Kefalet adaletsizliğini sona erdirebilsek ne olur?

Amerika Birleşik Devletleri'nde her gece 450.000'den fazla insan yalnızca kefaletlerini ödeyecek paraya sahip olmadıkları için hapishanede tutuluyorlar. Söz konusu bedel 500 dolar civarında: Kimisi için ödemek kolay olsa da kimileri için imkansız. Bunun ciddi insani sonuçları var -- insanlar işlerini, evlerini ve hayatlarını kaybediyorlar, ayrıca yasal sistemde ırkçı eşitsizlikleri öne çıkarıyor. Robin Steinberg'in bunu değiştirecek radikal bir fikri var. Bu etkileyici konuşmasında, kitlesel hapsedilmelerle savaşacak eşi benzeri olmayan bir ulusal döner kefalet fonu olan ''Kefalet Projesi''nin ana hatlarını açıklıyor. Onun bu projesi, TED'in küresel değişimi teşvik eden yeni hareketi olan ''The Audacious Project''in ilk fikirlerinden biri.

Bir müvekkili hapishanede ziyaret ettiğim
ilk günü hiç unutmam.

Ağır demir kapı arkamdan kapandı

ve anahtarın kilitlenişini duydum.

Altımda çimentodan zeminde
yapışkan bir film vardı,

ayağımı her oynattığımda

kutu üstündeki bantlatı çıkarır gibi

çıkartma sesi çıkarıyordu.

Dış dünyayla olan tek bağ
çok yüksekte olan küçük bir pencere.

Yere monte edilmiş
küçük, kare bir masa,

her iki yanında da

iki metal sandalye var.

Hapsedilmenin duygusal olarak
nasıl bir his olduğunu

bir an için de olsa

ilk o zaman anladım.

Bu bunun nasıl bir his olduğunu
hiç unutmayacağıma dair

yıllar önce genç bir avukat olarak
kendime söz verdim.

Hiç unutmadım.

Her bir müvekkilimin özgürlüğü için
onları tıpkı yargılanan benmişim gibi

savunmamda bana ilham verdi.

Özgürlük.

Amerikan zihniyeti için
öylesine temel bir konsept ki

anayasada güvence altına alınmış.

Yine de Amerika hapsetme bağımlısı.

Kölelikten toplu hapislere kadar

bu hep böyle oldu.

Hepimiz dehşet verici rakamları biliyoruz.

ABD, dünyadaki diğer tüm milletlerden

daha fazla insan hapsediyor.

Ancak bilmediğiniz şey şu ki
Amerika'da herhangi bir gece

hiçbir suçtan hüküm giymemiş
yarım milyon insan

o taştan duvarlı hapislerde uyuyor.

Bu anne, baba ve evlatların
orada olmasının

sadece tek bir sebebi var:

Özgürlüklerinin bedelini ödeyemiyorlar.

Bu bedele kefalet deniyor.

Kefalet aslında bir çeşit
şartlı tahliye olarak yaratılmıştı.

Altında yatan basitti:

Ödeyebilecekleri bir kefalet belirlemek --

bunu ödeyeceklerdi --

mahkemeye çıkmak için
bir teşvik olacaktı;

onlar için oyunda bir iyi niyet olacaktı.

Kefalet hiçbir zaman
ceza olarak tasarlanmadı.

Hiçbir zaman insanları
hapiste tutmak için tasarlanmadı.

Hiçbir zaman çifte standartlı
bir adalet sistemi olarak da tasarlanmadı:

zenginler için bir tane
ve diğer herkes için bir tane.

Ancak yaptığı şey tam da bu.

Yerel Amerikan
hapishanelerindeki kişilerin %75'i

kefalet ödeyemedikleri için oradalar.

Ramel gibi insanlar.

Soğuk bir Ekim günü akşamüstü,

South Bronx mahallesinde bisikletiyle

marketten bir kutu süt almaya gidiyordu.

Polis onu durdurdu.

