 0:15
    SOH-KAH-ÖY tanımlarının trigonometrik fonksiyonlarının bize yardımcı olmadığı
  • 0:15 - 0:18
    problemlerin nasıl çözüldüğünü göreceğiz.
  • 0:18 - 0:20
    .
  • 0:20 - 0:22
    Peki ne hatırlıyoruz, inceleyelim, hatırlayalım
  • 0:22 - 0:23
    SOH-KAH-ÖY ne demekti.
  • 0:23 - 0:25
    Bilmem SOH CAH TOA.
  • 0:25 - 0:27
    Ben burada bu köşede yazacağım.
  • 0:31 - 0:33
    Kafanızın karışmasını istemiyorum,
  • 0:33 - 0:34
    bu yüzden çok fazla yazmayacağım.
  • 0:34 - 0:37
    SOH, KAH, TOD.
  • 0:37 - 0:38
    Üzgünüm.
  • 0:38 - 0:39
    Burada karışıklık var.
  • 0:39 - 0:44
    Burada bir dik açı olduğu söylenmiş,
  • 0:44 - 0:48
    bir dik üçgende bir açının sinüsü
  • 0:48 - 0:49
    karşı taraf bölü hipotenüse eşittir.
  • 0:49 - 0:51
    Bir açının kosinüsü ise komşu kenar bölü
  • 0:51 - 0:53
    hipotenüse eşittir.
  • 0:53 - 0:55
    Ve tanjantı da karşı taraf bölü
  • 0:55 - 0:56
    komşu kenara eşittir.
  • 0:56 - 0:57
    Şimdiye kadar bunları kullandık.
  • 0:57 - 1:00
    Eğer biraz daha kapsamlı düşünecek olursak,
  • 1:00 - 1:01
    bu açı doksan dereceye yaklaşınca ne olur?
  • 1:01 - 1:04
    Çünkü bir üçgen de iki tane doksan derecelik açı aynı anda var olamaz.
  • 1:04 - 1:07
    Veya bu açı 90 dereceden büyük olursa ne olur?
  • 1:07 - 1:09
    Ya da negatif olursa?
  • 1:09 - 1:12
    Neden birim çemberi kullanmamız gerektiğini
  • 1:12 - 1:15
    önceki videodan da hatırlarsak.
  • 1:15 - 1:18
    Birim çemberin tanımını gözden geçirelim.
  • 1:18 - 1:21
    Bunu sileyim.
  • 1:21 - 1:22
    Dum dum di-di-dum.
  • 1:25 - 1:26
    Siliyorum.
  • 1:26 - 1:27
    Elimde bu birim çember var.
  • 1:27 - 1:28
    Bunu Vikipedi'den aldım.
  • 1:28 - 1:31
    Bu birim çemberi aldığım da
  • 1:31 - 1:35
    Kaynakçayı belirtmem gerekiyor.
  • 1:35 - 1:38
    Birim çemberin SOH-KAH-ÖY tanımlarına
  • 1:38 - 1:39
    daha geniş bir çerçeveden bakalım.
  • 1:39 - 1:42
    Burada deniyor ki eğer bir birim çemberimiz varsa.
  • 1:42 - 1:43
    Buradaki de bir birim çember resmi.
  • 1:43 - 1:44
    Birim çember
  • 1:44 - 1:48
    merkezi 0,0 noktası olan
  • 1:48 - 1:50
    ve yarıçapı bir birim olan çembere verilen isimdir.
  • 1:50 - 1:55
    Bu yüzden, 1, 0 ve 1, 0 negatif, x-ekseni ile kesişmektedir.
  • 1:55 - 1:59
    y eksenini 0,1 ve 0,-1 noktalarından keser.
  • 1:59 - 2:03
    Eğer elimizde bir birim çember varsa şöyle tanımlarız--
  • 2:03 - 2:06
    Şöyle başlayalım. Tetanın kosinüsüyle başlayalım.
  • 2:06 - 2:09
    Tetanın kosinüsünün tanımını şöyle yaparız:
  • 2:09 - 2:15
    İki yarıçapın arasındaki açıyı alalım.
  • 2:15 - 2:20
    Bu yarıçaplardan bir tanesi
  • 2:20 - 2:21
    0 ve 1 arasında pozitif x ekseni olacak.
