< Return to Video

The Caesar cipher | Journey into cryptography | Computer Science | Khan Academy

  • 0:05 - 0:08
    პირველ კარგად ცნობილ შიფრს,
    ცვალებად შიფრს,
  • 0:08 - 0:12
    იყენებდა იულიუს კეისარი დაახლოებით
    ძვ.წ 58 წელს
  • 0:12 - 0:15
    დღეს მას "კეისრის შიფრს" ვუწოდებთ
  • 0:15 - 0:18
    კეისარი თავის სამხედრო ბრძანებებში
    ცვლიდა ყველა ასოს ისე, რომ
  • 0:18 - 0:21
    თუ მტერი ხელში ჩაიგდება ამ ბრძანებებს,
    სრულ უაზრობად მოეჩვენებოდა
  • 0:22 - 0:25
    წარმოვიდგინოთ, რომ ალისამ და ბობმა
    გადაწყვიტეს ერთმანეთთან დაკავშირება
  • 0:25 - 0:27
    კეისრის შრიფტის გამოყენებით
  • 0:27 - 0:30
    პირველი რიგში, წინასწარ უნდა შეთანხმდნენ
    ცვლილების ტიპზე
  • 0:30 - 0:37
    ვთქვათ შეთანხმდნენ სამზე. ალისას მოუწევს
    თითოეული ასოს სამი ადგილით შეცვლა
  • 0:38 - 0:42
    ამრიგად A გახდება D--B გახდება E--
    C გახდება F-- და ა.შ
  • 0:43 - 0:48
    შემდგომ ეს გაურკვეველი წერილი
    იგზავნება ბობთან
  • 0:51 - 0:57
    ორიგინალი წერილის წასაკითხად ბობი
    სამი ადგილით უკან გადმოიტანს ასოებს
  • 0:58 - 1:01
    საოცარია, რომ ეს მარტივი შიფრი სამხედრო
    ლიდერების მიერ
  • 1:01 - 1:04
    კეისრის სიკვდილიდან ასწლეულების
    შემდგომაც გამოიყენებოდა
  • 1:04 - 1:10
    " მე ვიბრძოდი და გავიმარჯვე, მაგრამ
    ვერ დავიმორჩილე ადამიანის სული
  • 1:10 - 1:12
    რომელიც დაუმორჩილებელია"
  • 1:12 - 1:16
    თუმცა, საკეტი იმდენად ძლიერია, რამდენად
    ძლიერიცაა მისი ყველაზე სუსტი წერტილი
  • 1:16 - 1:19
    საკეტის გამტეხმა შეიძლება მოძებნოს
    მექანიკური ნაკლი,
  • 1:19 - 1:22
    ან თუ ამას ვერ შეძლებს, მიიღებს
    ინფორმაციას, რათა შეამციროს
  • 1:22 - 1:24
    სწორი კომბინაციის შესაძლო ვარიანტები
  • 1:25 - 1:29
    საკეტისა და კოდის გატეხვის პროცესები
    ძალიან ჰგავს ერთმანეთს
  • 1:29 - 1:33
    "კეისრის შიფრის" სუსტი მხარის შესახებ
    800 წლის შემდეგ დაწერა
  • 1:33 - 1:35
    არაბმა მათემატიკოსმა <i>ალ-ქინდიმ</i>
  • 1:36 - 1:38
    მან კეისრის კოდი გატეხა
    გასაღების საშუალებით,
  • 1:38 - 1:41
    რომელიც ეფუძნება იმ ენის მნიშვნელოვან
    თვისებებს,
  • 1:41 - 1:43
    რა ენაზეცაა დაწერილი შეტყობინება
  • 1:43 - 1:46
    თუ დააკვირდებით ნებისმიერი წიგნის ტექსტს
  • 1:46 - 1:47
    და დაითვლით თითოეული ასოს სიხშირეს
  • 1:47 - 1:50
    აღმოაჩენთ საკმაოდ სტაბილურ მოდელს
  • 1:50 - 1:53
    მაგალითად, ესაა ინგლისურ ენაში
    ასოების სიხშირე
  • 1:53 - 1:57
    შეგვიძლია აღვიქვათ როგორც
    ინგლისური ენის თითის ანაბეჭდები
  • 1:57 - 2:00
    ჩვენ კომუნიკაციისას გაუაზრებლად
    ვტოვებთ ამ ანაბეჭდებს
  • 2:01 - 2:04
    ეს გასაღები ერთ-ერთი ყველაზე
    ღირებული ინსტრუმენტია კოდის გამტეხთათვის
  • 2:05 - 2:07
    ამ შიფრის გასატეხად, ისინი ითვლიან
  • 2:07 - 2:10
    დაშიფრულ ტექსტში თითოეული
    ასოს სიხშირეს
  • 2:10 - 2:14
    და ამოწმებენ რამდენად დაშორებულია ის
    ანაბეჭდისაგან
  • 2:14 - 2:19
    მაგალითად, თუ H ყველაზე ხშირი ასოა
    დაშიფრულ შეტყობინებაში, ნაცვლად E ასოსი
  • 2:19 - 2:21
    სავარაუდოდ, სამი ადგილით
    ცვლილებასთან გვაქვს საქმე
  • 2:21 - 2:24
    შემდეგ ისინი სამი ადგილით
    უკან აბრუნებენ ტექტს
  • 2:24 - 2:26
    რათა წაიკითხონ ორიგინალი შეტყობინება
  • 2:26 - 2:28
    ამას სიხშირის ანალიზი ეწოდება
  • 2:28 - 2:31
    და მან "კეისრის შიფრის" უსაფრთხოებას
    დიდი დარტყმა მიაყენა
Title:
The Caesar cipher | Journey into cryptography | Computer Science | Khan Academy
Description:

