< Return to Video

The Caesar cipher | Journey into cryptography | Computer Science | Khan Academy

  • 0:05 - 0:08
    Mật mã nổi tiếng đầu tiên, mật mã dùng cách thay thế chữ,
  • 0:08 - 0:12
    được dùng bởi Julius Caesar vào khoảng năm 58 trước công nguyên
  • 0:12 - 0:15
    Ngày nay nó được gọi là mật mã Caesar.
  • 0:15 - 0:18
    Caesar chuyển mỗi chữ trong quân lệnh của ông ta theo thứ tự nhất định
  • 0:18 - 0:20
    để làm cho nó có vẻ vô nghĩa
  • 0:20 - 0:23
    nếu địch quân bắt được.
  • 0:23 - 0:25
    Hãy tưởng tượng Alice và Bob quyết định liên lạc với nhau
  • 0:25 - 0:27
    bằng cách dùng mật mã Caesar.
  • 0:27 - 0:30
    Trước hết, họ phải đồng ý với nhau trước
  • 0:30 - 0:33
    cách chuyển chữ như thế nào, thí dụ như 3, để mã hóa thư từ liên lạc.
  • 0:33 - 0:37
    Alice sẽ phải áp dụng cách chuyển 3 cho mỗi chữ
  • 0:37 - 0:39
    trong lá thư nguyên thủy của cô ta.
  • 0:39 - 0:42
    như vậy A trở thành D, B trở thành E, C trở thành F,
  • 0:42 - 0:44
    và tiếp tục như vậy
  • 0:44 - 0:46
    Lá thư không thể đọc được, hoặc đã được mã hóa này,
  • 0:46 - 0:52
    rồi sẽ được gửi thẳng đến Bob.
  • 0:52 - 0:55
    Rồi Bob chỉ cần trừ đi cách chuyển 3 từ mỗi chữ
  • 0:55 - 0:58
    để đọc được lá thư nguyên thủy.
  • 0:58 - 1:02
    Thật khó ngờ được là mật mã rất căn bản này được dùng bởi nhiều tướng lãnh quân đội
  • 1:02 - 1:04
    cả hàng trăm năm sau Caesar.
  • 1:13 - 1:17
    Tuy nhiên, một cái khóa chỉ mạnh như điểm yếu nhất của nó
  • 1:17 - 1:19
    Một người muốn phá ổ khóa có thể tìm những khuyết đìểm chế biến của nó
  • 1:19 - 1:21
    hoặc nếu không được thì tìm cách kiếm thêm thông tin
  • 1:21 - 1:25
    để thu hẹp lại những tập hợp số mở khóa
  • 1:25 - 1:30
    Quá trình tìm cách phá ổ khóa và phá mật mã rất giống nhau
  • 1:30 - 1:33
    Yếu điểm của mật mã Caesar được công bố 800 năm sau
  • 1:33 - 1:36
    bởi một nhà toán học Ả Rập tên là Al-Kindi
  • 1:36 - 1:39
    Ông ta phá được mật mã Caesar bằng cách dùng một manh mối
  • 1:39 - 1:41
    dựa vào một tính chất quan trọng của
  • 1:41 - 1:44
    ngôn ngữ dùng để viết lá thư đó
  • 1:44 - 1:46
    Nếu bạn đọc lướt chữ từ bất cứ một quyển sách này
  • 1:46 - 1:47
    và đếm frequency (mức độ xảy ra thường xuyên ) của mỗi chữ
  • 1:47 - 1:50
    Bạn sẽ tìm thấy một mô hình khá đều đặn
  • 1:50 - 1:54
    Thí dụ, dưới đây là mức độ xảy ra thường xuyên của những chữ trong Anh Văn
  • 1:54 - 1:57
    Điều này có thể được xem như là một thứ dấu tay của Anh Văn
  • 1:57 - 1:59
    Chúng ta để lại dấu tay này khi ta thông tin
  • 1:59 - 2:01
    mà không hề để ý tới nó.
  • 2:01 - 2:06
    Manh mối này là một trong những công cụ giá trị nhất của người phá mật mã.
  • 2:06 - 2:07
    Để phá mật mã này
  • 2:07 - 2:11
    Họ đếm mức độ xảy ra thường xuyên của mỗi chữ trong bức thư đã mã hóa
  • 2:11 - 2:14
    và kiểm xem dấu tay của ngôn ngữ đã chuyển đi bao xa
  • 2:14 - 2:17
    Thí dụ nếu H là chữ thông dụng nhất
  • 2:17 - 2:19
    trong bức thư mã hóa thay vì E
  • 2:19 - 2:22
    thì cách chuyển rất có thể là 3.
  • 2:22 - 2:24
    Rồi họ chuyển ngược trở lại
  • 2:24 - 2:26
    để khám phá ra bức thư lúc đầu
  • 2:26 - 2:28
    Phương pháp này gọi là frequency analysis (phân tích mức độ thường xuyên)
  • 2:28 - 2:36
    và đây là một cú đấm chí tử cho sự an toàn của mật mã Caesar
Title:
The Caesar cipher | Journey into cryptography | Computer Science | Khan Academy
Description:

Converting fractions to decimals sometimes requires us to brush up on our long division skills. We'll walk you through it.

Practice this lesson yourself on KhanAcademy.org right now: https://www.khanacademy.org/math/pre-algebra/decimals-pre-alg/decimal-to-fraction-pre-alg/e/converting_fractions_to_decimals?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=PreAlgebra

Watch the next lesson: https://www.khanacademy.org/math/pre-algebra/decimals-pre-alg/decimal-to-fraction-pre-alg/v/decimals-and-fractions?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=PreAlgebra

Missed the previous lesson?
https://www.khanacademy.org/math/pre-algebra/decimals-pre-alg/decimal-to-fraction-pre-alg/v/converting-fractions-to-decimals?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=PreAlgebra

Pre-Algebra on Khan Academy: No way, this isn't your run of the mill arithmetic. This is Pre-algebra. You're about to play with the professionals. Think of pre-algebra as a runway. You're the airplane and algebra is your sunny vacation destination. Without the runway you're not going anywhere. Seriously, the foundation for all higher mathematics is laid with many of the concepts that we will introduce to you here: negative numbers, absolute value, factors, multiples, decimals, and fractions to name a few. So buckle up and move your seat into the upright position. We're about to take off!

About Khan Academy: Khan Academy offers practice exercises, instructional videos, and a personalized learning dashboard that empower learners to study at their own pace in and outside of the classroom. We tackle math, science, computer programming, history, art history, economics, and more. Our math missions guide learners from kindergarten to calculus using state-of-the-art, adaptive technology that identifies strengths and learning gaps. We've also partnered with institutions like NASA, The Museum of Modern Art, The California Academy of Sciences, and MIT to offer specialized content.

For free. For everyone. Forever. #YouCanLearnAnything

Subscribe to KhanAcademy’s Pre-Algebra channel:: https://www.youtube.com/channel/UCIMlYkATtXOFswVoCZN7nAA?sub_confirmation=1
Subscribe to KhanAcademy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
02:36

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions