Liệu Trump Có Cứu Được Một Hải Quân Hoa Kỳ đang Lụn Bại?

Hải quân Hoa Kỳ đang gặp phải tình trạng trì trệ và hàng loạt dự án thất bại,

trong khi Trung Quốc hiện đang sở hữu lực lượng hải quân lớn nhất thế giới.

Liệu ông Trump có thể xoay chuyển tình thế và đưa sức mạnh hải quân Mỹ trở lại thời hoàng kim?

Chào mừng đến với Hoa Kỳ Chưa Tiết Lộ. Tôi là Chris Chappell.

Tôi đã cảnh báo suốt nhiều năm rằng Hải quân Hoa Kỳ đang ở trong tình trạng nguy kịch nghiêm trọng.

Nó giống như việc chứng kiến một con tàu đang từ từ chìm xuống,

chỉ khác là vì đây là hải quân, nên không phải giống như vậy, mà chính là đang như vậy.

Hải quân cần phải chấn chỉnh lại hoạt động của mình,

đặc biệt là khi Trung Quốc đang không ngừng gia tăng sức mạnh hải quân.

Theo một báo cáo bị rò rỉ vào năm 2023 của Hải quân Hoa Kỳ,

“Năng lực đóng tàu của Trung Quốc cao hơn Hoa Kỳ gấp 232 lần”.

Nói cách khác, Trung Quốc có thể đóng tàu nhiều hơn rất nhiều so với Hoa Kỳ.

Bạn có thể nghĩ: “Ừ thì số lượng nhiều,

nhưng chất lượng thì sao?”

Trước tiên, số lượng cũng là một dạng chất lượng.

Và như bạn sẽ thấy ngay sau đây,

chất lượng tàu chiến Mỹ hiện nay cũng không còn tốt như trước.

Hiện tại, Trung Quốc có 370 tàu,

trong khi Hoa Kỳ chỉ có 296.

Và con số đó đang tiếp tục giảm.

Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục phát triển.

Trong 5 năm tới, Trung Quốc sẽ có 425 tàu,

vượt xa số lượng tàu của Mỹ.

Quy mô của vấn đề này vừa được phơi bày nhờ báo cáo mới

của Văn phòng Kiểm toán Chính phủ (GAO):

“Đóng tàu hải quân Hoa Kỳ liên tục vượt ngân sách và bị trì hoãn.”

Ồ. Nghe không có vẻ gì tốt đẹp cả.

Đặc biệt là khi nguy cơ xảy ra chiến tranh với Trung Quốc đang dần hiện ra.

Báo cáo cho biết: “Mặc dù đã gần như tăng gấp đôi ngân sách đóng tàu

trong hai thập kỷ qua, Hải quân Hoa Kỳ vẫn không tăng được số lượng tàu.”

Chi tiêu nhiều hơn nhưng lại nhận được ít hơn?

Ai đang điều hành Hải quân vậy? Tiểu bang California à?

Có vài lý do dẫn đến tình trạng này.

Thứ nhất, một số nhà máy đóng tàu không có đủ không gian để hoàn thành yêu cầu của Hải quân đúng hạn.

Một số khác thì có cơ sở hạ tầng quá cũ kỹ,

gây ra trì hoãn trong việc đóng và sửa tàu.

Nó giống như bạn yêu cầu ai đó làm cho bạn một chiếc bánh Black Forest lớn nhất thế giới,

nhưng họ chỉ có một chiếc lò nướng mini từ năm 1963.

Còn một lý do nữa là các nhà đóng tàu không có đủ nhân lực

để đáp ứng yêu cầu của Hải quân.

Ngạc nhiên thay, đây không phải là một nghề hấp dẫn về thu nhập.

Và ngay cả những công nhân

đã làm trong ngành thì phần lớn cũng không có đủ kinh nghiệm.

Do đó, việc duy trì những gì Hoa Kỳ đang có đã tốn kém và mất thời gian,

chứ chưa nói đến chuyện đóng thêm tàu để đối phó với Trung Quốc.

Vì, như bạn thấy đấy, đóng tàu là việc rất khó khăn

ngay cả khi đó không phải là tàu trong chai thủy tinh.

Vì thế, dù đã đổ hàng tỷ đô la đầu tư để tăng sản lượng tàu,

Hoa Kỳ vẫn thiếu nhà máy và nhân lực.

Và đó là vì, theo báo cáo mới,

Hải quân Hoa Kỳ và Văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng

không “phối hợp đầy đủ các khoản đầu tư vào việc

đóng tàu để tránh chi tiêu trùng lặp hoặc lãng phí.”

Vấn đề nằm ở sự thiếu giao tiếp.

Họ cần quản lý ngân sách, hay là đi tư vấn tâm lý cặp đôi đây?

Một vấn đề khác là Hải quân thậm chí còn chưa đặt ra mục tiêu cụ thể

hay các chỉ số đo lường hiệu quả sử dụng ngân sách.

Thật không may, việc giao tiếp kém lại được xem như là đặc điểm, chứ không phải lỗi.

Một lỗi cực kỳ đắt đỏ, ngây thơ, và thiếu kỹ năng giao tiếp.

Lãnh đạo Hải quân còn không khuyến khích sử dụng các công cụ kiểm soát chất lượng

như phạt tiền nếu nhà thầu giao trễ hoặc chất lượng kém.

Nói cách khác, nếu họ làm hỏng việc, họ vẫn nhận được tiền.

Bạn sẽ không quản lý tiền của mình như vậy.

Nhưng chính phủ thì lại đang làm điều đó với tiền của bạn.

Thậm chí, Hải quân còn cắt giảm gần 50% số lần kiểm tra,

chỉ để duy trì “mối quan hệ làm việc tốt” với các nhà thầu.

Giống như bạn thuê ai đó sửa lại phòng tắm,

họ làm lại hệ thống ống nước khiến phân

từ bể phốt phun ra từ vòi sen, rồi bạn nói:

“Làm tốt lắm!” vì muốn họ tiếp tục

làm những dự án khác cho bạn trong tương lai.

Tệ hơn nữa, Hải quân thậm chí không có chiến lược

để quản lý cơ sở công nghiệp đóng tàu của Mỹ

tức là toàn bộ hệ thống xưởng đóng tàu, nhà cung ứng, công nhân

và cơ sở hạ tầng hỗ trợ việc đóng mới và bảo trì tàu.

Bài hát chủ đề của Hải quân nên được đổi từ “In the Navy” thành “Living on a Prayer”.

Và Hải quân Mỹ đang gửi quá nhiều thông điệp mâu thuẫn đến các xưởng đóng tàu,

khiến họ không biết điều gì sẽ xảy ra từ năm này sang năm khác.

“Kế hoạch của Hải quân về việc đóng mới và sửa chữa tàu thay đổi theo từng năm.”

Nó giống như bạn yêu cầu ai đó làm cho bạn chiếc bánh Black Forest lớn nhất thế giới,

nhưng họ chỉ có một chiếc lò nướng mini... từ năm 1963.

Rồi khi họ mới làm được nửa chừng, bạn lại bảo:

“Thôi, tôi đổi ý rồi. Giờ tôi muốn một món bò Wellington.”

Ưu tiên của họ cũng rối tung.

Hãy nhìn vào chiếc USS Gerald Ford đắt đỏ mới được đưa vào sử dụng.

“Hải quân đã từ bỏ các tính năng đã qua thử nghiệm trên những hàng không mẫu hạm trước đó

và thay vào đó sử dụng công nghệ đắt đỏ hơn

nhưng không phải lúc nào cũng hoạt động như mong đợi.”

Đó đúng là cách tiêu tiền nhiều hơn mà không có thêm tàu nào.

Có lẽ một trong những ví dụ tồi tệ nhất gần đây về sự quản lý yếu kém của Hải quân

đã được công bố vào tháng 12 năm ngoái.

Hải quân muốn hiện đại hóa 7 tàu tuần dương có tên lửa dẫn đường.

Nâng cấp chúng để sử dụng thêm vài năm nữa. 5 năm.

Nghe hợp lý.

Nhưng chỉ có 3 chiếc hoàn tất việc nâng cấp.

Và không chiếc nào có thể phục vụ thêm được đủ 5 năm.

Hải quân đã lãng phí 1,8 tỷ đô la cho dự án này.

Đây là một cú đánh quá nặng nề đến mức tôi ngạc nhiên

vì tàn dư của ISIS không ra tuyên bố nhận trách nhiệm.

Rõ ràng là cần phải sửa chữa điều gì đó.

Nhưng có vẻ như Hải quân không thực sự nghiêm túc với các khuyến nghị.

