-
ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਹੈ
-
ਮੇਰੇ ਭਾਈ ਦਾ ਨਾਮ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੀ
-
ਪਰ ਜੋ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਫੜ ਕੇ,
-
ਇਹਦਾ ਮੁੜਕੇ ਝੂਠਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਬਣਾ ਕੇ
-
ਕੁਝ ਵੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈਗਾ ਸੀ
-
ਇਹ ਘਰ ਉਥੇ ਬੈਠੇ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ,
-
ਤੇ ਇਹਦੀ ਕੋਈ ਲਾਸ਼ ਨੀ ਦਿਖਾਈ
-
ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਨੀ ਸਾਨੂੰ ਦਿਖਾਈ
-
ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਇਨਸਾਫ ਕੀਤਾ
-
ਇਸਨੂੰ ਬੰਨ ਕੇ ਬਾਹਾਂ ਬੰਨਕੇ ਕੇ ਲੱਤਾਂ ਬੰਨ ਕੇ,
-
ਜੂੜ ਕੇ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
-
ਗੱਡੀ ਮਗਰ ਪਾ ਪਾ ਕੇ ਧੂਇਆ ਸੀ
-
ਮੁੜਕੇ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਬੰਨਕੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਬਣਾਕੇ ਮਾਰਤਾ
-
ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਇਹਦੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਉਹਨਾਂ ਨੇ
-
ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਠੱਕਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਾਂ
-
ਮੇਰਾ ਨਾਂ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਹੈ
-
ਮੇਰਾ ਭਾਈ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜਿੰਦਾ ਸੀ
-
ਪਹਿਲਾਂ ਬਚਪਨ ਦੇ ਉਤੋਂ ਹੀ,
-
ਸਿੱਖੀ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਪਿਆਰ ਸੀ
-
ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਜਦੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਹੋ ਗਏ ਸੀ
-
ਮੁੜਕੇ ਕਦੇ ਖਿਡਾਰੀ, ਅਖੰਡ ਪਾਠੀ
-
ਸਾਰੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕਬੱਡੀ ਦੇ ਪਲੇਅਰ
-
ਹਰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਸੀ।
-
ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਲਹਿਰ ਚਲਣ ਲੱਗੀ ਆ,
-
ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬੀਐਸਐਫ ਆਣ ਕੇ ਬੈਠ ਗਈ।
-
ਅਸੀਂ ਦੋ ਦਾ ਟਾਈਮ ਅਸੀਂ ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਕੱਦੂ ਕਰਕੇ
-
ਹਲਾ ਦੇ ਨਾਲ ਤੇ ਅਸੀਂ ਆਏ ਹਾਂ।
-
ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਲੰਮੇ ਪਏ ਹਾਂ,
-
ਸੱਤ ਅੱਠ ਵੱਜੇ ਸੀ
-
ਬੀਐਸਐਫ ਆਕੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੇਰਾ ਪਾ ਲਿਆ ਪਿੰਡ ਦੇ,
-
ਤੁਹਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਮੁੰਡੇ ਆ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ
-
ਅਸੀਂ ਆਖਿਆ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈਗਾ।
-
ਉਹ ਮੁੰਡੇ ਬਾਰੇ ਇੱਥੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿੰਡ ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਹੈਗਾ,
-
ਨਿੰਮਾ, ਉਹ ਅੱਤਵਾਦੀ ਆ।
-
ਇੱਥੇ ਪਿੰਡ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹੈਗੇ
-
ਉਹਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਫੜਾਓ
-
ਇੱਥੋਂ ਲੈ ਗਏ ਸਾਨੂੰ ਫੜ ਕੇ,
-
ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਡਾ ਬਾਪ ਹੀ ਸਾਡੇ ਤਾਏ ਦੇ ਦੇ ਪੁੱਤ ਸੀ
-
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ
-
ਉਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਿਠਾ ਛੱਡਿਆ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ
-
ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਕਿ
-
ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰ ਕੇ ਉਹਨੂੰ ਫੜਾ
-
ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨਹੀਂ ਮਰਵਾਉਣਾ ਉਹਦੇ ਕੋਲੋਂ
-
ਫੇਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ
-
ਮੁੜ ਕੇ ਕਹਿੰਦੇ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਹੁਣ ਜਾਓ,
-
ਦੋ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜ ਕੇ
-
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਫੇਰਾ ਮਾਰਨਾ ਛੱਡ ਕੇ ਫਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
-
ਤੁਹਾਡਾ ਬੰਦਾ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜਿਹੜਾ,
-
ਇਹ ਵੀ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਾ ਦਿਓ
-
ਫਿਰ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪੂਰਾ ਮੈਨੂੰ ਸੱਦਦੇ ਰਹੇ ਆ,
-
ਸਵੇਰੇ ਆਉਣਾ ਤੇ ਦੱਸ ਕੇ ਹਾਜ਼ਰੀ ਲਵਾ ਕੇ ਜਾਓ
-
ਸ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਕੇ ਜਾਓ ਕਿੱਧਰ ਕਿੱਧਰ ਤੂੰ ਪਤਾ ਕਰਕੇ ਆਇਆ।
-
ਫੇਰ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਮੈਂ ਟਾਈਮ ਮੰਗਿਆ ਵੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ,
-
ਇੱਥੇ ਲਾਗੇ ਸ਼ਾਗੇ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮਿਲਿਆ ਹੈਗਾ।
-
ਜਦੋਂ ਫਿਰ ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ,
-
ਇੱਥੇ ਠੀਕਰੀ ਆਲੇ ਤੋਂ ਮੁੰਡਾ ਫੜਿਆ ਸੀ
-
ਉਹਨੂੰ ਕੁੱਟ ਮਾਰ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
-
ਉਹ ਮਿਲਿਆ ਕਹਿੰਦਾ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਕਾਬੂ ਨਾ ਆਏ,
-
ਇਹ ਡੰਗਰਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਕੁੱਟਦੇ ਆ
-
ਮੇਰੇ ਹੱਡ ਜਿਹੜੇ ਤੋੜਤੇ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕੇ।
-
ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸਜਾ ਦਿੱਤੀ,
-
ਤੂੰ ਹਰ ਰੋਜ ਪਤਾ ਕਰਕੇ ਆ ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ,
-
ਆਣ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਤੇ ਫਿਰ ਤੂੰ ਘਰ ਜਾਣਾ।
-
ਮੈਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਮਿਸਤਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ।
-
ਦੋ ਦਿਨ ਮੈਂ ਗਿਆ ਕੰਮ ਤੇ ਤੇ
-
ਮੈਨੂੰ ਫਿਰ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਖੜਾਇਆ।
-
ਇਹ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਜਿਹੜਾ ਤੂੰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਆ।
-
ਚਾਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਾਓ ਜਿੱਥੇ ਮਰਜ਼ੀ,
-
ਨਹੀਂ ਤੇ ਮਿੱਠੇ ਜਹਿਰ ਵਾਂਗੂੰ,
-
ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੰਬੜਿਆ ਇਦਾਂ ਖਾ ਜਾਵਾਂਗੇ ਵਿੱਚੇ ਵਿੱਚ ਹੀ।
-
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਭਾਲ 'ਚ ਲੱਗੇ ਹਾਂ।
-