  • 2:21 - 2:25
    Yani bir tanesi bu doğru parçası olacak.
  • 2:25 - 2:31
    Bu açıyı kullanacağız
  • 2:31 - 2:33
    -- İki yarıçap arasındaki açı--
  • 2:33 - 2:38
    Bu durumu ele alalım.
  • 2:38 - 2:41
    Bu bizim açımız.
  • 2:41 - 2:46
    Birim çemberin tanımına göre
  • 2:46 - 2:51
    bu açının kosinüsü bu yarıçapın birim çemberi kestiği yere eşit olacak
  • 2:51 - 2:56
    bu fonksiyonun sinüsü de
  • 2:56 - 2:59
    y koordinatını kestiği noktaya eşit olacak.
  • 2:59 - 3:00
    .
  • 3:00 - 3:05
    Yani örneğin bu durumda çizginin altını okuyabilirseniz
  • 3:05 - 3:08
    30 derecenin eşittir pi / 6 söylenmiş.
  • 3:08 - 3:14
    Bu açı 30 derece ya da pi / 6 radyan.
  • 3:18 - 3:22
    Bu tanım bize,
  • 3:22 - 3:27
    30 derecenin sinüsünün 1/2,
  • 3:27 - 3:30
    30 derecenin kosinüsünün kökü üç bölü iki olduğunu söylüyor.
  • 3:30 - 3:32
    Göstermek istediğim, birim çemberin tanımı
  • 3:32 - 3:35
    SOH-CAH-TOA tanımlarımızla ortak bir noktaya parmak basmaktadır.
  • 3:35 - 3:37
    Fakat sonra konumuz daha da genişliyor.
  • 3:37 - 3:40
    SOH-KAH-ÖY ve birim çember arasında bağlantı kurmaya çalışalım.
  • 3:40 - 3:43
    Ve nasıl birbirlerini
  • 3:43 - 3:44
    kapsadıklarını görelim.
  • 3:44 - 3:49
    Buraya yazdıklarımın bir kısmını siliyorum.
  • 3:49 - 3:52
    Silme aletini seçtim.
  • 3:52 - 3:55
    Yazdıklarımı siliyorum.
  • 3:59 - 4:08
    Tekrar yazma aletini seçtim, biraz küçülteyim.
  • 4:08 - 4:09
    Tamam.
  • 4:09 - 4:11
    Artık hazırım.
  • 4:11 - 4:14
    Tetaya geri dönelim.
  • 4:14 - 4:17
    Buna teta diyelim.
  • 4:17 - 4:23
    Bu açının 30 ya da pi bölü altı olduğunu söyledik.
  • 4:23 - 4:29
    Bu noktadan x eksenine bir çizgi çekelim.
  • 4:29 - 4:31
    Bu çizginin dik olduğunu görüyoruz,
  • 4:31 - 4:32
    o zaman bu doksan derecelik bir açıdır.
  • 4:36 - 4:40
    Bu 30 derecelik bir açı, 30 derece.
  • 4:40 - 4:40
    Değil mi?
  • 4:40 - 4:42
    Theta otuza eşittir.
  • 4:42 - 4:44
    Bu 30, bu 90 olur.
  • 4:44 - 4:44
    Bu açı nedir?
  • 4:44 - 4:46
    Peki bu 60 derecelik bir açı,
  • 4:46 - 4:47
    180 tamamlıyoruz.
  • 4:47 - 4:49
    Yani bu 30-60-90 üçgeni.
  • 4:49 - 4:50
    İlginç.
  • 4:50 - 4:53
    30-60-90 üçgenleri hakkında ne hatırlıyorsunuz?
  • 4:53 - 4:58
    Eh, 30 derecenin karşısı
  • 4:58 - 5:00
    hipotenüsün yarısına eşittir.
  • 5:00 - 5:00
    Bunu hatırladığınızı umuyorum.
  • 5:00 - 5:03
    Kafanızı karıştırmak istemiyorum.
  • 5:03 - 5:06
    Bu 30 derecenin karşısındaki kenar.
  • 5:06 - 5:07
    Değil mi?