Niçin durdurulduğunu bilmek istedi,

bir tartışma ateşlendi
ve sonra bir baktı ki

yerde ve elleri kelepçelenmiş,

''kaldırımda bisiklet sürmek
ve tutuklamaya direnmek''

suçundan yargılanıyordu.

Mahkemeye çıkarıldı,

bir hakim 500 dolar kefalet belirledi.

Ancak Ramel'in 500 doları yoktu.

Dolayısıyla 32 yaşındaki bu baba

bir gider tesisi ve balık pazarı arasında
Doğu Gölü'nde yüzen

''The Boat'' adlı hapishaneye gönderildi.

Evet, doğru duydunuz.

New York City'de, 2018 yılında,

yüzen bir duba hapishanemiz var

ve öncelikli olarak kefalet ödeyemeyen

siyahi ve Latin erkekleri tutuyor.

Birkaç gün için bile olsa

hapishanede olmanın ne demek olduğunu
biraz konuşalım.

İşinizi kaybetmeniz anlamına gelebilir,

evinizi kaybetmeniz

ve göçmenlik statünüzü kaybetmeniz de.

Çocuklarınızın velayetini
bile kaybedebilirsiniz.

Hapishanedeki
cinsel tacizlerin üçte biri

hapsedilmeyi takip eden
ilk 3 gün içinde gerçekleşiyor

ve intihar dâhil, hapishanede gerçekleşen
ölümlerin neredeyse yarısı

o ilk hafta içinde oluyor.

Dahası, eğer kefaletle
hapiste tutuluyorsanız

tutuksuz yargılanmaya kıyasla
hapse mahkum olmanız

tam dört kat daha fazla,

üstelik bu hapis cezası
üç kat daha uzun oluyor.

Siyahi veya Latinseniz
ve kefalet belirlendiyse

beyaz birine göre
iki kat daha uzun süre

hapiste kalmanız muhtemel.

Amerika'da hapis dehşet verici,
insanlık dışı ve şiddet dolu bir tecrübe.

Bir an için o hücrelerde
kendinizi düşünün

ve kurtulmak için
500 dolarınız olmadığını.

Biri gelip size bir çıkış yolu sunuyor.

''Suçu kabullen'' diyorlar.

''Evine ve işine dönebilirsin.

İşi kabullen yeter.

Bu gece çocuklarına kavuşabilirsin.''

O durumda kim olsa yapacağı
şeyi yapıyorsunuz.

Suçu işlemiş de işlememiş de olsanız
kabulleniyorsunuz.

Ancak şimdi bir adli siciliniz var,

sizi hayatınız boyunca takip edecek.

Kefalet için yeterli parası olmadığı için
insanları hapsetmek

toplumsal olarak yaptığımız
en adaletsiz ve ahlak dışı şeylerden biri.

Üstelik pahalı ve üretken değil.

Amerikalı vergi mükellefleri --

hiçbir suçtan hüküm giymemiş
insanları hapiste tutmak için

yılda 14 milyar dolar para harcıyorlar.

Bu günde 40 milyon dolar demek.

Şaşırtıcı olan şey ise
bunun bizi daha güvenli kılmadığı.

Araştırma açıkça gösteriyor ki
birini hapiste tutmak

hayatı boyunca özgür birine kıyasla
sizi çok daha büyük oranda

suç işlemeye itiyor.

Tüm farkı özgürlük yaratıyor.

Düşük gelirli topluluklar

ve değişik ırklardan topluluklar
nesillerdir bunu biliyor.

Esaret ve hapishaneler var olduğundan beri
sevdiklerini oralardan kurtarmak için

tüm kaynaklarını seferber ediyorlar.

Ancak ceza yargı sisteminin alanı
aşırı genişledi

ve rakamlar artık çok büyük.

Amerika'daki hapis artışlarının
yüzde 99'u

son 20 yıl içindeki

duruşma öncesi tutuklamalar.

Hayatımın yarısı boyunca
resmi bir savunma avukatıyım

ve binlerce müvekkilimin
sadece kefalet paraları olmadığı için

o hücrelere sürüklenişini

orada öylece durup izlemek zorunda kaldım.