ਇਹ ਕਿਤੇ ਸੋਹਰੇ ਆਇਆ ਤਲਵੰਡੀ,
-
ਉੱਥੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦਿਨ ਵੀ ਪਤਾ ਕਰਨ ਗਏ ਸੀ।
-
ਕਿਤੇ ਟੱਕਰਦਾ ਚੱਲ ਇਹਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਾ ਦਿੰਦੇ ਆ।
-
ਉਸ ਵੇਲੇ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਫੜ ਕੇ ਤੇ ਇਹਨੂੰ ਲਿਆਂਦਾ।
-
ਇਹ ਫਿਰ ਮੁੜ ਕੇ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਸੀ ਨਾਲ,
-
ਇਹ ਫਿਰ ਪਿੰਡ ਪਹੁੰਚੇ ਆ।
-
ਇਹਨਾਂ ਆ ਕੇ ਦੱਸਿਆ
-
ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਤਾ ਨੱਠ ਭੱਜ ਕੇ ਮਗਰ,
-
ਫਿਰ ਮੈਂ ਕਾਦੀਆਂ ਗਿਆ ਤੇ
-
ਉਹ ਡੀਐਸ ਦਾ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਸੀਗਾ ਸ਼ਰਮਾ,
-
ਉਹ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਚੌਂਕ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ।
-
ਕਹਿੰਦਾ ਵੀ ਤੂੰ ਨੱਠਣਾ ਨੀ ਨੱਠ ਲਾ।
-
ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਕਿਉਂ ਦੌੜਨਾ
-
ਮੈਂ ਅੱਗੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਨਹੀਂ ਦੌੜਿਆ।
-
ਮੈਨੂੰ ਕੀ ਲੋੜ ਆ ਦੌੜਨ ਦੀ ਹੁਣ।
-
ਬੰਦਾ, ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਤੁਸੀ ਫੜ ਹੀ ਲਿਆ।
-
ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਤੇ ਅਸੀਂ ਫੜ ਲਿਆ ਇਹਨੂੰ।
-
ਫੇਰ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਕੁੱਟ ਮਾਰ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਤੀ ਆ,
-
ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਫੌਜ ਇਹਦੇ ਮਗਰ ਪੁਲਿਸ ਆਈ ਆ
-
ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਝਿੰਦਾ ਦਿੱਲੀ ਵਾਲਾ ਫੜਿਆ ਗਿਆ।
-
ਖਲੋਣਾ ਵੀ ਇਹਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ
-
ਏਹਨਾਂ ਮਾਰਿਆ ਸ਼ੱਕਤ ਕਰਕੇ।
-
ਫਿਰ ਸਾਡਾ ਛੋਟਾ ਭਾਈ ਬਾਪ ਸੀ
-
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਰਿਆ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ।
-
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਿੱਥੋਂ ਫੜਾ ਦਿੰਦੇ ਸੀ।
-
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਫੇਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਲੈ ਗਏ
-
ਜਾ ਕੇ ਕੇਸ ਪਾਤੇ ਏਹਦੇ ਤੇ
-
ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਫੜੀ।
-
ਫਿਰ ਇੱਧਰ ਸਾਡੇ ਨਿਆਰੇ ਲਈ ਫਿਰਦੇ ਰਹੇ,
-
ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਸਮਾਨ ਦਿੱਤਾ।
-
ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਲੱਭੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ।
-
ਉਹ ਕੱਲੂਛੋਲ ਲਾਗੇ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ੋਅ ਕੀਤਾ,
-
ਉਧਰੋਂ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਲੱਭੀ ਆ।
-
ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਖਾਲੀ ਆਏ ਆ।
-
ਫਿਰ ਉਹ ਵੀ ਬੰਦਾ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰਾ ਮਰ ਚੁੱਕਿਆ।
-
ਉਹਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ ਉਹਦੀ ਪੈਲੀ ਆਈ
-
ਉਹਦੀ ਪੈਲੀ ਆ ਇਹ,
-
ਉਹਦੇ ਤੇ ਸ਼ੱਕਤ ਬੜਾ ਹੋਇਆ।
-
ਉਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜ ਕੇ ਫਿਰ ਇਹਦੇ ਤੇ ਕੇਸ ਪਾ ਦਿੱਤੇ।
-
ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਰਿਹਾ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਤੋਂ ਫਿਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ,
-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਫਿਰ ਮੁੜਕੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਗਏ।
-
ਸੰਗਰੂਰ ਲੈ ਗਏ ਆ ਫਿਰ ਨਾਭੇ ਰਿਹਾ।
-
ਚਾਰ ਚਾਰ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਧੱਕੇ ਖਾਦੀ ਇਹਨਾਂ ਨੇ
-
ਚੋਵਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜ ਕੇ,
-
ਇਹਨੂੰ ਲਿਆਂਦਾ ਉੱਥੋਂ ਕੱਢਾ ਕੇ।
-
ਜਮਾਨਤ ਕਰਾਈ ਤੇ ਜਮਾਨਤ ਕਰਾ ਕੇ ਫਿਰ ਲਿਆਂਦਾ।
-
ਫੇਰ ਇੱਥੇ ਥੋੜਾ ਚਿਰ ਰਿਹਾ।
-
ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਹਦੀ ਲੱਗਦੀ ਹੁੰਦੀ ਡਿਊਟੀ,
-
ਸ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਹਾਜ਼ਰੀ ਲੱਗਣੀ ਬੀਐਸਐਫ ਕੋਲ।
-
ਇਹਦੇ ਨਾਲ ਮੈਂ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹਰ ਰੋਜ਼।
-
ਉਹਦੀ ਡਿਊਟੀ ਉੱਥੇ ਹਾਜ਼ਰੀ ਲਾ ਕੇ ਤੇ
-
ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਰਾਤ।
-
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੇਰ ਇੱਕ ਵਾਰਦਾਤ ਹੋ ਗਈ।
-
ਓਦਣ ਇਹਨੇ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਪਿੰਡ,
-
ਜਿੱਦਣ ਇਹ ਵਾਰਦਾਤ ਹੋਈ ਆ ਉਸ ਟਾਈਮ ਤੇ।
-
ਉਸ ਵੇਲੇ ਵਾਰਦਾਤ ਪੁਲਿਸ ਗਾੜੀ ਆਈ ਤੇ
-
ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਇਹ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਉੱਠਿਆ ਸਾਨੂੰ ਰਾਹੇ ਪਾਇਆ,
-
ਇਹ ਅਗਾਂਹ ਚ ਸਕੂਲ ਲੰਘਾ ਕੇ ਆਇਆ।
-
ਸਵੇਰੇ ਫੇਰ ਸੱਦਿਆ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਪਿਆ।
-
ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਬੰਦੇ ਦੋ ਤਿੰਨ ਪਿੰਡ ਦੇ
-
ਨਾਲ ਸਰਪੰਚ ਵੀ ਗਿਆ।
-
ਕਹਿੰਦੇ ਅੱਜ ਦੀ ਦਿਹਾੜੀ ਰਹਿਣ ਦਿਓ,
-
ਸਵੇਰੇ ਇਹਨੂੰ ਲੈ ਜਾਓ ਤੁਸੀਂ ਆਣ ਕੇ।
-
ਸਵੇਰੇ ਗਏ ਆ ਤੇ ਸਵੇਰੇ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ
-
ਇਹ ਬੰਦਾ ਸਮਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।
-
ਸਾਡੇ ਬਜੁਰਗਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਵੀ ਸਮਾਨ
-
ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸੀ, ਸਰਪੰਚਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ
-
ਸਰਦਾਰ ਤੇ ਨਹੀਂ ਤੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ।
-
ਤੂੰ ਸਮਾਨ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਜੋ ਪੇਸ਼ ਕਰਾ ਕੇ ਗਿਆ ਸੀ।
-
ਸਰਦਾਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ
-
ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮੁੜਕੇ,
-
ਫਿਰ ਉਹ ਕੇਸ ਭੇਟ ਪਾਠ ਕਰਤਾ।
-
ਫਿਰ ਉਤੇ ਕੋਈ ਗਵਾਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ,
-
ਉਹ ਜਿਹੜਾ ਕੇਸ ਸੀਗਾ ਉਹ ਬੰਦਾ ਫਿਰ ਬਰੀ ਹੋਇਆ।
-
ਫੇਰ ਮੁੜਕੇ ਮਹਿਤਾ ਸਾਹਿਬ ਚਲ ਗਿਆ,
-
ਉਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਿੰਡ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।
-
ਉੱਥੇ ਤਿੰਨ ਚਾਰ ਸਾਲ ਮਹਿਤੇ ਰਹੇ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਕੋਲ ਹੀ।
-
ਉੱਥੇ ਮੁੜ ਮੁੜ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਆ,
-