  • 5:07 - 5:08
    Hipotenüs nedir?
  • 5:08 - 5:09
    Bu hipotenüs.
  • 5:09 - 5:11
    Ve bu hipotenüsün uzunluğu nedir?
  • 5:11 - 5:13
    Peki bir, çünkü bu birim çember ve bu da
  • 5:13 - 5:15
    çemberin yarıçapı.
  • 5:15 - 5:19
    Yani hipotenüsün uzunluğu bir birim ve kenarın uzunluğu
  • 5:19 - 5:21
    hipotenüsün yarısı kadar olacağına
  • 5:21 - 5:23
    göre 1/2 birim olacak.
  • 5:23 - 5:24
    Değil mi?
  • 5:24 - 5:29
    Burada sadece daha önce öğrendiğimiz
  • 5:29 - 5:30
    30-60-90 üçgenini kullanıyoruz.
  • 5:30 - 5:34
    60 derecenin karşısındaki kenarın uzunluğu nedir?
  • 5:34 - 5:36
    Peki, hatırlayalım kök üç bölü iki
  • 5:36 - 5:38
    çarpı hipotenüs.
  • 5:38 - 5:40
    Yani, kök üç bölü iki .
  • 5:43 - 5:43
    Değil mi?
  • 5:43 - 5:46
    Bu tarafın kök üç bölü iki bu tarafında bir bölü iki
  • 5:46 - 5:50
    olduğunu bulduk.
  • 5:50 - 5:52
    Buradan bir kaç şeye daha ulaşabiliriz.
  • 5:52 - 5:54
    Yalnızca bakarak,
  • 5:54 - 5:56
    bu noktanın koordinatlarını söyleyebiliriz.
  • 5:56 - 5:58
    Peki burası x koordinatı.
  • 5:58 - 5:59
    Değil mi?
  • 5:59 - 6:02
    x-koordinatı kök üç bölü iki olacaktır.
  • 6:02 - 6:03
    Burada.
  • 6:03 - 6:04
    Bu mesafe.
  • 6:04 - 6:08
    y-koordinatı dik üçgenin bu kenarının uzunluğu
  • 6:08 - 6:09
    ya da bir bölü iki birim olacak.
  • 6:09 - 6:10
    Burada yazmışız.
  • 6:10 - 6:12
    Bu zaten yazılmış.
  • 6:12 - 6:14
    x-koordinatı kök üç bölü iki
  • 6:14 - 6:16
    ve y- koordinatı bir bölü iki.
  • 6:16 - 6:20
    şimdi neden x koordinatının tetanın kosinüsü
  • 6:20 - 6:24
    ve neden y koordinatının tetanın sinüsü
  • 6:24 - 6:25
    olarak kabul edilebilieceğini göstereceğim.
  • 6:25 - 6:27
    Peki SOH-KAH-ÖY bize ne anlatıyor?
  • 6:27 - 6:29
    Kosinüs ile başlayalım.
  • 6:29 - 6:31
    Yani SOH, KAH, TOD.
  • 6:31 - 6:31
    Yani CAH.
  • 6:35 - 6:38
    Kosinüs komşu bölü hipotenüse eşitti, değil mi?
  • 6:45 - 6:49
    Çizilmiş bu üçgende,
  • 6:49 - 6:50
    bu açıya komşu kenar hangisi?
  • 6:50 - 6:51
    Değil mi?
  • 6:51 - 6:52
    Bu açının kosinüsüne ulaşmaya çalışıyoruz,
  • 6:52 - 6:54
    bu da 30 derece.
  • 6:54 - 6:57
    Bu açının komşu kenarı, bu kenardır.
  • 6:57 - 6:58
    Değil mi?
  • 6:58 - 7:00
    Yani komşu kenar üç bölü iki birim.
  • 7:00 - 7:02
    Şimdi buna ulaştık.
  • 7:02 - 7:03
    Hipotenüs nedir?
  • 7:03 - 7:08
    Hipotenüs bu kenar ve uzunluğu bir birimdir.
  • 7:08 - 7:11
    Çünkü bu bir birim çemberdir ve bu dan onun yarıçapıdır.
  • 7:11 - 7:14
    SOH-KAH-ÖY tanımlarını kullanarak bu açının
  • 7:14 - 7:17
    kosinüsünün kök üç bölü hipotenüs
  • 7:17 - 7:18
    yani bir olduğu sonucuna ulaştık.
  • 7:18 - 7:21
    Kare kök üç bölü iki bölü bir, yani kök üç bölü iki,
  • 7:21 - 7:25
    x koordinatıyla aynı şeye denk geliyor.
  • 7:25 - 7:27
    Benzer şekilde, SOH bakabiliriz.
  • 7:27 - 7:31
    Sinüs, karşı bölü hipotenüse eşittir.
  • 7:36 - 7:37
    Karşı taraf nedirr?
  • 7:37 - 7:38
    1/2.
  • 7:38 - 7:40
    Ve hipotenüs bire eşit olur.
  • 7:40 - 7:43
    Yani sinüs sadece 1 / 2.
  • 7:43 - 7:45
    O da burada.
  • 7:45 - 7:47
    Birim çember tanımı, SOH-CAH-TOA tanımının yerine geçen bir tanım değil,
  • 7:47 - 7:50
    bu tanım konuya daha geniş bir çerçevede yaklaşmamızda yardım olacak.
  • 7:50 - 7:53
    Kastettiğim, 30, 45 ve 60 derece için
  • 7:53 - 7:56
    SOH-CAH-TOA kullanılabilir.
  • 7:56 - 7:58
    .
  • 7:58 - 7:59
    Fakat açı 90 derece olduğunda işler biraz daha zorlaşır.
  • 7:59 - 8:02
    Eğer klasik SOH-CAH-TOA tanımını kullanarak
  • 8:02 - 8:04
    bir dik üçgen çizmeye kalkarsak başaramayız
  • 8:04 - 8:05
    çünkü bir üçgen de iki 90 derece birden olamaz.
  • 8:05 - 8:08
    Doksan dereceden büyük açılar için ve negatif açılar
  • 8:08 - 8:11
    için de hesaplamalar yapamazdık.
  • 8:11 - 8:15
    Burada gösterilmemiş ama
  • 8:15 - 8:17
    330 derece 30 derece ile aynı şeydir.
  • 8:17 - 8:18
    Çünkü birim çemberde iki taraftan da gidebilirsiniz.
  • 8:18 - 8:19
    Çemberin çevresini dolanabilirsiniz.
  • 8:19 - 8:22
    Kosinüsü veya sinüsü bulabiliriz,
  • 8:22 - 8:26
    eğer çemberin çevresini dolanacak olursak bir milyon açıya ulaşabiliriz.
  • 8:26 - 8:28
    Umarım birim çember ne olduğu hakkında
  • 8:28 - 8:31
    fikir sahibi olmanız konusunda yardımcı olabilmişimdir.
  • 8:31 - 8:33
    Ve, tanjant fonksiyonu her zaman sinüs bölü kosinüsü
  • 8:33 - 8:37
    ya da y bölü x e eşittir.
  • 8:37 - 8:39
    Birim çember yöntemini de kullanabiliriz,
  • 8:39 - 8:40
    gösterdiğim gibi.
  • 8:40 - 8:44
    Diğer bütün değerlere ulaşarak egzersiz yapmanızı sizden rica ediyorum.
  • 8:44 - 8:48
    Bu değerlere ulaşırken 30 - 60 - 90 üçgenini kullanacaksınız.
  • 8:48 - 8:53
    Ya da 45 - 45 - 90 üçgeni,
  • 8:53 - 8:57
    ya da pisagor teoremi hakkında neler biliyorsanız
  • 8:57 - 8:58
    onları kullanacaksınız.
  • 8:58 - 9:01
    Bu değerleri çemberin çevresinde dolanarak
  • 9:01 - 9:04
    bulabilmeniz gerekiyor.
  • 9:04 - 9:06
    Umarım bu videoyla size yardımcı olabildim.
  • 9:06 - 9:08
    Görüşmek üzere.
Title:
Trigonometrik Fonksiyonlarda Birim Çember Kullanımı
Description:

Birim çemberi kullanarak SOH CAH TOA tanımını daha geniş bir yelpaze de ele alıyoruz.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:07

Turkish subtitles

Revisions