Para mevzularının, adalet mevzularını
içine alışını izledim,

bu da tüm Amerikan yargı sisteminin
güvenilirliği hakkında şüphe uyandırıyor.

Basit bir şey söylemek için buradayım --

bariz

ama acil bir şey.

Tüm farkı özgürlük yaratıyor

ve özgürlük ücretsiz olmalı.

(Alkışlar)

Peki bunu nasıl mümkün kılacağız?

Kendisi de savunma avukatı olan
eşim David'le birlikte

10 yıl önce mutfak masasında otururken
çare aradığım soru

işte tam buydu.

Çin yemeği yiyor
ve bu adaletsizlik hakkında konuşuyorduk,

David bana baktı ve şöyle dedi:

''Neden bir kefalet fonu başlatıp

müvekkillerimizi hapisten çıkarmıyoruz?''

O beklenmeyen anda,

Bronx Freedom Fonu fikri doğdu.

Ne beklediğimizi dahi bilmiyorduk.

Pek çok insan bize aklımızı kaçırdığımızı

ve tüm parayı kaybedeceğimizi söyledi.

Bu işte kendi payları olmadığı için
insanlar geri dönmüyorlardı.

Peki ya müvekiller geri gelseydi?

Kefalet parasının bir ceza davası sonunda
geldiğini biliyorduk,

yani fon içine geri gidiyordu

ve bunu daha fazla kefalet için
tekrar tekrar kullanabilirdik.

İddiamız bu yöndeydi

ve işe yaradı.

Son 10 yıl içinde,

New York City'den düşük gelirli
insanların kefaletini ödüyoruz

ve bundan öğrendiklerimiz
insanların niçin mahkemeye geri geldiğini

ve ceza yargılama sisteminin

nasıl işlediğine dair fikirlerimizi
ortaya çıkardı.

Görünen o ki insanların mahkemeye
geri gelmesini sağlayan para değil.

Bunu biliyoruz çünkü Brox Özgürlük Fonu
kefaleti ödediğinde

müvekillerin yüzde 99'u
mahkemeye geri dönüyorlar,

bunun parayla ilgili olduğu
algısını sona erdiriyorlar.

Paraya, bileğe takılan

izleme cihazlarına

veya gereksiz izleme sistemlerine
ihtiyacımız olmadığına güçlü bir kanıt.

Sadece mahkeme hatırlatmaları yeterli --

mahkeme tarihini hatırlatan
basit hatırlatma bildirileri.

Sonra öğrendiğimiz şey
kusurlu davranış suçundan tutukluysanız

insanların yüzde 90'ı suçu kabulleniyor.

Ancak fon kefaletlerini ödediğinde

davaların yarısından fazlası
savuşturuluyor.

Bronx Özgürlük Fonu tarihi boyunca

müvekillerimizin yüzde 2'sinden daha azı

hapiz cezası aldı.

(Alkışlar)

Bir hafta sonra Ramel,

hâlâ yüzen hapishanede tutukluydu.

Her şeyini kaybetmenin pençesindeydi

ve suçu kabullenmek üzereydi,

Bronx Özgürlük Fonu müdahele etti
ve kefaletini ödedi.

Şimdi kızıyla birlikte

tutuksuz bir şekilde
davası için savaşabiliyor.

Elbette zaman aldı --

tam tamına iki yıl --

ancak bunun sonunda,

davası tamamen düştü.

Ramel için --

(Alkışlar)

Ramel için Bronx Özgürlük Fonu
bir hayat kurtarıştı

ama hapishanede tutuklu sayısız
diğer Amerikalı için

özgürlük fonu yok.

Bunun için bir şey yapmanın zamanı geldi.

Büyük bir şey,

radikal bir şey.

Belki de cesur bir şey yapmanın zamanı.

(Kahkaha)

Bronx'ta geliştirdiğimiz,
kanıtlanmış döner kefalet fonu modelini

Amerika boyunca yayarak

hapsedilme başlamadan

yargı sisteminin başlangıç kısmına

müdahele etmesini istiyoruz.