ਫਿਰ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ
-
ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਫਿਰ ਮੁੜਕੇ ਸੇਵਾ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ,
-
ਉੱਥੇ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਦੀ।
-
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਆਏ ਆ
-
ਉੱਥੇ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਨੰਗਲ ਲਾਗੇ ਨਾਕਾ ਲਾਇਆ ਸੀ।
-
ਉੱਥੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਫੜਿਆ ਇਹਨੂੰ ਮੁੜ ਕੇ,
-
ਫੜ ਕੇ ਤੇ ਗੱਡੀ ਚੋਂ ਲਾ ਲਿਆ।
-
ਇਹਨੇ ਨਾਮ ਵੀ ਆਪਣਾ ਹੋਰ ਜਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੱਸਿਆ ਸੀ।
-
ਖੈਰ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ।
-
ਪਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਲਾ ਕੇ ਤੇ ਮੁੜ ਕੇ
-
ਫੇਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਖਿਆ ਵੀ ਇਹੋ ਹੀ ਆ ਬੰਦਾ।
-
ਇਹਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਕਿਉਂ ਆ
-
ਫਿਰ ਜਿਉਂ ਫੜਿਆ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਛੱਡਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ।
-
ਅਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਗਏ ਆ ਇੱਥੋਂ,
-
ਪਤਾ ਲੈਣ ਵਾਸਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਆਉਣੇ ਆ
-
ਇਹ ਜਾਂਦਿਆਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਉਹ ਕੱਲ ਦਾ ਫੜਿਆ।
-
ਇਹਨੂੰ ਆਖਿਆ ਸਾਨੂੰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਬੰਦਾ ਸਾਡਾ ਫੜਿਆ।
-
ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਬਾਬੇ ਗਏ ਆ ਚਾਰਾ ਕਰਨ।
-
ਡੀਆਈਜੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਹੋਈ ਆ,
-
ਉਹਨੇ ਕਿਹਾ ਬੰਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦੀ ਪੁੱਛ ਗਿੱਛ ਹੋਊ
-
ਬੰਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਮਾਰਦੇ ਨਹੀਂ ਹੈਗੇ।
-
ਜਦੋਂ ਅਗਲਾ ਦਿਨ ਰਾਤ ਲੰਗਿਆ
-
ਦੌੜ ਭੱਜ ਬੜੀ ਕੀਤੀ, ਉਦੋਂ ਸਰਪੰਚਾਂ ਦੀ ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਸੀਗੀ।
-
ਰਾਤ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਰੱਖਿਆ,
-
ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਉਹਨਾ ਨੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਬਣਾ ਤਾ
-
26 ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ।
-
ਇਹਨੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਕਰਨਾ ਸੀਗਾ।
-
ਤਾਂ ਕਰਕੇ ਇਹਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
-
ਡੇਰੀਵਾਲ ਤੇ ਜੱਫਰਵਾਰ ਦੀ ਹੱਦ ਵਿੱਚ
-
ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਐਸਐਚਓ ਸੀ,
-
ਉਹਨੇ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਮੈਂ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਫੜਿਆ ਇਹਨੂੰ।
-
ਨਾਕੇ ਤੇ ਫੜ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਤਾ ਇਹਨੂੰ।
-
ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਨਾ ਉਹਦੀ ਲਾਸ਼ ਦੱਸੀ ਆ,
-
ਨਾ ਕੋਈ ਉਹਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਆ।
-
ਜਦੋਂ ਪਿੰਡ ਲਾਗੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖਿਲਾਰਿਆ ਉਹਨਾਂ ਨੇ
-
ਇੱਥੋਂ ਅਸੀਂ ਬੰਬੀ ਤੋਂ ਜਾ ਰਹੇ ਆ ਪਿੰਡ ਨੂੰ
-
ਤੇ ਗੱਡੀਆਂ ਖਲੋਤੀਆਂ ਤੇ ਮੈਂ ਥੋੜਾ ਅਗਾਂਹ ਲੰਘ ਗਿਆ।
-
ਪਤਾ ਨੀ ਹੁੰਦਾ ਮਾਹੌਲ ਦਾ ਦਿਨੇ ਗੱਡੀਆਂ ਖਲੋਤੀਆਂ,
-
ਰਾਤ ਕਿਨੂੰ ਲੈ ਜਾਣ ਚੁੱਕ ਕੇ।
-
ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਗੱਡੀ ਖਿਲਾਰ ਕੇ ਦੋ ਕੁ ਮਿੰਟ ਉੱਥੇ,
-
ਨਾਨਕ ਸਿਓ ਦੇ ਲਾਗੇ ਘਰ ਸੀਗਾ।
-
ਉੱਥੋਂ ਇਹ ਖਿਲਾਰ ਕੇ ਤੇ ਫਿਰ ਗੱਡੀਆਂ ਅਗਾਂਹ ਲੈ ਗਏ
-
ਉਦਾਂ ਧੂਹ ਧਾਹ ਕੇ ਖੜਕੇ ਤੇ ਉੱਥੇ ਫਿਰ ਇਹਨਾਂ ਨੇ
-
ਛੱਡ ਕੇ ਗੋਲੀਆਂ ਤੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
-
ਉੱਥੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੰਦ ਪਏ ਵੇਖਿਆ
-
ਹੋਰ ਸਾਨੂੰ ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਲੱਭੀ।
-
ਖੂਨ ਇੱਧਰ ਨੂੰ ਡੁੱਲਾ ਆਇਆ ਸੀਗਾ।
-
ਭਾਵੇਂ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਨੂੰ ਡੁੱਲਾ ਖੂਨ ਡੁਲਦਾ ਡੁਲਦਾ ਗਿਆ।
-
ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਆ ਸਾਨੂੰ ਇੱਥੇ ਜਿੱਦਾਂ
-
ਪੰਜਾਬ ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ,
-
ਏਦਾਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕੇ।
-
ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜੋ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਵਜੀਕੀ ਹੋ ਰਹੀ ਆ
-
ਇਹਦਾ ਕੋਈ ਸਾਨੂੰ ਫੈਸਲਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
-
ਸਭ ਪਤਾ ਲੱਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਕਿਉਂ ਹੋਈ ਸਾਡੀ ਵਜੀਕੀ ਇਹ।
-
ਝੂਠੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਣੇ ਜਿਹੜੇ ਮਨਾ ਦੇ ਝੂਠੇ ਹੀ ਆ
-
ਕੋਈ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੇ ਜਦੋਂ ਮਰਿਆ ਗਿਆ।
-
ਜਿੱਦਾਂ ਝੂਠੇ ਫੜ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤੇ ਆ।
-
ਮੁੜ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਮੁਕਾਬਲੇ ਫੜੇ ਗਏ ਆ,
-
ਬਣਿਆ ਏਦਾਂ ਹੀ ਸਾਰੇ, ਕੋਟ ਮਰਜੀ ਇਦਾਂ ਕਰਦੀ ਸੀ
-
ਬੰਦੇ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਬੰਨ ਲੈਂਦੇ ਸੀ
-
ਬਾਵਾਂ ਬੰਨ ਲੈਂਦੇ ਪੁੱਠਾ ਟੰਗਦੇ ਸੀ।
-
ਮਾਰ ਮਾਰ ਕੇ ਲੱਤਾਂ ਫੜ ਕੇ,
-
ਬੰਦੇ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਚੀਰ ਦਿੰਦੇ ਸੀ ਫੜਕੇ।
-
ਲੱਤਾਂ ਤੇ ਪੱਟਾਂ ਤੇ ਲੂਣ ਪਾਉਂਦੇ ਸੀ ਮਿਰਚਾਂ ਦਿੰਦੇ ਸੀ।
-
ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਰਹੇ ਸੀ,
-
ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਟਾਈਮ ਦੇ ਉੱਤੇ।
-
ਉਬਲਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਛੁੱਟ ਦਿੰਦੇ ਸੀ ਗੋਤੇ ਖਾਊਗਾ
-
ਤੇ ਫਿਰ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਬਕੂਗਾ।
-
ਪਰ ਉਦੋਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਕੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
-
ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਇਹ ਗੱਲ ਵੱਲ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਸੀ,
-
ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਜਿਹੜਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨਾ ਅਸੀਂ।
-
ਸਾਨੂੰ ਇੰਨਸਾਫ ਚਾਹੀਦਾ ਜਿੱਦਾਂ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਵਧੀਕੀ ਕੀਤੀ ਆ
-
ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਅਫਸਰਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
-
ਇਹ ਸਾਡਾ ਮਾਂ ਬਾਪ ਆ, ਸਾਡੀ ਭਰਜਾਈ ਆ, ਧੀ ਆ
-
ਇਹ ਹੁਣ ਕੀ ਖਾਣਗੇ ਵਿਚਾਰੇ
-
ਕੋਈ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
-
ਕੋਈ ਸਰਕਾਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮੁਆਵਜਾ ਦੇਵੇ,
-
ਕੋਈ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲਾਵੇ।
-
ਇਹ ਕਾਹਦੇ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨਗੇ ਆਪਣਾ
-
ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਜੋਗੇ ਨਹੀਂ ਹੈਗੇ।
-
ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਪਿੰਡ ਠੱਕਰ ਸੰਧੂ।
-
ਆਪਣੇ ਸਿੰਘ ਦਾ ਨਾਮ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜਿੰਦਾ
-
ਜੇਠਕ ਸੰਧੂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਾਂ।
-
ਕੌਮ ਦੀ ਜੋ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ,
-
ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਸਿੱਖੀ ਕੌਮ ਦੇ ਉੱਤੇ ਚਲਦੀ ਰਹੇ।
-
ਫਿਰ ਇਕ ਸਿੱਖੀ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ
-
ਇਹ ਮੋਰਚਾ ਫਤਿਹ ਲਾਇਆ ਸੀ।
-
ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸੋਆਂ ਖਾਧੀਆਂ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਨੇ
-
ਚਲੋ ਆਪਾਂ ਕੋਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ,
-
ਮਾੜਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬੋਲਿਆ ਕਦੀ।
-
ਤਿੰਨ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਹੋਏ ਸੀ ਸ਼ਾਦੀ ਹੋਇਆ ਨੂੰ
-
ਜਦੋਂ ਫੜੇ ਗਏ ਸੀ।
-
ਫੜੋ ਫੜੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ
-
ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਇਹ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੈ।
-
ਅੱਤਵਾਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨਾਲ ਆਉਂਦੇ ਆ
-
ਮੈਨੂੰ ਖਤਰਾ ਇਸ ਸਿੰਘ ਦਾ।
-
ਜੋ ਮੁੜਕੇ ਹੋਰ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ ਆਣ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਘਰ ਦੀ
-
ਗੋਲੀ ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ ਸਰਪੰਚ ਦੀ ਘਰਵਾਲੀ ਨੂੰ।
-
ਜੋ ਵੀ ਕਰਨਾ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ
-
ਜੋ ਕੀਤਾ ਇਹਨੇ ਕੀਤਾ, ਸਿੰਘ ਘਰ ਆਉਂਦੇ ਸੀ।
-
ਇਹ ਪੱਕਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਆ ਤੇ ਲੋਕ ਲੁਕਦੇ ਰਹੇ,
-
ਮਹਿਤੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਆ
-
ਜਿੱਦਾਂ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਸ਼ਾਇਦ ਬਚੀ ਰਹੇ।
-
ਪਰ ਇਹ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕੋਈ ਘਾਟ ਨਹੀਂ
-
ਮਗਰ ਮੇਰੇ ਪਹੁੰਚੇ।
-
ਮੈਂ ਨਾਲ ਹੀ ਮਹਿਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ,
-
ਬਾਬਾ ਜੀ ਨਾਲ, ਬਾਬਾ ਜੀ ਕੋਲ ਸੇਵਾ ਕਰਦੀ,
-
ਬਾਟਿਆ ਸੇਵਾ ਕਰਦੀ ਕਸ਼ਹਿਰਿਆਂ ਸੇਵਾ ਕਰਦੀ।
-
ਤਿੰਨ ਚਾਰ ਸਾਲ ਆਪਾਂ ਉੱਥੇ ਰਹੇ ਹਾਂ।
-
ਬਾਅਦ ਚ ਬੇਟੀ ਹੋਈ ਉਹ ਵੀ ਆਪਾਂ ਇਥੇ ਘਰ ਛੱਡ ਜਾਣਾ।
-
ਕੋਈ ਆਖੀ ਜਾਣਾ ਬੇਟੀ ਕੋਲ ਰੱਖਦੇ ਜਾਂ
-
ਇਨਾ ਘਰ ਰਹਿੰਦੀ ਤੇ ਸਿੰਘ ਘਰ ਆਉਂਦਾ।