Converting fractions to decimals sometimes requires us to brush up on our long division skills. We'll walk you through it.

Practice this lesson yourself on KhanAcademy.org right now: https://www.khanacademy.org/math/pre-algebra/decimals-pre-alg/decimal-to-fraction-pre-alg/e/converting_fractions_to_decimals?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=PreAlgebra

Watch the next lesson: https://www.khanacademy.org/math/pre-algebra/decimals-pre-alg/decimal-to-fraction-pre-alg/v/decimals-and-fractions?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=PreAlgebra

Missed the previous lesson?
https://www.khanacademy.org/math/pre-algebra/decimals-pre-alg/decimal-to-fraction-pre-alg/v/converting-fractions-to-decimals?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=PreAlgebra

Pre-Algebra on Khan Academy: No way, this isn't your run of the mill arithmetic. This is Pre-algebra. You're about to play with the professionals. Think of pre-algebra as a runway. You're the airplane and algebra is your sunny vacation destination. Without the runway you're not going anywhere. Seriously, the foundation for all higher mathematics is laid with many of the concepts that we will introduce to you here: negative numbers, absolute value, factors, multiples, decimals, and fractions to name a few. So buckle up and move your seat into the upright position. We're about to take off!

About Khan Academy: Khan Academy offers practice exercises, instructional videos, and a personalized learning dashboard that empower learners to study at their own pace in and outside of the classroom. We tackle math, science, computer programming, history, art history, economics, and more. Our math missions guide learners from kindergarten to calculus using state-of-the-art, adaptive technology that identifies strengths and learning gaps. We've also partnered with institutions like NASA, The Museum of Modern Art, The California Academy of Sciences, and MIT to offer specialized content.

For free. For everyone. Forever. #YouCanLearnAnything

Subscribe to KhanAcademy’s Pre-Algebra channel:: https://www.youtube.com/channel/UCIMlYkATtXOFswVoCZN7nAA?sub_confirmation=1
Subscribe to KhanAcademy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
02:36

Georgian subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.