Vì đối với họ, nếu chưa hỏng...

à mà thực ra là đã hỏng, nhưng vẫn không chịu sửa.

Trong một báo cáo gần đây khác, Văn phòng Kiểm toán Chính phủ cho biết họ đã đưa ra

90 khuyến nghị cho Hải quân kể từ năm 2015.

Hải quân đồng ý với nhiều đề xuất,

nhưng “mới chỉ thực hiện đầy đủ hoặc một phần 30 đề xuất,

còn lại 60 chưa được xử lý.”

Đây là một vấn đề cấp bách.

Một số chuyên gia cho rằng Trung Quốc có thể sẽ cố gắng xâm lược Đài Loan vào năm 2027.

Tức là chỉ còn 2 năm nữa.

Liệu Hải quân Hoa Kỳ có đủ khả năng chiến đấu trong một cuộc chiến như vậy không?

Hay chúng ta đang rơi vào tình trạng “S.O.L.”: không còn con tàu nào để chiến đấu?

Chính quyền Trump đang cố gắng làm điều gì đó.

Nhưng đã là quá muộn.

Trung Quốc đang đóng hơn một nửa số tàu trên toàn thế giới.

Nhưng điều đó sắp trở nên cực kỳ tốn kém đối với Trung Quốc

và bất kỳ công ty hay quốc gia nào sử dụng tàu của họ.

Trump muốn thu phí 1 triệu đô la cho mỗi lần tàu Trung Quốc cập cảng Mỹ.

Mà hầu hết các tàu đều ghé cảng Mỹ khoảng 3 lần mỗi hành trình.

Trump cũng đã công bố việc thành lập Văn phòng Đóng Tàu mới ngay trong Nhà Trắng.

Và ban hành một sắc lệnh hành pháp mang tên "Khôi phục sức mạnh hàng hải của nước Mỹ."

Nhiều cơ quan chính phủ sẽ phối hợp với Nhà Trắng để tạo ra một “Kế hoạch Hành động Hàng hải”.

Mục tiêu là đối phó với Trung Quốc và tái thiết nền công nghiệp hàng hải của Hoa Kỳ.

Kế hoạch này kêu gọi hàng loạt cuộc rà soát đối với các chương trình đóng tàu,

quy định mua sắm, luật lệ, lực lượng lao động ngành hàng hải Mỹ,

cũng như đưa ra cơ chế tài chính

và ưu đãi đầu tư vào các nhà máy đóng tàu

và chuỗi cung ứng linh kiện phụ trợ tại Mỹ.

Nói cách khác, đây là tất cả những việc lẽ ra nên làm từ nhiều năm trước.

Giờ làm thì bị gọi là “cách mạng.”

Ngoài ra cũng sẽ cắt giảm hàng loạt thủ tục hành chính rườm rà.

Và thậm chí Bộ Năng lượng (DOE) cũng sẽ tham gia hành động.

Họ sẽ thực hiện cuộc đánh giá riêng về quy trình mua sắm tàu của Bộ Quốc phòng

và Bộ An ninh Nội địa.

Và như thường lệ, Trump tiếp tục nhấn mạnh đến giáo dục.

Ông muốn hiện đại hóa Học viện Thương thuyền Hoa Kỳ.

Đây là nơi đào tạo lực lượng rất quan trọng trong vận chuyển hàng hóa thời bình

và vận tải nhân sự, vật tư thời chiến.

Một công việc vô cùng quan trọng.

Nhưng số lượng người làm việc trong ngành đã giảm

từ khoảng 50.000 người vào năm 1960 xuống còn chưa đến 10.000 người hiện nay.

Tôi chưa từng thấy một sự sụt giảm nào mạnh đến vậy trong cùng khoảng thời gian,

ngoài số lượng người hâm mộ của Bill Cosby.

Đây vốn đã là một ưu tiên của Trump từ nhiệm kỳ đầu tiên.

Trump cũng muốn cấp học bổng cho các chuyên gia hàng hải

từ các quốc gia đồng minh

để giảng dạy tại các cơ sở của Hoa Kỳ.

Có thể là từ Nhật Bản và Hàn Quốc.

Bộ trưởng Hải quân John Phelan đã rất bận rộn với việc đến thăm nhiều nhà máy đóng tàu

và xây dựng quan hệ hợp tác với các đối tác nhằm thúc đẩy quá trình đóng tàu.