-
ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਵੀ ਆਪਾਂ ਲੁੱਕ ਲਕਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।
-
ਫਿਰ ਫੜੇ ਵੀ ਗਏ ਆ ਨਾਭੇ,
-
ਪਟਿਆਲੇ ਮੈਂ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹਾਂ, ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ।
-
ਪਟਿਆਲੇ ਗਏ ਉੱਥੇ ਸਾਨੂੰ ਫੋਰਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਫੜਿਆ ਸੀ।
-
ਉੱਥੇ ਸਿੰਘ ਬਾਵਾ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸੀ,
-
ਜਾਣਾ ਸੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸਵੇਰੇ।
-
ਉੱਥੇ ਫੋਰਸ ਆ ਗਈ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ
-
ਬਜ਼ੁਰਗ ਸੀ ਨਾਲ ਸਹੁਰਾ ਮੇਰਾ ਪਾਪਾ ਜੀ
-
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਂਦਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ,
-
ਇਹਨਾਂ ਬਿਆਨ ਲਿਆ ਤੁਸੀਂ ਕਾਹਦੇ ਵਾਸਤੇ ਆਏ।
-
ਇਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਮੇਰਾ ਬੇਟਾ ਫੜਿਆ ਗਿਆ
-
ਉਹਦੀ ਆਪਾਂ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਜਾਣਾ।
-
ਇਹਨਾਂ ਕੋਲ ਬਿਆਨ ਅੱਡ ਲਏ,
-
ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਬਿਆਨ ਅੱਡ ਲਏ।
-
ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰਨ ਆਏ, ਕਿੱਥੋਂ ਆਏ, ਕਾਹਦੇ ਵਾਸਤੇ ਆਏ।
-
ਮੇਰਾ ਸਿੰਘ ਫੜਿਆ ਜੇਲ 'ਚ
-
ਮੈਂ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਆਈ ਆ।
-
ਨਾਲ ਕੌਣ ਹੈ, ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਮੇਰਾ ਸਹੁਰਾ ਹੈ
-
ਆਹ ਮੇਰੀ ਛੋਟੀ ਬੇਟੀ ਹੈ।
-
ਇਹਨਾਂ ਕੋਈ ਬਿਆਨ ਲਿਆ ਤੂੰ ਕੀ ਲੱਗਦੀ,
-
ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਮੇਰੀ ਨੂੰਹ ਲੱਗਦੀ ਆ।
-
ਉਹਨਾਂ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉੱਥੇ ਭੇਜ ਤਾ
-
ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਸਾਹਿਬ ਘੋੜੇ ਵਾਂਗ
-
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਉੱਥੇ ਪਟਿਆਲੇ ਵਿੱਚ।
-
ਫਿਰ ਉੱਥੇ ਵਾਪਸ ਆਏ ਇਹ।
-
ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਜਾ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ
-
ਸਾਡਾ ਸਮਾਨ ਹੀ ਉੱਪਰ ਰਹਿ ਗਿਆ,
-
ਫਿਰ ਪੌੜੀ ਲਾ ਕੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਗ੍ਰੰਥੀਆਂ ਨੇ
-
ਸਾਡਾ ਸਮਾਨ ਲਾ ਕੇ ਫਿਰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
-
ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਜਾ ਕੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਪਾਈ
-
ਫਿਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ।
-
ਸਹੁਰੇ ਬਹੁਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਏ ਇਦਾਂ ਕਿਉਂ ਹੋਈ ਸਾਡੇ ਨਾਲ।
-
ਚਲੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਮਾਨਤ ਤੇ ਲਿਆਂਦਾ।
-
ਮੈ ਇਥੇ ਰਹਿਣਾ,
-
ਬਾਅਦ ਚੋ ਫੜ ਕੇ ਫੇਰ ਲਿਆਂਦਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ
-
ਦੱਸਿਆ ਨੀ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਉਥੇ ਆ ਉਥੇ ਆ
-
ਬਾਅਦ 'ਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਜਦੋਂ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ।