(Alkışlar)

(Tezahürat)

(Alkış)

Plan hazır.

(Alkışlar)

Hızlı bir şekilde
mümkün olduğu kadar insanın

kefaletini ödeyeceğiz.

Önümüzdeki beş yıl boyunca

savunma avukatları ve yerel topluluk
organizasyonlarıyla birlikte,

yüksek oranda yargıya ihtiyaç duyan
40 bölge belirleyeceğiz.

Amaç 160.000 insana ulaşmak.

Stratejimiz kefalet bedelinin

dava sonrasında
geri gelmesinden faydalanıyor.

Bronx'un verilerine göre

bir dolar yılda 2-3 kez kullanılıyor,

aşırı güçlü bir çoğaltıcı yaratıyor.

Yani bugün bağış yapılan bir dolar
önümüzdeki beş yıl boyunca

15 insanın kefaleti için kullanılabilir.

Stratejimiz ayrıca bu adaletsizliği
bizzat tecrübe etmiş kişilerin

deneyim, bilgelik
ve liderliğine dayanıyor.

(Alkışlar)

Her bölge, kefalet karşıtlarından
oluşan bir ekiple donatılacak.

Bunlar yerel topluluklardan gelen,
çoğu daha önce bizzat hapsedilmiş,

hırslı ve kendini adamış savunucular,

müvekkillerin kefaletini ödeyip
destek sağlarken

davaları yasal sistemde işlem görecek,

ihtiyaç duydukları her alanda
kaynak ve destek sahibi olacaklar.

İlk iki bölgemiz şu an aktif.

Biri Tulsa, Oklahoma'da,

diğeri de St. Louis, Missouri'de.

Peki ya Ramel?

Queens County, New York'ta
kefalet karşıtı olmak için eğitim alıyor.

(Alkışlar)

Açılmak için hazır olan diğer üç bölgemiz

Dallas, Detroit
ve Louisville, Kentucky'de.

Kefalet Projesi
eşi benzeri görülmemiş bir şekilde

kefalet sistemini hedef alacak.

Ayrıca müvekkillerimizin hikâyelerini

dinleyecek, toplayacak
ve önemini vurgulayacağız,

ki insanların akıl
ve duygularını değiştirebilelim

ve önemli ulusal veriler toplayacağız,

çünkü daha iyi bir yol haritasına
ihtiyacımız var,

böylece bu baskı sisteminin
başka bir biçim almasının önüne geçelim.

Kefalet Projesi,

önümüzdeki beş yıl boyunca
160.000 kişinin de çıkarılmasıyla

Amerikan tarihinin en büyük
hükümet dışı hapisten çıkarma

hareketlerinden biri olacak.

O yüzden --

(Alkışlar)

şu an var olan yasal sistem --

bunun yenilenmesi gerek.

Sistemde geçirdiğim onca yıldan
şunu söyleyebilirim ki

gerçek, sistematik değişim zaman alıyor

ve bir dizi değişik strateji gerektiriyor.

Bu işin hepimize ihtiyacı var.

İnsan hakları savunucuları,

topluluk organizatörleri, akademisyenler,
medya, filantropistler,

öğrenciler, şarkıcılar, şairler

ve tabii ki sistemden darbe almış
kişilerin görüş ve emekleri.

Şunu da biliyorum;

birlikte bu toplu hapsedilmeyi
sona erdirebiliriz.

Ancak son bir şey daha;

Amerika'da, ülkenin dört bir yanında

hapishane hücrelerinde oturan,

kefalet esaretiyle hapis yatan o insanlar

onların bugün
bir yaşam sanşına ihtiyacı var.

Bu noktada projemiz devreye giriyor.

Kanıtlanmış bir hareket planımız

ve büyük hayallerle savaşmaya hazır

yeterince cesur kefalet karşıtlarımız var,

ne kadar sürerse,
her seferinde bir kefalet

ta ki gerçek özgürlük ve eşit adalet
Amerika'nın bir gerçeği olana kadar.

Teşekkürler.

(Alkışlar)